Κάθε παιδί είναι μοναδικό και αναπτύσσεται με τον δικό του ρυθμό, γεγονός που σημαίνει πως μπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις στην ηλικία έναρξης της ομιλίας και στην κατάκτηση των γλωσσικών δεξιοτήτων. Ωστόσο, υπάρχουν βασικά γλωσσικά στάδια ανάπτυξης που συνήθως παρατηρούνται σε συγκεκριμένες ηλικιακές φάσεις. Ακολουθεί ένας αναλυτικός οδηγός με τα αναμενόμενα στάδια γλωσσικής εξέλιξης από τη γέννηση έως την ηλικία των 6 ετών:
0 – 6 Μηνών
-
Παράγει ήχους ευχαρίστησης και δυσαρέσκειας (π.χ. γέλιο, κλάμα).
-
Μιμείται ή επαναλαμβάνει απλούς ήχους.
-
Αναγνωρίζει οικείες φωνές και στρέφει το κεφάλι προς την πηγή του ήχου.
-
Χρησιμοποιεί ήχους και χειρονομίες για να εκφράσει ανάγκες ή αιτήματα.
7 – 12 Μηνών
-
Εμφανίζεται το βάβισμα (π.χ. "μα-μα-μα" χωρίς εννοιολογική αναφορά).
-
Ανταποκρίνεται στο όνομά του.
-
Κατανοεί βασικές λέξεις, όπως "ναι" και "όχι".
-
Αντιλαμβάνεται απλές εντολές.
-
Μιμείται νέους ήχους.
-
Τροποποιεί το βάβισμα και ξεκινά την παραγωγή πρώτης λέξης (10-12 μηνών).
-
Χρησιμοποιεί 1-3 λέξεις με εκφραστική πρόθεση.
13 – 18 Μηνών
-
Επαναλαμβάνει λέξεις (ηχολαλία).
-
Συνδυάζει 2 λέξεις σε απλές φράσεις.
-
Διαθέτει εκφραστικό λεξιλόγιο 3-20 λέξεων.
-
Περίπου 20%-25% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από άτομα εκτός οικογένειας.
19 – 24 Μηνών
-
Ξεκινά η δημιουργία απλών προτάσεων (ουσιαστικό + ρήμα).
-
Εμφανίζεται ο «τηλεγραφικός λόγος» (π.χ. "μαμά έλα").
-
Κατανοεί πάνω από 300 λέξεις.
-
Εκφραστικό λεξιλόγιο ξεπερνά τις 50 λέξεις.
-
Το 25%-50% της ομιλίας του είναι κατανοητό από τρίτους.
2 – 3 Ετών
-
Ραγδαία αύξηση του λεξιλογίου.
-
Δημιουργεί πλήρεις προτάσεις (υποκείμενο – ρήμα – αντικείμενο).
-
Ζητά αντικείμενα με το όνομά τους.
-
Απαντά σε ερωτήσεις με "ναι" ή "όχι".
-
Αρχίζει να κάνει ερωτήσεις.
-
Συχνή παράλειψη συμφώνων σε λέξεις.
-
Αντιληπτικό λεξιλόγιο: 500 – 900 λέξεις.
-
Εκφραστικό λεξιλόγιο: 50 – 250 λέξεις.
-
50% – 75% της ομιλίας γίνεται κατανοητό από τρίτους.
3 – 5 Ετών
-
Ακολουθεί εντολές με 2 ή 3 στάδια.
-
Μιλά με προτάσεις 5-6 λέξεων.
-
Διηγείται δύο γεγονότα με σωστή χρονική σειρά.
-
Κατανοεί αντίθετα, χωρικές και χρονικές έννοιες, καθώς και λειτουργίες αντικειμένων.
-
Εκφράζει συναισθήματα με λόγο.
-
Μπορεί να ψιθυρίζει ή να αυξάνει τη ροή της ομιλίας του.
-
Μετρά μέχρι το 10 και ονομάζει 4 χρώματα.
-
Αντιληπτικό λεξιλόγιο: > 2800 λέξεις.
-
Εκφραστικό λεξιλόγιο: 900 – 2000 λέξεις.
-
Ποσοστό κατανόησης ομιλίας από τρίτους: περίπου 80%.
5 – 6 Ετών
-
Χρησιμοποιεί σύνθετες και γραμματικά σωστές προτάσεις.
-
Ακολουθεί σύνθετες οδηγίες με 3 σκέλη.
-
Γνωρίζει και ονομάζει τις ημέρες της εβδομάδας.
-
Μετρά έως το 30.
-
Αναγνωρίζει 6 χρώματα και 3 σχήματα.
-
Τραγουδά ρίμες και αφηγείται ιστορίες με αλληλουχία.
-
Συμμετέχει ενεργά σε συνομιλίες με συνομηλίκους και ενήλικες.
Συμπερασματικά
Η παρακολούθηση της γλωσσικής ανάπτυξης είναι καθοριστική για την έγκαιρη αναγνώριση πιθανών καθυστερήσεων ή δυσκολιών. Αν παρατηρείτε σημαντικές αποκλίσεις από τα παραπάνω στάδια, η έγκαιρη παρέμβαση με τη βοήθεια ενός ειδικού λογοθεραπευτή μπορεί να κάνει τη διαφορά στην εξέλιξη του παιδιού σας.
Θέλετε περισσότερες πληροφορίες για τη γλωσσική ανάπτυξη νηπίων ή αναζητάτε ασκήσεις και παιχνίδια ενίσχυσης ομιλίας; Ανακαλύψτε το υλικό μας στο e-didaskalia.blogspot.com!
.jpg)