"Η σκέψη είναι μια αφηρημένη και μη ορατή διεργασία, επομένως, η κατανόησή της είναι δύσκολη για τα παιδιά του νηπιαγωγείου. Για τον λόγο αυτό, κρίνεται απαραίτητη η αξιοποίηση τεχνικών που θα βοηθήσουν τα παιδιά να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά των επιμέρους ικανοτήτων σκέψης, που περιλαμβάνονται στην εργαλειοθήκη, έτσι ώστε να τις αναπτύξουν αποτελεσματικά.
Οι ρουτίνες σκέψης αποτελούν προϊόν του επιστημονικού οργανισμού Project Zero της Παιδαγωγικής Σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ (https://pz.harvard.edu/thinking-routines). Εκλαμβάνονται ως κάθε είδους διαδικασία ή πρότυπο ενέργειας που χρησιμοποιείται συστηματικά, προκειμένου να διευκολύνει την ανάπτυξη συγκεκριμένων ικανοτήτων σκέψης. Αποτελούν ένα απλό και οικείο για τα παιδιά, ως προς τη λειτουργία του, μέσο, μιας και το περιβάλλον της σχολικής τάξης κυριαρχείται από ρουτίνες (π.χ. οργάνωσης των ομάδων, υλοποίησης των σχεδίων εργασίας κτλ.). Οι ρουτίνες σκέψης αποτελούνται από μικρά βήματα-στάδια, καθένα από τα οποία εστιάζει σε μία συγκεκριμένη στοχαστική ενέργεια, παρέχοντας έτσι στα παιδιά ένα πλαίσιο οικοδόμησης κατανόησης γύρω από διαφορετικές ικανότητες σκέψης.
Δεν απαιτούν προηγούμενη επιμόρφωση και μπορούν να αξιοποιηθούν σε κάθε υποενότητα κάθε επιμέρους Θεματικής Ενότητας, και με κάθε τύπο κοινωνικής δομής της τάξης (ολομέλεια →ομάδα →άτομο). Δεν ονομάζονται στρατηγικές αλλά ρουτίνες, γιατί σε αντίθεση με την περιστασιακή χρήση των μαθησιακών στρατηγικών, οι ρουτίνες, μέσα από τη συστηματική ονομασία και επανάληψη των επιμέρους στοχαστικών ενεργειών, εσωτερικεύονται και γίνονται τελικά «κτήμα» των παιδιών..."
Ενδεικτικά ερωτήματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, σύμφωνα πάντα με τον Οδηγό Εκπαιδευτικού, είναι: -Επίλεξε ένα χρώμα/σύμβολο/εικόνα που αντιπροσωπεύει το υπό διερεύνηση ζήτημα/θέμα/ιδέα. Αιτιολόγησε τις επιλογές σου.
Παρακάτω θα βρείτε φύλλα εργασίας για τις θεματικές ενότητες των γιορτών!
Βιβλιογραφία:
- Πεντέρη, Ε., Χλαπάνα, Ε., Μέλλιου, Κ., Φιλιππίδη, Α., & Μαρινάτου, Θ. (2022). Οδηγός νηπιαγωγού -Υποστηρικτικό υλικό. Πυξίδα: Θεωρητικό και Μεθοδολογικό Πλαίσιο-Πρακτικές Εφαρμογές και Διδακτικοί Σχεδιασμοί. Στο πλαίσιο της Πράξης «Αναβάθμιση των Προγραμμάτων Σπουδών και Δημιουργία Εκπαιδευτικού Υλικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» του ΙΕΠ με MIS 5035542.