Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Η αριστεία είναι μια έννοια που έχει γίνει σεβαστή και επιζητούμενη από άτομα και κοινωνίες σε όλη την ιστορία. Συχνά θεωρείται ως ένας επιθυμητός στόχος, κάτι που φέρνει αναγνώριση, επιτυχία και μια αίσθηση επίτευξης. Ωστόσο, αν το δει κανείς από μια διαφορετική οπτική γωνία, η αριστεία μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως κατάρα, η οποία φέρνει μαζί της έναν ατελείωτο κύκλο προσδοκιών, πίεσης και αυτοαμφισβήτησης. Σε αυτό το δοκίμιο, θα εξετάσω τη διττή φύση της αριστείας, διερευνώντας τόσο τις ευλογίες όσο και τις κατάρες που συνοδεύουν την επιδίωξη της αριστείας.
Από τη μία πλευρά, η επιδίωξη της αριστείας μπορεί να φέρει πολλές ευλογίες. Μπορεί να παρακινήσει τα άτομα να εργαστούν σκληρότερα, να προσπαθήσουν για το τέλειο και να επιτύχουν τους στόχους τους. Μπορεί να οδηγήσει σε αναγνώριση, επιτυχία και αίσθημα υπερηφάνειας για τα επιτεύγματά τους. Η αριστεία μπορεί, επίσης, να εμπνεύσει τους άλλους, δείχνοντάς τους τι είναι εφικτό και ενθαρρύνοντάς τους να πετύχουν τους δικούς τους στόχους. Με αυτόν τον τρόπο, η αριστεία μπορεί να φέρει χαρά, ικανοποίηση και αίσθηση σκοπού σε όσους αγωνίζονται γι' αυτήν.
Από την άλλη πλευρά, η επιδίωξη της αριστείας μπορεί να φέρει μαζί της μια κατάρα. Όταν η αριστεία γίνεται εμμονή, μπορεί να οδηγήσει σε έναν ατελείωτο κύκλο πίεσης και αυτοαμφισβήτησης. Οι άνθρωποι που επιδιώκουν την αριστεία μπορεί να συγκρίνουν συνεχώς τον εαυτό τους με τους άλλους, χωρίς ποτέ να αισθάνονται ότι είναι αρκετά καλοί. Μπορεί να στοιχειώνονται από το φόβο της αποτυχίας και την επιθυμία να ανταποκριθούν στις προσδοκίες των άλλων. Η επιδίωξη της αριστείας μπορεί, επίσης, να απομονώνει, κάνοντας τα άτομα να αισθάνονται ότι ανταγωνίζονται τους άλλους και οδηγώντας τα να απομακρύνουν όσους νοιάζονται γι' αυτά.
Επιπλέον, η επιδίωξη της αριστείας μπορεί να είναι επιζήμια για την υγεία του ατόμου. Τα άτομα που προσπαθούν πάντα για την αριστεία μπορεί να παραμελήσουν την ευημερία τους, δουλεύοντας μέχρι εξάντλησης και παραμελώντας τη σωματική και την ψυχική τους υγεία. Η πίεση να είναι κανείς ο καλύτερος μπορεί να οδηγήσει σε άγχος, στρες και κατάθλιψη και τελικά να είναι επιζήμια για τη συνολική ευημερία του ατόμου.
Εν κατακλείδι, η αριστεία είναι ταυτόχρονα ευλογία και κατάρα. Μπορεί να φέρει μαζί της αναγνώριση, επιτυχία και μια αίσθηση σκοπού, αλλά μπορεί επίσης να οδηγήσει σε έναν ατελείωτο κύκλο πίεσης, αυτοαμφισβήτησης και απομόνωσης. Είναι σημαντικό για τα άτομα να βρίσκουν μια ισορροπία μεταξύ της προσπάθειας για αριστεία και της φροντίδας του εαυτού τους. Αγκαλιάζοντας τις ευλογίες της αριστείας και αποφεύγοντας τις κατάρες, τα άτομα μπορούν να βρουν χαρά, ικανοποίηση και αίσθηση σκοπού στις επιδιώξεις τους.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός