ΜΗ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
« ∆ιακήρυξη και
πρόγραµµα δράσης της Βιέννης»
Η παγκόσµια
συνδιάσκεψη για τα ανθρώπινα δικαιώµατα αναγνωρίζει και δηλώνει ότι όλα τα
ανθρώπινα δικαιώµατα απορρέουν από την αξιοπρέπεια και την αξία που είναι
εγγενής στην προσωπικότητα του ανθρώπου , ότι η προσωπικότητα του ανθρώπου
είναι το υποκείµενο των δικαιωµάτων του και των θεµελιωδών ελευθεριών του και
ως εκ τούτου πρέπει να επωφελείται πλήρως και να συµµετέχει ενεργώς στην
πραγµάτωση όλων αυτών των δικαιωµάτων. Υπογραµµίζει την υποχρέωση όλων των
κρατών να προάγουν και να ενθαρρύνουν το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και
των θεµελιωδών ελευθεριών για όλους , χωρίς διακρίσεις φύλου , φυλής , γλώσσας
ή θρησκείας.
Καθοριστικό ρόλο στην
ανάπτυξη και το σεβασµό των ανθρωπίνων δικαιωµάτων θα διαδραµατίσει η
δηµοκρατία. Η δηµοκρατία στηρίζεται στην ελευθέρως εκφραζόµενη βούληση των λαών
να ορίζουν το πολιτικό , οικονοµικό , κοινωνικό και πολιτιστικό σύστηµά τους
και να συµµετέχουν πλήρως σε όλες τις πλευρές της κοινωνικής ζωής. Σ’ αυτό το
πλαίσιο , η προαγωγή και η προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωµάτων και των
θεµελιωδών ελευθεριών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο πρέπει να είναι οικουµενική
και να µην υπόκειται σε κανέναν περιορισµό. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να
υποστηρίζει την ενίσχυση και προαγωγή της δηµοκρατίας , της ανάπτυξης και του
σεβασµού των ανθρώπινων δικαιωµάτων σε όλο τον κόσµο.
Παράλληλα , ο άνθρωπος
είναι το κεντρικό υποκείµενο της ανάπτυξης. Ενώ η ανάπτυξη διευκολύνει την
απόλαυση των ανθρώπινων δικαιωµάτων , η απουσία ανάπτυξης δεν µπορεί να
προβάλλεται , για να νοµιµοποιήσει τον περιορισµό τους , που αναγνωρίζονται
διεθνώς. Τα κράτη πρέπει να συνεργάζονται µεταξύ τους , για να εξασφαλίσουν την
ανάπτυξη και να εξαλείψουν τα εµπόδια στα οποία προσκρούει. Η διεθνής κοινότητα
οφείλει να προάγει την ουσιαστική διεθνή συνεργασία για την πραγµάτωση του
δικαιώµατος της ανάπτυξης και την εξάλειψη των εµποδίων στα οποία προσκρούει.
Για να υπάρχει συνεχής πρόοδος απαιτείται αποτελεσµατική αναπτυξιακή πολιτική
σε εθνικό επίπεδο , καθώς και ισότιµες οικονοµικές σχέσεις και ευνοϊκό
οικονοµικό περιβάλλον σε διεθνές επίπεδο.
Τέλος , πρέπει να
ενισχυθούν οι εθνικοί και διεθνείς οργανισµοί και τα προγράµµατα για την
προστασία των παιδιών. Είναι επιβεβληµένη η προστασία κυρίως των κοριτσιών ,
των εγκαταλειµµένων παιδιών , των παιδιών του δρόµου , των παιδιών που είναι
θύµατα οικονοµικής εκµετάλλευσης , συµπεριλαµβανοµένης της παιδικής
πορνογραφίας , παιδικής πορνείας ή πώλησης οργάνων , των παιδιών που είναι
θύµατα νόσων , των παιδιών προσφύγων , καθώς και των παιδιών που υποφέρουν από
ασιτία , ξηρασία και άλλες καταστάσεις ανάγκης. Πρωταρχικός , λοιπόν , στόχος
της δραστηριότητας του συστήµατος των Ηνωµένων Εθνών στον τοµέα των δικαιωµάτων
του ανθρώπου είναι η εφαρµογή της Συνθήκης για τα ∆ικαιώµατα των παιδιών.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Α1) Να παρουσιάσετε στους
συμμαθητές σας την περίληψη της δεύτερης παραγράφου σε 40-50 λέξεις.
Α2) Να γράψετε αν οι
παρακάτω δηλώσεις είναι Σωστές ή Λανθασμένες και να τεκμηριώσετε την επιλογή σας
με βάση το κείμενο:
1.
Τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να γίνονται σεβαστά από
τα κράτη συλλήβδην.
2.
Η δημοκρατία δεν αποτελεί βασική προϋπόθεση για την
προάσπιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
3.
Η απουσία ανάπτυξης νομιμοποιεί τον περιορισμό των
ανθρώπινων δικαιωμάτων.
4.
Η ανάπτυξη αποτελεί εμπόδιο στα ανθρώπινα δικαιώματα.
5.
Η προάσπιση των δικαιωμάτων των παιδιών αποτελεί βασική προτεραιότητα των Ηνωμένων Εθνών.
Β1) Στην τελευταία
παράγραφο να εντοπίσετε : α) τα δοµικά µέρη β) τον τρόπο ανάπτυξης γ) τον τρόπο
πειθούς που κυριαρχεί.
Β2) Για κάθε µια από
τις ακόλουθες λέξεις να βρείτε ένα συνώνυµο και ένα αντώνυµο: ανάπτυξη,
θεµελιωδών , εξάλειψη , προάσπιση , αποτελεσµατική.
Β3) Πώς επιτυγχάνεται
η συνοχή ανάμεσα στην τρίτη και την τέταρτη παράγραφο;
Γ) Οι µαθητικές
κοινότητες των Λυκείων της πόλης σας διοργανώνουν ένα διήµερο ενηµέρωσης
ευαισθητοποίησης και προβληµατισµού των πολιτών σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα
και τις παραβιάσεις τους. Στο πλαίσιο αυτής της εκδήλωσης και ως εκπρόσωπος του
σχολείου σας να κάνετε µια εισήγηση αναφερόµενος στις αιτίες καταπάτησης των
ανθρώπινων δικαιωμάτων. (300-350 λέξεις)
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ
ΚΕΙΜΕΝΟ
Αν
θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος – Τάσος Λειβαδίτης
Αν θέλεις να λέγεσαι
άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε
στιγμή ν' αγωνίζεσαι
για την ειρήνη και
για το δίκιο.
Θα βγεις στους
δρόμους , θα φωνάξεις
τα χείλη σου θα
ματώσουν απ' τις φωνές
Το πρόσωπό σου θα
ματώσει απ' τις σφαίρες
μα δε θα κάνεις ούτε
βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου θα '
ναι μια πετριά
στα τζάμια των
πολεμοκάπηλων.
Κάθε χειρονομία σου
θα 'ναι
για να γκρεμίζει την
αδικία.
Δεν πρέπει ούτε
στιγμή να υποχωρήσεις,
ούτε στιγμή να ξεχαστείς.
Είναι σκληρές οι
μέρες που ζούμε.
Μια στιγμή αν
ξεχαστείς,
αύριο οι άνθρωποι θα
χάνονται
στη δίνη του πολέμου,
έτσι και σταματήσεις
για μια στιγμή να
ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα
όνειρα
θα γίνουν στάχτη απ'
τις φωτιές.
Δεν έχεις καιρό, δεν
έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι
άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι
άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί
και να πεθάνεις
για να ζήσουν οι
άλλοι.
Θα πρέπει να μπορείς
να θυσιάζεσαι
ένα οποιοδήποτε
πρωινό.
Αν θέλεις να λέγεσαι
άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς
να στέκεσαι
μπρος στα ντουφέκια!
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Α1) Ο ποιητής
εισηγείται τρόπους με τους οποίους μπορεί κάποιος να κατακτήσει τις αξίες για
τις οποίες αγωνίζεται. Να τους αναφέρετε, εντοπίζοντας λέξεις/ φράσεις από το
ποίημα (60-80 λέξεις).
Α2) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω δηλώσεις ως Σωστές
ή Λανθασμένες με βάση το ποίημα:
1. Ο άνθρωπος πρέπει να διαδηλώνει για την
υπάρχουσα κατάσταση.
2. Ο άνθρωπος δεν πρέπει να απαρνιέται τις μικρές
καθημερινές απολαύσεις.
3. Δεν
πρέπει να γίνεται κανένας συμβιβασμός ο οποίος να μην είναι σύμφωνος με τα
«πιστεύω».
4. Δεν
είναι χρέος του απλού ανθρώπου η ειρήνη.
5. Κορυφαία
πράξη του ανθρώπου είναι η συνειδητή θυσία της ζωής.
Β1) Ο ποιητής
γράφει σε β’ ενικό πρόσωπο. Τι επιτυγχάνει με αυτήν την επιλογή;
Β2) Ο ποιητής
επαναλαμβάνει τη φράση «Αν θες να λέγεσαι άνθρωπος». Τι εξυπηρετεί η επανάληψη
αυτή;
Β3) Ο ποιητής
χρησιμοποιεί υποτακτική έγκλιση. Να βρεις δύο τέτοια χαρακτηριστικά σημεία και
να σχολιάσετε τη λειτουργία της.
Γ) Με αφορμή το
ποίημα που διαβάσατε να γράψετε ένα ενιαίο κείμενο σχετικά με τον ρόλο που
πρέπει να διαδραματίσουν οι νέοι σχετικά με την προάσπιση των ανθρώπινων
δικαιωμάτων (100-150 λέξεις).
Επιμέλεια κριτηρίου αξιολόγησης: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - Ειδικός Παιδαγωγός.
