Γλώσσα Α' Γυμνασίου - Διατροφή - Διαγώνισμα με απαντήσεις

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ 

Ψυχική υγεία και διατροφή; Κι όμως συνδέονται! 

Το παρακάτω κείμενο της Ελίζας Σακκά (ανώτερη συντάκτρια στην επιχείρηση Thrive Global Greece) έχει ανακτηθεί και διασκευαστεί από την διαδικτυακή ιστοσελίδα https://www.thriveglobal.gr/arthra/psychiki-ygeia-kai-diatrofi-ki-omos-syndeontai/ (γραμμένο στις 27 Σεπτεμβρίου 2021) και αφορά την υγιεινή διατροφή. Συγκεκριμένα, η αρθρογράφος γράφει για το πώς μία σωστή διατροφή μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση, τις νοητικές λειτουργίες, να αυξήσει τα επίπεδα ενέργειας και να μειώσει τις πιθανότητες για κατάθλιψη. 

Καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι είμαστε κυριολεκτικά αυτό που τρώμε, μία νέα μελέτη αποδεικνύει ότι αυτό που τρώμε επηρεάζει και αυτό που γινόμαστε. Επομένως, το κλειδί για μια ζωή που χαρακτηρίζεται από καλή διανοητική λειτουργία, καλή διάθεση και αυξημένη αυτοεκτίμηση ίσως βρίσκεται στο πιάτο μας. Παρακάτω, ακολουθούν οι θετικές συνέπειες στις οποίες μπορεί να οδηγήσει μία ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή. 

Καταρχάς, βελτιώνει τη διάθεση του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα, η αισιοδοξία και η βελτιωμένη διάθεση οδηγούν σε μεγαλύτερη δημιουργικότητα, αυξημένη αποδοτικότητα και υψηλή ενέργεια. Καταναλώνοντας, δηλαδή, τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως το κρέας, το μπρόκολο, τα θαλασσινά και τους κρόκους από τα αυγά, αυξάνεται η ενέργειά μας. 

Επιπλέον, μία σωστή διατροφή ενισχύει την ενέργεια. Αν η υγιεινή διατροφή αποτελεί καθημερινή συνήθεια, τότε η αποδοτικότητα και η ενέργεια εκτοξεύονται. Οι ειδικοί στο Harvard Medical School προτείνουν μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει πρωτεΐνες και λιπαρά, με έμφαση στα λαχανικά, στα προϊόντα ολικής άλεσης και στα υγιεινά λίπη. Έτσι, η κατανάλωση υγιεινών σνακ, όπως οι ξηροί καρποί, τα φρούτα, το γιαούρτι και το τυρί με χαμηλά λιπαρά αποτελούν μία γρήγορη ενδυνάμωση για κάθε στιγμή της ημέρας. Επίσης, η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας νερού και η μετριοπαθής κατανάλωση καφεΐνης και ζάχαρης συμβάλλουν στη διαχείριση των επιπέδων ενέργειας. Επομένως, σημαντικό κομμάτι της ενέργειάς μας καθημερινά βασίζεται στο πόσο σωστά έχουμε τραφεί. 

Ακόμη, ο υγιεινός τρόπος διατροφής περιορίζει τις πιθανότητες κατάθλιψης. Έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη της βιταμίνης B12, του σιδήρου και του ασβεστίου συχνά ευθύνεται για ήπιες περιπτώσεις κατάθλιψης και άγχους. Σε μια έρευνα πάνω στη σχέση της διατροφής και των ψυχικών διαταραχών, που δημοσιεύτηκε από το National Institutes of Health, οι ερευνητές ανέφεραν σχετικά: “Αν παρατηρήσουμε καλύτερα τη διατροφή των ασθενών με κατάθλιψη, είναι αξιοπρόσεκτο το γεγονός ότι η διατροφή τους δεν είναι επαρκής. Κάνουν κακές διατροφικές επιλογές, καταναλώνοντας τρόφιμα που ενισχύουν την κατάθλιψη.” 

Τέλος, η υγιεινή διατροφή όχι μόνο αυξάνει τη γνωστική λειτουργία -όπου μαθητές αλλά και ενήλικες έχουν μεγαλύτερη απόδοση στους βαθμούς του σχολείου ή στην δουλειά τους αντίστοιχα- αλλά και χτίζει την αυτοεκτίμηση. Μια υγιής εικόνα του σώματος ξεκινά από την υγιεινή διατροφή. Η αυτοεκτίμηση ξεκινά από το σώμα μας. Αφού το μυαλό και το σώμα είναι ένα, τότε η ομαλή, συντονισμένη λειτουργία των μερών του σώματος και της χημείας του εγκεφάλου δίνουν μεγάλη αυτοπεποίθηση στο άτομο.

Συμπεραίνουμε, λοιπόν, από τα παραπάνω ότι μια υγιεινή διατροφή μπορεί να μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και να απολαύσουμε μια πιο γεμάτη, πιο ευτυχισμένη και πιο ολοκληρωμένη ζωή. 

Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ 

1. Ποιες είναι οι θετικές συνέπειες, σύμφωνα με την αρθρογράφο, από μία ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή; (50-60 λέξεις) 

ΜΟΝΑΔΕΣ 3 

2. Να αναφέρετε τον πομπό (ποιος μιλάει/γράφει) και τον δέκτη (σε ποιον απευθύνεται) του άρθρου. 

ΜΟΝΑΔΑ 1

3. Να εντοπίσετε τα δομικά στοιχεία (Θεματική Περίοδος / Λεπτομέρειες-Σχόλια / Κατακλείδα) της 2ης παραγράφου. 

ΜΟΝΑΔΑ 1 

4. Να βρείτε τις ονοματικές φράσεις (ΟΦ) και τις ρηματικές φράσεις (ΡΦ). Προσοχή: να μην ξεχάσετε να καταγράψετε και τις ΟΦ που υπάρχουν μέσα στις ΡΦ. 

α. Οι υγιεινές τροφές αποτελούν μία γρήγορη ενδυνάμωση. 

β. Το κόκκινο κρέας και τα λαχανικά αυξάνουν πολύ την ενέργεια του ανθρώπου 

ΜΟΝΑΔΕΣ 2 

5. Να μεταφέρετε τις παρακάτω ονοματικές φράσεις στον άλλο αριθμό διατηρώντας την ίδια πτώση. 

α. των επιμελών μαθητριών 

β. η υποχρέωση της απαγόρευσης 

γ. πολλές προσπάθειες 

δ. πολλοί λόγοι 

ε. τα διεθνή αεροδρόμια 

στ. οι δασώδεις περιοχές 

ΜΟΝΑΔΕΣ 3

6. Να βρείτε το πρώτο και το δεύτερο συνθετικό στις παρακάτω λέξεις: 

α. πεντάμορφη 

β. γυναικόπαιδα 

γ. σιγοτραγουδώ 

δ. καλοδεχούμενος 

ΜΟΝΑΔΕΣ 2 

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ 

Να συντάξετε ένα άρθρο για την σχολική σας εφημερίδα (περίπου 250 λέξεις) στο οποίο θα αναφερθείτε στην σπουδαιότητα μια ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής αλλά και στα προβλήματα που προκαλούνται από την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών (π.χ από κατανάλωση: μεγάλων ποσοτήτων, σε ακατάλληλες ώρες, ζάχαρης κλπ). 

ΜΟΝΑΔΕΣ 8

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. Σύμφωνα με την αρθρογράφο, μία ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή μπορεί να έχει πολλές θετικές συνέπειες στην ψυχολογία του ατόμου. Αρχικά, βελτιώνεται η διάθεσή του ατόμου κάνοντάς τον πιο αισιόδοξο, δημιουργικό και αποδοτικό στην καθημερινότητά του. Επίσης, ανεβαίνει σε μεγάλο βαθμό η ενέργειά του και ο άνθρωπος ενδυναμώνεται. Επιπλέον, η υγιεινή διατροφή περιορίζει τις πιθανότητες κατάθλιψής, ενώ αυξάνει την γνωστική λειτουργία σε μαθητές και εργαζόμενους δίνοντάς τους μεγάλη αυτοπεποίθηση. 

2. Πομπός σε αυτό το άρθρο είναι η συντάκτρια - αρθρογράφος Ελίζα Σακκά και δέκτης είναι ο αναγνώστης (ενήλικες κυρίως ή και μαθητές). 

3. Δομικά στοιχεία: Θεματική περίοδος: «Καταρχάς, βελτιώνει τη διάθεση του ανθρώπου.» Λεπτομέρειες / Σχόλια: «Πιο συγκεκριμένα,…η ενέργειά μας.» Κατακλείδα: Δεν υπάρχει 

4. α. Ονοματική φράση: Οι υγιεινές τροφές, Ρηματική φράση: αποτελούν μία γρήγορη ενδυνάμωση. Ονοματική φράση: μία γρήγορη ενδυνάμωση 

β. Ονοματική φράση: Το κόκκινο κρέας και τα λαχανικά. Ρηματική φράση: αυξάνουν πολύ την ενέργεια του ανθρώπου. Ονοματική φράση: την ενέργεια του ανθρώπου 

5. α. της επιμελούς μαθήτριας 

β. οι υποχρεώσεις των απαγορεύσεων 

γ. πολλή προσπάθεια 

δ. πολύς λόγος 

ε. το διεθνές αεροδρόμιο 

στ. η δασώδης περιοχή 

6. α. πέντε + όμορφος(-η-ο) 

β. γυναίκα/ες + παιδί/ιά 

γ. σιγά + τραγουδώ 

δ. καλός(-ή-ό) + δέχομαι 

Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΓΡΑΠΤΟΥ ΛΟΓΟΥ 

Επικοινωνιακό πλαίσιο: Άρθρο 

 Τίτλος Ύφος: σοβαρό και οικείο ( γ΄ ρηματικό και α΄ πληθυντικό ρηματικό πρόσωπο) 

ΔΟΜΗ: ΤΙΤΛΟΣ 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: συντομότατη αναφορά στα 2 ζητούμενα που θα αναπτυχθούν παρακάτω: α. στην σπουδαιότητα μιας ισορροπημένης και υγιεινής διατροφής και β. στα προβλήματα που δημιουργούνται από την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών. 

Ενδεικτικά: «Όλο και συχνότερα διαπιστώνουμε, κοιτάζοντας γύρω μας, ότι μικροί και μεγάλοι προτιμούν το fast food, δηλαδή το έτοιμο και γρήγορο φαγητό, είτε λόγω βιασύνης που επιβάλλει η καθημερινότητα είτε λόγω μιας απλής «κακιάς» συνήθειας. Στο σημείο αυτό, είναι χρήσιμο να γίνει λόγος όχι μόνο για την σπουδαιότητα μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής αλλά και για τα προβλήματα που μπορεί να προκαλέσουν αυτές οι ανθυγιεινές τροφές» 

ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ 1ο ζητούμενο: Σπουδαιότητα υγιεινής διατροφής  Φυσική κατάσταση: o θωρακίζει τον οργανισμό - προφυλάσσει το σώμα μας - ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα = λιγότερες αρρώστιες o ενδυναμώνει τις λειτουργίες του σώματος παρέχοντας πολλή ενέργεια καθιστώντας το άτομο δραστήριο  Πνευματική κατάσταση: o βελτιώνει την απόδοση είτε μαθητών είτε εργαζομένων με αποτέλεσμα να είναι αποδοτικότεροι στα καθήκοντά τους o συμβάλλει στη δημιουργικότητα και την έμπνευση του ατόμου  Ψυχική / Συναισθηματική κατάσταση: o καθιστά αισιόδοξο, χαρούμενο και «πλήρη» τον άνθρωπο, αφού απολαμβάνει όλα τα παραπάνω o μειώνει τις πιθανότητες κατάθλιψης, ενώ γεννά αυτοπεποίθηση - αυτοεκτίμηση Σημείωση: Τα παραπάνω επιχειρήματα δεν είναι υποχρεωτικό να τεθούν με αυτή τη σειρά, απλώς καλό είναι όσα χρησιμοποιηθούν να αναπτυχθούν επαρκώς και να μην γίνει απλή αντιγραφή/παράθεση από το δοθέν άρθρο. 

2ο ζητούμενο: Προβλήματα από την κατανάλωση ανθυγιεινών τροφών  Φυσική κατάσταση: o σωματική κόπωση και χαμηλή ενέργεια o τάση για παχυσαρκία και προβλήματα υγείας o φιλάσθενα άτομα / «επιρρεπείς» στις αρρώστιες  Πνευματική κατάσταση: o χαμηλή απόδοση σε βαθμούς και εργασία o νωθρότητα, τεμπελιά, μηδενική όρεξη για καθήκοντα o ανυπαρξία έμπνευσης και αδιέξοδες καταστάσεις  Ψυχοσυναισθηματική κατάσταση o χαμηλή αυτοεκτίμηση και «βαριά» άσχημα συναισθήματα απαισιοδοξίας που δυσκολεύουν την καθημερινότητα του ανθρώπου o δυσαρέσκεια και μεγαλύτερες πιθανότητες για εμφάνιση κατάθλιψης στα άτομα Σημείωση: ο κάθε μαθητής Α΄ Γυμνασίου θα χρησιμοποιήσει το λεξιλόγιο στο οποίο έχει πρόσβαση. Δεν χρειάζεται να αναφέρει τα παραπάνω αυτολεξεί. Ωστόσο, είναι χρήσιμο (πριν τις γιορτές, στα τελευταία μας μαθήματα) να τους ενθαρρύνουμε να εντάξουν κι άλλες λέξεις στο λεξιλόγιό τους, εμπλουτίζοντας την έκφρασή τους.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Σύντομο συμπέρασμα / σύνοψη από τα παραπάνω. 

Ενδεικτικά: «Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι η διατροφή έχει σπουδαία θέση στην ζωή μας. Έτσι, πρέπει να της δίνουμε μεγάλη σημασία, εάν θέλουμε να αποφύγουμε τα τόσα προβλήματα που μπορεί να δημιουργήσει μία κακή διατροφή.»

Περισσότερο υλικό για το Γυμνάσιο εδώ.