Ακολουθούν προτάσεις μαθηματικών δραστηριοτήτων και παιχνιδιών από τη συνάδελφο Γεωργία Μουντζούρη.
Τα αριθμητικά
παιχνίδια που σχετίζονται με την αναγνώριση των
αριθμητικών ψηφίων μπορούν να πραγματοποιηθούν με μία ποικιλία υλικών. Παρακάτω,
παρουσιάζονται κάποιες ιδέες, για την υλοποίηση σχετικών δραστηριοτήτων σε όλη
τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ 1).Ταψί για cupcakes-χάρτινη καρτέλα αβγών-πλαστικά
μπουκάλια του ιδίου μεγέθους-χάρτινες θήκες για cupcakes-σύρμα πίπας κτλ. 2). Χάντρες διαφόρων
μεγεθών και χρωμάτων βόλοι-pom pom-κουμπιά-πολύχρωμα καπάκια μπουκαλιών-συνδετήρες-διάφοροι
σπόροι-κοχύλια-σπίρτα ή οποιοδήποτε άλλο υλικό έχουμε στο σχολείο μας ή φέρνουν
τα παιδιά από το σπίτι τους. 3).Ανεξίτηλος μαρκαδόρος για γραφή
των αριθμών στα μπουκάλια. 4). Αυτοκόλλητα με αριθμούς για το ταψάκι
των cupcakes.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Αρχικά, σημειώνουμε αριθμητικά ψηφία στα μπουκάλια, στις καρτέλα των αβγών, στις χάρτινες θήκες ή κολλάμε αντίστοιχα αυτοκόλλητα.
Τα παιδιά επιλέγουν το υλικό που θέλουν να εναποθέσουν κάθε φορά. Οι
δραστηριότητες έχουν πολλές παραλλαγές, ενώ παράλληλα, φροντίζουμε να
υιοθετούμε και ιδέες και προτάσεις των παιδιών.
1). Χάρτινες θήκες για cupcakes
(αριθμοί έως το 10):
Οι θήκες είναι τοποθετημένες ανάποδα
σε τυχαία σειρά και ο παίκτης επιλέγει μία, αναγνωρίζει το ψηφίο και το δείχνει
στα παιδιά. Έπειτα, τοποθετεί στο εσωτερικό της θήκης το υλικό που έχει
αποφασιστεί.
2). Μπουκάλια και ταψί για cupcakes (αριθμοί έως το 12):
Παρουσιάζουμε τα μπουκάλια
μπερδεμένα. Τα παιδιά τα διατάσσουν από το μικρότερο στο μεγαλύτερο αριθμό. Αναφέρουμε
έναν αριθμό και το παιχνίδι ξεκινά. Ο παίκτης τον βρίσκει και τοποθετεί τόσα πομ-πομ στο αντίστοιχο μπουκάλι ή καπάκια
μπουκαλιών στο ταψί. Μετρά αργά ώστε να επιβεβαιώσουν και τα υπόλοιπα παιδιά
την απάντηση. Οι οδηγίες μας μπορούν να ξεφύγουν από το σύνηθες "βάλε 8
καπάκια στον αριθμό 8" κτλ., έτσι ώστε το παιχνίδι να γίνει πιο
ενδιαφέρον. Για παράδειγμα μπορούμε να ζητήσουμε:
-Βάλε
6 μεγάλα (μικρά πομ πομ) στο μπουκάλι με τον αριθμό 6.
-Βρες τον αριθμό που ακολουθεί το 3
και βάλε τόσα πομ πομ στο αντίστοιχο μπουκάλι.
-Βάλε στο μπουκάλι με τον μεγαλύτερο
ή μικρότερο αριθμό τόσα πομ πομ όσα δείχνει ο αριθμός. Ποιος αριθμός είναι;
-Ρίξε στο μπουκάλι με τον αριθμό 10, μόνο
κίτρινα πομ πομ.
-Βρες πόσο κάνει 2 + 3 και βάλε τα πομ
πομ στο μπουκάλι που πρέπει.
3). Σύρμα πίπας και χάντρες (αριθμοί έως
το 20):
Για το παιχνίδι αυτό, χρειάζεται μία μικρή προεργασία. Γράφουμε τους
αριθμούς που θέλουμε σε μικρού μεγέθους χαρτιά, τα πλαστικοποιούμε για να είναι
ανθεκτικά και τα κολλάμε με θερμοκόλλα στην άκρη κάθε σύρματος.
Δεν ξεχνάμε ότι στο τέλος, πρέπει πάντα να γίνεται έλεγχος από τα ίδια τα
παιδιά. Ο παίκτης που πέρασε τις χάντρες κρατά το σύρμα πίπας και ένα δεύτερο
παιδί μετρά τις χάντρες για να γίνει ταυτοποίηση του αποτελέσματος.
Όταν περαστούν οι χάντρες σε όλους τους αριθμούς, ζητάμε από τα παιδιά να τους
διατάξουν από το μικρότερο στον μεγαλύτερο και αντίστροφα.
Στη συνέχεια, καλούνται να παρατηρήσουν, να αναγνωρίσουν και να δείξουν τους αριθμούς που
ζητάμε. Παραδειγματικά:
-Ποιος αριθμός είναι ανάμεσα στο 16 και το 18;
-Ποιοι αριθμοί είναι μεγαλύτεροι από το 10;
-Ποιος αριθμός δεν έχει καμία χάντρα;
-Ποιοι αριθμοί υπάρχουν σε κόκκινο σύρμα πίπας; Ποιοι σε κίτρινο;
-Ποιος είναι ο πιο μεγάλος ή πιο μικρός αριθμός που έχουμε στο παιχνίδι
αυτό;
4). Καρτέλα αβγών (αριθμοί έως το
30):
Το συγκεκριμένο παιχνίδι παίζεται ως
εξής: Αναφέρουμε τον αριθμό που θα ασχοληθεί ο παίκτης (αργότερα εναλλακτικά, κάθε
παίκτης μπορεί να επιλέξει μόνος του έναν αριθμό). Ο παίκτης αναγνωρίζει τον
αριθμό, τον δείχνει στην ολομέλεια, τον κατονομάζει και τοποθετεί τόσες χάντρες
ή κοχύλια ή βόλους στην αριθμητική καρτέλα. Η διαφορά με την αναγνώριση της
προηγούμενης περίπτωσης είναι ότι εδώ, υπάρχουν αριθμοί μεγαλύτεροι από τη
δεκάδα και την εικοσάδα. Έτσι, δίνεται η ευκαιρία σε κάθε παιδί να επιλέξει εάν
θέλει να παίξει με μικρούς ή μεγάλους αριθμούς.
Με την ολοκλήρωση του παιχνιδιού, τα
παιδιά μπορούν να βγάλουν κάποια συμπεράσματα σχετικά με τα ερωτήματα που
θέτουμε:
-Ποιος αριθμός είναι μεγαλύτερος από
αυτούς που βλέπετε εδώ;
-Ποιος είναι ο μικρότερος;
-Διαβάστε τους αριθμούς την 2ης, της
3ης σειράς κτλ.
-Σε ποιους αριθμούς τοποθετήσατε
γαλάζιες ή πορτοκαλί ή κόκκινες χάντρες;
Τέλος, τα παιχνίδια τοποθετούνται
εναλλακτικά στη Γωνιά των Μαθηματικών,
η οποία φροντίζουμε να ανανεώνεται με νέο υλικό, σχετικό με τη μαθηματική
έννοια που δουλεύουμε κάθε φορά.
Γεωργία Μουντζούρη
4ο Νηπιαγωγείο Νέας Σμύρνης
Υποψήφια Διδάκτορας Π.Τ.Π.Ε.
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας