Κείμενο 1
Να πολεμήσουμε την ομοφοβία
Μεθαύριο είναι η παγκόσμια ημέρα κατά της ομοφοβίας, αμφιφοβίας και τρανσφοβίας.
Στην ελληνική δημόσια σκηνή παραμένει μια λανθάνουσα μορφή ομοφοβίας. Συχνά η συζήτηση γίνεται γύρω τριγύρω, χωρίς να χρησιμοποιείται η λέξη ομοφυλοφιλία ή γκέι. Και σιωπή. Δεν ρωτάμε, δεν το συζητάμε. Πρόσωπα από τον χώρο του θεάματος, της πολιτικής, της δημοσιογραφίας διστάζουν να το δηλώσουν ανοιχτά. Πρέπει να δουλέψουμε σκληρά για να πολεμήσουμε την ομοφοβία.
Η ομοφοβία είναι καμιά φορά και εσωτερικευμένη. «Πρόσεχε μη σε στιγματίσει αυτό και χαθούν οι ικανότητές σου». Να στιγματίσει τι; Αυτό πού είναι κανείς; Ζωή κρυφή δεν είναι ζωή ευτυχισμένη. Αφού έτσι ζω πάρα πολλά χρόνια, τώρα θα αλλάξω; Χωρίς αυτοσεβασμό δεν υπάρχει ισορροπία, δεν υπάρχει επιτυχία. Ο,τι κρατάει κανείς μέσα του, τον δηλητηριάζει. Είμαι περήφανος και ευτυχισμένος για αυτό που είμαι. Η φωνή δίνει δύναμη. Και τη δύναμη έχουμε υποχρέωση να τη χρησιμοποιούμε, διότι δεν την έχουν όλοι.
«Δεν μας νοιάζει τι κάνεις στο κρεβάτι σου», είναι το κλισέ που έχουμε ακούσει πολλές φορές. Μα η προσωπική ζωή του ανθρώπου δεν ταυτίζεται με τη σεξουαλική του ζωή. Οπως μπορεί να βεβαιώσει και κάθε ετερόφυλο ζευγάρι, δεν έχει κανείς μια μακροχρόνια σχέση απλώς και μόνο για να κάνει σεξ. Tο Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών στην απόφαση αναγνώρισης του γάμου ομοφύλων αναφέρει: «Δύο άνθρωποι γίνονται κάτι πολύ πιο σπουδαίο από αυτό που ήταν πριν… Προσδοκούν ότι δεν θα είναι καταδικασμένοι να ζουν στη μοναξιά». Η αγάπη. Και τις σχέσεις μας τις μοιραζόμαστε με τους φίλους μας και την ευρύτερη κοινωνία. Είμαστε όλοι ζώα βαθιά κοινωνικά.
Ολοι άνθρωποι είμαστε και θέλουμε τα ίδια πράγματα από τη ζωή μας. Δεν είμαστε ίδιοι. Αλλά είμαστε ίσοι.
Αλέξης Πατέλης, εφημερίδα "Καθημερινή" (ελαφρώς διασκευασμένο για τις ανάγκες της εξέτασης)
Κείμενο 2
Μπορεί να καταπολεμηθεί η ομοφοβία;
Ο ρόλος της παιδείας και του σχολείου
Το σχολικό περιβάλλον ανέκαθεν έχει αναλάβει την ευθύνη να μεταλαμπαδεύει γνώσεις και αξίες στους μαθητές. Επομένως, είναι πολύ σημαντική η συμβολή του σχολείου στο συγκεκριμένο ζήτημα. Μέσα από τους εκπαιδευτικούς οι μαθητές θα μάθουν για το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας και πόσο αρνητικές διαστάσεις μπορεί να λάβει η ομοφοβία, αντίστοιχα. Το σχολείο οφείλει να υπενθυμίζει και να κάνει κατανοητό το γεγονός πως η ομοφυλοφιλία είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό και άκρως προσωπικό θέμα. Πρέπει να προλαμβάνει καταστάσεις τύπου bullying και να αποτελέσει έναν χώρο προστασίας και ασφάλειας.
Η συμβολή της οικογένειας
Οι γονείς ομοφυλόφιλων παιδιών θα ήταν καλό να ενημερωθούν σωστά επί του θέματος, έτσι ώστε να καταφέρουν να είναι υποστηρικτικοί απέναντι στα παιδιά τους. Πρέπει να τους διακατέχει ένα πνεύμα γόνιμου διαλόγου, καθώς και να δείχνουν μεγάλη κατανόηση. Παράλληλα, πρέπει να καταστήσουν σαφές το γεγονός ότι αυτή η διαφορετικότητα στον σεξουαλικό τους προσανατολισμό είναι προσωπική τους επιλογή και σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει την αγάπη που τρέφουν προς αυτά.
Οι ίδιοι οι ομοφυλόφιλοι
Οι ίδιοι οι ομοφυλόφιλοι, θα ήταν πολύ βοηθητικό να ξεκινήσουν να εξωτερικεύουν τις σκέψεις και τους προβληματισμούς τους. Σε αρκετές περιπτώσεις η διαχείριση της σεξουαλικότητας , δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, επομένως η βοήθεια από κάποιον ειδικό και η ψυχολογική του υποστήριξη θα ήταν πολύ πολύτιμη. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, είναι πολύ σημαντικό οι ομοφυλόφιλοι να συναναστρέφονται με άτομα που αισθάνονται άνετα απέναντί τους και μπορούν ανά πάσα στιγμή να βασιστούν σε αυτούς χωρίς να καταδικαστούν για την διαφορετικότητά τους.
Δέσποινα Τόττη, maxmag.gr (ελαφρώς διασκευασμένο για τις ανάγκες της εξέτασης)
Κείμενο 3
Κεμάλ
Ακούστε την ιστορία του Κεμάλ
ενός νεαρού πρίγκιπα, της Ανατολής
απόγονου του Σεβάχ του θαλασσινού,
που νόμισε ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο
αλλά πικρές οι βουλές του Αλλάχ
και σκοτεινές οι ψυχές των ανθρώπων.
Στης Ανατολής τα μέρη μια φορά και ένα καιρό
ήταν άδειο το κεμέρι, μουχλιασμένο το νερό
στη Μοσσούλη, τη Βασσόρα, στην παλιά τη χουρμαδιά
πικραμένα κλαίνε τώρα της ερήμου τα παιδιά.
Κι ένας νέος από σόι και γενιά βασιλική
αγροικάει το μοιρολόι και τραβάει κατά εκεί
τον κοιτάν οι Βεδουίνοι με ματιά λυπητερή
κι όρκο στον Αλλάχ τους δίνει, πως θ’ αλλάξουν οι καιροί.
Σαν ακούσαν οι αρχόντοι του παιδιού την αφοβιά
ξεκινάν με λύκου δόντι και με λιονταριού προβιά
απ’ τον Τίγρη στον Ευφράτη, απ’ τη γη στον ουρανό
κυνηγάν τον αποστάτη να τον πιάσουν ζωντανό.
Πέφτουν πάνω του τα στίφη, σαν ακράτητα σκυλιά
και τον πάνε στο χαλίφη να του βάλει την θηλιά
μαύρο μέλι μαύρο γάλα ήπιε εκείνο το πρωί
πριν αφήσει στην κρεμάλα τη στερνή του την πνοή.
Με δύο γέρικες καμήλες μ’ ένα κόκκινο φαρί
στου παράδεισου τις πύλες ο προφήτης καρτερεί
πάνε τώρα χέρι χέρι κι είναι γύρω συννεφιά
μα της Δαμασκού τ’ αστέρι τους κρατούσε συντροφιά.
Σ’ ένα μήνα σ’ ένα χρόνο βλέπουν μπρος τους τον Αλλάχ
που από τον ψηλό του θρόνο λέει στον άμυαλο Σεβάχ:
«νικημένο μου ξεφτέρι δεν αλλάζουν οι καιροί,
με φωτιά και με μαχαίρι πάντα ο κόσμος προχωρεί».
Καληνύχτα Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ.
Καληνύχτα…
Νίκος Γκάτσος (στίχοι που μελοποιήθηκαν από τον Μάνο Χατζιδάκι)
Θέματα
Α. Να αποδώσετε συνοπτικά τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να αντιμετωπιστεί η ομοφοβία, σύμφωνα με το κείμενο 2 (60-70 λέξεις).
Μονάδες 20
Β1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες με βάση το περιεχόμενο του κειμένου 1.
α. Στον ελληνικό δημόσιο λόγο υπάρχει μια μορφή ομοφοβίας που παραμένει κρυμμένη.
β. Η καταπίεση των συναισθημάτων δηλητηριάζει τον άνθρωπο.
γ. Η σεξουαλική ζωή του ατόμου εκφράζει απόλυτα την προσωπική του ζωή.
δ. Ο γάμος των ομοφυλόφιλων αποτελεί μία πρόκληση απέναντι στην ευρύτερη κοινωνία.
ε. Όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι.
Μονάδες 5
Β2α. Να αξιολογήσετε τη σχέση του τίτλου του κειμένου 1 με το θέμα του κειμένου και τη θέση που φαίνεται να παίρνει για αυτό ο αρθρογράφος. Στη συνέχεια να αξιολογήσετε την επικοινωνιακή αποτελεσματικότητα του τίτλου.
Μονάδες 10
Β2β. Στην τρίτη παράγραφο του κειμένου 1 "Η ομοφοβία είναι...όλοι", να εντοπίσετε τρεις γλωσσικές επιλογές με τις οποίες ο συντάκτης επιδιώκει να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες του. Πιστεύετε ότι τα καταφέρνει;
Μονάδες 10
Β3. Τα κείμενα 1 και 2 φαίνεται να συμμετέχουν σε έναν διάλογο μεταξύ τους. Να συγκρίνετε το περιεχόμενο των κειμένων και να καταλήξετε σε ένα συμπέρασμα για τη μεταξύ τους νοηματική σχέση.
Μονάδες 10
Γ. Το ποιητικό υποκείμενο στο κείμενο 3 συμπεραίνει ότι "αυτός ο κόσμος δε θα αλλάξει ποτέ". Με ποιες διαπιστώσεις καταλήγει στο συμπέρασμα αυτό; Να γράψετε το ερμηνευτικό σας σχόλιο αξιοποιώντας τουλάχιστον τρεις κειμενικούς δείκτες. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με το συμπέρασμα αυτό;
Μονάδες 15
Δ. Λαμβάνοντας υπόψη και αξιοποιώντας δημιουργικά το περιεχόμενο των κειμένων που διαβάσατε, να γράψετε ένα άρθρο για το ιστολόγιο του σχολείου σας, στο οποίο να αναφέρετε τις συνέπειες της ομοφοβίας τόσο για τα άτομα όσο και για την κοινωνία, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους έμπρακτα η νέα γενιά μπορεί να καταπολεμήσει την κοινωνική αυτή παθογένεια (350-400 λέξεις).
Μονάδες 30
Περισσότερα κριτήρια αξιολόγησης εδώ.
Επιμέλεια: Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος - M.Ed. ειδικός παιδαγωγός, συγγραφέας.
Αναζητήστε το βιβλίο του: Όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις, Αποστόλης Ζυμβραγάκης, εκδόσεις 24 γράμματα, ISBN: 978-618-201-134-8, μέσα από το οποίο μπορείτε να βρείτε οδηγίες για το πώς απαντιούνται τα συγκεκριμένα ερωτήματα.
Στο βιβλίο που κυκλοφορεί παρουσιάζεται με έναν ευρηματικό τρόπο όλη η ύλη των Νέων Ελληνικών Γ' Λυκείου (συνεξέταση γλώσσας και λογοτεχνίας) μέσα από 100+ ερωτήσεις και απαντήσεις.
Πρόκειται για έναν πλήρη οδηγό, στον οποίο θα βρείτε με σαφή και εύστοχο τρόπο απαντήσεις και οδηγίες για όλα τα πιθανά θέματα των πανελλαδικών εξετάσεων στο μάθημα των Νέων Ελληνικών, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη περίληψη, πρακτικό οδηγό για πετυχημένο ερμηνευτικό σχόλιο λογοτεχνίας, πρακτικό οδηγό για πετυχημένη παραγωγή λόγου σε κάθε επικοινωνιακή περίσταση, καθώς και όλα τα νέα κριτήρια αξιολόγησης του ΙΕΠ με τις απαντήσεις τους.
Είναι σίγουρο πως αυτός ο πρακτικός οδηγός Νέων Ελληνικών θα γίνει ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.
Βρείτε το βιβλίο στην "Πολιτεία" με έκπτωση: https://www.politeianet.gr/books/9786182011348-zumbragakis-apostolis-24-grammata-oli-i-uli-ton-neon-ellinikon-g-lukeiou-mesa-apo-100-erotiseis-kai-apantiseis-319288
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα: Ο Αποστόλης Ζυμβραγάκης είναι ένας από τους πλέον αναγνωρισμένους φιλολόγους της γενιάς του, δημιουργός του δημοφιλούς εκπαιδευτικού ιστολογίου "Ηλεκτρονική Διδασκαλία" (e-didaskalia.blogspot.gr), μέσα από το οποίο παρέχεται εκπαιδευτικό υλικό για όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες της χώρας. Όλη αυτή η γνώση πλέον συμπυκνώνεται σε έναν πλήρη και ταυτόχρονα πρακτικό οδηγό Νέων Ελληνικών -απαραίτητο μετά τις τελευταίες αλλαγές- για εκπαιδευτικούς και υποψήφιους πανελλαδικών εξετάσεων.