Ιστορία είναι η επιστήμη που μελετά και ερμηνεύει τα γεγονότα του παρελθόντος. Μέσω αυτής γνωρίζουμε την πορεία των γεγονότων, τη ρίζα της κακοδαιμονίας ή της ευδαιμονίας μας, οπότε κατανοούμε το ιστορικό γίγνεσθαι. Ανάλογα με το περιεχόμενο της διακρίνεται σε: Ιστορία εθνών, τέχνης, επιστημών, πολιτική, διπλωματική, στρατιωτική, θρησκευτική, οικονομική, ιστορία επαναστάσεων, πολέμων κλπ.
Ιστορικός είναι ο επιστήμονας που καταγίνεται με την ενδελεχή έρευνα του παρελθόντος και την αμερόληπτη συγγραφή της ιστορίας. Τα εφόδια που επιβάλλεται να διαθέτει, για να επιτελέσει ορθά και αντικειμενικά το έργο του , είναι:
- Επιστημονικό πνεύμα.
- Ήθος, ευσυνειδησία.
- Κριτικό πνεύμα.
- Απαλλαγή από φανατισμό, εθνικισμό κλπ.
Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΝΩΣΙΑΣ
Η ιστορική μνήμη δεν είναι γνωστική πολυτέλεια και δεν αφορά μόνο τους ιστορικούς. Αντίθετα η ιστοριογνωσία είναι το κατεξοχήν εργαλείο όλων μας, για να ερμηνεύσουμε το παρόν, ο καλύτερος δρόμος, για να αναλάβουμε τον ιστορικό μας ρόλο. Η γνώση της ιστορίας είναι πολύτιµο µέσο για να εξηγήσουµε το παρόν.
Η τεχνολογική εξέλιξη, η επιστημονική πρόοδος, η έξαρση του ρατσισμού, η όξυνση κάποιων νοσηρών κοινωνικών φαινομένων, όλα αυτά δεν µμπορούν να ερμηνευτούν σωστά, αν δεν περάσουν µέσα από την ιστορική µνήµη, αν δεν φιλτραριστούν από το εργοστάσιο του παρελθόντος, προκειμένου να διεκπεραιώσουμε την αποστολή µας ως άτοµα, µέλη µιας κοινωνίας, αλλά και ως έθνη σε οποιοδήποτε τοµέα της ανθρώπινης δραστηριότητας (πολιτικό, ηθικό, πολιτιστικό, οικονοµικό κ.ά.).
Πνευματικός τομέας
Διευρύνονται οι πνευματικοί ορίζοντες, κατακτάται η ουσιαστική γνώση, απεγκλωβίζονται ο άνθρωπος από προκαταλήψεις και αντιστέκεται στην παραπληροφόρηση και στην προπαγάνδα.
Αναπτύσσεται η κριτική σκέψη και ο προβληματισμός, προσφέρονται διδάγματα µέσα από τα αποτελέσµατα του φανατισµού, του µίσους και του πνευματικού σκοταδισμού, αποφεύγονται λάθη του παρελθόντος και γενικά ανέρχεται το πνευματικό µας επίπεδο, πλουτίζει η γνώση και αποτρέπονται αναχρονιστικές και παρωχημένες αντιλήψεις, δογματισμοί και προκαταλήψεις.
Ηθικός τοµέας
Καλλιεργούνται ιδανικά και υψηλές ηθικές αξίες (ελευθερία, ανθρωπισµός, δικαιοσύνη), συνειδητοποιείται το χρέος µας απέναντι στους µμεταγενέστερους, αποκαλύπτεται η ηθική γύµνια των καιρών µας και έτσι ενισχύεται η συναίσθηση του καθήκοντος και η συμμόρφωση στις επιταγές της ηθικής.
Μεταγγίζονται οι αξίες και τα ιδανικά (ηθική διδασκαλία) και δίνονται ερεθίσματα για δράση και δημιουργία
Ψυχολογικός τομέας
Αντλούμε πρότυπα για αυτοκριτική και αυτογνωσία, ισχυροποιείται το πνεύµα αισιοδοξίας και δημιουργικότητας, γίνεται η ιστορία αφετηρία για ανάληψη δημιουργικών πρωτοβουλιών, απαραίτητων για τον εξοβελισµό της παραίτησης από τη ζωή και της ρουτίνας από µια πληκτική σύγχρονη πραγματικότητα.
Αποφεύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, εντοπίζουμε τις ρίζες των σύγχρονων προβλημάτων.
Κοινωνικός τομέας
Ενισχύεται η ενότητα και το πνεύμα συνεργασίας και ομοψυχίας των ανθρώπων, διδάσκεται ο σύγχρονος κόσμος για την αξία των νόμων, αναβαθμίζονται οι κοινωνικοί θεσμοί και μπορούν να εκλείψουν ή να περιοριστούν νοσηρά κοινωνικά φαινόμενα.
Συνειδητοποιούμε τον κοινωνικό και πολιτικό μας ρόλο η συμμετοχή στα κοινά και η ανάληψη ευθυνών εδραιώνει την δημοκρατία. Η ιστορική μνήμη διδάσκει την αξία του διαλόγου, συνδέει τα άτομα, καλλιεργεί πνεύμα συνεργασίας (κοινωνικοποίηση).
Πολιτικός τομέας
Εδραιώνεται η καλύτερη λειτουργία της δημοκρατίας, εμπνέονται οι πολίτες και συμμετέχουν στα κοινά, αποφεύγονται ο ευνουχισμός της πολιτικής σκέψης και έτσι ο πολίτης δεν γίνεται άθυρμα στα χέρια λαϊκιστών και δημαγωγών πολιτικών, καθώς γνωρίζει το ρόλο του και τη θέση του στην οργανωμένη πολιτεία.
Πολιτιστικός τομέας
Εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα που βοηθούν στην εξέλιξη των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών, μαθαίνουμε με την αξία του Ολυμπισμού, την εξέλιξη της γλώσσας και έτσι μπορούμε να αγωνιστούμε κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αντιμετωπίσουμε την εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής δημιουργίας.
Κατανοούμε ότι η εξέλιξη και η πρόοδος απαιτούν σύνεση και φρόνηση.
Γνωρίζουμε την αξία της επιστήμης, της τεχνολογίας και της φύσης.
Αναβαθμίζεται το αισθητικό κριτήριο και ενδυναμώνεται η στροφή στην ψυχαγωγία
Εθνικός τομέας
Επιτυγχάνεται η επαφή με τις ρίζες μας, ενισχύεται η εθνική συνείδηση και ενδυναμώνεται το εθνικό μας φρόνημα, κυριαρχεί ο αγώνας για την εθνική ανεξαρτησία, ιδιαίτερα σήμερα, που η χώρα μας απειλείται από παντού.
Φρονηματίζονται οι νέοι καθώς έχουν στηρίγματα για μια ζωή δημιουργική πέρα από ακρότητες και υπερβολές. Μαθαίνουν τι σημαίνει παράδοση, πατρίδα και εξέλιξη και έτσι αγωνίζονται με μέτρο για την πρόοδο της κοινωνίας.
Μαθαίνουμε το παρελθόν ,κατανοούμε ότι είμαστε συνεχιστές, συνειδητοποιούμε την αξία της γλώσσας. Παράλληλα, ενδυναμώνεται η εθνική μας συνείδηση, τονώνεται η φιλοπατρία και η εθνική μας αυτογνωσία.
Διακρατικός τομέας
Έρχονται σε επικοινωνία οι λαοί, καθώς αποκαλύπτεται η κοινή πορεία των εθνών, αποφεύγονται πόλεμοι και εδραιώνεται η ειρήνη, αφού η ιστορία διδάσκει μέσα από τα σφάλματα του παρελθόντος.
Γίνεται προσιτή η εξέλιξη στην οικονομία, ενδυναμώνεται το αίσθημα για οικονομική δικαιοσύνη και αντιμετώπιση των σύγχρονων οικονομικών προβλημάτων (ανεργία, πείνα στον Τρίτο κόσμο κ.ά.). Η συμβολή της, λοιπόν, κρίνεται αναγκαία, όχι µόνο γιατί διανοίγει τους παραπάνω ορίζοντες, αλλά κυρίως επειδή η σύγχρονη κοινωνία χαρακτηρίζεται από ανταγωνισµούς, έριδες, εθνικισμούς, αποµόνωση και εκμετάλλευση λαών, ηθική έκπτωση, πνευματική µμονομέρεια, αδιαφορία για τα κοινά κ.λπ.
Καλλιεργείται πνεύμα γόνιμου διεθνισμού, συνειδητοποιείται η αξία της ειρήνης και η απαξία του πολέμου.
Υπάρχουν πάρα πολλές παραδόσεις και έθιμα στην σημερινή κοινωνία, που έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Σημαντικό στοιχείο, σχετικά με την διαχρονικότητα αυτών των εθίμων και παραδόσεων , είναι όχι μόνο η εισχώρηση και διατήρησή τους στη σημερινή κοινωνία, αλλά ότι ακόμα και αρκετές θρησκείες διατήρησαν τα σημαντικότερα από τα έθιμα αυτά και τα οικειοποιήθηκαν.
Στον ελλαδικό χώρο, η διατήρηση αυτών των παραδόσεων από την Εκκλησία, ίσως και να έγινε, γιατί πολύ απλά δεν ήθελαν να τα στερήσουν από τους Έλληνες, αφού έπαιζαν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή τους και γενικότερα στην ελληνική κοινωνία των αρχαίων χρόνων. Mε το πέρασμα των αιώνων, το περιεχόμενο των περισσοτέρων από αυτά τα έθιμα και τις παραδόσεις άλλαξε, όπως και ο αρχικός λόγος δημιουργίας τους...
Περισσότερο υλικό για το Λύκειο εδώ.
