Δόξα στα παιδιά σου Ολυμπιακέ
χιλιοτραγουδισμένε, στον κόσμο ξακουστέ.
Τρέμουν στ’ άκουσμά σου Ολυμπιακέ
κι ακόμα σε θυμούνται η Σάντος κι ο Πελέ.
Αυτοί είναι μερικοί από τους στίχους του ύμνου του Ολυμπιακού και αναφέρονται σε ένα πραγματικό γεγονός, στη φιλική αναμέτρηση της ομάδας του Πειραιά με τη βραζιλιάνικη Σάντος του Πελέ, στις 4 Ιουλίου 1961.
Ο Ολυμπιακός επικράτησε της Σάντος με σκορ 2-1, στο κατάμεστο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, και πέτυχε μία από τις πιο ένδοξες νίκες της ιστορίας του. Μέχρι τότε, ο βραζιλιάνικος σύλλογος μετρούσε μόνο νίκες επί ευρωπαϊκού εδάφους.
Ωστόσο, άλλη ήταν η ελληνική ομάδα που εντυπωσίασε τον Βραζιλιάνο θρύλο του ποδοσφαίρου: ο Παναθηναϊκός, τον οποίο αντιμετώπισε λίγες ημέρες νωρίτερα.
Ο Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής, Πελέ με τη φανέλα της Σάντος – Πηγή εικόνας: Wikipedia
Η παρ’ ολίγον ανατροπή και ο τραυματισμός του Δομάζου
Στις αρχές του καλοκαιριού του 1961, έπειτα από προσωπικές ενέργειες του Απόστολου Νικολαΐδη, η Σάντος έφτασε στην Ελλάδα, με σκοπό να δώσει φιλικά παιχνίδια κόντρα στην ΑΕΚ, τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό κατά σειρά.
Όλα τα ματς διεξήχθησαν στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, υπό το φως των προβολέων, πράγμα που δεν συνηθιζόταν εκείνη την εποχή λόγω του υπέρογκου κόστους της ηλεκτροφώτισης.
Ο πρώτος αγώνας έναντι της ΑΕΚ, στις 28 Ιουνίου 1961, έληξε με νίκη της ομάδας του Πελέ, με σκορ 3-0. Τρεις ημέρες αργότερα, ο Παναθηναϊκός “κοίταξε στα μάτια” την ομάδα του Πελέ, του Κουτίνιο και του Ζίτο.
Μπορεί να έχανε με 3-0 από το 19ο λεπτό, όμως δεν τα παράτησε. Με ένα γκολ πριν από την ολοκλήρωση του πρώτου ημιχρόνου και ένα ακόμη στο 70ό λεπτό μείωσε τη διαφορά στο ένα γκολ. Παραλίγο μάλιστα να ισοφαρίσει τη Σάντος, αλλά τελικά ηττήθηκε με 3-2.
Τα δύο από τα τρία γκολ της Σάντος σημείωσε ο Πελέ, ενώ για τον Παναθηναϊκό σκόραραν οι Βαγγέλης Πανάκης και Δημήτρης Θεοφάνης.
Στιγμιότυπα από τον φιλικό αγώνα του 1961, μεταξύ Παναθηναϊκού και Σάντος – Πηγή εικόνων: “Λεωφόρος – Η Ακρόπολη του ελληνικού αθλητισμού και η πραγματική ιστορία της” (Εκδοτική Belle Epoque)
Η κόντρα του Πελέ με τον Δομάζο
Ο Μίμης Δομάζος είχε γίνει η “σκιά” του Πελέ ώσπου ο Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής τον τραυμάτισε, προκαλώντας τόσο τις αντιδράσεις των παικτών του Παναθηναϊκού όσο και τις αποδοκιμασίες του κοινού.
Ο Δομάζος αρνήθηκε αργότερα να δώσει το χέρι του στον Πελέ, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ.
Ο Μίμης Δομάζος στο φιλικό εναντίον της Σάντος του Πελέ – Πηγή εικόνας: “Λεωφόρος – Η Ακρόπολη του ελληνικού αθλητισμού και η πραγματική ιστορία της” (Εκδοτική Belle Epoque)
“Ηγωνίσθη θαυμάσια” – “Πιο συγκροτημένη ομάδα ο Παναθηναϊκός”
Παρ’ όλ’ αυτά, όλα τα μέλη και οι παράγοντες της βραζιλιάνικης ομάδας μιλούσαν για την εξαιρετική απόδοση του Μίμη Δομάζου, του Γιώργου Ανδρέου αλλά και των υπολοίπων “πράσινων” παικτών.
Ο ίδιος ο Πελέ δήλωσε μετά την αναχώρηση της Σάντος από την Ελλάδα: “Πιο συγκροτημένη ομάδα ο Παναθηναϊκός, που βασίζει το παιχνίδι του σε ένα καλό σύστημα, καθώς και στην υπερβολική ταχύτητα των παικτών του“.
Δημοσίευμα της εποχής. Πηγή: “Λεωφόρος – Η Ακρόπολη του ελληνικού αθλητισμού και η πραγματική ιστορία της” (Εκδοτική Belle Epoque)
Εξίσου εγκωμιαστικά ήταν τα σχόλια του Τύπου. “Ο Παναθηναϊκός ηγωνίσθη θαυμάσια έναντι της Σάντος και υπέκυψε με 3-2, αφού έχασε ευκαιρία ισοφαρίσεως. Ο αγών υπήρξε εκτάκτου ενδιαφέροντος και η διακύμανσις του σκορ αποδεικνύει ότι η ομάδα του Παναθηναϊκού επετέλεσε άθλον“, έγραψε η εφημερίδα “Το Βήμα“,
H “Αθλητική Ηχώ” είχε τον εξής τίτλο στο πρωτοσέλιδό της: “Ο γίγας Παναθηναϊκός με 3-2 υπέκυψε στην έξοχη Σάντος, αφού ηπείλησε να την νικήσει“.
Ο απεσταλμένος της βραζιλιάνικης εφημερίδας A Tribuna έγραψε:
“Ο Παναθηναϊκός έκανε ένα πραγματικά ευρωπαϊκό παιχνίδι. Γρήγορο, ωραίο και δυνατό. Είναι μια καταπληκτική στ’ αλήθεια ομάδα, η πιο γρήγορη που συναντήσαμε στην περιοδεία μας στην Ευρώπη. Το συγκρότημα που επεβλήθη της Σάντος δεν είναι το πρώτο που συναντήσαμε στην Ελλάδα.
Ο Ολυμπιακός δεν υπερτερεί του Παναθηναϊκού. Οι δεύτεροι αντίπαλοι των Βραζιλιάνων, δηλαδή οι Παναθηναϊκοί, σαν συγκρότημα παρουσιάζουν πιο καλό θέαμα παρά ο Ολυμπιακός, που οι παίκτες του στηρίζονται αποκλειστικά στον δυναμισμό τους“, ανέφερε.
Αυτή ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που ο Πελέ πάτησε το πόδι του σε ελληνικό γήπεδο. Το ρεκόρ που κατέχει το γήπεδο του Παναθηναϊκού δεν πρόκειται να καταρριφθεί ποτέ.
Ο Πελέ δεν έπαιξε ποτέ σε ευρωπαϊκή ομάδα, παρά τις δελεαστικές προτάσεις από συλλόγους.
Ο Βραζιλιάνος άσος παρέμεινε στη Σάντος 19 χρόνια λόγω της μεγάλης του αγάπης για την ομάδα, αλλά και λόγω της απαγόρευσης που επέβαλε η κυβέρνηση της χώρας του. Ο πρόεδρός της Βραζιλίας Ζάνιο Κουάδρος το 1961 τον κήρυξε “εθνικό θησαυρό”, για να τον εμποδίσει να φύγει.
Όταν κατάφερε να αποδεσμευτεί σε μεγάλη ποδοσφαιρική ηλικία πήγε στις ΗΠΑ και έπαιξε για τρία χρόνια στον Κόσμο της Νέας Υόρκης. Εκεί έβαλε 37 γκολ σε 64 παιχνίδια και ολοκλήρωσε την καριέρα του. Το 2010, ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος της ομάδας.