Χαρακτηριστικά του κοινωνικά υπεύθυνου ατόμου
- Αρχικά, ο κοινωνικά υπεύθυνος άνθρωπος προτάσσει το κοινωνικό συμφέρον, αδιαφορώντας για πιθανές αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει η συμπεριφορά του στο προσωπικό του συμφέρον. Σε οριακές περιπτώσεις δε διστάζει να θυσιάσει και τη ζωή του προκειμένου να υπερασπιστεί θεμελιώδη ανθρώπινα ιδανικά και αξίες.
- Παράλληλα, συγκρούεται αδιάλειπτα με αντικοινωνικές συμπεριφορές που υπονομεύουν την κοινωνική συνοχή και δυναμιτίζουν την κοινωνική σταθερότητα. Γι’ αυτό το λόγο αντιμάχεται σθεναρά τη δημαγωγία, το λαϊκισμό και το φανατισμό που αφήνουν ζωτικό χώρο για την ανάπτυξη παθογενών κοινωνικών φαινομένων.
- Επιπρόσθετα, επιδεικνύει αλληλεγγύη και σπεύδει να βοηθήσει συμπολίτες του που βρίσκονται στα όρια της κοινωνικής περιθωριοποίησης, διεκδικώντας παράλληλα από τη θεσμοποιημένη πολιτεία, κοινωνικές πολιτικές που θα υπηρετούν όλους τους πολίτες, ιδιαίτερα τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Το κρίσιμο όμως ζητούμενο είναι οι παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην καλλιέργεια της κοινωνικής υπευθυνότητας.
Παράγοντες που μπορούν να καλλιεργήσουν την κοινωνική υπευθυνότητα
- Συγκεκριμένα οι φορείς κοινωνικοποίησης και αγωγής, οφείλουν να διαπλάσουν τον χαρακτήρα των νέων ανθρώπων με ανθρωποκεντρικές αναφορές και ευαισθησίες, προκειμένου η συμπεριφορά τους, είτε στο μικρόκοσμό της καθημερινότητας, είτε στο ευρύτερο πεδίο της πολιτικής, να υπηρετεί το κοινωνικό συμφέρον.
- Παράλληλα οφείλουν να τιθασεύσουν εγωκεντρικές και ιδιοτελείς λογικές που λειτουργούν διαλυτικά για την ομαλή κοινωνική συνύπαρξη. Η αμοιβαιότητα και ο αλληλοσεβασμός, κατοχυρώνουν την ανοιχτή, πολυπολιτισμική κοινωνία που σέβεται την αυτονομία και τη διαφορετικότητα των μελών της. Και η αντίληψη αυτή αποτελεί βασική ένδειξη ενός κοινωνικά υπεύθυνου ατόμου.
- Σ’ αυτή την κατεύθυνση το εκπαιδευτικό σύστημα επιβάλλεται να οριοθετήσει δικαιώματα και υποχρεώσεις που μπορούν να εγγυηθούν και να σφυρηλατήσουν μια συμπεριφορά κοινωνικής υπευθυνότητας. Θετικό ρόλο στην εμπέδωση της αξίας της κοινωνικής υπευθυνότητας ασκούν και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όταν τιμούν το λειτούργημά τους και διαπαιδαγωγούν τους πολίτες σε μια κοινωνικά υπεύθυνη στάση ζωής. Τέλος η πολιτική ηγεσία και οι πνευματικοί άνθρωποι οφείλουν να επιβραβεύσουν και να προβάλλουν ως πρότυπα καλής συμπεριφοράς πολίτες με κοινωνική δράση και προσφορά αλλά και να καυτηριάσουν αντικοινωνικές συμπεριφορές.