Ορθογραφία είναι η άσκηση στην οποία τα παιδιά με Δυσλεξία/ειδικές μαθησιακές δυσκολίες βιώνουν έντονο άγχος. Αποτελεί μια χαοτική και αυθαίρετη διαδικασία για αυτά αφού δεν κατανοούν τους κανόνες, δεν αποθηκεύουν ένα οπτικό λεξικό, δεν εφαρμόζουν τους κανόνες που γνωρίζουν.
Έτσι ενώ η διαδικασία της ορθογραφημένης γραφής στην πλειοψηφία του πληθυσμού αυτοματοποιείται, στα άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες παραμένει μια πράξη στην οποία δεν έχουν απο κάπου "να πιαστούν". Οι επιλογές ανάμεσα στα πέντε /ι/, στα δυο /ο/ και στα δυο /ε/ καθώς και σε άλλα συμπλέγματα είναι πάρα πολλές για να νιώθει ένα δυσλεξικό άτομο ασφαλές για το "αν η λέξη που έγραψα είναι σωστή".
10 βοηθητικοί τρόποι για την Ορθογραφία σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες:
- Να τονίζει με έντονο χρώμα (stabilo)/υπογραμμίζει/κυκλώνει τα λάθη του.
- Να εκπαιδευτεί στην αυτοδιόρθωση με χρήση λεξικού.
- Να γράφει τις λανθασμένες λέξεις και να συμπληρώνει και άλλες απο την ίδιαοικογένεια με χρήση λεξικού.
- Να διορθώνει σκόπιμα λανθασμένες ορθογραφικά λέξεις. Οι λέξεις θα του δίνονται: αυτόνομες, μέσα σε προτάσεις, μέσα σε κείμενο.
- Να εκπαιδευτεί να καταλήγει σε κανόνες μέσα απο την παρατήρηση των ορθογραφημένων λέξεων πχ. να κυκλώσουμε όλες τις λέξεις που καταλήγουν σε /-ικός,-ική,-ικό/ και να προτρέψουμε να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα επίθετα αυτά γράφονται με /-ι/.
- Ομαδοποιούμε τα λάθη του πχ. καταληκτικά, θεματικά, φωνημικά.
- Προτρέπουμε να φτιάξει προτάσεις και μικρά κειμενάκια με τις λέξεις που έκανε λάθος καθώς και με άλλες λέξεις της ίδιας οικογένειας πχ. πληρώνω, πληρωμή, πληρωμένο.
- Χρησιμοποιούμε εναλλακτικούς τρόπους εξάσκησης ορθογραφίας μέσα απο παιχνίδια πχ. scrabble, jenga, σταυρόλεξα, κρεμάλα, κρυπτόλεξα.
- Προσπαθούμε να εξηγήσουμε την ετυμολογία των λέξεων και εκπαιδεύουμε το παιδί να "αναγνωρίζει" τις λέξεις που κρύβονται μέσα σε μια άγνωστη λέξη.
- Χρησιμοποιούμε εικονογραφικές μεθόδους εκμάθησης της ορθογραφίας αφού είναι αρκετά αποτελεσματικές σε παιδιά που δυσκολεύονται να εγκαταστήσουν οπτικό λεξικό.
Βασικά tips: Η αυτοδιόρθωση πρέπει να αναδειχτεί σαν μια πολύ σημαντική διαδικασία. Πρέπει επίσης να του κάνουμε γνωστό ποια λάθη συνήθως κάνει και να του εξηγήσουμε τι είναι αυτό που το δυσκολεύει, το μπερδεύει πχ.
"Βλέπεις ότι αυτό που σε μπερδεύει είναι το τελικό /ι/ ανάμεσα στο ουδέτερο και θηλυκό ουσιαστικό δηλ. στις λέξεις παιδί-κόρη δεν ξέρεις ποιο /ι/ να βάλεις. Έλα να θυμηθούμε τι βάζουμε στο καθένα και πως τα ξεχωρίζουμε."Η αυτογνωσία των δυσκολιών στο δυσλεξικό παιδί είναι μέρος της παρέμβασης και θεωρείται κύριο κομμάτι της.
Άσπα Μητρακάκη, Ειδική Παιδαγωγός - Κοινωνική Ανθρωπολόγος, http://dyslexiaathome.blogspot.com