Ποιος γονιός δε θέλει να δει το παιδί του να ανθίζει σα λουλούδι σε ανοιξιάτικο κήπο; Στην καρδιά του κάθε γονιού υπάρχει μια επιθυμία: να δει το παιδί του ευτυχισμένο και χαρούμενο στην παιδική του ηλικία και στη συνέχεια να διατηρήσει αυτά τα χαρακτηριστικά μεγαλώνοντας. Λαμβάνοντας υπόψη τις παρακάτω συμβουλές, δημιουργείτε το κατάλληλο κλίμα χαράς, ευτυχίας και υποστήριξης για το παιδί σας.
Το Προνόμιο να Έχεις Παιδί
Ναι! Είναι προνόμιο να έχουμε παιδιά, είναι ένα δώρο αγάπης, και ας έχουν και τις δυσκολίες τους, τα ξενύχτια, τις αγωνίες και τα άγχη που έρχονται με το ‘πακέτο’. Φροντίστε το παιδί σας με αγάπη και μη ξεχνάτε να το αγκαλιάζετε και να το φιλάτε καθημερινά. Αποκτήστε τη συνήθεια να το κοιτάτε στα μάτια όταν του μιλάτε. Να του χαμογελάτε συχνά. Και στα δύσκολα να θυμάστε ότι θα περάσουν και πριν το καλοκαταλάβετε θα έχει γίνει ένας ανεξάρτητος ενήλικας!
Αφήστε τις Ικανότητες και τα Ενδιαφέροντα του Παιδιού να Ξεδιπλωθούν
Μην προσπαθείτε να ‘φτιάξετε’ το παιδί σας όπως εσείς επιθυμείτε. Αφουγκραστείτε τις ικανότητες, τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα του και αφήστε τα να ξεδιπλωθούν. Το παιδί σας δεν είναι προέκτασή σας. Εκφράσεις όπως «εγώ θέλω η κόρη μου να κάνει μπαλέτο», ενώ η κόρη σας θέλει μπάσκετ ή «εμένα ο γιος μου δε θα παίζει πιάνο, ποδόσφαιρο θα πάει» καλύτερα να σβηστούν από την επικοινωνία σας με το παιδί σας. Εννοείται ότι εσείς θα πρέπει να μεριμνήσετε για την ασφάλεια του παιδιού, για τη σωστή καθοδήγησή του, εσείς θα βάλετε όρους και όρια, αλλά πάντα πρέπει να υπάρχει περιθώριο να γίνει το παιδί το ιδιαίτερο άτομο που είναι.
Δώστε Αληθινή ΑγάπηΤι είναι η αληθινή αγάπη; Μπορεί κανείς να δώσει πολλούς διαφορετικούς ορισμούς, εδώ όμως θα επικεντρωθούμε στο πρακτικό κομμάτι της, επειδή πολλοί γονείς μπερδεύουν το «κάνω όλα τα χατίρια του παιδιού μου» με την αληθινή αγάπη. Η έννοια της αγάπης ενέχει τη φροντίδα, το ενδιαφέρον, την επένδυση στο να είναι το παιδί καλά από όλες τις απόψεις, όμως αυτό δεν είναι συνώνυμο του παραχαϊδέματος. Οι γονείς που αγαπάνε τα παιδιά τους ξέρουν ότι είναι απαραίτητο να βάλουν υγιή όρια, γιατί έτσι το παιδί μαθαίνει που σταματάει ο δικός του εαυτός και που αρχίζει η υπόσταση του άλλου, μαθαίνει να κάνει υγιείς σχέσεις, να αναπτύσσει γερό συναισθηματικό δεσμό και να αισθάνεται ότι οι γονείς του είναι εκεί, βράχοι ακλόνητοι. Δίνοντας αληθινή αγάπη, οι γονείς λένε «όχι» στο παιδί και δεν του προσφέρουν άκριτα το κάθε τι, αλλά του μαθαίνουν να περιμένει, να κερδίζει με την αξία του αυτό που επιθυμεί ή να αισθάνεται κάποιο φυσιολογικό βαθμό ματαίωσης. Τέλος, ένα άλλο στοιχείο της αληθινής αγάπης είναι ότι οι γονείς επιτρέπουν στο παιδί αυτονομία ανάλογα με την ηλικία του, το αφήνουν να προσπαθήσει να λύσει μόνο του τα προβλήματά του και δε σπεύδουν να τα κάνουν οι ίδιοι όλα γι’ αυτό.
Μη Βιάζεστε να Μεγαλώσει το Παιδί σας Γρήγορα
Αφήστε το παιδί να ευχαριστηθεί την παιδική του ηλικία και να ωριμάσει με τον εξελικτικό του ρυθμό. Μην προσπαθείτε να προωθήσετε το παιδί σας να μεγαλώσει πιο γρήγορα από τη βιολογική ή τη συναισθηματική του ηλικία, γιατί το μόνο που θα καταφέρετε στο τέλος θα είναι να το δυσκολέψετε χωρίς λόγο και να έχει προβλήματα. Δώστε του ευκαιρίες και εμπειρίες ανάλογα με την ηλικία του, ενθαρρύνετέ το να αναπτυχθεί, αλλά μην προσπαθήσετε να το σταματήσετε από το να είναι παιδί.
Καλλιεργήστε Πνευματικότητα στο Παιδί σας
Μπορεί να είστε άνθρωποι της εκκλησίας, μπορεί όχι, δεν έχει σημασία. Το σημαντικό είναι να καλλιεργήσετε στο παιδί πνευματικότητα, την αίσθηση ότι συνδέεται με μία δύναμη μεγαλύτερη και ανώτερη από το ίδιο. Η πνευματικότητα είναι καλωδιωμένη στον παιδικό εγκέφαλο και παίρνει διαφορετικές μορφές, όπως για παράδειγμα όταν το παιδί θαυμάζει την κίνηση του κύματος στην ακροθαλασσιά ή ένα ωραίο λουλούδι ή ένα μυρμήγκι -αυτό είναι το mindfulness, η ενσυνειδητότητα- ή νιώθουν βαθιά λύπη για έναν ζητιάνο -αυτό είναι συμπόνια-, ή ενδιαφέρονται για δικαιοσύνη και ισότητα –αυτό είναι φιλανθρωπία. Να μιλάτε στα παιδιά για την ιερή αγάπη των γονιών προς τα παιδιά, να τους λέτε πράγματα όπως «ακόμα και όταν εγώ είμαι στη δουλειά κι εσύ στο σχολείο η αγάπη μας είναι εκεί, γιατί είμαστε ενωμένοι καρδιά με καρδιά».
Δημιουργήστε Ευκαιρίες για Μαθήματα Ζωής
Αδράξτε τις ευκαιρίες όπως παρουσιάζονται μέσα από βιβλία, ταινίες ή την πραγματική ζωή για να γίνουν ευκαιρίες μάθησης για το παιδί. Συζητήστε τι έκανε λάθος ο πρωταγωνιστής, για ποιο λόγο η συμπεριφορά της φίλης ήταν λανθασμένη, πώς θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα ο ήρωας του βιβλίου, κλπ. Η καθημερινότητα προσφέρει πολλές ευκαιρίες για να πάρει το παιδί σας πολύτιμα μαθήματα ζωής, μέσα από τη συζήτηση και την αλληλεπίδραση μαζί σας, οπότε δεν είναι απαραίτητο να το καθίσετε κάτω και να του κάνετε διδασκαλία και κήρυγμα για το σωστό ή λάθος. Μέσα από την επικοινωνία και τη συζήτηση θα μάθετε κι εσείς πολλά για τον εαυτό σας, τη ζωή και θα δυναμώσετε τη σχέση με το παιδί σας.
Καλλιεργήστε τη Δημιουργικότητα του Παιδιού
Δημιουργικός νους είναι αυτός που έχει έμφυτη περιέργεια, συλλέγει διαφορετικές πληροφορίες, αντιλαμβάνεται μοτίβα και σχέσεις που άλλοι δε βλέπουν, που συνδυάζει με νέους, καινοτόμους τρόπους τις πληροφορίες που έχει και δημιουργεί νέες ιδέες, θεωρίες, εφευρέσεις, λύσεις προβλημάτων και έργα τέχνης. Έτσι, η δημιουργικότητα δεν είναι ταυτόσημη με την καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά με την ευέλικτη σκέψη που επινοεί νέες ιδέες και ανοίγει νέους ορίζοντες. Τα δημιουργικά παιδιά εκτός που βρίσκουν τρόπο να απασχολήσουν τον εαυτό τους, έχουν ιδέες, εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τείνουν να λύνουν μόνα τους τα προβλήματα που τα απασχολούν.
Δημιουργικός νους είναι αυτός που έχει έμφυτη περιέργεια, συλλέγει διαφορετικές πληροφορίες, αντιλαμβάνεται μοτίβα και σχέσεις που άλλοι δε βλέπουν, που συνδυάζει με νέους, καινοτόμους τρόπους τις πληροφορίες που έχει και δημιουργεί νέες ιδέες, θεωρίες, εφευρέσεις, λύσεις προβλημάτων και έργα τέχνης. Έτσι, η δημιουργικότητα δεν είναι ταυτόσημη με την καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά με την ευέλικτη σκέψη που επινοεί νέες ιδέες και ανοίγει νέους ορίζοντες. Τα δημιουργικά παιδιά εκτός που βρίσκουν τρόπο να απασχολήσουν τον εαυτό τους, έχουν ιδέες, εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τείνουν να λύνουν μόνα τους τα προβλήματα που τα απασχολούν.
Δημιουργήστε Ατμόσφαιρα Χαράς, Αγάπης, Ηρεμίας στο Σπίτι
Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε ένα ήρεμο περιβάλλον αγάπης αποκτούν μέσα τους έναν εσωτερικό, ψυχολογικό ‘χάρτη ζωής’ που τα βοηθάει να αναπτύσσονται αρμονικά και να διαχειρίζονται με θετικό τρόπο τη ζωή τους. Αυτό το παράδειγμα των παιδικών χρόνων ακολουθεί το άτομο και στην ενήλικη ζωή του. Έχοντας λοιπόν ένα σταθερό υπόβαθρο παιδικής ηλικίας, το παιδί μεγαλώνοντας έχει τις βάσεις για χαρά και επιτυχία στη ζωή του.
Διατηρήστε Φιλική Σχέση με το Παιδί, Χωρίς να Είστε «Φίλοι»
Ρόλος των γονιών είναι να έχουν μια ζεστή, κοντινή σχέση επικοινωνίας με το παιδί τους, όπου υπάρχει συζήτηση, κατανόηση, υποστήριξη, κοινά ενδιαφέροντα, χρόνος μαζί… αλλά στοπ! Μέχρι εκεί! Οι γονείς πρέπει να διατηρούν το όριο, επειδή ο πρωταρχικός τους ρόλος είναι να είναι γονείς και όχι φίλοι. Γι’ αυτό αναφέρομαι στη ‘φιλική σχέση’ και όχι στη φιλία, επειδή η φιλία απαραιτήτως ενέχει την αμοιβαιότητα, που δεν υπάρχει και ούτε πρέπει να δημιουργηθεί στη σχέση γονιού-παιδιού. Δε φορτώνουμε το παιδί μας με τα βάσανά μας, δεν του μιλάμε όπως θα μιλούσαμε σε έναν ενήλικα της εμπιστοσύνης μας, δε του ζητάμε τη βοήθειά του με τον ίδιο τρόπο που τη ζητάμε από τους φίλους μας. Η άλλη διάσταση είναι ότι οι γονείς δεν θα πρέπει να ελέγχουν τη ζωή του παιδιού στην παραμικρή της λεπτομέρεια, ούτε να έχουν δικτατορική στάση απέναντί του. Ισορροπία και μέτρο είναι οι καλύτεροι σύμβουλοι.
Καλλιεργήστε οι Ίδιοι Καλή Σχέση με τον Εαυτό σας και Δώστε το Καλό Παράδειγμα
Για να δώσετε στο παιδί σας μια όμορφη παιδική ηλικία που θα του προσφέρει χαρά αλλά και ψυχολογικά εφόδια για την ενήλικη του ζωή, χρειάζεται να αλλάξετε τη σχέση που έχετε με τον εαυτό σας. Καλλιεργήστε μια καλή, υγιή σχέση με τον εαυτό σας, χωρίς άγχος και στρες, χωρίς κατάθλιψη, με αισιοδοξία και θετική διάθεση. Εκτός που δημιουργείτε ωραίες συνθήκες με αυτό τον τρόπο, στην ουσία δίνετε και το παράδειγμα στο παιδί για το πώς να σταθεί και το ίδιο απέναντι στη ζωή, τόσο ως παιδί όσο και ως ενήλικας.