Η δυσλεξία εντάσσεται στις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και είναι μία νευρολογική κατάσταση, κατά την οποία το δικτύωμα του εγκεφάλου είναι λίγο διαφορετικό σε σχέση με τα τυπικά άτομα, με αποτέλεσμα, ως επί το πλείστον, τη δυσκολία στην ανάγνωση, τη γραφή, τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και την οργάνωση. Συναντάται στο 10-15% των παιδιών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, με αναλογία ανάμεσα στα αγόρια και τα κορίτσια, 4:1.
Η δυσλεξία δεν θεραπεύεται, μπορεί όμως να βελτιωθεί σημαντικά, εκπαιδεύοντας το παιδί να λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο και να χρησιμοποιεί άλλες δεξιότητες του εγκεφάλου του.
Αν, λοιπόν, έχει γίνει η διάγνωση δυσλεξίας από κάποιον ειδικό, απαιτείται η κατανόηση και η αποδοχή του προβλήματος από το παιδί, την οικογένειά του και τους εκπαιδευτικούς, η στενή συνεργασία μεταξύ τους και η ψυχολογική υποστήριξη, τόσο του παιδιού, όσο και της οικογένειας.
Αυτό που πρέπει να έχουμε υπόψη είναι, ότι για ένα παιδί με δυσλεξία, τα πάντα απαιτούν περισσότερη σκέψη και προσπάθεια, τα καθήκοντα διαρκούν περισσότερο και τίποτα δεν είναι εύκολο.
Στην τάξη
Ένα παιδί με δυσλεξία, δυσκολεύεται στην ανάγνωση (ίσως το πιο σημαντικό εργαλείο για να μάθει ένα παιδί τη σχολική ύλη), τη γραφή και επίσης αδυνατεί να ακολουθήσει απλές οδηγίες. Πρέπει, λοιπόν, να λειτουργεί σε ένα σχολικό περιβάλλον όπου μπορεί να νιώσει άνετα και να αναπτύξει την αυτοεκτίμησή του, χωρίς να νιώθει άγχος ή κατωτερότητα σε σχέση με τους συμμαθητές του.
Μέσα σε ένα θετικό και ενθαρρυντικό περιβάλλον ένα δυσλεκτικό παιδί μπορεί να νιώσει το αίσθημα της επιτυχίας και της προσωπικής αξίας.
Η διδασκαλία πρέπει να γίνεται μέσω πολυ-αισθητηριακή προσέγγισης, η οποία περιλαμβάνει ταυτόχρονα την αφή, την όραση, την κίνηση και τον ήχο, κάτι που μπορεί να ωφελήσει όλους τους μαθητές και πολύ περισσότερο το παιδί με δυσλεξία.
Φροντίστε το παιδί να κάθεται κοντά στο δάσκαλο, ώστε να το βοηθά ή να το ελέγχει όποτε χρειάζεται.
Στο τέλος του μαθήματος, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να κάνει μια ανακεφαλαίωση. Η περίληψη είναι χρήσιμη για όλα τα παιδιά και ακόμη περισσότερο για εκείνα με δυσλεξία, γιατί έτσι, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα οι πληροφορίες να πάνε από τη βραχεία μνήμη σε μεγαλύτερη διάρκειας μνήμη.
Όταν δίνεται η εργασία για το σπίτι, είναι σημαντικό ο εκπαιδευτικός να ελέγχει ότι το παιδί έχει σημειώσει σωστά τις οδηγίες.
Εναλλακτικά ο εκπαιδευτικός μπορεί να ζητά από το μαθητή με δυσλεξία προφορικές αντί για γραπτές περιγραφές.
Ο έπαινος από την πλευρά του εκπαιδευτικού για την προσπάθεια του παιδιού είναι αναγκαίος.
Καλό είναι η αξιολόγηση και τα σχόλια (που θα πρέπει να είναι και θετικά), να σημειώνονται με μολυβί και όχι με κόκκινο στυλό, το οποίο λειτουργεί αποκαρδιωτικά για το δυσλεκτικό παιδί.
Οι διασκεδαστικές και δημιουργικές δραστηριότητες θα πρέπει να έχουν μία θέση στο πλαίσιο της διδασκαλίας, οι οποίες κινητοποιούν περισσότερο το παιδί με δυσλεξία.
Στον πίνακα
Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να χρησιμοποιεί κιμωλίες διαφορετικού χρώματος για κάθε γραμμή ή να υπογραμμίζει κάθε δεύτερη γραμμή με διαφορετικού χρώματος κιμωλία, αφήνοντας μεγάλα διαστήματα ανάμεσα στις γραμμές. Επίσης, θα πρέπει να αφήνει όσα γράφει στον πίνακα αρκετή ώρα, για να προλάβει το παιδί να κάνει την αντιγραφή.
Ανάγνωση
Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να αποφύγει να βάλει το δυσλεκτικό παιδί να διαβάσει δυνατά στην τάξη. Μπορεί να το ενημερώσει μία ημέρα πριν, δίνοντάς του την ύλη, ώστε να προετοιμαστεί και να εξασκηθεί στο σπίτι, για να φανεί και εκείνο ικανό να διαβάζει δυνατά στην τάξη, όπως τα αλλά παιδιά. Γενικά, η επανάληψη και οι οργανωμένες λέξεις βοηθούν σημαντικά στην ανάγνωση.
Γραφή
Η χρήση ενός είδους γραμματοσειράς είναι περισσότερο βοηθητική για το παιδί με δυσλεξία. Ενθαρρύνετε το παιδί να διαβάζει ξανά τις εργασίες του, αναζητώντας τα λάθη του και κάνοντας την αυτοκριτική του. Η βελτίωση του γραφικού χαρακτήρα του, μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα και στην αυτοπεποίθησή του, η οποία αντίστοιχα συμβάλλει θετικά στην απόδοση του παιδιού.
Ορθογραφία
Ξεκινήστε με 2-3 λέξεις κάθε φορά, τις οποίες το παιδί θα επαναλαμβάνει συχνά. Χρησιμοποιήστε χρώματα για να τονίσετε τις βασικές καταλήξεις των λέξεων. Εξασκήστε την ορθογραφία μέσα από παιχνίδια, όπως κρεμάλα, scrabble, σταυρόλεξα, κ.λ.π. Αγοράστε του έναν πίνακα όπου θα μπορεί να γράφει με χρωματιστούς μαρκαδόρους και να σβήνει εύκολα τις λέξεις όταν κάνει λάθος ή έναν μαγνητικό πίνακα για να κολλάει εκεί τις λέξεις.
Μαθηματικά
Μερικοί δυσλεκτικοί μαθητές είναι καλοί στα μαθηματικά, ωστόσο η πλειοψηφία δυσκολεύεται να κατανοήσει κάποιες ορολογίες, όπως πρόσθεση, άθροισμα, συν, πλην, ίσον, κλπ., ενώ μπορεί να υπάρχει σύγχυση στην κατεύθυνση, τη σειρά, κλπ. Μάθετε στο παιδί πώς να χρησιμοποιεί τον πίνακα πολλαπλασιασμού οπτικά και ενθαρρύνετέ το να χρησιμοποιεί αριθμητική μηχανή. Συμβουλεύεστε το να κάνει συνεχώς πρόβες το μαθηματικό λεξιλόγιο.
Στο σπίτι
- Φτιάξτε μία λίστα με τις καθημερινές υποχρεώσεις του παιδιού.
- Χωρίστε τα καθήκοντά του ώστε να είναι πιο εύκολο να τα θυμάται.
- Οργανώστε τη δουλειά του χωρίζοντας τις εργασίες σε φακέλους ή ντοσιέ.
- Ορίστε ένα χρονικό όριο για την εργασία για το σπίτι. Συνήθως ένα δυσλεκτικό παιδί χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να ολοκληρώσει την ίδια εργασία σε σχέση με ένα άλλο παιδί, που έχει καλές δεξιότητες γνώσης ανάγνωσης και γραφής.
- Φροντίστε να υπάρχουν διαθέσιμα βιβλία, τα οποία το παιδί μπορεί να διαβάσει με έναν ενήλικα, ώστε να ενθαρρύνετε την αγάπη του για τα βιβλία.
- Τα CD με ιστορίες μπορούν να ψυχαγωγήσουν και ταυτόχρονα να βελτιώσουν το λεξιλόγιο του παιδιού.