Ένας νεαρός Ρωμαίος που έζησε μόλις 11 χρόνια, πέντε μήνες και 12 ημέρες, είχε λάβει μέρος σε έναν μεγαλοπρεπή διαγωνισμό ποίησης το 94 π.Χ. στη Ρώμη. Ο διαγωνισμός απευθυνόταν στα νέα ταλέντα της πόλης και ο μικρός, ο οποίος είχε ήδη συμμετάσχει σε αρκετούς διαγωνισμούς ως παιδί θαύμα, συνέθεσε κι εκτέλεσε ένα μεγάλο ποίημα στα ελληνικά. Παρόλο που δεν ήταν ο νικητής του διαγωνισμού, όλοι συμφώνησαν πως το ποίημα του, συγκριτικά και με την ηλικία του, ήταν εκπληκτικό.
Λίγους μήνες μετά, το αγόρι πέθανε. Ο τύμβος του υπάρχει ακόμα στη Ρώμη και τραβάει τα βλέμματα των τουριστών εξαιτίας της επιγραφής του, η οποία διηγείται συνοπτικά τη σύντομη ζωή του. Το λυπηρό κομμάτι της ιστορίας είναι πως, σύμφωνα με τους συντετριμμένους του γονείς, ο νεαρός κατέρρευσε έπειτα από την πολλή και σκληρή δουλειά. Η τελειομανία των γωνιών έγινε πηγή πίεσης και άγχους για το εντεκάχρονο που τελικά δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες τους.
Η παραπάνω ιστορία περιγράφει συνοπτικά τις επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει η μεγάλη πίεση και η τελειομανία. Οι ψυχαναγκαστικά τελειομανείς άνθρωποι βλάπτουν τον εαυτό τους αλλά και τους γύρω τους, και ειδικά τα παιδιά τους.
Αποτελούν λάθος πρότυπο
Καταρχάς, οι τελειομανείς γονείς αποτελούν λανθασμένο πρότυπο. Το παιδί που, κατά κανόνα θέλει να μοιάσει στη μαμά και στον μπαμπά, προσπαθεί να τα κάνει όλα άψογα. Η παραμικρή αποτυχία είναι ικανή να κλονίσει την ψυχική του υγεία και την αυτοπεποίθησή του. Μεγαλώνει με στόχο να κερδίζει πάντα και παντού, πράγμα αντικειμενικά αδύνατο.
Μεταφέρουν την πίεση στο παιδί
Όταν ζεις με γονείς που τα θέλουν όλα τέλεια, αναγκάζεσαι να προσαρμοστείς και να ακολουθήσεις τους ρυθμούς τους. Ένας μέτριος βαθμός, μία πεταμένη μπλούζα ή μια όχι και τόσο κόσμια συμπεριφορά, μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για επίπληξη ή ακόμα και καβγά. Το παιδί που μεγαλώνει σε ένα τέτοιο περιβάλλον, καταβάλλει τεράστιες προσπάθειες να είναι συνεπές και ζει με το άγχος πως το παραμικρό του στραβοπάτημα θα αποτελέσει αιτία απόρριψης από τους γονείς του.
Τελειομανής γονιός = θλιμμένος γονιός =θλιμμένο παιδί
Ο γονιός που τα θέλει πάντα, όλα, άψογα, θα βιώσει αργά ή γρήγορα την ματαίωση των προσδοκιών του και θα κατακλυστεί από αρνητικά συναισθήματα. Δυστυχώς, όμως, η κακή ψυχολογική κατάσταση των γονιών επηρεάζει πάρα πολύ τα παιδιά, μια και είναι οι πιο άμεσοι αποδέκτες τους. Το ήδη αγχωμένο και φορτωμένο παιδί, λοιπόν, κουβαλάει και το επιπρόσθετο άγχος του γονιού του μέσα σε ένα πλαίσιο με εκνευρισμό, θλίψη και ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές.
«Τι θα πει ο κόσμος»
Ο τελειομανής γονέας, δεν μπορεί παρά να ενδιαφέρεται για τη γνώμη των άλλων. Το πόσο όμορφο, καθαρό, καλοχτενισμένο, έξυπνο, επιμελές θα είναι το παιδί τους αντικατοπτρίζει τη δική τους συνέπεια και καλή δουλειά. Θεωρούν πως, για να είναι επιτυχημένοι και ευτυχισμένοι, πρέπει να έχουν ένα τέλειο παιδί όπως και ένα τέλειο σπίτι, μια τέλεια δουλειά ή ένα τέλειο αυτοκίνητο. Το «τι θα πει ο κόσμος» είναι ένα από τα άγχη αλλά και κίνητρά τους, κάτι που μεταφέρεται και στο παιδί που μεγαλώνουν. Όταν, λοιπόν, δείτε ένα παιδί που μπροστά σας είναι πρότυπο καλής συμπεριφοράς ενώ μόλις βγείτε από το δωμάτιο μεταμορφώνεται στο κοριτσάκι από τον εξορκιστή, η αιτία, πιθανότατα, θα είναι αυτή.
Αδιαφορούν για τον συναισθηματικό κόσμο του παιδιού
Ίσως ακούγεται λίγο βαρύ ή και ακραίο, όμως ένας τέτοιος άνθρωπος δύσκολα μπορεί να έρθει σε επαφή με τον συναισθηματικό του κόσμο. Τον απασχολεί τόσο πολύ να μην μπορεί κανείς να του προσάψει τίποτα στο τέλος της ημέρας, που σπάνια ασχολείται με τα συναισθήματά του. Ανατροφοδοτεί το άγχος και τη θλίψη του, γυρνώντας συνεχώς γύρω από την ουρά του. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει τους γύρω του αλλά και το παιδί του. Θα του παρέχει όση βοήθεια χρειάζεται ώστε να είναι πάντα πετυχημένο, αλλά δεν θα ασχοληθεί με τα συναισθήματά του γιατί δεν σκέφτηκε ποτέ πως κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο.
Τα παιδιά αγαπούν τα λάθη
Οι τελειομανείς γονείς, ζώντας μέσα στο άγχος και την ανησυχία τους να μην κάνουν το παραμικρό λάθος, ξεχνούν κάτι βασικό: τα παιδιά λατρεύουν τα λάθη! Είναι ο μόνος δρόμος μέσα από τον οποίο μαθαίνουν να γίνονται καλύτερα, γνωρίζουν τα όρια και τις αντοχές τους, γνωρίζουν τον εαυτό τους. Τα παιδιά πρέπει να κάνουν λάθη καθημερινά, και οι γονείς πρέπει να είναι δίπλα τους για να τους τα επισημαίνουν με αγάπη και να τους βοηθούν να ανακαλύψουν το σωστό.
Αν και, μεταξύ μας, πόσο αντικειμενικό είναι τελικά το σωστό και το λάθος;