Κείμενο Α’ «Οι νέες τεχνολογίες στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση»
Η δική μου γενιά, δηλαδή η γενιά των γεννημένων τη δεκαετία του ’50, με άλλα λόγια οι εκπαιδευτικοί που σήμερα σιγά-σιγά αποσυρόμαστε από την εκπαίδευση, ήταν η πρώτη γενιά που βίωσε την επανάσταση της τηλεόρασης στην εφηβική της ηλικίας. Ήταν η τελευταία γενιά που πρόλαβε να περάσει τα παιδικά της χρόνια παίζοντας στις αλάνες και όχι χαζεύοντας μπροστά στην τηλεόραση. Η τηλεόραση άλλαξε οριστικά και αμετάκλητα τη ζωή μας, αφού μπορεί πλέον και μας χειραγωγεί σε όλα τα θέματα της καθημερινότητάς επιβάλλοντας εν τέλει το τι θα φάμε, πώς θα ντυθούμε, πώς θα διασκεδάσουμε, τι θα ψηφίσουμε και πολλά άλλα. Την τεράστια ισχύ αυτού του μέσου την έχουν αντιληφθεί οι πολιτικοί μας, γι’ αυτό και προσπαθούν να εμφανιστούν στο γυαλί όσο το δυνατόν περισσότερο χρόνο, αφού αυτός τελικά και όχι το έργο τους ή τα προσόντα τους θα καθορίσει την εκλογή ή την επανεκλογή τους. Αυτό, όμως, το πανίσχυρο μέσο, χρησιμοποιήθηκε ανάλογα και στην εκπαιδευτική πράξη;
Έγιναν πολλές προσπάθειες και δαπανήθηκαν τεράστια ποσά. Δημιουργήθηκε η εκπαιδευτική τηλεόραση με πλήθος πολυδάπανων ελληνικών εκπαιδευτικών παραγωγών, αλλά και με προβολή ακριβών ξένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Όλα σχεδόν τα σχολεία είχαν προμηθευτεί τηλεόραση, βίντεο καθώς και πλήθος από εκπαιδευτικές βιντεοκασέτες. Η προβολή, όμως, των εκπομπών της εκπαιδευτικής τηλεόρασης γινόταν σε εντελώς ακατάλληλες ώρες με στόχο κυρίως να καλυφθούν κενά του τηλεοπτικού προγράμματος και όχι με γνώμονα την κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών. Τα σχολεία λόγω έλλειψης οργάνωσης, καθοδήγησης, ελέγχου –αλλά μερικές φορές και των απαραίτητων μέσων, χρησιμοποίησαν ελάχιστα τη δύναμη της τηλεόρασης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η χρήση γινόταν πάντα αποσπασματικά και ανοργάνωτα από κάποιους φιλότιμους εκπαιδευτικούς. […]
Άλλη μια τεχνολογική επανάσταση έγινε τη σχολική χρονιά 2010-11 με τη χορήγηση διαδραστικών πινάκων σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας σε τέτοιο αριθμό όσα και τα τμήματα Β΄ Γυμνασίου που λειτουργούσαν στο κάθε σχολείο. Ένα τεράστιο έξοδο για το δημόσιο με μηδενικό εκπαιδευτικό κέρδος. Γιατί; Διότι για μία ακόμη φορά η προμήθεια δεν έγινε με στόχο το εκπαιδευτικό κέρδος, αλλά το επιχειρηματικό. Αν γινόταν με στόχο το εκπαιδευτικό κέρδος θα έπρεπε να συνοδεύεται με επιμόρφωση των καθηγητών, με προσαρμογή του αναλυτικού προγράμματος σπουδών, με παραγωγή του αντίστοιχου εκπαιδευτικού υλικού και, τέλος, με ανατροφοδότηση, ώστε να υπάρχει μία σοβαρή εκτίμηση αυτής της πολυδάπανης επένδυσης. Σήμερα, μετά από 8 περίπου χρόνια, ελάχιστοι διαδραστικοί πίνακες είναι σε λειτουργία στα σχολεία μας.
Η σημερινή γενιά των μαθητών μας είναι η γενιά του κινητού, αφού είναι η πρώτη γενιά που γνώρισε από την παιδική της ηλικία αυτή την τεχνολογική επανάσταση. Το smart- phone είναι ένας μικρός ηλεκτρονικός υπολογιστής εφοδιασμένος με αρκετούς αισθητήρες. Βρίσκεται, επίσης, στα χέρια της συντριπτικής πλειονότητας των μαθητών. Άρα, θα μπορούσε να αποτελεί εργαλείο και για την εκπαίδευση. Αντ’ αυτού υπουργική απόφαση απαγορεύει την κατοχή του από τη μεριά των μαθητών. Μία σωστή απόφαση, αν λάβουμε υπόψη ποια ήταν η χρήση του μέχρι τώρα, αλλά και μία απόφαση που αναδεικνύει περίτρανα την αδυναμία του εκπαιδευτικού μας συστήματος να ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες. Κι αυτό γιατί το εκπαιδευτικό μας σύστημα αδυνατεί να λειτουργεί με οργάνωση και προγραμματισμό και να επιβάλλει κανόνες.
Διασκευασμένο κείμενο
του Παναγιώτη Μουρούζη
Ασκήσεις
1. Να παρουσιάσετε σε 60-70 λέξεις την περίληψη της δεύτερης και της τρίτης παραγράφου του κειμένου («Έγιναν πολλές προσπάθειες…. είναι σε λειτουργία στα σχολεία μας»). (15 μονάδες)
2. Ο συγγραφέας πιστεύει ότι υπάρχει μια «αδυναμία του εκπαιδευτικού μας συστήματος να ενσωματώνει τις νέες τεχνολογίες». Συμφωνείτε ή όχι με αυτή την άποψη; Να απαντήσετε τεκμηριωμένα σε μια παράγραφο 50-60 λέξεων. (12 μονάδες)
3. Να γράψετε ένα συνώνυμο για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: ισχύ, αντιληφθεί, δαπανήθηκαν, είχαν προμηθευτεί, κέρδος. (10 μονάδες)
4. Να
αναφέρετε τη δομή της τρίτης παραγράφου του αποσπάσματος («Άλλη μια τεχνολογική επανάσταση… σε λειτουργία στα σχολεία μας»). (5 μονάδες)
5. Για
το καθένα από τα ακόλουθα ρήματα να συμπληρώσετε τη φωνή, τη συζυγία και τη διάθεση
στην οποία ανήκει:
(8 μονάδες)
Ρήμα |
Φωνή |
Συζυγία |
Διάθεση |
αλλάζω |
|
|
|
χρησιμοποιώ |
|
|
|
ντύνομαι |
|
|
|
κοιμάμαι |
|
|
|
7. Πολλοί πιστεύουν πως το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να αξιοποιήσει τις νέες τεχνολογίες, έτσι ώστε να βελτιωθεί και να παρέχει καλύτερη μόρφωση στους μαθητές. Σε ένα άρθρο 150-200 λέξεων για τη σχολική σας εφημερίδα να αναφέρετε τις προτάσεις σας για το πώς μπορεί να συμβεί αυτό. (μονάδες 25)
Κείμενο Β’ Λογοτεχνικό «Βγαίνοντας από το σχολειό»
Το ποίημα του Πρεβέρ μας ταξιδεύει σε έναν φανταστικό γύρο του κόσμου, με όχημα τη νεανική πνοή, την εφευρετικότητα του νου και την ψυχική ανάγκη των παιδιών για επικοινωνία. Προέρχεται από τη δεύτερη ποιητική συλλογή του Πρεβέρ Ιστορίες (1946).
Bγαίνοντας από το σχολειό
μας Συναντήσαμε
Ένα
μεγάλο σιδηρόδρομο Μας έφερε μια
βόλτα Γύρω τριγύρω από τη γη Σ’ ένα χρυσό
βαγόνι
Και
γύρω γύρω από τη γη μας Συναντήσαμε
Τη
θάλασσα να κάνει τον περίπατό της Μαζί με τα
κοχύλια της
Με τ’
αρωματισμένα της νησιά Με τα ωραία της ναυάγια
Και με
τους καπνιστούς της σολομούς Και συναντήσαμε
Πάνω απ’ τη θάλασσα
Τ’
αστέρια που μαζί με το φεγγάρι Με
ιστιοφόρο ταξιδεύανε
Για Ιαπωνία
Κι
ακόμα συναντήσαμε τους τρεις σωματοφύλακες* Που
με τα χέρια γύριζαν
Τη
μανιβέλα* ενός
μικρού υποβρύχιου Κι εκείνο
βυθιζότανε
Ψάχνοντας αχινούς
Κι
όταν γυρίσαμε στη γη μας Συναντήσαμε
Πάνω
σ’ εκείνη τη γραμμή του σιδηροδρόμου Ένα σπίτι
Που
γύρω από τη γη όλο γύριζε Και γύρω από
τη θάλασσα
Και
προσπαθούσε να ξεφύγει απ’ το χειμώνα Που
το κυνηγούσε
Ασκήσεις
8. Ο ποιητής δημιουργεί μερικές πολύ έντονες εικόνες. Να επιλέξετε μία εικόνα που σας εντυπωσίασε, να τη χαρακτηρίσετε και να πείτε τι πετυχαίνει με τη χρήση της. (μονάδες 5)
9. Το ποίημα βασίζεται στη φαντασία, μεταφέροντας μας σε ένα εξωπραγματικό κόσμο. Πιστεύετε ότι, όπως λειτουργεί το ελληνικό σχολείο σήμερα, καλλιεργεί τη φαντασία των μαθητών ή την περιορίζει; Να εκφράσετε τεκμηριωμένα την άποψη σας σε μια παράγραφο 60-80 λέξεων. (μονάδες 15)