Ασκήσεις στις δευτερεύουσες Επιρρηματικές Προτάσεις (Αιτιολογικές, Τελικές, Συμπερασματικές, Εναντιωματικές - Παραχωρητικές)
1) Να υπογραμμίσετε τις δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις των παρακάτω περιόδων, να κυκλώσετε το σύνδεσμο εισαγωγής τους και να γράψετε στην παρένθεση το είδος τους.
α. Πρίαμος οὐ ἦν οὕτω φρενοβλαβής, ὥστε τῷ σώματι αὐτοῦ ἐβούλετο κινδυνεύειν, ὅπως
Ἀλέξανδρος Ἑλένῃ συνοικῇ. (_________________ / ____________________)
β. Ἀλέξανδρος ἀνῆλθεν ἐς τῆν ἄκραν, ἵνα ἰδῇ τήν ἅμαξαν τὴν Γορδίου καί τοῦ ζυγοῦ τῆς
ἁμάξης τὸν δεσμόν. (____________________)
γ. Ἀλέξανδρος ὡς ἀπόρως εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ διέκοψε τοῦτον.
(____________________)
δ. Οἱ Ἕλληνες ἠθύμουν, ἐπεὶ οὐκ εἶχον τὰ ἐπιτήδεια. (____________________)
ε. Ἀνήρ πονηρός δυστυχεῖ, κἄν εὐτυχῇ. (____________________)
στ. Ὁρᾶτε τήν παρασκευήν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν ὥστε οὐδέν δεῖ περί τούτων λέγειν.
(____________________)
ζ. Ἀνήρ εὔχεται τοῖς θεοῖς, ὅπως χειμών γένηται καὶ ὄμβρος, ἵνα τά λάχανα ἀρδεύωσιν.
(_________________ / ____________________)
η. Λέων κατεμέμφετο Προμηθέα, ὅτι μέγαν αὐτὸν ἔπλασεν. (____________________)
θ. Γεωργία ἐστί τέχνη οὕτω φιλάνθρωπος, ὥστε καὶ ὁρῶντας καὶ ἀκούοντας εὐθύς ποιεῖν
ἐπιστήμονας ἑαυτῆς. (____________________)
ι. Ἀνάγκη οὖν ἐστί, εἰ καὶ μὴ δεινός πρός ταῦτα πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρί καὶ ἐμαυτῷ.
(____________________)
ια. Κἄν ἀποθάνω, οὐδεν μοι μέλει. (____________________)
ιβ. Ἐνταῦθα ἐπίπτει χιών ἄπλετος, ὥστε ἀπέκρυψε καὶ τὰ ὅπλα καὶ τούς ἀνθρώπους
κατακείμενους. (____________________)
ιγ. Κἄν σὺ μὴ θέλῃς, οἱ θεοί οὕτω βουλήσονται. (____________________)
2) Να επιλέξετε τέσσερις από τις παραπάνω επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις (μία για κάθε είδος) και να τις αναγνωρίσετε πλήρως.
1. 1) Να υπογραμμίσετε τις δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις των παρακάτω περιόδων, να κυκλώσετε το σύνδεσμο εισαγωγής τους και να γράψετε στην παρένθεση το είδος τους.
α. Πρίαμος οὐ ἦν οὕτω φρενοβλαβής, ὥστε τῷ σώματι αὐτοῦ ἐβούλετο κινδυνεύειν, ὅπως
Ἀλέξανδρος Ἑλένῃ συνοικῇ. (_________________ / ____________________)
β. Ἀλέξανδρος ἀνῆλθεν ἐς τῆν ἄκραν, ἵνα ἰδῇ τήν ἅμαξαν τὴν Γορδίου καί τοῦ ζυγοῦ τῆς
ἁμάξης τὸν δεσμόν. (____________________)
γ. Ἀλέξανδρος ὡς ἀπόρως εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ διέκοψε τοῦτον.
(____________________)
δ. Οἱ Ἕλληνες ἠθύμουν, ἐπεὶ οὐκ εἶχον τὰ ἐπιτήδεια. (____________________)
ε. Ἀνήρ πονηρός δυστυχεῖ, κἄν εὐτυχῇ. (____________________)
στ. Ὁρᾶτε τήν παρασκευήν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν ὥστε οὐδέν δεῖ περί τούτων λέγειν.
(____________________)
ζ. Ἀνήρ εὔχεται τοῖς θεοῖς, ὅπως χειμών γένηται καὶ ὄμβρος, ἵνα τά λάχανα ἀρδεύωσιν.
(_________________ / ____________________)
η. Λέων κατεμέμφετο Προμηθέα, ὅτι μέγαν αὐτὸν ἔπλασεν. (____________________)
θ. Γεωργία ἐστί τέχνη οὕτω φιλάνθρωπος, ὥστε καὶ ὁρῶντας καὶ ἀκούοντας εὐθύς ποιεῖν
ἐπιστήμονας ἑαυτῆς. (____________________)
ι. Ἀνάγκη οὖν ἐστί, εἰ καὶ μὴ δεινός πρός ταῦτα πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρί καὶ ἐμαυτῷ.
(____________________)
ια. Κἄν ἀποθάνω, οὐδεν μοι μέλει. (____________________)
ιβ. Ἐνταῦθα ἐπίπτει χιών ἄπλετος, ὥστε ἀπέκρυψε καὶ τὰ ὅπλα καὶ τούς ἀνθρώπους
κατακείμενους. (____________________)
ιγ. Κἄν σὺ μὴ θέλῃς, οἱ θεοί οὕτω βουλήσονται. (____________________)
2) Να επιλέξετε τέσσερις από τις παραπάνω επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις (μία για κάθε είδος) και να τις αναγνωρίσετε πλήρως.
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
α. Πρίαμος οὐ ἦν οὕτω φρενοβλαβής, ὥστε τῷ σώματι αὐτοῦ ἐβούλετο κινδυνεύειν, ὅπως
Ἀλέξανδρος Ἑλένῃ συνοικῇ. (συμπερασματική / τελική)
β. Ἀλέξανδρος ἀνῆλθεν ἐς τῆν ἄκραν, ἵνα ἰδῇ τήν ἅμαξαν τὴν Γορδίου καί τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης τὸν δεσμόν. (τελική)
γ. Ἀλέξανδρος ὡς ἀπόρως εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ διέκοψε τοῦτον. (αιτιολογική)
δ. Οἱ Ἕλληνες ἠθύμουν, ἐπεὶ οὐκ εἶχον τὰ ἐπιτήδεια. (αιτιολογική)
ε. Ἀνήρ πονηρός δυστυχεῖ, κἄν εὐτυχῇ. (παραχωρητική ή εναντιωματική)
στ. Ὁρᾶτε τήν παρασκευήν καὶ προθυμίαν τῶν ἐχθρῶν ὥστε οὐδέν δεῖ περί τούτων λέγειν (συμπερασματική)
ζ. Ἀνήρ εὔχεται τοῖς θεοῖς, ὅπως χειμών γένηται καὶ ὄμβρος, ἵνα τά λάχανα ἀρδεύωσιν (τελική / τελική)
η. Λέων κατεμέμφετο Προμηθέα, ὅτι μέγαν αὐτὸν ἔπλασεν. (αιτιολογική)
θ. Γεωργία ἐστί τέχνη οὕτω φιλάνθρωπος, ὥστε καὶ ὁρῶντας καὶ ἀκούοντας εὐθύς ποιεῖν ἐπιστήμονας ἑαυτῆς. (συμπερασματική)
ι. Ἀνάγκη οὖν ἐστί, εἰ καὶ μὴ δεινός πρός ταῦτα πέφυκα, βοηθεῖν τῷ πατρί καὶ ἐμαυτῷ (εναντιωματική ή παραχωρητική)
ια. Κἄν ἀποθάνω, οὐδεν μοι μέλει. (εναντιωματική ή παραχωρητική)
ιβ. Ἐνταῦθα ἐπίπτει χιών ἄπλετος, ὥστε ἀπέκρυψε καὶ τὰ ὅπλα καὶ τούς ἀνθρώπους κατακείμενους. (συμπερασματική)
ιγ. Κἄν σὺ μὴ θέλῃς, οἱ θεοί οὕτω βουλήσονται. (εναντιωματική ή παραχωρητική)
2.
ὥστε τῷ σώματι αὐτοῦ ἐβούλετο κινδυνεύειν: Δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση που εισάγεται με τον συμπερασματικό σύνδεσμο ὥστε. Εκφέρεται με Οριστική (ἐβούλετο) διότι δηλώνει κάτι το πραγματικό
και λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του αποτελέσματος στην
κύρια συμπερασματική πρόταση (Πρίαμος... φρενοβλαβής).
ὅπως
Ἀλέξανδρος Ἑλένῃ συνοικῇ: Δευτερεύουσα τελική πρόταση που εισάγεται με τον τελικό σύνδεσμο ὅπως. Εκφέρεται με Υποτακτική (συνοικῇ) διότι δηλώνει προσδοκώμενο σκοπό και λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού στην δευτερεύουσα συμπερασματική πρόταση (ὥστε...κινδυνεύειν).
ὡς ἀπόρως εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ: Δευτερεύουσα αιτιολογική πρόταση που εισάγεται με τον αιτιολογικό σύνδεσμο ὥς, διότι δηλώνει υποκειμενική αιτιολογία. Εκφέρεται με Οριστική (εἶχεν) διότι δηλώνει πραγματική αιτιολογία και λειτουργεί ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας στην κύρια πρόταση (Ἀλέξανδρος διέκοψε τοῦτον).
Κἄν σὺ μὴ θέλῃς: Δευτερεύουσα εναντιωματική/παραχωρητική πρόταση που εισάγεται με τον εναντιωματικό/παραχωρητικό σύνδεσμο κἄν. Εκφέρεται με Υποτακτική (θέλῃς) διότι στην κύρια πρόταση υπάρχει Οριστική Μέλλοντα (βουλήσονται) και δηλώνει το προσδωκόμενο. Λειτουργεί ως
επιρρηματικός προσδιορισμός της εναντίωσης/παραχώρησης στην κύρια πρόταση (οἱ θεοί οὕτω βουλήσονται).
Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Γυμνάσιο εδώ.
Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Γυμνάσιο εδώ.