Ο γραπτός λόγος των παιδιών με Δυσλεξία συνήθως εμφανίζεται φτωχός και τηλεγραφικός.
Γραπτός λόγος και Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες
Οι μαρτυρίες των εκπαιδευτικών, ως προς το γραπτό λόγο των μαθητών με Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες όπως η Δυσλεξία, πιστοποιούν ως κύρια χαρακτηριστικά: την ασάφεια, τον μικρό αριθμό λεξιλογίου, τα σημασιολογικά και συντακτικά λάθη. Οι εκθέσεις των δυσλεξικών παιδιών καθώς και οι απαντήσεις γραπτής ανάπτυξης κατά την επεξεργασία κειμένων, εμφανίζουν μια "πρόχειρη" εικόνα γραφής.
Στόχος του γραπτού λόγου
Η διδασκαλία επεξεργασίας και παραγωγής γραπτού λόγου είναι μια σύνθετη διαδικασία καθώς πρόκειται για μια μορφή επικοινωνίας υψηλού επιπέδου που προϋποθέτει σημαντικές γνωστικές λειτουργίες. Πάντα ο επιδιωκόμενος στόχος είναι η επιτυχημένη μεταβίβαση μηνυμάτων, πληροφοριών και ιδεών.
Πάντα ξεκινάμε με την πρόταση
Η εκμάθηση της δημιουργικής γραφής ξεκινά με τη δομή της πρότασης. Για αυτό και σε αυτό το πρώτο στάδιο επιμένουμε αρκετά με ένα αυξημένο ρεπερτόριο ασκήσεων.
Εδώ θα δούμε πως συνδυάζουμε την Κίνηση με τη δημιουργική γραφή σε επίπεδο σύνταξης πρότασης!
Υλικά: χρωματιστά ξυλάκια (γλωσσοπίεστρα), βαζάκια, μαρκαδόρος
Χωρίζουμε τα ξυλάκια σε πέντε κατηγορίες: λειτουργικές λέξεις (άρθρα, αντωνυμίες, σύνδεσμοι κλπ.), επίθετα, ουσιαστικά, ρήματα, επιρρήματα.
Κάθε κατηγορία τη συμβολίζουμε και με διαφορετικού χρώματος ξυλάκια.
Τοποθετούμε σε διαφορετικό βαζάκι κάθε κατηγορία.
5 διαφορετικοί τρόποι εφαρμογής:
Α. Το παιδί επιλέγει μια λέξη για αρχή. Τη βάζει στο τραπέζι και "χτίζει" την πρόταση με τους υπόλοιπους όρους επιλέγοντας και βάζοντας σε σειρά. Έτσι παράγει σιγά σιγά προτάσεις μέχρι να τελειώσουν τα ξυλάκια.
Γ. Ο παιδαγωγός έχει φτιάξει την πρόταση αλλά έχει συμπεριλάβει σε αυτή κάποιο συντακτικό λάθος πχ. Ο γεωργός ικανός οργώνει το χωράφι του γρήγορα. Το παιδί διαβάζει την πρόταση και πρέπει να βρει ποια είναι η συντακτική ασυμφωνία, να αλλάξει τη σειρά από τα ξυλάκια και η πρόταση να βγάζει συντακτικό νόημα.
Δ. Ο παιδαγωγός έχει φτιάξει την πρόταση και έχει συμπεριλάβει κάποιο σημασιολογικό λάθος. Κάποια λέξη δε συμφωνεί με το νόημα της πρότασης πχ. Το γρήγορο αυτοκίνητο τρέχει αργά. Το παιδί χρειάζεται να βρει ποια λέξη είναι νοηματικά λάθος και να την αντικαταστήσει.
Ε. Στις προτάσεις που θα φτιάξουμε μπορούμε να συμπεριλάβουμε σε επίπεδο λέξης: παραλείψεις, προσθήκες, αντιμεταθέσεις, λέξεων πχ. Χθες, η έντονη την καταιγίδα ήταν καταστροφική. Το παιδί πρέπει να βρει ποιο λάθος υπάρχει και να διορθώσει την πρόταση.