Γράφει ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης *
Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί κίνδυνοι που συνδέονται με τα ριάλιτι σόου για τους ανθρώπους που συμμετέχουν σε αυτά, καθώς και για όσους τα παρακολουθούν. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:
1. Ψυχολογικός αντίκτυπος: Τα ριάλιτι σόου συχνά βάζουν τους ανθρώπους σε καταστάσεις υψηλής πίεσης και συναισθηματικής φόρτισης, οι οποίες μπορεί να είναι αγχωτικές και συντριπτικές. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ψυχικής υγείας όπως άγχος, κατάθλιψη και διαταραχή μετατραυματικού στρες τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για τους θεατές.
2. Σωματική βλάβη: Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ριάλιτι σόου μπορεί να θέσουν τους συμμετέχοντες σε σωματικό κίνδυνο. Για παράδειγμα, οι προκλήσεις και τα ακροβατικά σε εκπομπές όπως το Survivor ή το Fear Factor μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς ή ατυχήματα. Επιπλέον, ορισμένα ριάλιτι μπορεί να ενθαρρύνουν επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως η κραιπάλη και η κακή διατροφή.
3. Εκμετάλλευση: Ορισμένα ριάλιτι μπορεί να εκμεταλλεύονται τους συμμετέχοντες, ιδίως εκείνους που είναι ευάλωτοι ή έχουν ανάγκη από χρήματα. Μπορεί να τους ζητηθεί να εκτελέσουν ταπεινωτικές ή εξευτελιστικές εργασίες ή η προσωπική τους ζωή μπορεί να εκτεθεί για την ψυχαγωγία των τηλεθεατών. Έτσι, στον βωμό του χρήματος θυσιάζεται ακόμη και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
4. Μη ρεαλιστικές προσδοκίες: Τα ριάλιτι συχνά απεικονίζουν μια διαστρεβλωμένη εκδοχή της πραγματικότητας, οδηγώντας τους θεατές να αναπτύξουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες για τη δική τους ζωή. Αυτό μπορεί να συμβάλει σε θέματα εικόνας του σώματος, σε προβλήματα σχέσεων και σε αισθήματα ανεπάρκειας ή χαμηλής αυτοεκτίμησης.
5. Κατασπατάληση ελέυθερου χρόνου: Σπαταλώντας τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο στη θέαση ριάλιτι παιχνιδιών, ο άνθρωπος αποφεύγει κάποια δημιουργική δραστηριότητα που θα μπορούσε να εξελίξει την προσωπικότητά του. Αντ' αυτού, απομονώνεται, εθίζεται στην "παρακολούθηση από την κλειδαρότρυπα" της ζωής των άλλων και επηρεάζεται από αρνητικά πρότυπα.
Συνολικά, ενώ τα ριάλιτι σόου μπορεί να είναι διασκεδαστικά, μπορεί επίσης να είναι δυνητικά επιβλαβή τόσο για τους συμμετέχοντες όσο και για τους θεατές. Είναι σημαντικό να τα προσεγγίζουμε με κριτική ματιά και να έχουμε κατά νου τις πιθανές επιπτώσεις τους στην ψυχική και σωματική υγεία.
* Αποστόλης Ζυμβραγάκης, Φιλόλογος - M.Ed. Ειδικός Παιδαγωγός.