Στον Σείριο*
Στον Σείριο υπάρχουνε παιδιά
ποτέ δε βάλαν έγνοια στην καρδιά
δεν είδανε πολέμους και θανάτους
και πάνω απ’ τη γαλάζια τους ποδιά
φοράν τις Κυριακές τα γιορτινά τους.
Τις νύχτες που κοιτάν τον ουρανό
έν’ άστρο σα φτερό θαλασσινό
παράξενα παιδεύει το μυαλό τους
τους φαίνεται καράβι μακρινό
και πάνε και ρωτάν τον δάσκαλό τους.
Αυτή, τους λέει, παιδιά μου είναι η γη,
του σύμπαντος αρρώστια και πληγή:
εκεί τραγούδια λένε, γράφουν στίχους,
κι ακούραστοι του ονείρου κυνηγοί
κεντάνε με συνθήματα τους τοίχους.
Στον Σείριο δακρύσαν τα παιδιά
και βάλαν από εκείνη τη βραδιά
μιαν έγνοια στη μικρούλα τους καρδιά.
* Σείριος: το όνομα ενός φωτεινού αστεριού
Νίκος Γκάτσος, Κείμενα της νεώτερης λογοτεχνίας (και απόψεις για την ποίηση), Γ. Σπανός κ.ά, 1987
Ερώτηση:
Γιατί, κατά τη γνώμη σας,
«Στον Σείριο δακρύσαν τα παιδιά
και βάλαν από εκείνη τη βραδιά
μιαν έγνοια στη μικρούλα τους καρδιά.»;
Να απαντήσετε, αξιοποιώντας τρεις (3) διαφορετικούς κειμενικούς
δείκτες του ποιήματος.
Θα ήσαστε ικανοποιημένοι/ες ή δυσαρεστημένοι/ες, αν ζούσατε, όπως
τα παιδιά στον Σείριο και γιατί;
(150-200 λέξεις)
Απάντηση:
Το ποίημα αναφέρεται στα δάκρυα των παιδιών στον Σείριο που προκλήθηκαν εξαιτίας της αντιπαραβολής της ζωής τους με αυτήν που υπάρχει στη Γη . Πιο συγκεκριμένα, το ποιητικό υποκείμενο παρουσιάζει τα παιδιά στον Σείριο να περνούν ανέμελα ("Στον Σείριο...γιορτινά τους") ως τη στιγμή που μαθαίνουν για το πώς ζουν στη Γη ("Τις νύχτες...τοίχους"). Από τότε τα παιδιά στον Σείριο έχουν έγνοια στην καρδιά τους ("Στον Σείριο...καρδιά"). Μάλιστα, ο ποιητής χρησιμοποιώντας ως κειμενικό δείκτη το σχήμα κύκλου και την αντίθεση των παιδιών που στην αρχή ζουν ξέγνοιαστα και στο τέλος έχουν έγνοια ("ποτέ δεν βάλαν έγνοια στην καρδιά" / "και βάλαν...καρδιά") δηλώνει με έμφαση τη στενοχώρια που τους προκάλεσε η γνώση για τη ζωή στη Γη, η οποία αν και δεν είναι τόσο ασφαλής όσο η δική τους, εντούτοις είναι γεμάτη ένταση και προσδοκίες. Εξάλλου, με τον παραλληλισμό της Γης με αρρώστια και πληγή ("η γη του σύμπαντος αρρώστια και πληγή") φανερώνει με παραστατικότητα τις δυσκολίες των κατοίκων της. Ωστόσο, με τη μεταφορά των ανθρώπων που "κεντάνε με συνθήματα τους τοίχους" αναδεικνύει με ζωντάνια τον αγώνα τους και τα όνειρά τους για μια καλύτερη ζωή.
Πράγματι, το ποίημα παραμένει επίκαιρο, αφού ακόμη και σήμερα η ανθρωπότητα βιώνει εξαιρετικές δυσκολίες, όπως πολέμους, πανδημίες και περιβαλλοντική κρίση, αλλά δεν έχει σταματήσει τις προσπάθειές της για ένα καλύτερο μέλλον. Προσωπικά, αν ζούσα στον Σείριο, από τη μία θα ήμουν ικανοποιήμενος για την εξασφάλιση μιας αρμονικής ζωής, χωρίς προβληματισμούς και δεινά, ώστε να μπορώ απερίσπαστος να υλοποιώ τα όνειρά μου. Από την άλλη, όμως, θεωρώ πως η γνώση και η εμπειρία των προβλημάτων αφενός κινητοποιεί τον άνθρωπο και αφετέρου τον κάνει να βιώνει ακόμα εντονότερα τις στιγμές ευτυχίας.
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας.
Αναζητήστε το βιβλίο του: Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις, Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.
Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.
Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
Βρείτε το βιβλίο στην "Πολιτεία" με έκπτωση 10%: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.