Όλα τα παιδιά λίγο ή πολύ θα χρησιμοποιήσουν το κλάμα ή θα έχουν ξεσπάσματα (ειδικά σε δημόσιους χώρους) για να επικοινωνήσουν και να εκφράσουν αυτό που νιώθουν.
Το κλάμα είναι μια συμπεριφορά την οποία κάθε παιδί θα χρησιμοποιήσει αργά ή γρήγορα. Κάποια παιδιά όμως πέφτουν στη παγίδα της “γκρίνιας” χωρίς να μπορούν να ξεφύγουν από αυτή. Όταν τελικά παίρνετε την απόφαση να αναζητήσετε συμβουλή πώς να διαχειριστείτε αυτά τα ξεσπάσματα έχετε πλέον ξεπεράσει τα όρια σας.
Συνήθως, το κλάμα ή “γκρίνια” συμβαίνει τη στιγμή που το παιδί σας αισθάνεται ότι έχει χάσει τη σύνδεση μαζί σας. Σε καθημερινές ασχολίες όπως όταν ταΐζετε το μικρότερο αδερφάκι, όταν μαγειρεύετε ή όταν μιλάτε με κάποιον στο τηλέφωνο μπορούν να δώσουν την αίσθηση στο παιδί σας ότι δεν είναι πλέον συνδεδεμένο με εσάς και ότι δεν νοιάζεστε πια για εκείνο.
Το “γκρινιάρικο” παιδί σας κατά πάσα πιθανότητα δεν θα ικανοποιηθεί με το να του βάλετε το χυμό του από το μπλε κύπελλο στο κόκκινο ή με το να του δώσετε ένα μπισκότο. Το παιδί σας χρειάζεται εσάς. Χρειάζεται να αισθανθεί συνδεδεμένο με εσάς. Μόνο η αίσθηση της σύνδεσης μαζί σας μπορεί να καταλαγιάσει αυτά τα φοβερά ξαφνικά συναισθήματα που έρχονται από το “πουθενά” και το ενοχλούν τόσο πολύ.
Πώς να διαχειριστείτε τα κλάματα:
- Δοκιμάστε να εκπληρώσετε το αίτημα του παιδιού σας μόνο μία φορά. Εάν ακολουθήσει περισσότερο κλάμα τότε μπορείτε να είστε σίγουροι ότι το πραγματικό πρόβλημα είναι ο συναισθηματικός του “καιρός”. Μια “καταιγίδα” έρχεται!
- Θέστε ένα ήρεμο όριο “όχι, το μπλε κύπελλο είναι μια χαρά για τώρα”. Επομένως, μπορεί να κλάψει ή να αρχίσει τα ξεσπάσματα. Παραμείνετε κοντά του και προσφέρετε ζεστασιά και αγάπη. Προσφέρετε τον εαυτό σας από το να του αλλάξετε το μπλε κύπελλο με το κόκκινο. Αποφορτίζοντας τα συναισθήματα του και απορροφώντας τη φροντίδα σας, το παιδί σας θα καταφέρει να θεραπεύσει το αίσθημα αδυναμίας ή μοναξιάς που του προκαλεί την “γκρίνια”.
- Μπορεί να σας φαίνεται αντι-διαισθητικό, αλλά χρησιμοποιείστε καλύτερα μια δυνατή αγκαλιά από το να προσπαθήσετε να λύσετε το πρόβλημα: “Ω, είσαι το γλυκό μου το κορίτσι που αγαπά τα κόκκινα κύπελλα! Μια αγκαλιά για σένα και έλα να σε κάνουμε μια ‘σβούρα’ γύρω από την κουζίνα!”. Με μια αγκαλιά και με μια ‘σβούρα’ μπορεί να αρχίσει να γελάει και θα βοηθήσει πολύ στη διαδικασία της επανασύνδεσης.
Τα παιδιά γνωρίζουν πολύ καλά πώς να απελευθερώσουν τα συναισθήματα τους όταν είναι αναστατωμένα. Για να ξεκινήσουν να το κάνουν χρειάζονται απλά τη προσοχή μας και να τους επικοινωνήσουμε ότι θα παραμείνουμε κοντά τους κατά τη διάρκεια αυτής της δύσκολης δοκιμασίας.
Εφαρμόζοντας επιδέξια την Οριοθέτηση, την Ακρόαση με κατανόηση και αγάπη καθώς και την Ακρόαση μέσω παιχνιδιού σίγουρα μπορείτε να ανακαλύψετε τρόπους που θα σταματούν το κλάμα ή την “γκρίνια” αποτελεσματικά πάντα με αγάπη και σεβασμό προς το παιδί σας.
Βέβαια υπάρχουν και οι περιπτώσεις όπου τα παιδιά καταλήγουν σε ξεσπάσματα και ειδικά όταν βρίσκεστε σε δημόσιους χώρους. Υπάρχουν συγκεκριμένες καταστάσεις όπου τα μικρά παιδιά μπορούν να φορτιστούν συναισθηματικά.
Μερικές από αυτές είναι οι παρακάτω:
- Όταν βρίσκονται με διάφορους ανθρώπους: με όλη την οικογένεια στο φαγητό, σε μια οικογενειακή συγκέντρωση, σε μια συνάντηση, σε ένα πάρτι γενεθλίων, στο σουπερ μάρκετ, στην εκκλησία.
- Καθώς περνάει από τη μία δραστηριότητα σε μια άλλη: όταν φεύγετε από το σπίτι για το σχολείο, όταν φεύγετε από το σχολείο για το σπίτι, σταματώντας το παιχνίδι για το δείπνο και όταν πηγαίνει στο κρεβάτι.
- Όταν βρίσκεται με ένα γονέα που είναι υπό πίεση (αγχωμένος): όταν ο γονέας μαγειρεύει, καθαρίζει, ψωνίζει, προσπαθεί να τελειώσει μια εργασία στην ώρα του, ή είναι εκνευρισμένος επειδή δεν έχει αρκετή βοήθεια.
- Στο τέλος κάθε ιδιαίτερης ή διασκεδαστικής ώρας: μετά από μια βόλτα στο πάρκο, όταν φεύγει ένας καλός του φίλος, μετά από παιχνίδι, κυνηγητό, ή γέλιο με τη μαμά ή τον μπαμπά.
Σε αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούσατε να κάνετε τα παρακάτω:
Όταν το παιδί σας ξεσπά και απελευθερώνει τα συναισθήματα του, σταματήστε σιγά-σιγά ότι κάνετε εκείνη τη στιγμή και ακούστε το. Ακούστε το μέχρι να “ξεθυμάνει”. Το ξέσπασμα του αποτελεί σημαντική και ωφέλιμη διέξοδο σε αυτό που αισθάνεται.
- Μην παραδίνεστε εφόσον έχετε θέσει κάποιο όριο.
- Μην παραιτείστε- Θα τελειώσει. Σας το εγγυώμαι.
- Δώστε του εσάς-η στοργική φροντίδα σας είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται.
Χάρη στη φροντίδα που θα του προσφέρετε κατά τη διάρκεια της συναισθηματικής του “καταιγίδας”, η υπόλοιπη μέρα σας αλλά και η δική του θα είναι πολύ καλύτερη.
Πώς μπορείτε να αποτρέψετε ορισμένες δημόσιες “εκρήξεις”:
- Αφιερώστε χρόνο με το παιδί σας (μόνο με το παιδί σας) πριν βγείτε έξω σε δημόσιους χώρους.
- Μείνετε συνδεδεμένοι μαζί του, χρησιμοποιώντας τη βλεμματική επαφή, το άγγιγμα, τη φωνή σας, την προσοχή σας.
- Όταν βλέπετε ότι είναι στα πρόθυρα να ξεσπάσει η “καταιγίδα”, ελάτε σε επαφή μαζί του αμέσως.
- Δείτε αν μπορείτε να βρείτε έναν τρόπο να παίξετε έτσι ώστε το παιδί σας να γελάσει. Το γέλιο χαλαρώνει την ένταση του παιδιού σας και του επιτρέπει να αισθανθεί πιο συνδεδεμένο μαζί σας.
- Και τέλος, αν οι στρατηγικές πρόληψης που χρησιμοποιείτε δεν λειτουργούν, απλά ακούστε το παιδί σας με κατανόηση και αγάπη. Αφήστε το να “ξεφορτώσει” τον εκνευρισμό του, το θυμό του ή την απογοήτευση του από το σύστημα του. Η στοργική σας ακρόαση θα κάνει τα μαγικά της.
Πραγματικά, το μόνο που χρειάζεται το παιδί σας είναι να το ακούσετε και να του δώσετε αγάπη.
Γράφει η Άντζελα ΚρητικούBSc, MSc Πανεπιστήμιο του Λονδίνου
Προγεννητική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος
Ψυχοθεραπεύτρια-Εναλλακτική Θεραπεύτρια
Προγεννητική/Εκπαιδευτική Ψυχολόγος
Ψυχοθεραπεύτρια-Εναλλακτική Θεραπεύτρια