Οι κακοποιητικοί γονείς είναι συνήθως άτομα που δεν φαίνονται σε καμία περίπτωση πως είναι τέτοιοι.
Κρύβουν καλά την όλη τους υπόσταση και νοσηρή ψυχονοητική τους συγκρότηση και τάση… δείχνοντας στον έξω κόσμο το πρόσωπο του καλού, στοργικού και καθ΄όλα φυσιολογικού γονέα. Πολλές φορές ούτε τα ίδια τους τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν με τι έχουν να κάνουν, μέχρι το σημείο που πλέον είναι αργά…
Υπάρχουν και γονείς, δυστυχώς, που είναι βίαιοι, απότομοι, επικριτικοί & επιθετικοί προς τα παιδιά τους με… βάναυσο τρόπο (σεξουαλική, σωματική κακοποίηση, άσκηση λεκτικής βίας κτλπ).
Σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να μιλάμε για κάτι απεχθές και κάτι τερατώδες αλλά πρόκειται για κάτι φανερό που γίνεται αμέσως αντιληπτό από το παιδί ή κάποιο άτομο του κοντινού του κοινωνικού, φιλικού,οικογενειακού κύκλου, με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτό να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπισης κρούσματος ενδοοικογενειακής βίας ή μιας in extremis κατάστασης που δεν ευνοεί την ομαλή ψυχονοητική ανάπτυξη του παιδιού.
Εκτός από την κατάθλιψη, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας… όπως ένα παιδί εν προκειμένω… βιώνει συνήθως συνεχές & άγχος πανικό και είναι πιθανό μελλοντικά να αναπτύξουν αγχώδη διαταραχή.
Πέραν αυτών, η πιο συχνά αναφερόμενη ψυχολογική επίπτωση για τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας είναι η διαταραχή μετατραυματικού στρες, η οποία χαρακτηρίζεται από τη συνεχή αναδρομή και αναβίωση οδυνηρών σκηνών & επώδυνων εμπειριών έντασης, διαπληκτισμών και συγκρούσεων του παρελθόντος που είναι ικανές να καταρρακώσουν, να στιγματίσουν και να κουρελιάσουν τον ευάλωτο και εύθραυστο ψυχισμό ενός παιδιού ανεπανόρθωτα.
Να σημειωθεί ότι…
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας εκδηλώνουν συνήθως σωματικά συμπτώματα, όπως π.χ. κοιλιακά άλγη και παλινδρομούν σε συμπεριφορές που προσιδιάζουν σε συμπεριφορές μικρότερων ηλικιών. Συνήθη συμπτώματα είναι, επίσης, και οι διαταραχές ύπνου (εφιάλτες) διατροφικές διαταραχές (νευρική ανορεξία – βουλιμία), εμμενής εξάρτηση από το γονιό (προσκολλητική συμπεριφορά), άγχος αποχωρισμού, απάθεια και παθητική συμπεριφορά, φόβος και δυσπιστία με αντικοινωνική συμπεριφορά,(κοινωνική απόσυρση & περιθωριοποίηση).
Ένα παιδί, που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον όπου κυριαρχεί η βία… είναι ευνόητο και εν πολλοίς δικαιολογημένο να ζει σε μια κατάσταση συνεχούς συναισθηματικού συναγερμού, ματαίωσης και τεράστιας ανασφάλειας… κατάσταση που το φθείρει, το αποδιοργανώνει και το εξουθενώνει ψυχικά.
Ορισμένα παιδιά διακατέχονται από έντονη επιθετικότητας και συνεχή υπέρ – ένταση Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας αναπαράγουν συχνά τις τραυματικές τους εμπειρίες στο παιχνίδι ή στη συμπεριφορά τους αλλά γενικά τείνουν να αποφεύγουν τη συναναστροφή με τους συνομηλίκους τους.
Πολλά από αυτά τα παιδιά – θύματα παίρνουν απόσταση από τα όσα βίωσαν για να μπορέσουν να συνεχίσουν ακάθεκτα μια ομαλή πορεία στη ζωή τους, ανασυγκροτούν τις δυνάμεις τους & παλεύουν να ξεφύγουν από τις μνήμες τους παρελθόντος που όμως πάντοτε είναι παρούσες…
Στην περίπτωση, όμως, των γονέων που είναι «κακοποιητικοί» προς τα παιδιά τους κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό και πολλές φορές μέχρι να το αντιληφθούν τα παιδιά και να το κατανοήσουν, έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα στο ψυχισμό τους.
Οι δηλητηριώδεις γονείς είναι συχνά και επιφανή άτομα με κύρος & οικονομική επιφάνεια στην τοπική κοινωνία όπου ζουν, έχουν φιλανθρωπική δράση και φροντίζουν να δείχνουν πως είναι ενάρετοι και πως σκέφτονται το καλό της κοινότητας. Η συμπεριφορά τους είναι υποκριτική & επιτηδευμένη και αυτό είναι το χειρότερο.
Είναι αυτό που λέμε:
«Δεν πήγαινε το μυαλό μας, δεν είχε δώσει κανένα δικαίωμα».
Χαρακτηριστική περίπτωση δηλητηριώδους γονέα… μια μητέρα… διαταραγμένη προσωπικότητα, η οποία προέβαλε τη δική της διαταραχή στην κόρη της, αρνούμενη ότι στην ουσία αυτό συνέβαινε εξαιτίας της ίδιας.
Η μητέρα, έπαιξε το ρόλο της μάνας που υποφέρει τα πάνδεινα, που επωμίζεται το τεράστιο αυτό βάρος στις πλάτες της. Έτρεχε από γιατρό σε γιατρό ψάχνοντας τη λύση. Αυτό, βέβαια, συνέχιζε να εντείνει το πρόβλημα της, κάνοντάς την να νιώθει ψυχοπαθολογικό ως άτομο. Μέσα της όμως ήξερε πως… η μητέρα της υποκρινόταν και όσες προσπάθειες έκανε ώστε να επικοινωνήσει την αλήθεια της… έπεφταν στο κενό.
Τέτοιες περιπτώσεις κρυφής κακοποίησης είναι συχνές και δεν μαθαίνονται ποτέ. Πολλές φορές συμβαίνει τα παιδιά να είναι όμορφα και έξυπνα, γεγονός που «απειλεί» την εύθραυστη και διαταραγμένη προσωπικότητα του γονέα, δημιουργώντας μια υποσυνείδητη ζήλια.
Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, το ίδιο να έχει συμβεί και στο γονέα στην παιδική του ηλικία ολοκληρώνοντας το φαύλο κύκλο. Αυτά τα παιδιά μεγαλώνουν και καταστρέφονται ως διαταραγμένες προσωπικότητες, απλά εκπληρώνοντας την «προφητεία» που έχουν επωμιστεί… χρεωθεί… από τους «γονείς» τους.
Μερικές φορές, το παιδί θέλει να μιλήσει με κάποιο άλλο άτομο και όχι με τον ίδιο το γονιό που κακοποιήθηκε και που μπορεί να μην εμπιστεύεται πλέον. Ίσως να είναι δύσκολο και για τον ίδιο το γονιό να ακούσει όλα όσα έχει να του πει το παιδί για όσα νιώθει και όσα το απασχολούν, το ενοχλούν ή του δυσκολεύουν τη ζωή. Στην περίπτωση αυτή, η επίσκεψη σε κάποιον ειδικό αποτελεί την ενδεδειγμένη λύση.
Επομένως, αυτό το οποίο θα πρέπει να θυμούνται οι γονείς είναι πρώτιστη ευθύνη τους είναι η ομαλή ανατροφή, προστασία και και αρμονική ανάπτυξη της προσωπικότητάς των παιδιών τους, μέσω της διασφάλισης ενός υγιούς οικογενειακού περιβάλλοντος, όπου θα κυριαρχεί η ευτυχία, η αγάπη και η κατανόηση.
του Λάσκαρη Κωνσταντίνου – kontasou.com