Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον, άγνωστο εν πολλοίς. Κι ενώ πολλά γράφονται για τα ενδεχόμενα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους της νέας τεχνολογίας, ελάχιστοι καταπιάνονται με το ζητούμενο που "καίεi": Τι δεξιότητςες απατείται να έχει ο σημερινός έφηβος, προκειμένου να αντεπεξέλθει στο σύγχρονο περιβάλλον της τεχνητής νοημοσύνης;
Αρχικά, είναι δεδομένο πως η νέα τεχνολογία επιβάλλει γνωστικές και πνευματικές δεξιότητες, όπως:
1. Τεχνικές δεξιότητες: Γνώση γλωσσών προγραμματισμού και γνώση εργαλείων και τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης.
2. Αναλυτικές δεξιότητες και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων: Ικανότητα ανάλυσης δεδομένων, εντοπισμού μοτίβων και επίλυσης προβλημάτων.
3. Κριτική σκέψη και δημιουργικότητα: Ικανότητα να σκέφτεται κανείς έξω από τα συνηθισμένα και να βρίσκει δημιουργικές λύσεις σε πολύπλοκα προβλήματα.
4. Αλφαβητισμός δεδομένων: Κατανόηση των εννοιών της επιστήμης των δεδομένων, όπως η συλλογή, η επεξεργασία και η ανάλυση δεδομένων.
5. Δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας: Η ικανότητα αποτελεσματικής συνεργασίας με μια ομάδα, η επικοινωνία ιδεών και αποτελεσμάτων και η κατανόηση των προοπτικών των άλλων.
6. Προσαρμοστικότητα και συνεχής μάθηση: Η ικανότητα προσαρμογής σε νέες τεχνολογίες, η συνεχής μάθηση και η παρακολούθηση του γρήγορου ρυθμού των τεχνολογικών αλλαγών.
Ωστόσο, εκτός από τις τεχνικές και πρακτικές δεξιότητες, η ύπαρξη ισχυρών ηθικών αξιών είναι εξίσου σημαντική για τους νέους στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ορισμένες από αυτές τις αξίες περιλαμβάνουν:
1. Ηθική λήψη αποφάσεων: Η ικανότητα λήψης ηθικών αποφάσεων και η κατανόηση των επιπτώσεων της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία.
2. Υπευθυνότητα: Ανάληψη ευθύνης για τον αντίκτυπο της τεχνολογίας τεχνητής νοημοσύνης στην κοινωνία και υπευθυνότητα για την ηθική χρήση της.
3. Ενσυναίσθηση και σεβασμός για τους άλλους: Κατανόηση και σεβασμός των διαφορετικών προοπτικών και εμπειριών των άλλων, ιδίως εκείνων που μπορεί να επηρεαστούν αρνητικά από την τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης.
4. Δικαιοσύνη και αμεροληψία: Διασφάλιση ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης είναι δίκαια και αμερόληπτα και δεν διαιωνίζουν προκαταλήψεις ή διακρίσεις.
5. Διαφάνεια: Διαφάνεια σχετικά με τις εσωτερικές λειτουργίες των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και τα δεδομένα στα οποία βασίζονται, και ενθάρρυνση της ανοιχτής συζήτησης και του διαλόγου γύρω από την ηθική της τεχνολογίας αυτής.
Οι ραγδαίες εξελίξεις δημιουργούν έναν καινούργιο κόσμο. Η νέα γενιά και όσοι την εκπαιδεύουν οφείλουν να προσαρμοστούν αμέσως στα τρέχοντα δεδομένα και να καλλιεργήσουν τις απαραίτητες πνευματικές, γνωστικές και ηθικές δεξιότητες, ώστε να διασφαλιστεί ότι η ορθή και υπέυθυνη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, βασικές προϋποθέσεις για να ωφελήσει την ανθρωπότητα στο σύνολό της.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός