Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Η μουσική trap είναι ένα υποείδος του χιπ-χοπ που ξεκίνησε από τις νότιες Ηνωμένες Πολιτείες στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ενώ μερικοί άνθρωποι απολαμβάνουν τον ήχο και την ενέργεια της trap μουσικής, άλλοι ανησυχούν ότι μπορεί να είναι επικίνδυνη για τους νέους.
Ένας από τους πιο συχνά αναφερόμενους λόγους για τους οποίους η μουσική trap θεωρείται επικίνδυνη για τους νέους είναι οι παραβατικοί στίχοι της. Πολλά τραγούδια trap περιέχουν βωμολοχίες, αναφορές στη χρήση ναρκωτικών και γραφικές περιγραφές βίας και ανομίας. Αυτοί οι στίχοι πιθανόν να είναι ιδιαίτερα ανησυχητικοί για τους νέους που μπορεί να μην έχουν τη συναισθηματική ωριμότητα ή την εμπειρία ζωής για να κατανοήσουν πλήρως τις συνέπειες αυτών που ακούνε. Η έκθεση σε αυτά τα θέματα και τη γλώσσα μπορεί να απευαισθητοποιήσει τους νέους στη βία και να συμβάλει στην αύξηση της επιθετικής συμπεριφοράς.
Επιπλέον, η μουσική trap συχνά εξυμνεί έναν τρόπο ζωής που περιλαμβάνει τη χρήση ναρκωτικών, το έγκλημα και τον υπερανδρισμό. Οι στίχοι δίνουν συχνά έμφαση στον υλισμό, όπως τα ακριβά αυτοκίνητα, τα κοσμήματα και τα ρούχα σχεδιαστών, γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει μη ρεαλιστικές προσδοκίες και να οδηγήσει τους νέους να δίνουν προτεραιότητα στα υλικά αγαθά έναντι της προσωπικής ανάπτυξης και εξέλιξης. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματικό για τους νέους που προέρχονται από μειονεκτικά περιβάλλοντα, καθώς μπορεί να βλέπουν αυτόν τον τρόπο ζωής ως έναν τρόπο να ξεφύγουν από τις περιστάσεις τους, αντί να αναζητούν πιο ρεαλιστικούς και βιώσιμους δρόμους προς την επιτυχία.
Ο μισογυνισμός είναι, επίσης, ένας σημαντικός κίνδυνος που προκύπτει από την προώθηση της trap μουσικής. Αυτός εκδηλώνεται συχνά σε στίχους που αντικειμενοποιούν ή απομυθοποιούν τις γυναίκες και προωθούν αρνητικά στερεότυπα για τους ρόλους που έχουν στην κοινωνία. Για παράδειγμα, ορισμένα τραγούδια trap χρησιμοποιούν υποτιμητική γλώσσα για να περιγράψουν τις γυναίκες σαν αντικείμενα σεξουαλικής επιθυμίας και όχι ως άτομα με δική τους δράση και αξία. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τα επιβλαβή στερεότυπα των φύλων και να συμβάλει σε μια κουλτούρα που ανέχεται τη σεξουαλική παρενόχληση και τη βία κατά των γυναικών.
Μια άλλη ανησυχία είναι ο αντίκτυπος που μπορεί να έχει η μουσική trap στην ψυχική υγεία. Η έκθεση σε βίαια μέσα, συμπεριλαμβανομένης της βίαιης μουσικής, μπορεί να συμβάλει σε αισθήματα άγχους, κατάθλιψης και μετατραυματικού στρες. Αυτό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό για τους νέους, οι οποίοι αναπτύσσουν ακόμη τις δεξιότητες συναισθηματικής ρύθμισης και μπορεί να μην έχουν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τα αρνητικά συναισθήματα που προέρχονται από την έκθεση σε βίαια μέσα.
Τέλος, αξίζει να εξεταστεί ο ρόλος που διαδραματίζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη διάδοση της trap μουσικής. Οι νέοι σήμερα έχουν άνευ προηγουμένου πρόσβαση στη μουσική μέσω πλατφορμών όπως το Spotify, το YouTube και το TikTok, γεγονός που μπορεί να καταστήσει δύσκολο για τους γονείς να παρακολουθούν το περιεχόμενο που καταναλώνουν τα παιδιά τους. Επιπλέον, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να δημιουργήσουν μια κουλτούρα πίεσης από τους συνομηλίκους, καθώς οι νέοι αισθάνονται την ανάγκη να συμμορφωθούν με τις συμπεριφορές και τις στάσεις που προωθεί η δημοφιλής μουσική.
Συμπερασματικά, είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι πιθανοί κίνδυνοι που εγκυμονεί για τους νέους η trap μουσική. Οι παραβατικοί στίχοι, η έμφαση στον υλισμό και η προώθηση του μισογυνισμού και της βίαιης συμπεριφοράς μπορεί να είναι επιβλαβείς για την ανάπτυξη των νέων και να συμβάλλουν σε αρνητικά αποτελέσματα, όπως η επιθετική συμπεριφορά και τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εργαστούν για να εκπαιδεύσουν τους νέους σχετικά με τους πιθανούς κινδύνους της μουσικής αυτής και να τους προσφέρουν εναλλακτικά μουσικά ακούσματα.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός.