Ο καθένας από εμάς ως άτομο μπορεί να αλλάξει. Μπορούμε να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τα κομμάτια του εαυτού μας που δεν μας αρέσουν. Αλλά δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους άλλους. Αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να ξεχνάμε όταν αντιμετωπίζουμε τοξικούς ανθρώπους. Υπάρχουν μόνο 2 πράγματα που μπορούμε να κάνουμε όταν τους αντικρύσουμε : να τους αποφύγουμε ή να τους αντιμετωπίσουμε.
Πολλοί άνθρωποι προτιμούν να αποφεύγουν τα τοξικά άτομα αλλά όταν δεν έχεις άλλη επιλογή από το να τους αντιμετωπίσεις το καλύτερο πράγμα που μπορείς είναι να βρεις έναν έξυπνο τρόπο να το κάνεις. Παρόλα αυτά οι τοξικοί άνθρωποι πάντα θα βρίσκουν τρόπους για να μοιράσουν και να μεταδώσουν την αρνητικότητα τους στους άλλους δημιουργώντας ένα άσχημο περιβάλλον και καταστρέφοντας τις στιγμές.
Τα τοξικά άτομα προκαλούν την λογική των προσωπικών σχέσεων. Κάποιοι από αυτούς χαίρονται να επιδρούν αρνητικά στους άλλους αν και συχνά υποσυνείδητα. Άλλοι το βρίσκουν ικανοποιητικό να πιέζουν τα όρια των άλλων. Όπως και αν το κοιτάξετε οι τοξικοί άνθρωποι δημιουργούν μια περιττή πολυπλοκότητα, συγκρούσεις και άγχος.
«Οι τοξικοί άνθρωποι προσδένονται σαν τσιμεντόλιθοι στους αστραγάλους σας και σας προσκαλούν να κολυμπήσετε στο δηλητηριασμένο νερό τους.» -John Mark Green-
Συναισθηματική ευφυΐα όταν αντιμετωπίζετε τοξικούς ανθρώπους
Εδώ και πολύ καιρό τώρα έρευνες έδειξαν πως το άγχος μπορεί να έχει αρνητική και μη αναστρέψιμη επίπτωση στον εγκέφαλο. Ακόμα και αν διαρκεί μόνο μερικές μέρες η έκθεση στο άγχος θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητα των νευρώνων στον ιππόκαμπο, μια σημαντική περιοχή του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για την λογική και την μνήμη. Αν το άγχος διαρκέσει για αρκετές εβδομάδες καταστρέφει τους νευρωνικούς δενδρίτες ( τα μικρά «όπλα» που χρησιμοποιούν τα κύτταρα του εγκεφάλου για να επικοινωνήσουν μεταξύ τους). Αν το άγχος διαρκέσει για αρκετούς μήνες μπορεί να καταστρέψει μόνιμα τους νευρώνες.
Μια πρόσφατη έρευνα από το Τμήμα Βιολογίας και Κλινικής Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Friedrich Schiller στην Γερμανία ανακάλυψε πως η έκθεση σε ερεθίσματα που προκαλούν ισχυρά αρνητικά συναισθήματα-ο ίδιος τύπος έκφρασης που εμφανίζεται όταν αντιμετωπίζουμε τοξικούς ανθρώπους- προκαλεί στον εγκέφαλο μια αγχωτική αντίδραση.
Είτε είναι μέσα από την αρνητικότητα, την σκληρότητα ή την θυματοποίηση (ανάμεσα σε άλλες στρατηγικές) οι τοξικοί άνθρωποι προκαλούν μια κατάσταση άγχους στον εγκέφαλο των άλλων που απαιτεί συναισθηματική και έξυπνη διαχείριση για να απομακρυνθεί.
Το κλειδί για την έξυπνη δράση όταν αντιμετωπίζετε κάποια τοξική συμπεριφορά είναι η καλλιέργεια της δυνατότητας σας να μπορείτε να διαχειριστείτε τα συναισθήματα σας και να μπορείτε να μείνετε ήρεμοι υπό πίεση. Στην πραγματικότητα, μια από τις κύριες ιδιότητες αυτών που ξέρουν πως να διαχειριστούν το άγχος είναι η ικανότητα τους να εξουδετερώνουν τις επιπτώσεις των τοξικών ανθρώπων.
«Αμελήστε την γνώμη των τοξικών ανθρώπων. Απελευθερώστε τον εαυτό σας από την κριτική και θα είστε ελεύθεροι από τα λόγια και τις πράξεις τους. Μην εξιδανικεύεστε. Μην περιμένετε τίποτα από κανέναν.» -Bernardo Stamateas-
Αγνοήστε τους τοξικούς ανθρώπους που ζητούν την προσοχή σας
Οι τοξικοί άνθρωποι δεν έχουν κάποιο σήμα έτσι ώστε να μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε. Ωστόσο, όλοι ξέρουμε ποια άτομα γύρω μας είναι πηγή συγκρούσεων και δυσφορίας. Ξέρουμε το κακό που μπορούν να προκαλέσουν. Ξέρουμε που μας επιτίθενται. Ξέρετε ποιος σας αναζητά και πως επίσης θα σας βρει. Και όταν θα σας βρει, σε αυτό το μέρος, ξέρετε πως είστε χαμένοι.
Αν, για οποιονδήποτε λόγο δεν μπορείτε να αποφύγετε αυτό το τοξικό άτομο, προσπαθήστε να μην πέσετε στη παγίδα του. Αγνοήστε τον. Ξέρετε πως θα προσπαθήσει να σας τραβήξει την προσοχή, πως θα προσπαθήσει να σας προκαλέσει. Μην επιτρέψετε στον εαυτό σας να μπλεχτεί. Μη επιτρέψετε στον εαυτό σας να ερεθιστεί από τις παρεμβάσεις, τις πράξεις ή τα σχόλια του. Να είστε καλοκάγαθοι. Να είστε υπομονετικοί. Δώστε τους όση λιγότερη σημασία γίνεται. Δαγκώστε την γλώσσα σας αν χρειάζεται έτσι ώστε να μην σας επηρεάσει το δηλητήριο τους. Να είστε κατηγορηματικοί αν φτάσει η στιγμή που θα χρειαστεί να βάλετε όρια.
«Να μοιράζεστε μόνο με ανθρώπους που μπορούν σας βοηθήσουν με πληροφορίες και υποστήριξη. Όταν βρίσκετε αρνητικούς ανθρώπους, κλείστε το στόμα σας.» –Israelmore Ayivo
Μην υιοθετείτε τοξική συμπεριφορά: αποφύγετε την μόλυνση
Τα βασικά χαρακτηριστικά των τοξικών πραγμάτων είναι ότι είναι μεταδοτικά. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και με τους τοξικούς ανθρώπους. Η συμπεριφορά τους είναι μεταδοτική. Αν απαντάτε με τοξική συμπεριφορά, έχετε ήδη χάσει τη μάχη. Ακόμα και αν αυτό το τοξικό άτομο καταφέρει να βρει το “κουμπί” της ενοχής σας, δεν έχουν χαθεί όλα. Είναι δυνατόν να μείνετε ήρεμοι και να αντιμετωπίσετε το χειρότερο τους δηλητήριο: τον “εμβολιασμό” της ενοχής.
Το γεγονός ότι είναι δυνατόν δεν σημαίνει ότι είναι εύκολο να αγνοήσετε τις προσπάθειες για προσοχή από το τοξικό άτομο. Στην πραγματικότητα, μια συνηθισμένη στρατηγική των τοξικών ανθρώπων είναι να γελοιοποιούν το θύμα τους δημόσια όταν δεν θα μπορούν να δεχθούν μια άμεση αντιπαράθεση (Αν αυτό δεν έχει γίνει από την αρχή). Γι αυτό το να κρατάτε τα συναισθήματα σας υπό έλεγχο είναι ουσιώδες σε καταστάσεις όπως αυτή.
Από την άλλη πλευρά, η διατήρηση μιας συναισθηματικής απόστασης απαιτεί επίγνωση. Δεν μπορείτε πάντα να αποτρέψετε κάποιον από το να σας φτάσει στα όρια σας. Όταν αυτό συμβεί, θα πρέπει να καταπολεμήσετε τους φόβους και τις ανασφάλειες σας και να συνεχίσετε. Κατά κάποιο τρόπο είναι καλύτερο να αγνοήσετε αυτό που συμβαίνει επειδή τότε θα είναι πιο εύκολο το να ελέγξετε τα συναισθήματα σας. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή, ωστόσο: θέστε τα όρια σας.
«Ο στόχος του τοξικού ανθρώπου είναι να ελέγξει την αυτοεκτίμηση μας, να μας κάνει να νιώσουμε σαν ένα τίποτα μπροστά στους άλλους, έτσι ώστε αυτός να λάμψει και να γίνει το κέντρο της προσοχής.» – Bernardo Stamateas
Θέστε και υπερασπιστείτε τα όρια σας
Θα πρέπει να ξέρετε πως μια επίθεση από έναν τοξικό άνθρωπο δεν υποβαθμίζει την αξιοπρέπεια σας. Στην πραγματικότητα, η αξιοπρέπεια σας μπορεί να δεχτεί επίθεση και να γελοιοποιηθεί αλλά δεν μπορεί να χαθεί, εκτός αν τα παρατήσετε οικειοθελώς. Δεν χρειάζεται να ενδώσετε στην λογομαχία των τοξικών ανθρώπων αλλά πρέπει να θέσετε ξεκάθαρα όρια.
Δεν προσβάλουν αυτόν που θέλουν, αλλά αυτόν που μπορούν να προσβάλουν. Αν είστε αμυντικοί δείχνετε ότι μπορείτε να προσβληθείτε. Αν θέσετε όρια ξεκαθαρίζετε πως δεν μπορούν να σας επιτεθούν.
Όταν αντιμετωπίζετε ένα τοξικό άτομο η λογική και οι εξηγήσεις δεν αξίζουν. Είναι σημαντικό να είστε ξεκάθαροι, σοφοί αλλά συνοπτικοί, πως έχετε το δικαίωμα και την υπευθυνότητα να κάνετε το κύρος σας ξεκάθαρο πάνω από τις αποφάσεις.
Να έχετε στο μυαλό σας πως για να θέσετε όρια πρέπει να το κάνετε με ένα συνειδητό και ενεργό τρόπο. Αν αφήσετε τα πράγματα να κυλήσουν φυσικά, θα βρίσκεστε συνεχώς τυλιγμένοι σε δύσκολες συζητήσεις. Αν θέσετε όρια θα μπορείτε να ελέγξετε το περισσότερο χάος που προκαλούν οι τοξικοί άνθρωποι.
Εξασκήστε την πρακτική συμπόνια.
Όπως είδαμε, όταν αντιμετωπίζουμε ένα τοξικό άτομο μπορούμε να επιτεθούμε, να αμυνθούμε ή απλώς να τους αγνοήσουμε. Αλλά δεν είναι πάντα απαραίτητο να κάνουμε κάτι από τα παραπάνω. Στην πραγματικότητα βγάζει νόημα το να είμαστε ευγενικοί στους τοξικούς ανθρώπους. Ίσως περνούν μια δύσκολη περίοδο στην ζωή τους λόγω μιας συναισθηματικής κατάστασης που δεν μπορούν να διαχειριστούν.
Δυστυχώς, η τοξική συμπεριφορά είναι συχνά τρόπος αντιμετώπισης μιας δύσκολης προσωπικής κατάστασης. Δεν είναι σίγουρα δίκαιο το ότι κάνουν τους άλλους να αντιμετωπίσουν τον πόνο τους και το ότι τους κάνουν να νιώσουν άσχημα δεν τους παρέχει καμία ανακούφιση. Παρόλα αυτά η τοξική συμπεριφορά που απευθύνεται σε εσάς δεν περιέχει πάντα κακές προθέσεις, οργή ή μνησικακία.
Αυτό δε σημαίνει πως θα πρέπει να την αφήσετε να συμβεί ή να την αποδεχθείτε. Εν τέλει όλοι έχουμε τα προβλήματα και τους δαίμονες μας. Όταν αντιμετωπίζετε τέτοιου είδους καταστάσεις, κάντε το με συμπόνια και συγχώρεση. Είναι σημαντικό να θέσετε όρια και να μην παίξετε φυσικά το παιχνίδι τους, αλλά μην ανησυχείτε πολύ για τη συμπεριφορά του άλλου. Στο τέλος της ημέρας, δεν είναι τίποτα άλλο από μια αντανάκλαση της επίπονης και ταραχώδης εσωτερικής ζωής του.