ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤ’ ΤΑΞΗΣ
| 1 Ταξίδια, τόποι, μεταφορικά μέσα (Τεύχος 1)
| Θεματικό λεξιλόγιο: ταξίδια, αυτοκίνητο, μηχανή, Σάββατο, θάλασσα, περιβάλλον, λεπτομέρειες, καθυστέρηση, οδηγώ, συνταξιδιώτες, σιδηροδρομικές γραμμές, απόσταση, ταχύτητα, περιπέτεια, ανακοίνωση, εκπαιδευτική εκδρομή, συμμετοχή, οργανώνω, εφημερίδα, προορισμός, προετοιμασίες, ναυάγιο, ποδηλάτης, πλοίαρχος, ναύτης, κρουαζιέρα, δωμάτιο, διαδρομή, ωκεανός, γιαλός, πέλαγος.
Γραμματική: · Επιρρήματα και φράσεις που δηλώνουν χρόνο: νωρίς, τώρα, ύστερα, μόλις, πριν, αφού, αργά, γρήγορα, σήμερα, αρχικά, πρώτα, έπειτα, ύστερα.
| |
| 2 Κατοικία (Τεύχος 1)
| Θεματικό λεξιλόγιο: κατοικία, ποιητής, πρωτοτυπία, ηλεκτρικό, λάμπες πετρελαίου, διαμέρισμα, είσοδος, κατώφλι, ένοικος, ενοίκιο, κηροπήγιο, υφάσματα, επίπλωση, ακατέργαστο, ψάθινη, αγγελίες, οικογένεια, κοινόχρηστοι χώροι, πολυκατοικία, διαχειριστής, ενόχληση, αυτοκινητόδρομος, θόρυβος, κάτοικοι, κοινότητα, συντήρηση, παραδοσιακός ξενώνας, εσωτερικό, εξωτερικό, ευρύχωρο, εξώπορτα, κεντρική αίθουσα, πλακόστρωτο, φιλόξενο, κοντινός, μακρινός, φωτεινός, ξαφνικός, απότομος, απίστευτος, αναπάντεχος, θορυβώδης, άγνωστος, χαριτωμένος, γρήγορος, ουρανοκατέβατος, ασημένιος, χρυσαφένιος, γλυκός, τέλειος, πολύς, ασβεστωμένη, εγκαταλελειμμένη, διώροφο, λίθινο, παράθυρα, πατώματα, διακοσμήσεις, τοιχώματα, πωλείται, ενοικιάζεται, καινούριο, πληροφορίες.
Οικογένεια λέξεων: § οδός (είσοδος, έξοδος, οδικός οδόστρωμα, οδηγός κτλ.) § κοινός (κοινωνία, κοινότητα, κοινόχρηστα κτλ)
Γραμματική: · Επιρρήματα τοπικά: γύρω, έξω, πάνω, κάτω. · Θηλυκά ουσιαστικά σε ος (είσοδος, είσοδοι, περίμετρος, περίμετροι, κτλ.) · Θηλυκά ουσιαστικά σε –η/ -εις (εντύπωση, εντυπώσεις, διακόσμηση, διακοσμήσεις
| |
| 3 Επετειακή ενότητα 28η Οκτωβρίου
| Θεματικό λεξιλόγιο: μέτωπο, πορεία, κατοχή, πείνα, ειρήνη, αντίσταση, τραυματίας, οδόφραγμα, λιμός, ταπείνωση, εφημεριδοπώλης, κήρυξη πολέμου, γενική επιστράτευση, περικυκλώνω, κίνδυνος, παγωνιά, υποχωρώ, κατάληψη, επίθεση, σύμμαχος, οργανώσεις, αντιστασιακά φυλλάδια, κινητοποίηση, πανηγυρισμοί, ζητωκραυγές, ελευθερία, κουρασμένοι, αδυνατισμένοι, αξύριστοι, συμπόνια, συσσίτια, κρυοπαγήματα, απελευθέρωση. | |
| 4 Διατροφή (Τεύχος 1)
| Θεματικό λεξιλόγιο: διατροφή, κύματα, λαιμαργία, φάλαινα, συνταγή, μαγειρική, υλικά, εκτέλεση, παραδοσιακές γεύσεις, γιορτινό, νόστιμα, αρχαιότητα, γεύματα, διαφήμιση, εφημερίδα, τηλεόραση, περιοδικά, ραδιόφωνο, υγιεινή μεσογειακή διατροφή, γευστική, ποιότητα, ποικιλία, πεπτικό σύστημα, συνθηματική φράση, σλόγκαν, ζυμαρικά, γαλακτοκομικά, αλλαντικά, λαχανικά, φρούτα, τηγανίζω, ψήνω, σωματική ανάπτυξη, ελαιόλαδο, νηστικός, δίαιτα, χορτοφάγος, κρεατοφάγος, νηστίσιμος, άψητος, νόστιμος.
Οικογένεια λέξεων: § Υπερθετικός βαθμός με σύνθετες λέξεις (όλος, θεός, κατά, πέντε, τρις + επίθετο => θεονήστικος, ολόφρεσκος κτλ.)
Γραμματική: · Επίθετα σε -ικός (διατροφικός, σωματικός, ιδανικός, ζωικός, κτλ.) · Διαλυτικά ή όχι (φαΐ πλάι, κτλ.) · Προστακτική αορίστου – καταλήξεις (χτυπώ – χτυπήστε, τηγανίζω – τηγανίστε κτλ.)
| |
| 5 Επετειακή ενότητα 17η Νοεμβρίου (Τεύχος 1) | Θεματικό λεξιλόγιο: Πολυτεχνείο, κυβέρνηση, αντίσταση, δικτατορία, δημοκρατία, βία, ελευθερία, τυραννία, φοιτητές, κάγκελα, σιωπή, καταπίεση, γράμματα, δικαιώματα, δικαιοσύνη, διαδήλωση, ψευδοκράτος, κατεχόμενα, εισβολή, πραξικόπημα, πρόσφυγες, αιχμάλωτοι, αγνοούμενοι, ραδιοφωνικός σταθμός, αλήθεια, χαρμόσυνα, πανηγυρισμός, παιδεία, ψωμί, σκαρφαλώνω, λεωφορεία, συγκινημένοι, ενθουσιασμένοι, άοπλοι, τανκς, συμπαραστέκομαι, αγώνας, μηνύματα, μετάδοση, επικοινωνία, αναμνήσεις, επιφυλακή, οδοφράγματα, επιφυλακή, συλλαμβάνω, σύλληψη, διαδηλωτές, δακρυγόνα, φωτογραφίες, οπλοπολυβόλο. | |
| 6 Η ζωή σε άλλους τόπους (Τεύχος 1)
| Θεματικό λεξιλόγιο: αυτόχθονες λαοί, εξερευνητές, ιθαγενής, ντόπιος, καταπατώ, εξοντώνω, πολιτισμός, πολιτισμένοι, πρωτόγονοι, πολιτισμική ταυτότητα, εγκαταλείπω, πληθυσμοί, κατοικίες, συνήθειες, έποικοι, άποικοι, ειρηνικά, οικογένεια, ήθη, λεηλατώ, απληστία, ανακαλύπτω, ερυθρόδερμος, πολύτιμη γη, συγκινώ, συναισθήματα, διαύγεια, αιτιολογική πρόταση, επιχειρηματολογία, αρχαιολογικό εύρημα, πρόσφυγες, διωγμένοι, δήμαρχος, καταυλισμός, ξεριζωμός, Μικρασιατικός Πόλεμος, καταστροφή, ουρανοξύστες, ιγκλού, σομπρέρο, σάμπα, κελεμπία.
Γραμματική: · Τοπικοί προσδιορισμοί (νωρίς, έπειτα, μακριά, πίσω, εκεί κτλ.) (ΤΕ, σ. 48).
| |
| 8 Επετειακή ενότητα Χριστούγεννα (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: Χριστούγεννα, πρόσφυγες, ορφανοτροφείο, νοσοκομείο, Πρωτοχρονιά, μεταμορφώνω, μεταμόρφωση, φιλοδώρημα, συνταγή, έλκηθρο, νηστίσιμο, νηστεύω, εκκλησία, άγγελοι, αναβοσβήνω, φεγγοβολώ, βασιλόπιτα, φλουρί, Μέγας Βασίλειος, θησαυροί, χρυσάφι, Καισαρεία, μοιρασιά, μοιράζομαι, Φώτα, αγιασμοί, Ιορδάνης ποταμός.
| |
| 7 Η ζωή έξω από την πόλη (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: καταστροφή, καλλιέργειες, εσπεριδοειδή, κακοκαιρία, αγροτικό οδικό δίκτυο, επαρχιακό, εισαγωγές, εξαγωγές, κίνδυνοι, κάτοικοι, αποζημιώσεις, ηλεκτροδότηση, παραγωγή, θερμοκήπιο, χιονόπτωση, αγρότης, ύπαιθρος, πόλη, αστικός, ανακοίνωση, πλημμύρες, θαλασσοταραχή, κατολισθήσεις, ορεινά, χωριά, Αιγαίο πέλαγος, καφενείο, κουρείο, θερισμός, χωράφια, αλώνισμα, έθιμα, πανηγύρι, βάφτιση, γάμος, εκδήλωση, λαϊκές παραδόσεις, αγροτικές ασχολίες, συγκοινωνία, εύφορος, γόνιμος, άγονος, γεωργικός, εργατικός, φυτικός, σύγχρονος, κτηνοτροφικός, πυκνός, πεδινός, θυμαρίσιος, αυτοφυής, άγριος, οπωροφόρος, ήρεμος, αραιοκατοικημένος, πυκνοκατοικημένος, απολαυστικός, πολύβουος, ανοιχτόκαρδος, καινούριος, γρήγορος.
Γραμματική: · Κλίση επιθέτων σε –ης –ης, -ες (ο επιτυχής, το επιτυχές, οι επιτυχείς, τα επιτυχή κτλ.) (ΤΕ σ. 55) · Μετοχές παθητικού παρακειμένου (επιτυχημένος, δυστυχισμένος, συνηθισμένος, ευτυχισμένος, συγκεντρωμένος, απομακρυσμένος, κτλ). (ΤΕ σ. 54) · Καταλήξεις ρημάτων –ίζω, -ω, -όμαι, -όνται, ήσω, κτλ) (ΤΕ σ. 53)
| |
| 9 Συσκευές (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: συσκευή, οδηγίες χρήσης, περιγραφή, υποδείξεις ασφαλείας, λειτουργία, προετοιμασία, καθάρισμα, συντήρηση, υπάλληλος, ανταλλακτικά, επισκευή, βλάβη, εγγύηση, εκπαιδευμένο προσωπικό, αντικατάσταση, φθορά, πληροφορίες, διαδίκτυο, ηλεκτρονική διεύθυνση, ιστοσελίδα, πλοήγηση, υπολογιστής, σκληρός δίσκος, οθόνη, ηχείο, ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια, πληκτρολογώ, μήνυμα, σύστημα, ταχυδρομείο, πρόγραμμα, εξερχόμενα, μηχάνημα, δουλειά, εξυπηρέτηση, αδέξιος, εφευρετικός, αντιπροσωπεία, κατάστημα, μπαταρία, φιλμ, φυλλάδιο, κάρτα αλλαγής, ακρίβεια.
Γραμματική: · Προστακτική Αορίστου (ζυγίστε, χρησιμοποιήστε, σταθείτε, ξύστε, βρείτε, ανοίξτε, κλείστε κτλ.) | |
| 10 Ατυχήματα (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: ατύχημα, σύννεφο, σκυλί, προσοχή, ύψος, στρίβω, σύγκρουση, μετωπικός, περίεργος, φύλλο, φωτιά, αφηρημένος, πεύκο, ψύχραιμος, πυροσβέστης, ποδήλατο, αστραφτερός, νοσοκομείο, οδικός, κυκλοφορία, συνέδριο, φυλλάδιο, διασχίζω, πεζοδρόμιο, όχημα, τροχαία, ιατρείο, τραυματισμός, ράμμα, πτώση, προαύλιο, υπουργείο, υγεία, ασφάλεια, κατεύθυνση, οδόστρωμα,
Γραμματική: · Σύνθετες με συν +… (συγκαλύπτω, συγκρατώ, συγκινούμαι, συγκλονίζω κτλ). · Καταλήξεις ρημάτων ε/αι · Ομόηχα (στίχος, στοίχος, κύτος, κήτος κτλ). · Αόριστος ρήματος από αρχαία (συνελήφθη, συνέβη, εισήχθη κτλ.) · Τοπικοί προσδιορισμοί (γύρω γύρω, εδώ, ως το βράδυ, κτλ) | |
|
11 Συγγενείς (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: συγγενείς, συγγενικές σχέσεις αλλιώτικος, απέραντος, σπλαχνίζομαι, αποκρίνομαι, βασανισμένη, στενάζω, επιμονή, θρήνος, δάκρυ, δακρύζω, κομψός, κορμοστασιά, ακρωτήρι, αριστούργημα, κοχύλι, βιβλιοπωλείο, γαλάζιος, άνθρωπος, γκριμάτσα, ύφος, πολυθρόνα, ξενοδοχείο, μαντίλι, γενναίος, συμπεριφέρομαι, κατασκήνωση, στενοχωρημένος, οικογένεια, διευρυμένος, ποικιλία, υιοθετώ, διαζύγιο,
Οικογένεια λέξεων: · Οίκος +… (οικογένεια,, κατοικία, συνοικία, κτλ.) · Σύνθετες με συν +… (συγγενείς, συμμαθητής κτλ.) · Παιδί (παιδαγωγικός, παιδίατρος, κτλ.) · Μητέρα (μητρόπολη, μητριαρχία, κτλ.)
Γραμματική: · Σύνδεσμοι (ενώ, πως, που, αλλά κτλ.) · | |
| 12 Επετειακή ενότητα 25η Μαρτίου (Τεύχος 2)
| Θεματικό λεξιλόγιο: Επανάσταση, πολιορκημένοι, πολιορκία, ελευθερία, ελευθερώνω, αρματολός, κλέφτης, παλικάρι, αγωνιστής, αγώνας, ανεξαρτησία, αποφυλάκιση, μόρφωση, χρήματα, εξυπνάδα, στρατηγική, γενναιότητα, ποιητής, φιλοπατρία, υμνώ, τόλμη, κοιλάδα, Μεσολόγγι, πολεμοφόδια, ναύαρχος, ηρωική έξοδος, περικυκλώνω, ολοκαύτωμα, πρόγονοι, μορφωμένοι. | |
| 14 Επετειακή ενότητα Πάσχα (Τεύχος 3)
|
Θεματικό λεξιλόγιο: Λαμπρή, Χριστός Ανέστη, οι τάφοι, οι λαμπάδες, χριστιανοί, αγκάθινο στεφάνι, πανηγύρι, έθιμα, απελευθέρωση, Κυριακή, Ανάσταση, άνοιξη, τα Πάθη, Πρωτομαγιά, βάψιμο αυγών, κόκκινα, πασχαλινοί χαιρετισμοί, ζύμωμα, ζυμώνω, κρεμάται, άγγελοι, σύννεφα, Ιορδάνης ποταμός, καρφώθηκε, αναστήθηκε, ψάλλω, ύμνος, πασχαλινά έθιμα, θλίβομαι, Μυστικό Δείπνο, μετάνοιες, Επιτάφιος, εκκλησία, χριστιανοί, θρησκεία. | |
| 13 Τρόποι ζωής και επαγγέλματα (Τεύχος 3)
| Θεματικό λεξιλόγιο: επάγγελμα, χτίστης, υπόθεση, πλατεία, σκαλωσιά, πείσμα, οικοδομή, ανεβαίνω, κυριεύει, πάτωμα, συνέντευξη, νησί, ασχολούμαι, μυλωνάς, σκληρός, κτήμα, υποφέρω, μεροκάματο, εμπόρευμα, τσαγκάρης, γεωτρύπανο, δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, περιβάλλον, ρυθμός, σύλλογος, λέσχη, νοοτροπία, ανακαλύπτω, λιμενικός, πανεπιστήμιο, έρευνα, ερευνητής, επιστήμονας, εργαστήριο, σύμπαν, ανίχνευση, ρύπανση, προκατάληψη, εξοπλισμός, φύλο, εμψυχώνω, έμπνευση, συμβάλλω, ανεξαρτησία, προσωπικότητα, πανανθρώπινος, ιπτάμενος, εφημερίδα, συναρπαστικός, ανταπόκριση, κατατροπώνω, εισιτήριο, αεροδυναμικός, ανεμιστήρας, διαιτητής, σερβιτόρος,
Οικογένεια λέξεων: · Ροή (διαρροή, εισροή, κτλ.) · Βάση (πρόσβαση, διάβαση, έκβαση κτλ.) · Έργο (ανεργία, εργοδότης, εργάτης κτλ.)
Γραμματική: · Επίθετα σε –υς, -εία, -υ (οξύς, οξεία, οξύ, ταχύς, θρασύς, βραδύς κτλ.) · Επίθετα σε –ων, ούσα, -ον (ο ενδιαφέρων, η ενδιαφέρουσα, το ενδιαφέρον, παρών, επιζών, απών κτλ.) · Προστακτική αορίστου – καταλήξεις ρημάτων –ησε, -ισε, ωσε ( απείλησε, διευκρίνισε, ανακοίνωσε κτλ.)
| |
| 15 Κινηματογράφος (Τεύχος 3)
| Θεματικό λεξιλόγιο: πολιτισμός, καλλιτεχνικό θέαμα, ταινία, κινηματογράφος, θέατρο, παραστάτης, διακριτικός, πρόνοια, χωρισμός, αρνούμαι, συμπεριφέρομαι, απολύτως, προσεδάφιση, ωριμάζω, αναλφάβητος, απομονωμένος, ηττοπαθής, συνεργάσιμος, ενθαρρύνω, παραμονεύω, ρεαλιστικός, παράσταση, σκηνικά, κουστούμια, άναυδος, πρόγονος, ύπαιθρος, προβολείς, ασημένιος, ένταση, ενημερωτικά κείμενα, ανακοίνωση, αφίσα, πρόσκληση, πρόγραμμα, είσοδος, εξώστης, αυλαία, κριτικοί, θίασος, πρωταγωνίστρια, αριστουργηματική, κορυφαίοι, σκηνοθέτης, σκηνογράφος, ενδυματολόγος, συνθέτης, επιθεώρηση, κωμωδία, τραγωδία, πρεμιέρα, διάσημος, ηθοποιός, ηθοποιία, χειροκρότημα, επιδοκιμασία.
Γραμματική: · Ουσιαστικά σε –εια (καλλιεργώ -καλλιέργεια, ερμηνεία, προσπάθεια, συνοδεία, κολακεία, ειρωνεία, γοητεία κτλ.) · Επίθετα πολύς, πολλή, πολύ και επίρρημα πολύ · Επίθετα σε –ης, -ης, -ες (σαφής, σαφείς, σαφές κτλ.) | |
| 16 Μουσεία (Τεύχος 3)
| Θεματικό λεξιλόγιο: αρχαιολογικό, μουσείο, μουσειακή αγωγή, άγαλμα, αίθουσα, γλυπτό, γλύπτης, σπουδάζω, απόσταση, προσμένω, φαντασία, τέχνη, ασύγκριτος, κάλλος, καλλιτεχνική εκδήλωση, πλήθος, περήφανος, υποκλίνομαι, κρυώνω, αθεράπευτα, νοσταλγώ, Αιγαίο, απορημένος, προσφυγάκι, πολύχρωμος, τρισευτυχισμένος, επιθυμία, προφανώς, έκθεμα, ευδιάκριτος, ανάγλυφος, επιφυλάσσω, ευαισθητοποίηση, φιλοδοξώ, παρεκκλήσι, εξοπλισμός, πολιτισμός, μινωικός, μυκηναϊκός, ελληνιστικός, αυθεντικός, πύλη, υποδέχομαι, ανανεωμένος, αλυσίδα, συσκευασία, περίσσευμα, εμπνέω, ανακύκλωση, γεωμετρία, πρωτότυπος, Παρθενώνας,
Οικογένεια λέξεων: · Πράττω (άπραγος, πραγματοποιώ, απραγματοποίητο, διαπράττω κτλ.)
Γραμματική: · Αόριστος ρημάτων από τα αρχαία ελληνικά (εισήχθη, ελήφθη, κτλ.) · Αόριστος ρημάτων με εσωτερική αύξηση ‘ε’ (επιβάλλω – επέβαλα, κτλ.)
| |
| 17 Πόλεμος και Ειρήνη (Τεύχος 3)
| Θεματικό λεξιλόγιο: πόλεμος, κήρυξη, εχθροπραξίες, ειρήνη, συνέπειες, δυστυχία, αρρώστιες, ανεργία, ρατσισμός, ξενοφοβία, εκεχειρία, έλλειψη τροφίμων, εγκατάλειψη κατοικιών, παιδική στράτευση, ετοιμασίες αναχώρησης, σύγκρουση, βασανιστήρια, κίνδυνοι επιδημιών, χερσόνησος, στρατιώτες, καταστροφή, ημερολόγιο, ΟΗΕ (Οργανισμός, Ηνωμένων Εθνών), αίμα, ραίνω, παράταξη, φωλιά, απορία, πρόσωπο, λυσσομανώ, πυροβολισμός, μυστηριώδης, έκρηξη, πυρωμένος, βόμβα, κατεστραμμένος, δισεκατομμύριο, ένστικτο, παγιδευμένος, απελπισμένος, στέρηση, ενδιαφέρων, επιβιώνω, ωριμάζω, σχολείο, Παλαιστίνιοι, Ισραηλίτες, διδάσκομαι, εθελοντική εργασία, μουσική, ζωγραφική, παραμύθι, επικοινωνία, εθνικός, συνυπάρχω ειρηνικά, περίγραμμα, περιβάλλον, αντιπολεμικές εκδηλώσεις, ανθρωπιστική βοήθεια, πρόσφυγες, αιχμάλωτοι, αγνοούμενοι, κατοχή, εισβολή, έποικοι, συρματοπλέγματα, οδόφραγμα, μήνυμα, δικαιώματα, περίθαλψη,
Γραμματική: · Σύνθετες με προθέσεις – αντί +, δια +, από +, εν +, συν +, προ +, εκ +… , υπό + … (εκπαιδεύομαι, αντιμετωπίζω κτλ.) · Αόριστος ρημάτων με εσωτερική αύξηση ‘ε’ (επιβάλλω – επέβαλα, αναφέρω, ανέφερα κτλ.) | |
