Σχολιασμός ιστορικών πηγών στην Ιστορία Α' Γυμνασίου

Ιστορία Α΄ Γυμνασίου

ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ  Ή  ΠΗΓΕΣ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ; Τα παραθέματα ή πηγές είναι συνήθως κείμενα (ή εικόνες, χάρτες, σχεδιαγράμματα κτλ.) που μας δίνουν πληροφορίες για τα γεγονότα που παρουσιάζονται στην ενότητα του βιβλίου μας. Γράφτηκαν ή από ανθρώπους που έζησαν από κοντά τα γεγονότα ή από παλαιότερους και σημερινούς ιστορικούς. 

ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕ ; Μας βοηθούν να καταλάβουμε καλύτερα τα ιστορικά γεγονότα , γιατί συμπληρώνουν όσα αναφέρει το βιβλίο μας. Επίσης μελετώντας τα, μπορούμε να απαντήσουμε σε  ερωτήσεις σχετικές με το μάθημά μας.

 ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΜΕ ΤΑ ΠΑΡΑΘΕΜΑΤΑ ;

  Ο σκοπός μας είναι : να βρούμε τις πληροφορίες που μας δίνουν, να τις συγκεντρώσουμε και να         καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα, όχι απλά να αντιγράψουμε ό, τι λένε.

Ακολουθούμε τα εξής βήματα :

   1.      Διαβάζουμε προσεχτικά το παράθεμα, για να καταλάβουμε το περιεχόμενό του.

   2.       Υπογραμμίζουμε πάνω στο παράθεμα τις πληροφορίες που είναι σημαντικές και όχι τις λεπτομέρειες.

   3.      Γράφουμε την απάντησή μας σε μια παράγραφο. Ξεκινάμε κάνοντας μια θεματική πρόταση, όπου αναφέρουμε το κεντρικό θέμα του παραθέματός μας. Ακολουθεί η απάντηση στα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε. Εδώ προσπαθούμε να συνδέσουμε όσα στοιχεία έχουμε από το παράθεμα με όσα αναφέρει η ενότητα του βιβλίου μας. Αν θέλουμε, η απάντησή μας ολοκληρώνεται με μια πρόταση - κατακλείδα, όπου μπορούμε να καταλήξουμε σε κάποια συμπεράσματα σχετικά με το θέμα μας.

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ  ΜΙΑΣ ΠΗΓΗΣ

-                 Παρατηρούμε όσα στοιχεία τη συνοδεύουν ( συγγραφέας, παραλήπτης, πότε γράφτηκε)

-                 Τη διαβάζουμε και βρίσκουμε άγνωστες λέξεις και όρους δύσκολους.

-                 Βρίσκουμε τι πληροφορίες μας δίνει, τις σχολιάζουμε, τις κρίνουμε.

-                 Γράφουμε ένα δικό μας κείμενο σε γ΄ πρόσωπο :  Η πηγή αναφέρεται σε…. ή Το κείμενο προέρχεται από….. (κοιτάμε κάτω κάτω στη πηγή το τίτλο του ιστορικού κειμένου από το οποίο αυτή προέρχεται)

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ  ΜΙΑΣ ΕΙΚΟΝΑΣ

-                 Παρατηρούμε τα συνοδευτικά (δημιουργός, χρόνος δημιουργίας)

-                 Την παρατηρούμε και την  περιγράφουμε λεπτομερώς

-                 Προσπαθούμε να βρούμε τι συμβολίζει, προσπαθούμε να καταλάβουμε το ρόλο της, πότε και γιατί φτιάχτηκε, πού αναφέρεται.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1^ο

Οι μνήμες από την αναστάτωση στην Ελλάδα (σελ.37)

Το παραπάνω κείμενο προέρχεται από το έργο του Θουκυδίδη, την Ιστορία και αναφέρεται  στη περίοδο μετά το Τρωικό πόλεμο, δηλαδή μετά το 1200 π.Χ.  Ο ιστορικός λέει ότι μετά το Τρωικό πόλεμο προκλήθηκαν αναταραχές κι επαναστάσεις, οι οποίες ανάγκασαν ελληνικά φύλα να ιδρύσουν νέες πολιτείες.              

   ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2^ο

Η ζωή στην Ελλάδα μετά τη πτώση του Μυκηναϊκού κόσμου (σελ.37) 

Το παραπάνω κείμενο προέρχεται από το έργο του Θουκυδίδη, την Ιστορία και αναφέρεται στη ζωή στην Ελλάδα μετά τη πτώση του μυκηναϊκού κόσμου. Ο ιστορικός υποστηρίζει ότι είχε αποδιοργανωθεί η οικονομία γιατί εξαφανίστηκε το εμπόριο και περιορίστηκε η γεωργία.  

   ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3^ο

Το ελληνικό αλφάβητο (σελ. 40) 

Το συγκεκριμένο απόσπασμα προέρχεται από την Ιστορία του Ηροδότου κι αναφέρεται στο ελληνικό αλφάβητο. Ο ιστορικός αναφέρει ότι το φοινικικό αλφάβητο το έφεραν στην Ελλάδα οι Ίωνες , οι οποίοι διατηρούσαν δεσμούς με τους Φοίνικες. Υποστηρίζει ακόμη πως το ελληνικό φύλο πρόσθεσε στο νέο αλφάβητο και τη δική του προσωπική σφραγίδα!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3^ο

Το πνεύμα της μινωικής θρησκείας (σελ.  26)

   Στο κείμενο ο συγγραφέας αναφέρεται στο χαρακτήρα της μινωικής θρησκείας. Ξεκινά με τον ισχυρισμό πως οι γνώσεις των επιστημόνων για τη θρησκεία των Μινωιτών είναι πολύ λίγες. Παραδέχεται πως οι Κρήτες είχαν την αίσθηση του ωραίου, πράγμα που άλλωστε αποδεικνύεται και από τα πανέμορφα έργα τέχνης που μας έχουν αφήσει. Στη συνέχεια υποστηρίζει ότι η μινωική θρησκεία είναι αισιόδοξη και γεμίζει τους πιστούς της ελπίδες ευτυχίας. Στη θρησκεία αυτή υπερισχύουν οι γυναικείες θεότητες. Η μινωική θεά κυριαρχούσε παντού, στα φυτά , τα ζώα , τους ανθρώπους. Καταλήγει στο συμπέρασμα πως στη μινωική θρησκεία επικρατεί μητριαρχία,  δηλαδή ο ρόλος της γυναίκας είναι πρωταρχικός σε σχέση με το ρόλο του άντρα!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   4^ο

Λακωνισμός  (σελ.  49)

Αφού διαβάσετε την πηγή , τι τελικά πιστεύετε ότι ήταν ο Λακωνισμός;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού – βιογράφου Πλούταρχου με τον τίτλο Λυκούργος και αναφέρεται στην Σπάρτη. Αρχικά αναφέρει πως λακωνισμός ήταν  ο τρόπος έκφρασης των Σπαρτιατών, οι οποίοι από μικροί μάθαιναν να λένε λίγα, περιεκτικά λόγια! Στη συνέχεια ο Πλούταρχος παρουσιάζει ένα περιστατικό από τη ζωή του μεγάλου Σπαρτιάτη νομοθέτη Λυκούργου. Αυτός, όταν τον ρώτησαν γιατί κάνουν μικρές και φθηνές θυσίες, απάντησε λακωνικά αλλά με ακρίβεια.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   5^ο

Η ζωή στη Σπάρτη  (σελ.  49)

Διαβάστε την πηγή , απαντήστε στην ερώτηση: Ποια ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της  ζωής των Σπαρτιατών;

Η πηγή αναφέρεται στα χαρακτηριστικά της ζωής στη Σπάρτη. Αρχικά τονίζει πως η πόλη αυτή έμοιαζε με ένα στρατόπεδο , όπου οι νόμοι ενδιαφέρονταν μόνο για τη δημιουργία καλών στρατιωτών! Στη συνέχεια επισημαίνει ότι στην ιδιωτική ζωή επικρατούσε η λιτότητα, η απλότητα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ζωής στη Σπάρτη ήταν η έλλειψη ατομικής πρωτοβουλίας! Σπαρτιάτης δεν είχε ατομική ζωή, αλλά έβαζε πάντα πιο ψηλά κι από τον εαυτό του το συμφέρον της πόλης. Από την πηγή καταλαβαίνουμε γιατί η Σπάρτη έμεινε κλεισμένη στον εαυτό της και δεν ανέπτυξε αξιόλογο πολιτισμό, όπως η αντίζηλός της, η Αθήνα!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   6^ο

Ο Σόλων και οι νόμοι  (σελ.  52)

Αφού διαβάσετε την πηγή , απαντήστε στην ερώτηση: Πώς αντιμετώπισε ο Σόλωνας τη δυσαρέσκεια των συμπολιτών του σχετικά με τους νόμους που ο ίδιος θέσπισε ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από την «Αθηναίων πολιτεία» του Αριστοτέλη και αναφέρεται στον Αθηναίο νομοθέτη Σόλωνα. Αρχικά ο Αριστοτέλης επισημαίνει ότι , όταν ο Σόλωνας έφτιαξε νόμους, οι Αθηναίοι συνέχισαν να παραπονιούνται! Ο ίδιος λοιπόν δεν επιθυμούσε να αλλάξει τους νόμους και σκέφτηκε να φύγει από την Αθήνα! Δικαιολογήθηκε στο λαό πως ήθελε να ταξιδέψει για λόγους εμπορικούς αλλά και για να δει αξιοθέατα! Φυσικά το παραπάνω ήταν απλά μια δικαιολογία για να φύγει από την πόλη! Πριν όμως φύγει, δέσμευσε τους Αθηναίους να μην αλλάξουν τους νόμους του για δέκα χρόνια! Η συγκεκριμένη πηγή δείχνει πόσο έξυπνος, ευφυής και ευρηματικός υπήρξε ο Σόλωνας!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   7^ο

Γιατί ψηφίστηκε ο νόμος του Οστρακισμού  (σελ.  53)

Αφού διαβάσετε την πηγή , απαντήστε στην ερώτηση:  Πιστεύετε ότι ο νόμος του Οστρακισμού βοήθησε στο να γίνει πιο δημοκρατικό το πολίτευμα την εποχή του Κλεισθένη;

Η πηγή είναι απόσπασμα από την «Αθηναίων πολιτεία» του Αριστοτέλη και αναφέρεται σε ένα νόμο που ψήφισε ο Κλεισθένης, το νόμο του Οστρακισμού. Αρχικά ο Αριστοτέλης λέει κάτι πολύ σημαντικό! Ισχυρίζεται πως το πολίτευμα της Αθήνας την εποχή του Κλεισθένη ήταν πιο δημοκρατικό από το αντίστοιχο στην εποχή του Σόλωνα! Πιστεύει πως σ΄ αυτή την αλλαγή έπαιξε ρόλο και ο νόμος του Οστρακισμού που ο Κλεισθένης ψήφισε, γιατί ενίσχυσε τη λαϊκή δύναμη. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, τα μέλη της Εκκλησίας του Δήμου έγραφαν σε όστρακο (= κομμάτι σπασμένου αγγείου)το όνομα όποιου συμπολίτη τους θεωρούσαν επικίνδυνο για τη δημοκρατία. Όποιος συγκέντρωνε τις πιο πολλές ψήφους, εξοριζόταν από την πόλη για δέκα χρόνια! Ο νόμος αυτός, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, έκανε πιο δημοκρατικό το πολίτευμα, γιατί ο λαός μπορούσε έτσι να  προστατευθεί από επίδοξους τυράννους, όπως ο Πεισίστρατος. Βέβαια ο Αριστοτέλης δεν αναφέρει πως ο νόμος αυτός συχνά δημιουργούσε μίση, αντιπάθειες, έχθρες, με αποτέλεσμα να εξορίζονται και σωστοί πολίτες!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 8  ^ο

O χαρακτήρας του Θεμιστοκλή (σελ.  61)

Αφού διαβάσετε την πηγή , σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε σχετικά με το χαρακτήρα του Θεμιστοκλή;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού – βιογράφου Πλούταρχου το οποίο έχει τίτλο “ Θεμιστοκλής “ και αναφέρεται στον μεγάλο Αθηναίο νικητή της Σαλαμίνας! Ο  συγγραφέας αρχικά επισημαίνει πως ο Θεμιστοκλής από νωρίς ασχολήθηκε με τα πολιτικά, γιατί τον ενδιέφερε πολύ η δόξα. Στη συνέχεια αναφέρει τις αντιδράσεις του , μόλις έγινε γνωστή η νίκη του Μιλτιάδη στον Μαραθώνα. Συγκεκριμένα ο Πλούταρχος τονίζει ότι ο Θεμιστοκλής δεν μπορούσε ούτε να κοιμηθεί, όταν σκεφτόταν τη δόξα του Μιλτιάδη. Λέει ακόμη πως είχε απο-τραβηχτεί από τα συμπόσια και είχε γενικά αλλάξει η συμπεριφορά του! Επισημαίνει πως έλεγε χαρακτηριστικά πως “δεν τον αφήνει να κοιμηθεί η δόξα του Μιλτιάδη! ” Ο Πλούταρχος παρουσιάζει έναν Θεμιστοκλή αρκετά φιλόδοξο που δεν άντεχε να δοξάζονται άλλοι πιο πολύ από τον ίδιο. Επίσης παρουσιάζεται έξυπνος, ευφυής, ανήσυχος, διορατικός και ικανότατος στρατηγός , γιατί προβλέπει πως ο πόλεμος θα συνεχιστεί! Σίγουρα όμως πρόκειται για έναν στρατηγό φιλόπατρη, που αγαπάει την πατρίδα του και είναι έτοιμος να θυσιαστεί για χάρη της!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   9^ο

O ρόλος της γυναίκας (σελ.  76)

Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε σχετικά με το ρόλο της γυναίκας στην αρχαία  Αθήνα ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού Ξενοφώντα το οποίο έχει τίτλο “Οικονο-μικός” και αναφέρεται στην αθηναϊκή κοινωνία και στο ρόλο της γυναίκας και του άντρα.  Αρχικά τονίζει πως  σε κάθε αθηναϊκό νοικοκυριό υπήρχε αυτάρκεια αγαθών, δηλαδή η κάθε οικογένεια παράγει όλα όσα χρειάζεται για να ζήσει. Επίσης επισημαίνει πως στην αθηναϊκή κοινωνία  υπήρχε καταμερισμός των εργασιών, δηλαδή άλλες εργασίες έκανε η γυναίκα κι άλλες ο άντρας! Ο Ξενοφώντας έξυπνα αναφέρει πως ο Θεός ήταν εκείνος που όρισε τις εργασίες που θα κάνει μια γυναίκα! Ο ιστορικός έτσι προσπαθεί να δικαιολογήσει την έντονα ανδροκρατούμενη και πατριαρχική αθηναϊκή κοινωνία, μια κοινωνία δηλαδή στην οποία κυριαρχούν οι άντρες , ενώ οι γυναίκες μένουν στο σπίτι και ασχολούνται με τις εσωτερικές εργασίες!

           

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   10^ο

Η τελευταία ευκαιρία για την αποτροπή του πολέμου  (σελ.  84)

 Πώς εξηγείτε τη συμπεριφορά των Αθηναίων λίγο πριν την έναρξη του Πελοποννησιακού ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού Θουκυδίδη , ο οποίος αντικειμενικά κατέγραψε όσα έγιναν κατά τον εμφύλιο Πελοποννησιακό πόλεμο . Το απόσπασμα προέρχεται από το έργο του που έχει τίτλο “Ιστορία”  και εστιάζει στη συμπεριφορά των Αθηναίων  πριν την έναρξη του πολέμου.  Αρχικά ο ιστορικός  λέει πως οι Σπαρτιάτες με αρχηγό τον βασιλιά τους , τον Αρχίδαμο, έστειλαν στους Αθηναίους το Σπαρτιάτη Μελίσηππο,  για να δει τι  σκόπευαν να κάνουν και να τους προτείνει μια συμβιβαστική λύση! Οι Αθηναίοι όμως τον έδιωξαν με συνοδεία. Επιπλέον έστειλαν μήνυμα στους Σπαρτιάτες πως θα δεχτούν συνομιλίες, μόνο αν αποχωρήσουν από την Αττική. Από το παραπάνω απόσπασμα βλέπουμε πως οι Αθηναίοι είναι γενναίοι, θαρραλέοι, ατρόμητοι, δυναμικοί και έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στις δυνάμεις τους !

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   11^ο

Ο Θουκυδίδης σκιαγραφεί τον όλεθρο του πολέμου  (σελ.  85) όλεθρος= καταστροφή

Γιατί ο ιστορικός Θουκυδίδης θεωρεί  πως  ο Πελοποννησιακός ήταν ο καταστροφικότερος ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού Θουκυδίδη , ο οποίος αντικειμενικά κα-τέγραψε  στο έργο του που έχει τίτλο “Ιστορία”  όσα έγιναν κατά  τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου . Αρχικά ο ιστορικός  συγκρίνει τον Πελοποννησιακό πόλεμο με τους Περσικούς πολέμους που έγιναν  νωρίτερα στην Ελλάδα. Καταλήγει στο συμπέρασμα  πως ο Πελοποννησιακός ήταν η πιο καταστροφική σύγκρουση που γνώρισε η Ελλάδα και στη συνέχεια αιτιολογεί αυτόν τον ισχυρισμό. Πιστεύει λοιπόν πως  ο εμφύλιος αυτός πόλεμος κράτησε πε-

ρισσότερα  χρόνια  και κατά τη διάρκειά του  κυριεύτηκαν και καταστράφηκαν πιο πολλές πολιτείες. Επίσης υπενθυμίζει πως  οι νεκροί και οι εξόριστοι ήταν πολύ περισσότεροι σε σχέση με άλλους πολέμους. Πολύ σωστά λοιπόν ο Θουκυδίδης τονίζει πως ο Πελοποννησιακός πόλεμος υπήρξε  ο χειρότερος από όλους όσους προηγήθηκαν στην Ελλάδα!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   12^ο

Ο  ενθουσιασμός των Αθηναίων για την εκστρατεία  (σελ.  86)

Τι κατάσταση επικρατούσε στο λιμάνι την ώρα της αποχώρησης του αθηναϊκού στρατού  ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του ιστορικού Θουκυδίδη , ο οποίος αντικειμενικά κα-τέγραψε  στο έργο του,  που έχει τίτλο “Ιστορία”,  όσα έγιναν κατά  τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Το συγκεκριμένο απόσπασμα παρουσιάζει τη συμπεριφορά των Αθηναίων πριν ο στόλος τους ξεκινήσει να πάει στη Σικελία! Ο ιστορικός επισημαίνει πως η εκστρατεία αυτή φαινόταν πολύ δελεαστική στους Αθηναίους , για διαφορετικούς βέβαια λόγους στην κάθε ομάδα. Οι ηλικιωμένοι πίστευαν πως θα είχαν οικονομικά οφέλη από την εκστρατεία αυτή! Οι νεότεροι ήθελαν να ταξιδέψουν και να γνωρίσουν τόπους ξένους και μακρινούς. Τους έσπρωχνε δηλαδή η περιέργεια σ΄ αυτό το ταξίδι! Ο ιστορικός στη συνέχεια αναφέρει πως και οι στρατιώτες επιθυμούσαν την εκστρατεία για οικονομικά οφέλη, γιατί θα έπαιρναν μισθό, ο οποίος, αν κατάφερναν να νικήσουν , θα γινόταν μόνιμος! Τέλος ο Θουκυδίδης τονίζει πως όσοι Αθηναίοι δεν συμφωνούσαν δέχονταν άσχημη κριτική από τους υπόλοιπους!

 Βλέπουμε δηλαδή πως στο λιμάνι κατά την αποχώρηση του Αθηναϊκού  στόλου επικρατούσε ενθουσιασμός και κανείς δε φανταζόταν τι θα ακολουθούσε!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   13^ο

Η κτίση της Αλεξάνδρειας  (σελ.  100)

     Πώς χαρακτηρίζετε τον Αλέξανδρο από τον τρόπο με τον οποίο έκτισε την Αλεξάνδρεια ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του Αρριανού «Αλεξάνδρου Ανάβασις» και αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο ο Αλέξανδρος έκτισε την πόλη της Αιγύπτου που πήρε και το όνομά του! Αρχικά ο συγγραφέας επισημαίνει πως ο μεγάλος Μακεδόνας στρατηγός διάλεξε το πλέον κατάλληλο σημείο, για να κτίσει τη νέα πόλη. Λέει πιο συγκεκριμένα πως ήθελε η πόλη που θα χτίσει να έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης. Αναφέρει στη συνέχεια πως ο ίδιος προσωπικά χάραξε τα σχέδια και έδωσε μεγάλη σημασία στη δημιουργία ναών για τις ελληνικές θεότητες. Τονίζει πως δεν ξέχασε να δημιουργήσει ιερό και για την Αιγύπτια θεότητα, την Ίσιδα! Αφού ολοκλήρωσε τον σχεδιασμό της νέας πόλης, έκανε θυσίες στους θεούς.

Από το παραπάνω απόσπασμα του Αρριανού διαπιστώνουμε πως ο Αλέξανδρος ήταν μια προσωπικότητα με εξυπνάδα, ευφυΐα και μεθοδικότητα, όταν έβαζε κάποιο στόχο! Η δημιουργία ιερού και για την Ίσιδα, δείχνει πως ο Μακεδόνας στρατηγός έδειχνε σεβασμό στο πολιτισμό , τις παραδόσεις και τη θρησκεία των άλλων λαών. Δεν συμπεριφερόταν στους λαούς ως κατακτητής , αλλά ως αγαθός ηγεμόνας, ο οποίος επιθυμούσε την αρμονική συνύπαρξη των λαών! Οι θυσίες που έκανε στο τέλος δείχνουν πόσο ευσεβής ήταν!

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   14^ο

Η  ελληνική παιδεία συμπολεμιστής του Αλέξανδρου   (σελ.  101)

     Ποιο ρόλο έπαιξε η ελληνική παιδεία στην προσπάθεια του Αλέξανδρου να κατακτήσει

     άλλους λαούς;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του Πλούταρχου, τα «Ηθικά » και αναφέρεται στο ρόλο που έπαιξε η ελληνική παιδεία στο κατακτητικό έργο του Αλέξανδρου! Στην αρχή ο Πλούταρχος αναρωτιέται αν ο Αλέξανδρος ήταν πράγματι απερίσκεπτος και βιαστικός που επεχείρησε μια τόσο απαιτητική εκστρατεία, έχοντας τόσο λίγα εφόδια. Στη συνέχεια όμως τονίζει πως οι επιτυχίες του στη μάχη δεν ήταν αποτέλεσμα των στρατιωτικών δυνάμεων που είχε κοντά του και που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του, τον Φίλιππο! Ο Αλέξανδρος κέρδισε εξαιτίας των πνευματικών και ψυχικών του χαρισμάτων, της μεγαλοψυχίας, της σύνεσης, της σωφροσύνης και της ανδρείας του! Ο Πλούταρχος τονίζει πως τα παραπάνω προτερήματα τα απέκτησε ο Αλέξανδρος, επειδή στα νεανικά του χρόνια μελετούσε τη φιλοσοφία κοντά στον δάσκαλό του, τον Αριστοτέλη! Οι γνώσεις στη φιλοσοφία βοήθησαν τον Μακεδόνα στρατηγό να δίνει αποτελεσματικές λύσεις στα προβλή-ματα διακυβέρνησης του τεράστιου κράτους που δημιούργησε!

            ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ   15^ο

Σκιαγραφία του Αλέξανδρου   (σελ.  103)

       Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν τον τέλειο στρατιωτικό ηγέτη ;

Η πηγή είναι απόσπασμα από το έργο του Αρριανού «Αλεξάνδρου Ανάβασις» και αναφέ-ρεται στην προσωπικότητα του μεγάλου Μακεδόνα στρατηγού! Ο Αρριανός  σ΄ αυτό το απόσπασμα παρουσιάζει τα προτερήματά του. Αρχικά αναφέρεται στη φυσική του ομορφιά , την εργατικότητα και  την εξυπνάδα του. Στη συνέχεια τονίζει την γενναιότητα, το θάρρος που τον διέκρινε. Ξεχωριστό προτέρημά του ήταν  η εγκράτεια μπροστά στις σωματικές απολαύσεις , αν και αγαπούσε τον έπαινο! Ήταν εξαίρετος στρατηγός, σωστό παλικάρι που εμψύχωνε τους στρατιώτες του , οι οποίοι του έδειχναν εμπιστοσύνη! Ο Αρριανός αναφέρει κι ένα άλλο προτέρημα του Αλέξανδρου, την αντίθεσή του σε κάθε διαφθορά! Βλέπουμε λοιπόν πως ο Αρριανός παρουσιάζει έναν τέλειο ηγέτη μάλλον επηρεασμένος από τον θαυμασμό που ένιωθε για τον Αλέξανδρο!

Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Γυμνάσιο εδώ.