Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν οι μαθητές με δυσλεξία στον γραπτό τους λόγο είναι συνήθως περιορισμένο!
Η παραπάνω διαπίστωση γίνεται συχνά μέσα στις σχολικές τάξεις από τους εκπαιδευτικούς καθώς και κατά την καθημερινή μελέτη από τους γονείς των παιδιών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Η έκφραση του γραπτού λόγου έχει σαν βασικό εργαλείο τις λέξεις με τα νοήματα τους. Χωρίς ένα πλούσιο και ευέλικτο λεξιλόγιο πολλά νοήματα δεν μπορούν να μεταφερθούν και έτσι οι ιδέες με τις οποίες αρχικά ξεκινούν τελικά δεν εκφράζονται.
Η ενίσχυση του Λεξιλογίου είναι μια πολύ σημαντική εργασία. Μέσα στο πλαίσιο της ειδικής παρέμβασης γίνονται αρκετές ασκήσεις που έχουν αυτό το σκοπό. Μια μέθοδος που βοηθάει στην διεύρυνση των λέξεων που χρησιμοποιεί ο δυσλεξικός μαθητής είναι και ο"Νοητικός χάρτης"!
Μέθοδος: χρησιμοποιούμε την τακτική του καταιγισμού των ιδεών (brain storming) για να γράψουμε το λεξιλόγιο που αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο θέμα πχ. δάσος, θάλασσα, κτλ.
Άσκηση: Στο κέντρο μιας σελίδας ή χαρτονιού γράφουμε το θέμα ή βάζουμε μια εικόνα του θέματος για το οποίο θέλουμε να διευρύνουμε το σχετικό λεξιλόγιο. Εξηγούμε στο παιδί ότι το μόνο που θέλουμε είναι να "ανοίξει το μυαλό του και σαν μια βρύση να αφήσει τις λέξεις να βγουν"!
Οι λέξεις είναι από όλες τις κατηγορίες, Ουσιαστικά, Ρήματα, Επίθετα, Επιρρήματα. Τις γράφουμε άτακτα και σε όλη την επιφάνεια του χαρτιού.
Μέθοδος: χρησιμοποιούμε την τακτική του καταιγισμού των ιδεών (brain storming) για να γράψουμε το λεξιλόγιο που αντιστοιχεί σε ένα συγκεκριμένο θέμα πχ. δάσος, θάλασσα, κτλ.
Άσκηση: Στο κέντρο μιας σελίδας ή χαρτονιού γράφουμε το θέμα ή βάζουμε μια εικόνα του θέματος για το οποίο θέλουμε να διευρύνουμε το σχετικό λεξιλόγιο. Εξηγούμε στο παιδί ότι το μόνο που θέλουμε είναι να "ανοίξει το μυαλό του και σαν μια βρύση να αφήσει τις λέξεις να βγουν"!
Οι λέξεις είναι από όλες τις κατηγορίες, Ουσιαστικά, Ρήματα, Επίθετα, Επιρρήματα. Τις γράφουμε άτακτα και σε όλη την επιφάνεια του χαρτιού.
Παραδείγματα εφαρμογής:
 |
| Με θέμα μας το δάσος μαζί με τον Α, Δ΄Δημ. "ανοίξαμε" το μυαλό μας! |
 |
| Η ειδική παιδαγωγός Εμμανουέλα Πηλίνη (εποπτεία, Αθήνα) μας δείχνει πως εφαρμόζει την άσκηση στην Σ, Α' Γυμν. που δυσκολεύεται αρκετά στην έκφραση του Γραπτού λόγου. |
10 ενδεικτικά θέματα για να φτιάξετε νοητικούς χάρτες:
- δάσος
- θάλασσα
- σχολείο
- νοσοκομείο
- γιορτές
- εποχές
- αθλήματα
- επαγγέλματα
- μεταφορικά μέσα
- συναισθήματα
Με βάση το λεξιλόγιο μπορείτε να εξασκηθείτε σε:
- ορθογραφία
- οικογένειες λέξεων
- προτάσεις
- παραγράφους
❝Δίνετε πάντα, μέσα από προσαρμοσμένες ασκήσεις και εργαλεία, την ευκαιρία στο παιδί με δυσλεξία να αποτυπώνει τις ιδέες του και την ζωηρή του φαντασία!❞