ΝΔ
Ελεύθερη επιλογή του σχολείου στο οποίο θα φοιτούν τα παιδιά τους , προβλέπει το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, εφόσον αναλάβει το "τιμόνι" της Κυβέρνησης για την επόμενη τετραετία.
Επίσης για τις αποδοχές των εκπαιδευτικών η Νέα Δημοκρατία δεσμεύεται για "αύξηση των μισθολογικών απολαβών εκπαιδευτικών, με έμφαση στους νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς και σε στελέχη εκπαίδευσης με αυξημένες αρμοδιότητες".
Επιπλέον η ΝΔ υπόσχεται Voucher για διεθνώς αναγνωρισμένα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας και ψηφιακών δεξιοτήτων.
Ειδικότερα το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας για την παιδεία περιλαμβάνει τα εξής:
- Διεύρυνση της εφαρμογής του ολοήμερου σχολείου ως τις 17:30 και επέκταση εφαρμογής του διευρυμένου και ενισχυμένου ολοήμερου προγράμματος
- σε νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία σε όλη τη χώρα.
- Επέκταση πρότυπων και πειραματικών σχολείων: 150 Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία μέχρι το 2027.
- Αύξηση των μισθολογικών απολαβών εκπαιδευτικών, με έμφαση στους νεοδιόριστους εκπαιδευτικούς και σε στελέχη εκπαίδευσης με αυξημένες αρμοδιότητες.
- Ελεύθερη επιλογή από γονέα της σχολικής μονάδας φοίτησης των μαθητών.
- Ανέγερση φοιτητικών εστιών για τη στέγαση 8.500 φοιτητών μέσω ΣΔΙΤ.
- Ενίσχυση του θεσμού της μαθητείας και Αναβάθμιση Επαγγελματικών Λυκείων.
- Επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών και αναβάθμιση των υποδομών στις Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας. Επέκταση του θεσμού των Πειραματικών ΕΠΑΣ και ενιαίος τρόπος λειτουργίας των ΕΠΑΛ, όπως τα Πρότυπα ΕΠΑΛ.
- Ειδικό πρόγραμμα για τον σχολικό εκφοβισμό. Εθνική στρατηγική κατά της βίας κατά των ανηλίκων.
- Voucher για διεθνώς αναγνωρισμένα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας και ψηφιακών δεξιοτήτων σε Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια εκπαίδευση.
ΣΥΡΙΖΑ
Στο πρόγραμμά του για την παιδεία ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία δεσμεύεται για μια συμπεριληπτική δημοκρατική και δωρεάν δημόσια εκπαίδευση.
Το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ για την παιδεία, έχει ως εξής:
- 14χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο έως το λύκειο, με την ένταξη όλων των υπαρχόντων τύπων λυκείων
- Αύξηση της χρηματοδότησης για την εκπαίδευση στο 5% του ΑΕΠ
- Διπλασιασμός σε βάθος τετραετίας της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων
- Αναμόρφωση του ειδικού μισθολογίου των μελών ΔΕΠ με βάση και την νομολογία του ΣτΕ
- Εξασφάλιση μόνιμων διορισμών, για την πλήρη κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών
- Διπλασιασμό του αριθμού καθηγητών και ερευνητών σε βάθος τετραετίας
- Αύξηση κατά 15% του διοικητικού προσωπικού των πανεπιστημίων
- Επαναφορά του κλίματος δημοκρατίας και συνεργασίας στα σχολεία. Κατάργηση του συστήματος της ατομικής αξιολόγησης (ν.4823/2021) και της εξωτερικής αξιολόγησης των σχολείων (ν.4692/2020), και επαναφορά του ν.4547/2018 περί αποτίμησης και προγραμματισμού εκπαιδευτικού έργου. Ανανέωση και ενίσχυση των συνεργειών στα ΠΕΚΕΣ
- Ενίσχυση του Ολοήμερου Σχολείου, του νηπιαγωγείου, του δημοτικού και του γυμνασίου, σε δομές και προγράμματα σπουδών
- Προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας κάθε παιδιού, αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας
- Παιδαγωγική και κοινωνική στήριξη των παιδιών με αυξημένες ανάγκες, προαγωγή της αλληλεγγύης και συμπερίληψης
- Ενίσχυση της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης
- Επανένταξη μαθημάτων κοινωνικών επιστημών και καλλιτεχνικής παιδείας
- Μείωση ύλης στα γυμνάσια και λύκεια και αλλαγή προγραμμάτων σπουδών
- Μείωση του ανώτατου αριθμού μαθητών/-τριών σε 20 ανά τμήμα για το νηπιαγωγείο και την Α ́ τάξη δημοτικών σχολείων από τον Σεπτέμβριο 2023, που θα επεκτείνεται σταδιακά και στις υπόλοιπες τάξεις. Ταυτόχρονη μείωση του μεγέθους των τμημάτων της Γ ́ τάξης των λυκείων σε 20 μαθητές/-τριες ανά τμήμα, στο πλαίσιο της προπαρασκευαστικής λειτουργίας της Γ ́ τάξης για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια
- Στήριξη προγραμμάτων επιμόρφωσης για όλα τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας
- Δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης σε πανεπιστημιακά τμήματα με αναβάθμιση του απολυτηρίου και καθιέρωση της Γ ́ Γενικού Λυκείου ως τάξης κυρίως προετοιμασίας
- Κατάργηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής για την πρόσβαση στα πανεπιστήμια από τη φετινή χρονιά. Αυτό δεν συνεπάγεται καμία αλλαγή στο σύστημα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Από τον Σεπτέμβριο 2023 εφαρμόζεται η δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης, σε όσα πανεπιστημιακά τμήματα το επιτρέπει η προσφορά θέσεων, σύμφωνα με το σύστημα του ν.4610/2019
- Επανένταξη όλων των θεμάτων της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης στο ΥΠΑΙΘ
- Κατάργηση της πανεπιστημιακής αστυνομίας και επαναφορά του πανεπιστημιακού ασύλου
- Ενίσχυση των βιβλιοθηκών και αξιοποίηση των ψηφιακών δυνατοτήτων για τα πανεπιστημιακά συγγράμματα
- Μεταφορά των αρμοδιοτήτων των Συμβουλίων Διοίκησης στις Συγκλήτους των πανεπιστημίων και κατάργηση των υφιστάμενων ΣΔ με τη λήξη της θητείας τους
- Κατάργηση της διαγραφής των φοιτητών/-τριών λόγω του κανόνα ν+2
- Προκήρυξη όλων των κενών θέσεων που προέκυψαν από αφυπηρετήσεις στα ΑΕΙ και ΕΚ από το 2018 και προγραμματισμός τετραετίας, με στόχο το διπλασιασμό των
- καθηγητών/-τριών και ερευνητών/-τριών
- Διετή προγράμματα στα πανεπιστήμια, με ελεύθερη πρόσβαση σε αυτά των αποφοίτων των ΕΠΑΛ
- Δωρεάν μεταπτυχιακές σπουδές
- Κατάλληλα κτίρια και επαρκή εξοπλισμό με αξιοποίηση και των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης
- Αποκατάσταση της αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ, με θεμέλιο την αντιπροσωπευτικότητα και με τη συμμετοχή όλων των μελών της ακαδημαϊκής κοινότητας στην ανάδειξη των
- οργάνων
- Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της ΕΘΑΑΕ. Αποσύνδεση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ από την αξιολόγηση
- Εθνικό Σχέδιο Φοιτητικής Στέγης και Μέριμνας. Δημόσια χρηματοδότηση της πρακτικής άσκησης
- Σύνδεση επαγγελματικών προσόντων με την ακαδημαϊκή αναγνώριση του τίτλου σπουδών
- Απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων στους αποφοίτους όλων των πανεπιστημιακών Τμημάτων. Κατοχύρωση των διακριτών ρόλων και ενίσχυση του διαλόγου Πολιτείας-Εκκλησίας
Έρευνα και Καινοτομία
Το γνωσιακό κεφάλαιο που δημιουργείται από την επιστημονική έρευνα βρίσκεται στον πυρήνα της δημόσιας εκπαίδευσης και της βιώσιμης, συμπεριληπτικής και δίκαιης ανάπτυξης, για την αντιμετώπιση των μεγάλων κοινωνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ επομένως επενδύει στην έρευνα και την καινοτομία, όχι ως πολυτέλεια αλλά ως αναγκαιότητα για τη συνολική πορεία της χώρας. Οι δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την ενίσχυση της Έρευνας και Kαινοτομίας συνοψίζονται στα παρακάτω:
- Προαγωγή της ελεύθερης και χωρίς θεματικούς περιορισμούς ποιοτικής επιστημονικής έρευνας. Στήριξη της παραγωγής και προώθησης νέας γνώσης στο διεθνές γίγνεσθαι της έρευνας. Διασφάλιση της ακαδημαϊκότητας, της ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της ερευνητικής δραστηριότητας, με προτεραιότητα τους νέους/ες επιστήμονες
- Επαναφορά της ΓΓ Έρευνας και μεταφορά όλων των υπολοίπων αρμοδιοτήτων Έρευνας από το Υπουργείο Ανάπτυξης στο Υπουργείο Παιδείας
- Νέο νομοθετικό πλαίσιο για την έρευνα και την εξέλιξη των δημοκρατικών θεσμών και συμμετοχικών διαδικασιών στην εσωτερική ζωή των Ερευνητικών Κέντρων (ΕΚ)
- Αύξηση της δημόσιας επιχορήγησης των ΕΚ, κάλυψη της πλήρους μισθοδοσίας του τακτικού προσωπικού και των λειτουργικών δαπανών
- Ανασχεδιασμός της χρηματοδότησης της έρευνας από το Ταμείο Ανάκαμψης
- Έμφαση στη στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού, με υποστήριξη και μακρόχρονη χρηματοδότηση του Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) και διαφύλαξη της φυσιογνωμίας του ως ανεξάρτητου μηχανισμού στήριξης της ελεύθερης βασικής ή εφαρμοσμένης έρευνας, ειδικά των νέων ερευνητών
- Συστηματική προκήρυξη νέων μόνιμων θέσεων εργασίας ερευνητικού και άλλου προσωπικού, με στόχο το διπλασιασμό των μόνιμων θέσεων ερευνητών στην 4ετία και
- άμεση υλοποίηση του 1:1 για τους αφυπηρετήσαντες από το 2018
- Στήριξη των νέων επιστημόνων, ειδικά υποψηφίων διδακτόρων και μεταδιδακτορικών ερευνητών, και αντιμετώπιση της εργασιακής επισφάλειας στην υλοποίηση
- ερευνητικών έργων
- Στήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας και ιδίως των νεοφυών καινοτόμων
- επιχειρήσεων, με διαφανή κριτήρια αξιολόγησης και αξιοποίηση των πολλαπλών χρηματοδοτικών εργαλείων της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπως η Δράση «Ερευνώ- Δημιουργώ-Καινοτομώ», το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών Equifund, και η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα
- Για την αντιμετώπιση του brain drain, δημιουργία θέσεων εργασίας αορίστου χρόνου για Έρευνας και Ανάπτυξης στο δημόσιο τομέα και επιδότηση θέσεων εργασίας σε τμήματα Ε&Α καινοτόμων επιχειρήσεων
- Συνέχιση και διεύρυνση εμβληματικών δράσεων και εθνικών δικτύων για την αντιμετώπιση σημερινών και μελλοντικών κρίσεων (ιατρική ακρίβειας, ενέργεια, διατροφή, κβαντικές τεχνολογίες, κλιματική κρίση, πολιτισμός, κοινωνικές ανισότητες, επιπτώσεις της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης)
ΠΑΣΟΚ
Για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ προτείνει δημόσιο διάλογο για τις εξής τέσσερις μεταρρυθμίσεις
- Εθνικό Απολυτήριο: Αποκτάται με πανελλήνιες εξετάσεις των αποφοίτων Λυκείου σε βασικό κορμό μαθημάτων,
- Εθνικό Πτυχίο: Πιστοποιεί τα ακαδημαϊκά προσόντα όλων των αποφοίτων παρεμφερών Τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης
- Αναβάθμιση της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ)
- Αναβάθμιση και κίνητρα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης
Ειδικότερα, το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ για την παιδεία, έχει ως εξής:
Για το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής η Παιδεία είναι εθνική υπόθεση. Για αυτό δεσμευόμαστε να προχωρήσουμε όλες τις προτάσεις μας μετά από ανοιχτή δημόσια συζήτηση και επιδιώκοντας τη μέγιστη δημοκρατική νομιμοποίηση, αναγνωρίζοντας ότι μόνο έτσι θα εξασφαλιστούν σημαντικά και μακροπρόθεσμα οφέλη για την ελληνική κοινωνία.
Βασική επιλογή μας είναι η επανασύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας το οποίο ως ανεξάρτητο όργανο θα συμβάλει στην ανάδειξη όλων βασικών προτεραιοτήτων και θα συντονίζει ένα συνεχή εθνικό διάλογο για μεταρρυθμιστική πολιτική στην εκπαίδευση.
Για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος προτείνουμε να τεθούν στον δημόσιο διάλογο οι εξής τέσσερις μεταρρυθμίσεις:
- Εθνικό Απολυτήριο. Αποκτάται με πανελλήνιες εξετάσεις σε βασικό κορμό μαθημάτων, στις οποίες συμμετέχουν οι απόφοιτοι Λυκείων. Δεν είναι μόνο το κύριο προαπαιτούμενο για την πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση αλλά και βασικό εργαλείο για την αναμόρφωση και την διαρκή αξιολόγηση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό θέτουμε και τον στόχο με το τέλος της υποχρεωτικής εκπαίδευσης οι μαθητές να έχουν πιστοποίηση γνώσεων στην Πληροφορική και σε μία Ξένη Γλώσσα.
- Εθνικό Πτυχίο: Αντίστοιχη μεταρρύθμιση όμως χρειάζεται και η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για αυτόν τον λόγο δίπλα στον θεσμό του Εθνικού Απολυτήριου προτείνουμε και την απόκτηση «εθνικού πτυχίου» που θα πιστοποιεί την ακαδημαϊκά προσόντα όλων των αποφοίτων παρεμφερών σχολών και τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
- Με τον τρόπο αυτό θα αντιμετωπιστεί το μεγάλο πρόβλημα του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος να μην διαθέτει βάση σύγκρισης προσόντων και γνώσεων μεταξύ ομοειδών αποφοίτων από διαφορετικά ιδρύματα. Με την σειρά της αυτή η έλλειψη σύγκρισης προκαλεί σύγχυση στην αγορά εργασίας και οδηγεί σε λανθασμένες αποφάσεις επιλογής προσωπικού στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.
- Αναβάθμιση του ρόλου της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Είναι εξαιρετικά σημαντικό η Αρχή να ενισχυθεί με όλα εκείνα τα θεσμικά εργαλεία που θα την βοηθήσουν για να αξιολογεί με συστηματικό τρόπο όλα τα τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και να τους παρέχει τις απαραίτητες κατευθύνσεις για να προσαρμοστούν στις δυναμικές σύγχρονες εκπαιδευτικές ανάγκες. Η ΑΔΙΠ καταστρώνει συγκριτικό πίνακα με τις αξιολογήσεις της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δημοσιεύει τα αποτελέσματα της σε ετήσια ΄Εκθεση.
- Αναβάθμιση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Η αναβάθμιση και ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης τόσο με ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους αλλά πρωτίστως με αναβαθμισμένα προγράμματα σπουδών και προγράμματα μαθητείας αποτελεί μία κρίσιμη προϋπόθεση για την συνολική βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος στην χώρα μας και την ανάγκη διάθεσης εξειδικευμένων στελεχών σε σύγχρονους τομείς τεχνολογίας και καινοτομίας.
- Για την επιτυχία αυτού του στόχου θεωρούμε ότι πρέπει να υπάρχουν αναβαθμισμένα επαγγελματικά δικαιώματα για τους αποφοίτους της και μία αμφίδρομη κινητικότητα με τις δομές της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
- Για την προσέλκυση φοιτητών από όλες τις κοινωνικές κατηγορίες, προτείνουμε να ληφθούν μέτρα οικονομικής ενίσχυσης οικογενειών με παιδιά φοιτητές ή καταρτιζόμενους στην επαγγελματική εκπαίδευση (όπως η έκπτωση φορολογίας ή η αύξηση του αφορολόγητου για γονείς φοιτητών και σοβαρή στεγαστική συνδρομή), παράλληλα με τις υποτροφίες αριστείας».
Οι παιδαγωγικοί στόχοι
Προκρίνουμε τις παρακάτω συγκεκριμένες προτάσεις για την Προσχολική, την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση καθώς και την Επαγγελματική Εκπαίδευση:
- Ουσιαστική ενοποίηση των προγραμμάτων της Πρωτοβάθμιας και της υποχρεωτικής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Νηπιαγωγείο-Δημοτικό-Γυμνάσιο).
- Δραστική μείωση των γνωσιακών τους περιεχομένων και παράλληλη μετατόπιση του βάρους στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, στην εμπέδωση της θεωρητικής γνώσης και στην αξιοποίησή της, στην απόκτηση δεξιοτήτων συνεργασίας και επικοινωνίας, ευχέρειας στην επίλυση πρακτικών προβλημάτων, σχεδιασμού συστημάτων και κατανόησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς και του κοινωνικού-οικονομικού-πολιτισμικού περιβάλλοντος.
- Μετατόπιση του «βάρους» στην καθημερινή λειτουργία και την ουσιαστική επαφή των μαθητών με τα αντικείμενα, από τις εξεταστικές διαδικασίες και τον όλο και μεγαλύτερο όγκο της εξεταστέας ύλης.
- Θέσπιση της, ανύπαρκτης σήμερα, δυνατότητας των μαθητών να κάνουν επιλογές μέσα σε ένα ευέλικτο, ανοιχτό σχολείο που θα προσφέρει ποικιλία αντικειμένων τα οποία θα το καθιστούν ελκυστικότερο για τα παιδιά.
- Ουσιαστική ανάπτυξη αντικειμένων πολιτισμού, αθλητισμού και αισθητικής αγωγής, τα οποία σήμερα αποτελούν τους «παρίες» των προγραμμάτων.
- Ίδρυση/επαναλειτουργία και εμπλουτισμός των Σχολικών Βιβλιοθηκών σε κάθε σχολική μονάδα ή ανά συγκρότημα σχολικών μονάδων καθώς και της πρόσβασης σε ψηφιακές βιβλιοθήκες.
- Αναβάθμιση του τομέα των ξένων γλωσσών με αναμόρφωση προγραμμάτων και διδακτικού υλικού, με στόχο να απαλλαγούν οι οικογένειες από το πρόσθετο κόστος της εκμάθησης και της πιστοποίησής τους, οι οποίες θα ολοκληρώνονται εντός του δημοσίου σχολείου.
- Ανοικτά σχολεία όλων των βαθμίδων, σε ανοικτές κοινωνίες. Νηπιαγωγεία, Δημοτικά Σχολεία, Γυμνάσια, Γενικά Λύκεια, ΕΠΑΛ, κόμβοι ανταλλαγής απόψεων, καινοτομίας και διασύνδεσης με την τοπική κοινωνία και οικονομία – κοινωνικούς εταίρους.
- Θεσμική, επιστημονική και υλικοτεχνική στήριξη του έργου των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων.
- Ενίσχυση και διεύρυνση, σε όλες τις βαθμίδες, των θεσμών άμβλυνσης των ανισοτήτων όπως το Ολοήμερο Σχολείο και οι παράλληλες δομές ενισχυτικής διδασκαλίας και αντισταθμιστικής αγωγής. Ιδιαίτερη σημασία στα σχολεία εκπαίδευσης μειονοτήτων με αναβάθμιση του εκπαιδευτικού περιεχομένου, της τεχνολογίας και των υποδομών.
- Μέριμνα ώστε στα Νηπιαγωγεία να ενισχυθούν οι εκπαιδευτικοί στο έργο τους, να ενισχυθεί και να οργανωθεί η διοίκησή τους και να στελεχωθούν με βοηθητικό προσωπικό, το οποίο είναι αναγκαίο.
- Το δημόσιο σχολείο παραμένει ευθύνη και αποκλειστική αρμοδιότητα της πολιτείας, με κέντρο το Υπουργείο Παιδείας, όσον αφορά τη χρηματοδότηση, το προσωπικό και το βασικό πλαίσιο προγραμμάτων, με ευρεία όμως και ουσιαστική αυτονομία, όσον αφορά την οικονομική διαχείριση, τη διοίκηση, την εξειδίκευση των προγραμμάτων και του εκπαιδευτικού του υλικού.
- Θεσμική και οικονομική στήριξη της διοίκησης του σχολείου, ώστε να αναπτυχθεί στηριζόμενο στις δυνάμεις του εκπαιδευτικού προσωπικού και τη συμβολή των κοινωνικών εταίρων (γονείς, τοπική αυτοδιοίκηση, πολιτιστικοί και άλλοι κοινωνικοί φορείς).
- Καταπολέμηση του συγκεντρωτισμού και της τεράστιας γραφειοκρατίας που «στραγγαλίζουν» την δημιουργικότητα και κατασπαταλούν ανθρώπινους και υλικούς πόρους, μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό και θεσμικές αλλαγές.
- Αξιολόγηση όλων των συντελεστών του εκπαιδευτικού συστήματος: θεσμών, πολιτικών, υποδομών, χρηματοδότησης, διοίκησης και εκπαιδευτικών, αξιοπιστία και διαφάνεια στην επιλογή των στελεχών της εκπαίδευσης και διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
- Αύξηση του αριθμού και επέκταση της γεωγραφικής κατανομής Πειραματικών Σχολείων όλων των βαθμίδων και Μουσικών, Καλλιτεχνικών και Αθλητικών Γυμνασίων και Λυκείων.
- Στήριξη των μαθητών όλων των βαθμίδων της Γενικής και της Ειδικής Αγωγής από ειδικές δομές και από ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.
- Ευρεία μεταρρύθμιση του Λυκείου, ώστε, αφενός μεν να πάψει να είναι αποκλειστικά μηχανισμός εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και αφετέρου να οργανωθεί στη λογική των όσο το δυνατόν περισσοτέρων δυνατοτήτων επιλογών που θα έχουν οι μαθητές.
- Πλήρης, ουσιαστική, με σύγχρονες μορφές, ανάπτυξη, σε όλα τα σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του θεσμού της Συμβουλευτικής και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού με απασχόληση Συμβούλων Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Σταδιοδρομίας σε κάθε σχολική μονάδα.
- Σε κάθε Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ.) ή συγκροτήματα ΕΠΑ.Λ. ίδρυση «Γραφείων Σύνδεσης με την Αγορά Εργασίας και Σταδιοδρομίας» και στελέχωσή τους με ικανό αριθμό «Συμβούλων Σταδιοδρομίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού».
- Καθιέρωση του πολλαπλού βιβλίου και «Ανοικτού Φακέλου Μαθήματος» όπου θα εμπλουτίζεται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής αλλά και τους εκπαιδευτικούς.
ΚΚΕ
Για την Παιδεία το ΚΚΕ προτείνει:
Να διευρυνθεί η βασική-γενική εκπαίδευση, ώστε όλοι οι νέοι
άνθρωποι να διαμορφώνουν μια ολόπλευρη και αρμονική προσωπικότητά, πριν από οποιαδήποτε επαγγελματική επιλογή και ένταξη στον κοινωνικό καταμερισμό εργασίας. Να είναι υποχρεωτική, δωρεάν.
Κάλυψη του συνόλου των εκπαιδευτικών αναγκών από τον κρατικό προϋπολογισμό. Κατάργηση κάθε μορφής ιδιωτικοποίησης, άμεσης ή έμμεσης, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Διπλασιασμός τουλάχιστον των κρατικών κονδυλίων για την εκπαίδευση.
Θέσπιση ενιαίου Δωδεκάχρονου Σχολείου βασικής-γενικής εκπαίδευσης για όλους αδιακρίτως τους νέους και τις νέες, χωρίς διακρίσεις.
Απεξάρτηση του προγράμματος και των εξετάσεων του Λυκείου από το σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια, για να ενισχυθεί ο ρόλος της γενικής μόρφωσης και να γίνει κτήμα όλων των νέων.
Σχολεία πρωινά, σύγχρονα και ασφαλή με όλη την απαιτούμενη υποδομή και εξοπλισμό σε εργαστήρια, γυμναστήρια, βιβλιοθήκες χωρίς κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό με μείωση της αναλογίας διδασκόντων /διδασκομένων. Σε όλα τα σχολεία υποδομή ιατρικής πρόληψης και υγιεινής.
Ριζική αναμόρφωση των σχολικών προγραμμάτων και βιβλίων. Βιβλία επιστημονικά και παιδαγωγικά επεξεργασμένα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και δυνατότητες της κάθε ηλικίας.
Επαρκής διδασκαλία των ξένων γλωσσών.
Κατάργηση του διπλού δικτύου ΛΥΚΕΙΟ-ΤΕΕ και άρση κάθε μέτρου κατηγοριοποίησης ιδιωτικοποίησης των σχολείων και των ΑΕΙ.
Καθιέρωση συστήματος δημόσιων και δωρεάν «μεταλυκειακών» επαγγελματικών σχολών για να εξασφαλίζεται ουσιαστική επαγγελματική μόρφωση βασισμένη στα γερά θεμέλια του 12χρονου. Κατάργηση των ΤΕΕ,
ΙΕΚ, ΚΕΚ και άλλων «εκπαιδευτηρίων» πρόχειρης «κατάρτισης» που μόνη τους αποστολή έχουν να ξεγελούν την απελπισία χιλιάδων άνεργων νέων.
Αναδιοργάνωση, ενίσχυση, βελτίωση της νυχτερινής εκπαίδευσης.
Ενιαία δημόσια και δωρεάν ανώτατη εκπαίδευση, αποδεσμευμένη από το μονοπωλιακό εναγκαλισμό, χωρίς ταξικούς φραγμούς και αντιεπιστημονικούς διαχωρισμούς των σπουδών σε κύκλους και των ιδρυμάτων σε κατηγορίες, με ενιαίους όρους.
Να κατοχυρωθεί ο ενιαίος χαρακτήρας των προπτυχιακών σπουδών των ΑΕΙ όσο και των μεταπτυχιακών.
Κατάργηση κάθε είδους διδάκτρων, εξασφάλιση δωρεάν συγγραμμάτων, σίτισης και στέγασης όλων των φοιτητών. Παροχή υποτροφιών σε όλους για μεταπτυχιακές σπουδές.
Οικονομική και επιστημονική στήριξη των εκπαιδευτικών για να
μπορούν να ανταποκρίνονται στο σύνθετο λειτούργημά τους.
Κατάργηση όλων των αυταρχικών, κατασταλτικών μέτρων και ρυθμίσεων που καταργούν τις συλλογικές διαδικασίες και την ελευθερία στην εκπαίδευση, όπως η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, το Καθηκοντολόγιο των εκπαιδευτικών, οι Κανονισμοί σχολείων και ΑΕΙ, κ.λ.π.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ
Διαπιστώσεις
Παρατηρείται υποβάθμιση του επιπέδου της δημόσιας Παιδείας:
• Οι δαπάνες για την Παιδεία υπολείπονται της ΕΕ 0,7% του ΑΕΠ σε σχέση με 1%, όταν το ΑΕΠ έχει μειωθεί στα μνημονιακά χρόνια.
• Το επίπεδο των γνώσεων των μαθητών υπολείπεται του μέσου όρου του ΟΟΣΑ, όπως προκύπτει από τον διαγωνισμό PISA.
Μέτρα
• Προτεραιότητά μας η ελληνοκεντρική μαθησιακή πολιτισμολογική μέθοδος. Εισαγωγή των αρχαίων, σεβασμός σε εθνικά, θρησκευτικά σύμβολα. Επανέλεγχος και βελτίωση των βιβλίων.
• Εμπιστοσύνη στον εκπαιδευτικό με μόνιμες θέσεις, βελτίωση των υποδομών, αξιολόγηση και συνεχή επανεκπαίδευση.
• Προστασία του πανεπιστημιακού χώρου με απομάκρυνση κομμάτων και εγκληματικής δραστηριότητας.
• Ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης, της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, της συνεχόμενης κατάρτισης και της σύνδεσης με την αγορά εργασίας.
• Υποστηρίζουμε την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, τουλάχιστον 3 δις € έσοδα και 100.000 θέσεις εργασίας.
ΜΕΡΑ25
Βασικές θέσεις του ΜέΡΑ25 για την εκπαίδευση
- Διαβάζουμε τη μεγάλη εικόνα και επιδιώκουμε ριζικές μεταρρυθμίσεις, που θα επιτρέψουν στο εκπαιδευτικό σύστημα να πάρει μπροστά με νέο τρόπο. Οποιεσδήποτε σημειακές αλλαγές έχουν προσωρινό εμβαλωματικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν τη χειραφετητική επανίδρυση της Παιδείας.
- Η οικονομική κατάσταση σχολείων και ΑΕΙ είναι δραματική. Παρ’ όλο που γνωρίζουμε ότι η Οικονομία είναι ένας μόνο παράγοντας και τα οικονομικά μεγέθη δεν δίνουν από μόνα τους λύσεις, απαιτούμε άμεση και επαρκή χρηματοδότηση για τον ανασχεδιασμό και την επανίδρυση της Παιδείας.
- Πιστεύουμε ότι εκπαίδευση δεν σημαίνει αποκλειστικά μάθηση και γνώση. Είναι πρωτίστως ανάγκη του ατόμου και της κοινωνίας για ζωή, συμμετοχή, πολιτειότητα και χτίσιμο αξιών. Στις επιδιώξεις μας είναι να μετατρέψουμε τον παθητικό χαρακτήρα της ελληνικής εκπαίδευσης σε ενεργητικό και ερευνητικό.
- Θέλουμε σχολεία ζωντανά, φυσική συνέχεια της οικογενειακής ζωής, της γειτονιάς, της πόλης, του χωριού, της κοινότητας που θα λειτουργούν ως χώροι πρόληψης, φροντίδας και θεραπείας από τη βία. Σχολεία με χώρο για το συναίσθημα, τα πρόσωπα και τις υποκειμενικότητες, διαδικασία που θα μας επιτρέψει να συνδέσουμε καλύτερα τη μάθηση με τον τόπο, τη γειτονιά, την κάθε κοινότητα. Προσέγγιση θεμάτων τοπικής ιστορίας, τοπικών οικονομικών συντελεστών, τοπικών οικοσυστημάτων, παραδόσεων, κ.α. θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να συνδεθούν οργανικά με το περιβάλλον τους, να το κατανοήσουν και να θελήσουν να εργαστούν για αυτό. Έτσι, η τοπικότητα γίνεται ένα συμπληρωματικό σκαλοπάτι για το ζωντάνεμα παραμελημένων τοπικών πλουτοπαραγωγικών δυνατοτήτων, οι οποίες παραμένουν σημαντικές, παρ’ όλη την επί δεκαετίες απαξίωση και ενίοτε βανδαλισμό τους.
- Θεωρούμε ότι η γνώση δεν είναι μόνο εργαλείο κοινωνικής και επαγγελματικής επιτυχίας. Τα σχολεία μας δεν είναι μόνο χώροι μάθησης, αλλά χώροι ζωντανών σχέσεων και ζυμώσεων της κοινότητας. Προωθούμε μία Παιδαγωγική που θα ελευθερώνει τον άνθρωπο από τις ταξικές διακρίσεις και θα εστιάζει στις ανάγκες των μικρών να ψηλώσουν ανάλογα, προς όφελος όλης της κοινότητας.
- Είμαστε πεπεισμένοι ότι η εκπαίδευση έχει ταξικό πρόσημο. Ο καλύτερος δείκτης για τη σχολική και την επαγγελματική επιτυχία είναι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση και το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας. Μέσα από το δωρεάν δημόσιο σχολείο, στόχος μας είναι να ανατρέψουμε αυτό το δεδομένο, με ενέργειες που αντλούν την έμπνευσή τους από την κριτική παιδαγωγική. Γιατί αποτελεσματική εκπαίδευση για όλους σημαίνει άρση των αποκλεισμών και των ανισοτήτων μέσω της άρσης ή της άμβλυνσης των ποικίλων παραγόντων που τους ενισχύουν (ταξικοί, γεωγραφικοί, οικογενειακοί, προσωπικοί).
- Πιστεύουμε πως όλα τα παιδιά και όλοι οι νέοι του τόπου μας αδιακρίτως τοπικής και κοινωνικοοοικονομικής προέλευσης αξίζουν το καλύτερο. Επιζητούμε άριστα σχολεία και όχι σχολεία αριστείας, γιατί δεν πιστεύουμε στα σχολεία αριστείας και υψηλού πολιτισμικού κεφαλαίου που απευθύνονται σε λίγους. Στηρίζουμε την ανάγκη για δωρεάν, δημόσια, μη ταξική και διευρυμένη Παιδεία για όλους!
- Ενισχύουμε τη Νεοελληνική Παιδεία καθώς πιστεύουμε ότι πρέπει να αποκτήσει νέο στόχο με το άνοιγμά της όχι μόνο τοπικά, αλλά και σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο. Για να γίνει αυτό πράξη, θα πρέπει να αναδειχθούν οι πανανθρώπινες και διαχρονικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας. Πρέπει να αποκτήσουμε εξωστρέφεια τόσο στην έννοια της Παιδείας μας (ευρύτερη έννοια), όσο και στην έννοια της εκπαίδευσης (ειδικότερη έννοια). Θα πρέπει να αναδείξουμε την πρωτοπορία της Νεοελληνικής Παιδείας σε διάφορους τομείς των Γραμμάτων, της Επιστήμης, των Τεχνών κ.λπ. Να στηρίξουμε τη διδασκαλία και τη χρήση της γλώσσας μας και να αναδείξουμε το όραμά μας για την ελληνική γλώσσα και γραμματεία σε παγκόσμιο επίπεδο, ειδικά με τη βοήθεια του διαδικτύου και της ομογένειας.
- Έρευνα για την εκπαίδευση: Είναι ανάγκη να αποκτήσουμε μια πραγματική εικόνα των μηχανισμών και των παραγόντων που επιδρούν στην εκπαιδευτική διαδικασία, να μελετήσουμε σε βάθος την ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα, να αποτυπώσουμε την ένταση και τις συνέργειες που τροφοδοτούν τα φαινόμενα, να καταγράψουμε τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά δεδομένα, για να μπορέσουμε να διαμορφώσουμε προτάσεις που θα συνιστούν ουσιαστικές παρεμβάσεις. Διαφορετικά οποιοσδήποτε διάλογος για την εκπαίδευση θα παραμένει στο επίπεδο των παράλληλων μονολόγων και των διαισθητικών ή πελατειακών προσεγγίσεων.
- Εκπαίδευση στην Έρευνα: Παράλληλα με την προώθηση της εκπαιδευτικής έρευνας, η εξοικείωση εκπαιδευτικών και μαθητών με ερευνητικές δεξιότητες αποτελούν αντίδοτο στη βερμπαλιστική, παθητική ημιμάθεια, που αποτελεί το μέχρις στιγμής κατεξοχήν ενδημικό είδος του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Το ερευνητικό στοιχείο αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της ενεργού μάθησης. Και μπορεί να ενσωματωθεί σε διδακτικές πρακτικές ακόμα και από το επίπεδο του νηπιαγωγείου. Η πειραματική ψηλάφηση του Φρενέ είναι ένας από τους τρόπους της εξοικείωσης του μαθητή με την ενεργητική έρευνα.
- Για τη λειτουργική σύνδεση του σχολείου με την κοινωνική ζωή θεωρούμε ότι το σχολείο πρέπει να εκπαιδεύει τα παιδιά και τους νέους στα κοινωνικά και οικονομικά φαινόμενα που ορίζουν τη ζωή τους, στη δικαιοσύνη που διέπει τους κανόνες της ανθρώπινης συνύπαρξης, στη διαμόρφωση συνθηκών ικανοποιητικής Υγείας για όλους και στην εξοικείωση με τη σύγχρονη τεχνολογία. Για το λόγο αυτό ενισχύουμε τον ψηφιακό εγγραμματισμό των παιδιών, από πολύ νωρίς, ώστε οι νέοι να μπαίνουν στην ψηφιακή εποχή με τα απαιτούμενα εφόδια και την απαιτούμενη κατανόηση της ψηφιακής εποχής.
- Τόσο η εξοικείωση με τις ερευνητικές δεξιότητες, όσο και η διασύνδεση του σχολείου με την κοινότητα απαιτούν και προϋποθέτουν έναν επαναπροσανατολισμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος σε όλες τις βαθμίδες του από την αφηρημένη και γενικευτική αντίληψη για τη γνώση προς την αντίληψη της γνώσης-δράσης. Η σύνδεση της εκπαίδευσης με την τοπικότητα και το ενδιαφέρον για τον συγκεκριμένο, φυσικό, κοινωνικό, οικονομικό, ανθρωπογενή χώρο, μέσα στον οποίο διεξάγεται η εκπαιδευτική διαδικασία και η σύνδεσή της με αυτόν αποτελεί βασικό στοιχείο του οράματός μας για την εκπαίδευση και πιστεύουμε ότι μπορεί να αποτελέσει έναν δυναμικό παράγοντα προς την ανατροπή των συγκεντρωτικών, βερμπαλιστικών και υδροκέφαλων παθολογιών που μαστίζουν την εκπαίδευση και αναπαράγονται μέσω αυτής.
- Θεωρούμε επιτακτικά αναγκαίο, σε επίπεδο πραγματικό αλλά και συμβολικό, να επανέλθει το ακαδημαϊκό άσυλο στα Πανεπιστήμιά μας, και θεωρούμε σημαντικό να υπάρχει λειτουργική σύνδεση του Πανεπιστημίου με την κοινωνία με τη λογική των ανοιχτών προς την κοινωνία και τα κινήματα ΑΕΙ. Είμαστε αντίθετοι με την επιβολή αστυνομικών σωμάτων στα ΑΕΙ και θεωρούμε ότι οποιοδήποτε σώμα ασφάλειας θα πρέπει να εξαρτάται και να λογοδοτεί αποκλειστικά και μόνο στην ακαδημαϊκή κοινότητα, των φοιτητών συμπεριλαμβανομένων.