Λένε ότι η βία έχει φύλο και, πράγματι, δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυΐα για να παρατηρήσεις ότι οι μαζικές δολοφονίες και οι βιαιοπραγίες είναι σχεδόν αποκλειστικά γένους αρσενικού. Δεν επιχειρήσουμε εδώ ούτε μια ανθρωπολογική ούτε μια κοινωνιολογική ανάλυση. Θα σας παρουσιάσουμε το πολύ ενδιαφέρον άρθρο μιας μαμάς, που μιλάει για την τεράστια ανάγκη να μεγαλώσουμε μια τρυφερότερη γενιά αντρών και προτείνει τη μέθοδό της για να το καταφέρουμε.
Το να μεγαλώνεις τους άντρες του μέλλοντος είναι το αντίθετο απ’ αυτό που νομίζεις
Λένε ότι “Αν τα αγόρια που έκλαιγαν κέρδιζαν παρηγοριά κι όχι επικριτικότητα, δεν θα υπήρχαν τόσοι πολλοί θυμωμένοι άντρες που δυσκολεύονται να εκφραστούν και να νιώσουν βαθιά συναισθήματα».
Είναι απόλυτα σωστό αυτό. Αρκεί να ρίξεις μια ματιά γύρω σου για να καταλάβεις ότι περιστοιχίζεσαι από μια θάλασσα θυμωμένων αντρών.
Όπως φαίνεται, οι παραδοσιακές ιδέες περί ανατροφής αγοριών ίσως είναι εντελώς… ανάποδες. Σύμφωνα με την επιστήμη, τα αγόρια είναι πιο ευάλωτα κι εξαρτημένα απ’ τη συναισθηματική υποστήριξη απ’ όσο πίστευαν παλιότερα.
Ο Sebastian Kramer, παιδοψυχίατρος κι ερευνητής, λέει: “Ακόμα και στη μήτρα, τα μυαλά των αγοριών αντιδρούν περισσότερο στην κατάθλιψη της εγκυμονούσας και στο στρες, ενώ κατά τη γέννηση, οι εγκέφαλοί τους είναι έξι μήνες πίσω απ’ των κοριτσιών. Όσο τα αγόρια μεγαλώνουν συνεχίζουν να αγωνίζονται κι αυτό, όταν συνδυάζεται με έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης, γίνεται όλο και δυσκολότερο.”
Ιδού το πρόβλημα:
Όταν τ’ αγόρια ταράζονται τους λέμε να σταματήσουν να κλαίνε ή να μην κάνουν σαν κορίτσια ή να χτυπήσουν κι αυτά το παιδάκι που τα χτύπησε. Ένα τεράστιο πρόβλημα επικοινωνίας εμφανίζεται εδώ μεταξύ του ενήλικα και του παιδιού. Κάθε συμπεριφορά είναι επικοινωνία και, όταν τα αγόρια κλαίνε, είναι στεναχωρημένα, ταραγμένα ή θυμωμένα, πονάνε. Προσπαθούν κάτι να σου πουν. Ζητούν -ίσως με τον λιγότερο γλυκό τρόπο- υποστήριξη.
Αν τα αγόρια δεν έχουν την ευκαιρία να εκφραστούν με ειλικρίνεια, είτε θα κλιμακώσουν αμέσως τις αντιδράσεις τους είτε θα βάλουν τα αρνητικά συναισθήματα κάτω απ’ το χαλί.
Αν η έλλειψη επικοινωνίας παγιωθεί και τελικά γίνει ο τρόπος αντιμετώπισης των αρνητικών συναισθημάτων των αγοριών, το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι καλό. Θα σταματήσουν να μιλάνε για όσα νιώθουν. Θα αρχίσουν να αγνοούν τα αληθινά και ουσιαστικά συναισθήματα. Και -το χειρότερο απ’ όλα- δεν θα έχουν ούτε ενσυναίσθηση ούτε κατανόηση ούτε αγάπη για τους άλλους.
Τα αγόρια χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη
Συχνά με ρωτάνε “Αν δεν σταματάει να κλαίει, τι να κάνω;”. Τα καλά νέα είναι ότι είναι πιο απλό απ’ όσο νομίζουμε. Όταν μεγαλώνεις αγόρια, υπάρχουν τρεις τρόποι να τους παρέχεις τη συναισθηματική υποστήριξη που χρειάζονται:
1.Ακούστε, κατανοείστε και περιμένετε
Μια απ’ τις επαναστατικότερες αρχές που μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που αντιδράς στα ξεσπάσματα του παιδιού σου είναι η εξής: τα συναισθήματα δεν χρειάζονται επιδιόρθωση ή αλλαγή. Χρειάζονται επεξεργασία απ’ το άτομο που τα νιώθει.
Βοηθήστε τον γιο σας να επεξεργαστεί αυτό που νιώθει ακούγοντάς τον και επικυρώνοντας την ισχύ των συναισθημάτων του.
Καθίστε δίπλα του κι ακούστε τον. Αν δεν ξέρετε τι ακριβώς να του πείτε, μπορείτε να δοκιμάσετε κάτι όπως: “Είσαι στεναχωρημένος και ταραγμένος. Δεν πειράζει που κλαις. Το ξέρω ότι σου είναι δύσκολο. Είμαι δίπλα σου”.
Θα υπάρξουν πολλές φορές που το να ακούμε, να δεχόμαστε και να περιμένουμε είναι αρκετό και θα δείτε το παιδί να γνέφει, να παίρνει μια βαθιά ανάσα, να ηρεμεί και να ανακοινώνει μια λύση για το πρόβλημά του. Αν το ξέσπασμα συνεχίσει, το παιδί χρειάζεται περισσότερο χρόνο και περισσότερη επεξεργασία.
Αυτό το στάδιο πολλοί γονείς αγοριών το ξεχνούν.
2. Να είστε... τρωτοί
Επειδή τα παιδιά ζουν στον πλανήτη του “εδώ και τώρα” ένας αποτελεσματικός τρόπος να μάθουν είναι να δουν. Χρειάζεται να τους δείξετε πώς είναι να διαχειρίζεσαι τα συναισθήματά σου.
Δώστε στον γιο σας την ευκαιρία να σας δει θυμωμένους, αγχωμένους. Απογοητευμένους ή θλιμμένους και -το πιο σημαντικό- δώστε του τη δυνατότητα να σας ακούσει να μιλάτε γι’ αυτό. Είναι πολύ σπουδαίο να αφήνουμε τους γιους μας να παρατηρούν τον τρόπο που εμείς επεξεργαζόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα, προκειμένου να παραδειγματιστούν.
Ο ψυχολόγος Matthew D. Lieberman λέει στη μελέτη του ότι το να κάνουμε λέξεις τα συναισθήματά μας κάνει τη λύπη ή τον θυμό ή τον πόνο μας πιο υποφερτά. Αυτό που επισημαίνεται στην έρευνα είναι ότι όποιος μπορεί να μοιραστεί λεκτικά τα συναισθήματά του έχει την δυνατότητα να ηρεμήσει το συναισθηματικό κέντρο του εγκεφάλου, επιτρέποντάς του να προχωρήσει με ηρεμία κι όχι να εκραγεί.
3. Διδάξτε ενσυναίσθηση και έχετε ενσυναίσθηση
Ενσυναίσθηση είναι η δυνατότητα να κατανοούμε τα συναισθήματα των άλλων. Όταν ένα παιδί είναι ταραγμένο, ένα απ’ τα πιο δυνατά μας όπλα είναι να προσπαθήσουμε για μια στιγμή να έρθουμε στη θέση του και να δούμε τα πράγματα μέσα απ’ τα δικά του μάτια.
Όλα είναι σημαντικά για τα παιδιά, ακόμα και πράγματα που μοιάζουν εντελώς ασήμαντα για τους ενήλικες. Αφιερώνοντας ένα λεπτό στο να κατανοήσετε την πρόκληση που αντιμετωπίζουν, μπαίνουμε στο ίδιο στρατόπεδο μ’ αυτά. Από ‘κει μπορούμε πια να βρούμε τη λύση του προβλήματος και να βοηθήσουμε στην επεξεργασία.
Το να διδάξουμε στα αγόρια μας να κατανοούν και να συμπάσχουν με τους άλλους είναι ίσως το ιερό δισκοπότηρο της ανατροφής τους. Αν μπορείς να διδάξεις ένα αγόρι πώς πρέπει να φέρεται απέναντι σε κάποιον που είναι στεναχωρημένος, είμαι απολύτως βέβαιη ότι μπορείς να μεταμορφώσεις την επόμενη γενιά αντρών.
Αναθρέφοντας τρυφερούς άντρες
Όταν ο γιος μου έκλαψε στην αγκαλιά του άντρα μου στην παιδική χαρά, κάτι πολύ δυνατό συνέβη, που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Αντί να τον σπρώξει, τον κράτησε πιο σφιχτά.
Τύλιξε τα χέρια του γύρω του και του μίλησε. “Δεν ήθελαν να παίξουν μαζί σου κι αυτό πονάει. Είσαι πολύ στεναχωρημένος. Είσαι πολύ, πολύ λυπημένος αυτή τη στιγμή…”
Δεν είπα τίποτα. Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να χαμογελάσω.
Βλέπετε, οι περισσότεροι άνθρωποι θα εκπλήσσονταν βλέποντας και ακούγοντας τον άντρα μου να παρηγορεί κατ’ αυτόν τον τρόπο τον γιο μας. Είναι μεγαλόσωμος, πρώην στρατιωτικός κι έχει δει πολλά άσχημα πράγματα που ούτε καν μπορώ να φανταστώ.
Μου έμαθε κάτι πολύ σημαντικό: χρειάζεται πολύ περισσότερο κουράγιο και θάρρος για να στηρίξεις κάποιον συναισθηματικά, παρά για να τον αγνοήσεις.»
Πηγή: themilitarywifeandmom.com, https://www.mama365.gr
«Μόλις έφτασε στα όριά του ο γιος μου άρχισε να κλαίει. Δεν του πήρε πολύ μέχρι το πρόσωπό του να γίνει κατακόκκινο. Κρίνοντάς τον εξωτερικά, θα έλεγες ότι είναι θυμωμένος. Ωστόσο, ήξερα ότι βαθιά μέσα του, στην πραγματικότητα, ήταν πολύ λυπημένος.
Ο άντρας μου κι εγώ πήγαμε τα παιδιά στην παιδική χαρά. Δυο άλλα αγοράκια ήταν εκεί και κάθε φορά που ο γιος μου προσπαθούσε να παίξει μαζί τους, εκείνα έλεγαν ότι δεν τον θέλουν.
Προσπάθησε ξανά και ξανά να τα πλησιάσει, για να τον δεχτούν στο παιχνίδι τους. Έτρεχε γύρω τους σε κύκλους για να τα προκαλέσει να παίξουν κυνηγητό. Πήγε μπροστά τους και τους ζήτησε να παίξουν στα ίσα. Τους προσέφερε τα παιχνίδια που είχε φέρει μαζί του.
Τίποτα δεν δούλεψε.
Εγώ έμεινα στη θέση μου παρακολουθώντας.
Είναι δύσκολο να κάθεσαι και να παρατηρείς αμέτοχη το παιδί σου να παλεύει –είναι επώδυνο. Θες να επέμβεις και να του δώσεις λύσεις.
Έρευνες όμως έχουν αποδείξει ότι το να περιμένεις και να αφήνεις τα παιδιά σου να προσπαθήσουν είναι η πιο λογική αντιμετώπιση. Είναι ένας καλός τρόπος να αποκτήσουν κοινωνικές δεξιότητες και την ικανότητα να λύνουν προβλήματα μόνα τους.
Τελικά, η ταραχή του νίκησε κι ο γιος μας ήρθε τρέχοντας σε μας ξεσπώντας σε κλάματα. Δεν είπα τίποτα. Αντιθέτως, κοίταξα τον άντρα μου. Ο γιος μου έκλαιγε με λυγμούς στην αγκαλιά του, προσπαθώντας να μιλήσει χωρίς αποτέλεσμα. Όσο ο άντρας μου προετοίμαζε τα λόγια του, ήξερα ότι κάτι σημαντικό θα συνέβαινε.
Ο άντρας μου κι εγώ πήγαμε τα παιδιά στην παιδική χαρά. Δυο άλλα αγοράκια ήταν εκεί και κάθε φορά που ο γιος μου προσπαθούσε να παίξει μαζί τους, εκείνα έλεγαν ότι δεν τον θέλουν.
Προσπάθησε ξανά και ξανά να τα πλησιάσει, για να τον δεχτούν στο παιχνίδι τους. Έτρεχε γύρω τους σε κύκλους για να τα προκαλέσει να παίξουν κυνηγητό. Πήγε μπροστά τους και τους ζήτησε να παίξουν στα ίσα. Τους προσέφερε τα παιχνίδια που είχε φέρει μαζί του.
Τίποτα δεν δούλεψε.
Εγώ έμεινα στη θέση μου παρακολουθώντας.
Είναι δύσκολο να κάθεσαι και να παρατηρείς αμέτοχη το παιδί σου να παλεύει –είναι επώδυνο. Θες να επέμβεις και να του δώσεις λύσεις.
Έρευνες όμως έχουν αποδείξει ότι το να περιμένεις και να αφήνεις τα παιδιά σου να προσπαθήσουν είναι η πιο λογική αντιμετώπιση. Είναι ένας καλός τρόπος να αποκτήσουν κοινωνικές δεξιότητες και την ικανότητα να λύνουν προβλήματα μόνα τους.
Τελικά, η ταραχή του νίκησε κι ο γιος μας ήρθε τρέχοντας σε μας ξεσπώντας σε κλάματα. Δεν είπα τίποτα. Αντιθέτως, κοίταξα τον άντρα μου. Ο γιος μου έκλαιγε με λυγμούς στην αγκαλιά του, προσπαθώντας να μιλήσει χωρίς αποτέλεσμα. Όσο ο άντρας μου προετοίμαζε τα λόγια του, ήξερα ότι κάτι σημαντικό θα συνέβαινε.
Το να μεγαλώνεις τους άντρες του μέλλοντος είναι το αντίθετο απ’ αυτό που νομίζεις
Λένε ότι “Αν τα αγόρια που έκλαιγαν κέρδιζαν παρηγοριά κι όχι επικριτικότητα, δεν θα υπήρχαν τόσοι πολλοί θυμωμένοι άντρες που δυσκολεύονται να εκφραστούν και να νιώσουν βαθιά συναισθήματα».
Είναι απόλυτα σωστό αυτό. Αρκεί να ρίξεις μια ματιά γύρω σου για να καταλάβεις ότι περιστοιχίζεσαι από μια θάλασσα θυμωμένων αντρών.
Όπως φαίνεται, οι παραδοσιακές ιδέες περί ανατροφής αγοριών ίσως είναι εντελώς… ανάποδες. Σύμφωνα με την επιστήμη, τα αγόρια είναι πιο ευάλωτα κι εξαρτημένα απ’ τη συναισθηματική υποστήριξη απ’ όσο πίστευαν παλιότερα.
Ο Sebastian Kramer, παιδοψυχίατρος κι ερευνητής, λέει: “Ακόμα και στη μήτρα, τα μυαλά των αγοριών αντιδρούν περισσότερο στην κατάθλιψη της εγκυμονούσας και στο στρες, ενώ κατά τη γέννηση, οι εγκέφαλοί τους είναι έξι μήνες πίσω απ’ των κοριτσιών. Όσο τα αγόρια μεγαλώνουν συνεχίζουν να αγωνίζονται κι αυτό, όταν συνδυάζεται με έλλειψη συναισθηματικής υποστήριξης, γίνεται όλο και δυσκολότερο.”
Ιδού το πρόβλημα:
Όταν τ’ αγόρια ταράζονται τους λέμε να σταματήσουν να κλαίνε ή να μην κάνουν σαν κορίτσια ή να χτυπήσουν κι αυτά το παιδάκι που τα χτύπησε. Ένα τεράστιο πρόβλημα επικοινωνίας εμφανίζεται εδώ μεταξύ του ενήλικα και του παιδιού. Κάθε συμπεριφορά είναι επικοινωνία και, όταν τα αγόρια κλαίνε, είναι στεναχωρημένα, ταραγμένα ή θυμωμένα, πονάνε. Προσπαθούν κάτι να σου πουν. Ζητούν -ίσως με τον λιγότερο γλυκό τρόπο- υποστήριξη.
Αν τα αγόρια δεν έχουν την ευκαιρία να εκφραστούν με ειλικρίνεια, είτε θα κλιμακώσουν αμέσως τις αντιδράσεις τους είτε θα βάλουν τα αρνητικά συναισθήματα κάτω απ’ το χαλί.
Αν η έλλειψη επικοινωνίας παγιωθεί και τελικά γίνει ο τρόπος αντιμετώπισης των αρνητικών συναισθημάτων των αγοριών, το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι καλό. Θα σταματήσουν να μιλάνε για όσα νιώθουν. Θα αρχίσουν να αγνοούν τα αληθινά και ουσιαστικά συναισθήματα. Και -το χειρότερο απ’ όλα- δεν θα έχουν ούτε ενσυναίσθηση ούτε κατανόηση ούτε αγάπη για τους άλλους.
Τα αγόρια χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη
Συχνά με ρωτάνε “Αν δεν σταματάει να κλαίει, τι να κάνω;”. Τα καλά νέα είναι ότι είναι πιο απλό απ’ όσο νομίζουμε. Όταν μεγαλώνεις αγόρια, υπάρχουν τρεις τρόποι να τους παρέχεις τη συναισθηματική υποστήριξη που χρειάζονται:
1.Ακούστε, κατανοείστε και περιμένετε
Μια απ’ τις επαναστατικότερες αρχές που μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο που αντιδράς στα ξεσπάσματα του παιδιού σου είναι η εξής: τα συναισθήματα δεν χρειάζονται επιδιόρθωση ή αλλαγή. Χρειάζονται επεξεργασία απ’ το άτομο που τα νιώθει.
Βοηθήστε τον γιο σας να επεξεργαστεί αυτό που νιώθει ακούγοντάς τον και επικυρώνοντας την ισχύ των συναισθημάτων του.
Καθίστε δίπλα του κι ακούστε τον. Αν δεν ξέρετε τι ακριβώς να του πείτε, μπορείτε να δοκιμάσετε κάτι όπως: “Είσαι στεναχωρημένος και ταραγμένος. Δεν πειράζει που κλαις. Το ξέρω ότι σου είναι δύσκολο. Είμαι δίπλα σου”.
Θα υπάρξουν πολλές φορές που το να ακούμε, να δεχόμαστε και να περιμένουμε είναι αρκετό και θα δείτε το παιδί να γνέφει, να παίρνει μια βαθιά ανάσα, να ηρεμεί και να ανακοινώνει μια λύση για το πρόβλημά του. Αν το ξέσπασμα συνεχίσει, το παιδί χρειάζεται περισσότερο χρόνο και περισσότερη επεξεργασία.
Αυτό το στάδιο πολλοί γονείς αγοριών το ξεχνούν.
2. Να είστε... τρωτοί
Επειδή τα παιδιά ζουν στον πλανήτη του “εδώ και τώρα” ένας αποτελεσματικός τρόπος να μάθουν είναι να δουν. Χρειάζεται να τους δείξετε πώς είναι να διαχειρίζεσαι τα συναισθήματά σου.
Δώστε στον γιο σας την ευκαιρία να σας δει θυμωμένους, αγχωμένους. Απογοητευμένους ή θλιμμένους και -το πιο σημαντικό- δώστε του τη δυνατότητα να σας ακούσει να μιλάτε γι’ αυτό. Είναι πολύ σπουδαίο να αφήνουμε τους γιους μας να παρατηρούν τον τρόπο που εμείς επεξεργαζόμαστε τα αρνητικά μας συναισθήματα, προκειμένου να παραδειγματιστούν.
Ο ψυχολόγος Matthew D. Lieberman λέει στη μελέτη του ότι το να κάνουμε λέξεις τα συναισθήματά μας κάνει τη λύπη ή τον θυμό ή τον πόνο μας πιο υποφερτά. Αυτό που επισημαίνεται στην έρευνα είναι ότι όποιος μπορεί να μοιραστεί λεκτικά τα συναισθήματά του έχει την δυνατότητα να ηρεμήσει το συναισθηματικό κέντρο του εγκεφάλου, επιτρέποντάς του να προχωρήσει με ηρεμία κι όχι να εκραγεί.
3. Διδάξτε ενσυναίσθηση και έχετε ενσυναίσθηση
Ενσυναίσθηση είναι η δυνατότητα να κατανοούμε τα συναισθήματα των άλλων. Όταν ένα παιδί είναι ταραγμένο, ένα απ’ τα πιο δυνατά μας όπλα είναι να προσπαθήσουμε για μια στιγμή να έρθουμε στη θέση του και να δούμε τα πράγματα μέσα απ’ τα δικά του μάτια.
Όλα είναι σημαντικά για τα παιδιά, ακόμα και πράγματα που μοιάζουν εντελώς ασήμαντα για τους ενήλικες. Αφιερώνοντας ένα λεπτό στο να κατανοήσετε την πρόκληση που αντιμετωπίζουν, μπαίνουμε στο ίδιο στρατόπεδο μ’ αυτά. Από ‘κει μπορούμε πια να βρούμε τη λύση του προβλήματος και να βοηθήσουμε στην επεξεργασία.
Το να διδάξουμε στα αγόρια μας να κατανοούν και να συμπάσχουν με τους άλλους είναι ίσως το ιερό δισκοπότηρο της ανατροφής τους. Αν μπορείς να διδάξεις ένα αγόρι πώς πρέπει να φέρεται απέναντι σε κάποιον που είναι στεναχωρημένος, είμαι απολύτως βέβαιη ότι μπορείς να μεταμορφώσεις την επόμενη γενιά αντρών.
Αναθρέφοντας τρυφερούς άντρες
Όταν ο γιος μου έκλαψε στην αγκαλιά του άντρα μου στην παιδική χαρά, κάτι πολύ δυνατό συνέβη, που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Αντί να τον σπρώξει, τον κράτησε πιο σφιχτά.
Τύλιξε τα χέρια του γύρω του και του μίλησε. “Δεν ήθελαν να παίξουν μαζί σου κι αυτό πονάει. Είσαι πολύ στεναχωρημένος. Είσαι πολύ, πολύ λυπημένος αυτή τη στιγμή…”
Δεν είπα τίποτα. Το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να χαμογελάσω.
Βλέπετε, οι περισσότεροι άνθρωποι θα εκπλήσσονταν βλέποντας και ακούγοντας τον άντρα μου να παρηγορεί κατ’ αυτόν τον τρόπο τον γιο μας. Είναι μεγαλόσωμος, πρώην στρατιωτικός κι έχει δει πολλά άσχημα πράγματα που ούτε καν μπορώ να φανταστώ.
Μου έμαθε κάτι πολύ σημαντικό: χρειάζεται πολύ περισσότερο κουράγιο και θάρρος για να στηρίξεις κάποιον συναισθηματικά, παρά για να τον αγνοήσεις.»
Πηγή: themilitarywifeandmom.com, https://www.mama365.gr