Όσο μεγαλώνω
Όσο μεγαλώνω
χάνεται η ορμή μου
δομείται η αυθόρμητη σκέψη μου
επιμελείται η λέξη
που βγαίνει απ’ το στόμα μου
λογοκρίνεται η τάση μου
να τα ανατρέψω όλα.
Όσο μεγαλώνω
όλο και λιγότερα όχι σας λέω
όλο και περισσότερο με αρνούμαι
όλο και λιγότερο με αναγνωρίζω
όλο και περισσότερο με αποδέχεστε
βλέποντας κάτι γνώριμο
στα μάτια και τη συμπεριφορά μου.
Όσο μεγαλώνω
τόσο προσαρμόζομαι
σε κοινωνία άρρωστη
μέχρι να μην υπάρχει ίαση
και σαν εσάς
να πεθάνω.
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
«Επαναπροσδιορισμός»
ΘΕΜΑ Γ
Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το βασικό θέμα που πραγματεύεται το ποίημα; Ποια συναισθήματα σας δημιουργεί η ανάγνωσή του; Εντοπίζετε κοινά στοιχεία με το ποιητικό υποκείμενο; Να απαντήσετε αξιοποιώντας τρεις κειμενικούς δείκτες. (150 – 200 λέξεις)
Μονάδες 15
Ενδεικτική απάντηση :
Το βασικό θέμα του ποιήματος, κατά τη γνώμη μου, είναι το πέρασμα του χρόνου και οι αλλαγές που συντελούνται στον χαρακτήρα και στις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων. Από την πρώτη, κιόλας, στροφή είναι έκδηλη η τάση του ποιητικού υποκειμένου μεγαλώνοντας να χάνει τον αυθορμητισμό του και να οριοθετεί τη σκέψη του , ενώ νιώθει να λογοκρίνεται η διάθεση του για ανατροπή. Με τη χρήση προσωποποιήσεων ("χάνεται η ορμή μου", "η λέξη που βγαίνει από το στόμα μου", "κοινωνία άρρωστη") προσδίδεται ζωντάνια και παραστατικότητα και εμπλουτίζεται η αφήγηση με μη ρεαλιστικά στοιχεία διεγείροντας έτσι το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Επιπλέον, η υπερβολή ("η τάση μου να τα ανατρέψω όλα") υπογραμμίζει την έμφυτη τάση των νέων για ανατροπή που δείχνει, όμως, να περιορίζεται με το πέρασμα του χρόνου. Καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, ο πρωταγωνιστής παρατηρεί πως όσο συμβιβάζεται, όσο υποχωρεί τόσο περισσότερο γίνεται αποδεκτός από το κοινωνικό σύνολο. Η έκπτωση, αυτή στις αξίες και τα πιστεύω του, προβληματίζει τον ήρωα και δείχνει να μην αναγνωρίζει τον ίδιο του τον εαυτό ("όλο και λιγότερο με αναγνωρίζω") γεγονός που μακροπρόθεσμα θα τον οδηγήσει στην παραίτηση ("σαν εσάς να πεθάνω"). Ακόμα, σ’ ολόκληρο το ποίημα κυριαρχεί το α΄ και β΄ ρηματικό πρόσωπο ("μεγαλώνω", "αποδέχεστε"), προσδίδοντας ζωντάνια, αμεσότητα και παραστατικότητα , ενώ παράλληλα τονίζεται ο βιωματικός χαρακτήρας του έργου. Τέλος, με τη χρήση μεταφορικού λόγου ("δομείται η σκέψη", "κοινωνία άρρωστη...ίαση") καθίστανται πιο κατανοητά τα νοήματα που επιδιώκει να εκφράσει ο συγγραφέας.
Σημείωση: Σε κάθε περίπτωση ο μαθητής θα μπορούσε να αξιοποιήσει τον τίτλο στην ερμηνευτική προσέγγιση του ποιήματος.
Ως προς το δεύτερο σκέλος της ερώτησης ο μαθητής μπορεί να καταγράψει τα συναισθήματα που του προκάλεσε η ανάγνωση του ποιήματος και να εντοπίσει κοινά στοιχεία του πρωταγωνιστή με τον ίδιο (υποκειμενικός χαρακτήρας).
Ηρακλής Καρακόλιος
Φιλόλογος, Φροντιστής, Συγγραφέας των σχολικών βοηθημάτων "Λατινικά Β' Λυκειου εκδόσεις ΖΗΤΗ", "Λατινικά Β-Γ Λυκείου (Τετράδιο ασκήσεων αυτοαξιολογησης) εκδόσεις 24 γράμματα" και "Λατινικά Γ' Λυκείου Α' Τεύχος (Ενότητες 16-32) - Όλη η ύλη των Λατινικών μέσα από 420+ ασκήσεις με τις απαντήσεις" εκδόσεις 24 γράμματα.
Περισσότερα αναλυμένα λογοτεχνικά κείμενα για το ΘΕΜΑ Γ εδώ.
