Ανισότητες - Κριτήριο αξιολόγησης στα Νέα Ελληνικά Γ' Λυκείου

ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Η ανισότητα των φύλων είναι η μεγαλύτερη ανθρωπιστική πρόκληση που αντιμετωπίζουμε

Mε την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Γυναικών ο γ. γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, απέστειλε στην Εφημερίδα των Συντακτών το ακόλουθο άρθρο.

[...] Οι γυναίκες βρίσκονται παντού σε χειρότερη θέση από τους άντρες, μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες. Η πραγματικότητα είναι ακόμα χειρότερη για τις γυναίκες που ανήκουν σε μειονότητες, για τις ηλικιωμένες, για τις γυναίκες με αναπηρία, για τις γυναίκες μετανάστες και πρόσφυγες.

[...] Οι γυναίκες είναι ακόμα αποκλεισμένες από τις κορυφαίες θέσεις, από τις κυβερνήσεις και τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών μέχρι τις υψηλού κύρους τελετές απονομής βραβείων. Οι γυναίκες, που είναι ηγέτες ή δημόσια πρόσωπα, δέχονται παρενοχλήσεις, απειλές και κακοποιήσεις εντός και εκτός του διαδικτύου. Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων είναι απλώς ένα σύμπτωμα του χάσματος ισχύος μεταξύ τους.

[...] Οι γυναίκες και τα κορίτσια βρίσκονται επίσης αντιμέτωπες με τον μισογυνισμό και την ακύρωση των επιτευγμάτων τους. Γελοιοποιούνται ως υστερικές ή ως καθοδηγούμενες από τις ορμόνες τους, κρίνονται συστηματικά με βάση την εμφάνισή τους, υπόκεινται σε ατελείωτους μύθους και ταμπού για τις φυσικές σωματικές τους λειτουργίες, βρίσκονται αντιμέτωπες με τον καθημερινό σεξισμό, την πατερναλιστική συμπεριφορά και την ενοχοποίηση.

[…] Η ψηφιακή τεχνολογία είναι ακόμα μία χαρακτηριστική περίπτωση. Η έλλειψη ισορροπίας των φύλων στα πανεπιστήμια, στις νεοφυείς επιχειρήσεις και στις... Σίλικον Βάλεϊ του κόσμου μας είναι βαθύτατα ανησυχητική. Αυτοί οι κόμβοι τεχνολογίας διαμορφώνουν τις κοινωνίες και τις οικονομίες του μέλλοντος· δεν μπορούμε να τους επιτρέψουμε να εδραιώσουν και να ενισχύσουν μια ανδρική κυριαρχία.

[…] Τέλος, η πολιτική εκπροσώπηση είναι η πιο ξεκάθαρη ένδειξη του χάσματος ισχύος μεταξύ των φύλων. Οι άντρες υπερέχουν αριθμητικά καθώς είναι κατά μέσο όρο τριπλάσιοι στα κοινοβούλια σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, η παρουσία γυναικών είναι στενά συνδεδεμένη με την καινοτομία και την επένδυση στην υγεία και την εκπαίδευση. Δεν αποτελεί σύμπτωση ότι οι κυβερνήσεις που αναθεωρούν την οικονομική επιτυχία, ώστε να συμπεριλάβουν την ευημερία και τη βιωσιμότητα, έχουν επικεφαλής γυναίκες [...].

Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικός γραμματέας ΟΗΕ, Εφημερίδα των Συντακτών.

 

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Οι εκπαιδευτικές ανισότητες

[...]  Η δωρεάν παιδεία δεν επαρκεί για να υπάρξει λιγότερη ανισότητα στον χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Χρειάζονται νέες, ριζικές στρατηγικές σε δύο επίπεδα. Μακροπρόθεσμα, οι εκπαιδευτικές ανισότητες μπορούν να αμβλυνθούν σημαντικά αν οι πόροι για την εκπαίδευση διανέμονται κατά τέτοιο τρόπο που οι περιοχές με χαμηλό δείκτη ανάπτυξης, καθώς και τα σχολεία που βρίσκονται σε λαϊκές συνοικίες, να ενισχύονται πολύ περισσότερο – με καλύτερες υποδομές, ικανότερους δασκάλους, περισσότερο βοηθητικό προσωπικό κτλ. Σήμερα, ως γνωστόν, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Ένας δεύτερος, πιο άμεσος τρόπος άμβλυνσης των εκπαιδευτικών ανισοτήτων είναι, πέραν της δωρεάν παιδείας, η παροχή υποτροφιών που θα καλύπτει τα έξοδα διατροφής και διαμονής των φοιτητών και φοιτητριών που προέρχονται από οικονομικά ασθενείς οικογένειες.

Αυτό το μέτρο θα δώσει νέες ευκαιρίες σε νέους και νέες που σήμερα δεν μπορούν να σπουδάσουν γιατί οι γονείς δεν έχουν δυνατότητα να καλύψουν τα αυξανόμενα έξοδα μιας ανώτατης παιδείας που κάθε άλλο παρά δωρεάν είναι. Το σύστημα των υποτροφιών μπορεί επίσης να βοηθήσει στη λύση του προβλήματος της λεγόμενης «αιώνιας φοίτησης». Στον βαθμό που μέρος του προβλήματος έγκειται στο ότι πολλοί φοιτητές και φοιτήτριες αναγκάζονται να εργάζονται για να εξοικονομήσουν τα μέσα που θα τους επιτρέψουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους, η κατάργηση του συστήματος της αιώνιας φοίτησης θα ήταν εφικτή και δίκαιη μόνο όταν ένα επιλεκτικό σύστημα υποτροφιών συμπληρώνει τη δωρεάν παιδεία για όλους.

Συμπερασματικά, η αναπαραγωγή των κοινωνικών διακρίσεων και ανισοτήτων μέσω μιας υποτιθέμενης δωρεάν παιδείας θα αμβλυνθεί μόνο όταν βρεθούν και υλοποιηθούν οι κατάλληλοι μηχανισμοί που θα ανατρέψουν το ισχύον καθεστώς όπου οι κρατικοί πόροι για την παιδεία κατανέμονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εντείνουν αντί να αμβλύνουν τις κοινωνικές ανισότητες.

Νίκος Μουζέλης, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας στη London School of Economics, εφημερίδα "Το Βήμα".

ΚΕΙΜΕΝΟ 3

Αν είχαμε φτερά - Αποστόλης Ζυμβραγάκης

 

Αν είχαμε φτερά

λίγο θα πετάγαμε πιο πάνω απ’ το μηδέν

λίγο θα διευρύναμε το οπτικό μας το πεδίο

πολύ θα αντικρίζαμε πως είμαστε όλοι ίσοι.

 

Μα όταν είσαι κολλημένος με το χώμα

όταν συνηθίζεις στη λάσπη να κυλιέσαι

κάθε ματιά σου γίνεται από κάτω προς τα πάνω

κι όλα σου μοιάζουν άνισα εκ φύσεως.

 

Αν είχαμε φτερά

απ’ τη σωστή σκοπιά τον κόσμο θ’ ατενίζαμε

κι ευθύς θα ξεκολλούσαμε απ’ των διακρίσεων

τον βούρκο.

 

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε συνοπτικά τις ανισότητες ανάμεσα στα δύο φύλα, όπως αναδεικνύονται στο κείμενο 1. (60-70 λέξεις)

Μονάδες 15

Β1. Να χαρακτηρίσετε σωστές ή λανθασμένες τις παρακάτω προτάσεις και να αιτιολογήσετε την επιλογή σας με βάση το περιεχόμενο των κειμένων:

α. Όλες οι γυναίκες βιώνουν στον ίδιο βαθμό τις ανισότητες μόνο και μόνο επειδή είναι γυναίκες. ( )

β. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι πολιτικοί εκπρόσωποι είναι κυρίως άντρες. ( )

γ. Η δωρεάν παιδεία αποτελεί επαρκές αίτιο για το αποτέλεσμα της μείωσης των ανισοτήτων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. ( )

δ. Η παροχή υποτροφιών είναι ο μόνος τρόπος που θα αμβλύνει τις εκπαιδευτικές ανισότητες. ( )

ε. Το σύστημα των υποτροφιών μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα των αιώνιων φοιτητών. ( )

Μονάδες 10

Β2α. Να αξιολογήσετε τη σχέση του τίτλου με το θέμα του κειμένου 1 και τη θέση που φαίνεται να παίρνει για αυτό ο αρθρογράφος.

Μονάδες 10

Β2β. Πώς οργανώνει το επιχείρημά του ο συντάκτης του κειμένου 2 στην τρίτη παράγραφο («Αυτό το μέτρο … όλους»);

Μονάδες 10

Β3. Υποθέστε ότι ο συγγραφέας του κειμένου 2 απευθύνεται σε παιδιά της ηλικίας σας. Κάντε τις απαραίτητες αλλαγές, ώστε το παρακάτω απόσπασμα να είναι αποτελεσματικό επικοινωνιακά: «Συμπερασματικά, η αναπαραγωγή των κοινωνικών διακρίσεων και ανισοτήτων μέσω μιας υποτιθέμενης δωρεάν παιδείας θα αμβλυνθεί μόνο όταν βρεθούν και υλοποιηθούν οι κατάλληλοι μηχανισμοί που θα ανατρέψουν το ισχύον καθεστώς όπου οι κρατικοί πόροι για την παιδεία κατανέμονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να εντείνουν αντί να αμβλύνουν τις κοινωνικές ανισότητες».

Μονάδες 10

Γ. Ποιο πιστεύετε πως είναι το θέμα του κειμένου 3; Να κάνετε ένα ερμηνευτικό σχόλιο 150-200 λέξεων.

Μονάδες 15

Δ. Με αφόρμηση τα κείμενα 1 και 2 να γράψετε ένα άρθρο γνώμης στη σχολική εφημερίδα, στο οποίο να αναφέρετε την άποψή σας σχετικά με τις αιτίες των κοινωνικών ανισοτήτων και τον ρόλο που καλείται να διαδραματίσει στο σχολείο απέναντι σε αυτές. (350-400 λέξεις)

Μονάδες 30

Περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης εδώ.

Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας.

Αναζητήστε το βιβλίο του: Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις, Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8.

Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.

Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.

Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.

Ζητήστε το βιβλίο σε όλα τα βιβλιοπωλεία ή παραγγείλτε το απευθείας από εδώ: https://24grammata.com/product/0567/

ή και τηλεφωνικά στο 210 612 70 74 ,

με δωρεάν ταχυδρομικά έξοδα για όλη την επικράτεια.

Επίσης, μπορείτε να το βρείτε στην "Πολιτεία" με έκπτωση 10%: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.