Πληροφόρηση - Κριτήριο αξιολόγησης συνεξέτασης Γλώσσας και Λογοτεχνίας Γ' Λυκείου με απαντήσεις

Κείμενο 1

Με ένα smartphone στο χέρι όλοι γίνονται «δημοσιογράφοι»

«Δημοσιογραφία των Πολιτών» είναι κάτι που οι περισσότεροι από μας πιστεύουν ότι εμφανίστηκε μαζί με το Internet και τα smartphones. Ο Hounshel, αρχισυντάκτης του περιοδικού Foreign Policy στην Ντόχα του Κατάρ την εποχή της «Αραβικής Άνοιξης», έγραψε ότι είναι «ένας χαριτωμένος τρόπος για να αποκαλούμε ό,τι κάνουν μερικοί άνθρωποι με ένα smartphone στο χέρι», ενώ το περιοδικό New Yorker έχει επανειλημμένα δημοσιεύσει άρθρα στα οποία οι συγγραφείς τους θεωρούν υπερεκτιμημένο τον ρόλο αυτών των κινητών τηλεφώνων στη διασπορά και την παραγωγή ειδήσεων από πολίτες, ερασιτέχνες δημοσιογράφους. Τίποτα από τα παραπάνω δεν απηχεί την αλήθεια.

Με τη «Δημοσιογραφία των Πολιτών» ξεκίνησε η δημοσιογραφία –χωρίς υπερβολή– αιώνες πριν, για να παρακμάσει μετά το 1900, όταν οι δημοσιογράφοι οργανώθηκαν ουσιαστικά σε επαγγελματική συντεχνία. Η εμφάνιση του Internet την επανέφερε στο προσκήνιο και τα smartphones την κατέστησαν ένα είδος πηγής και, πλέον, ανεκτίμητου συμμάχου των παραδοσιακών ΜΜΕ, αφού μέσω αυτής αποκτούν πρόσβαση σε δύσκολες περιοχές, όπως π.χ. η Συρία, και σε πολλά σημεία ταυτόχρονα. Οι ειδήσεις αποκτούν λεπτομέρειες που θα χρειάζονταν χιλιάδες δημοσιογράφους διασκορπισμένους για να ανακαλυφθούν και να… καλυφθούν, την ίδια στιγμή που απαιτείται μεγάλος αριθμός ειδικών, προκειμένου να προστατευθεί η αξιοπιστία των ΜΜΕ, η αξιοπιστία της «επίσημης» είδησης.

Ήδη, πλατφόρμες και μέθοδοι, όπως αυτές που χρησιμοποιεί η storiful, δημιουργήθηκαν και βασιλεύουν για να μπορούν οι μεγάλοι δημοσιογραφικοί οργανισμοί να χρησιμοποιούν το δημοσιογραφικό έργο των πολιτών ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο των μηνύσεων και της γελοιοποίησης. Μέχρι στιγμής βέβαια ούτε το BBC έχει καταφέρει να τη γλιτώσει εντελώς. Διότι είναι προφανές ότι σε αυτόν τον υπερβολικό εκδημοκρατισμό της πρόσβασης στην είδηση, η αξιοπιστία είναι από τις πρώτες δημοσιογραφικές αρχές που τίθενται εν κινδύνω και το γεγονός ότι η ανθρώπινη ψυχολογία τείνει να εμπιστεύεται περισσότερο την εικόνα από το επιχείρημα δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Σε τελευταία ανάλυση όμως, όπως και στα περισσότερα πράγματα, το αποτέλεσμα της δημοσιογραφικής χρήσης ενός smartphone καθορίζεται από τη συνείδηση ευθύνης του χρήστη. Από την ευθύνη των πολιτών απέναντι στη δυνατότητα δημοσιογραφίας.

Σ. Αλωνιστιώτου

Η  Καθημερινή 8/11/2015

Κείμενο 2

Κείμενο 3

Καθαρή αλήθεια - Αποστόλης Ζυμβραγάκης

 

Από έναν αχανή ωκεανό πληροφοριών

προτιμώ τα ρηχά νερά της αλήθειας

ακόμα κι αν είναι λασπωμένα.

 

Εξάλλου όσο βρόμικη κι αν είναι η αλήθεια

ποτέ δεν λερώνει περισσότερο από ένα καθαρό ψέμα.

Αποστόλης Ζυμβραγάκης

Θέματα

ΘΕΜΑ A:

Να αποδώσετε συνοπτικά τα πλεονεκτήματα και τους  κίνδυνους της χρήσης των smartphones, σύμφωνα με τη συγγραφέα του Κειμένου 1 (60-70 λέξεις). 

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ B:

1. Να χαρακτηρίσετε ως σωστούς ή λανθασμένους τους παρακάτω ισχυρισμούς και να δικαιολογήσετε την επιλογή σας με αναφορές από το Κείμενο 1:

α. Η δημοσιογραφία ποτέ δεν ήταν "δημοσιογραφία των Πολιτών".

β. Τα smartphones είναι εχθρός των παραδοσιακών ΜΜΕ.

γ. Οι πολίτες με τα κινητά τους μπορούν να προσφέρουν λεπτομέρειες στην πληροφόρηση.

δ. Η πληροφόρηση μέσα από τα κινητά των πολιτών ελλοχεύει τον κίνδυνο της αναξιοπιστίας.

ε. Η αξιοπιστία της είδησης εξαρτάται από τη συνείδηση του πομπού.

Μονάδες 10

2α.Να σχολιάσετε τον τίτλο του κειμένου 1 σε σχέση με το περιεχόμενό του.

Μονάδες 5

2β. Να σχολιάστε τη χρήση των σημείων στίξης: 

• να… καλυφθούν,
• «επίσημης» είδησης,
• –χωρίς υπερβολή–

Μονάδες 5

3α. Να σχολιάσετε τη χρήση του κινητού τηλεφώνου στο κείμενο 2 (σκίτσο). Ποια η διαφορά από τη χρήση που αναφέρεται  στο κείμενο 1;

Μονάδες 10

3β. Ποιος είναι ο ισχυρισμός της συντάκτριας του κειμένου 1 στη δεύτερη παράγραφο; Με ποιες γλωσσικές επιλογές ενισχύει τον ισχυρισμό της;

Μονάδες 10

ΘΕΜΑ Γ:

Γ. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το θέμα του ποιήματος. Να γράψετε ένα ερμηνευτικό σχόλιο 100-200 λέξεων.

Μονάδες 15

ΘΕΜΑ Δ:

Δ. Με αφόρμηση το κείμενο 1, καλείστε να εκφωνήσετε μια ομιλία σε εκδήλωση του σχολείου σας, στην οποία να αναφέρετε την προσωπική σας εμπειρία για την ποιότητα της σημερινής πληροφόρησης και τις προτάσεις σας για την περαιτέρω βελτίωσή της. (300-350 λέξεις)

Μονάδες 30

Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός, για το e-didaskalia.blogspot.gr

Περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης με συνεξέταση Γλώσσας - Λογοτεχνίας εδώ.