Οικονομικά Γ' Γυμνασίου - Κεφάλαιο 1 - Το οικονομικό πρόβλημα - Απαντήσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου

Κεφάλαιο 1 - Το οικονομικό πρόβλημα

Λύσεις στις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου

🔸 Σελ. 19–20

1. Να εξηγήσετε τι εννοούμε με τον όρο “οικονομική δραστηριότητα”

Απάντηση:
Οικονομική δραστηριότητα είναι κάθε ανθρώπινη ενέργεια που σχετίζεται με την παραγωγή, τη διανομή και την κατανάλωση αγαθών ή υπηρεσιών, με σκοπό την ικανοποίηση αναγκών.
Για να θεωρηθεί μια δραστηριότητα «οικονομική», πρέπει:

Να απαιτεί προσπάθεια ή κόπο,
Να γίνεται με σκοπό κάποιο αντάλλαγμα (εισόδημα ή όφελος).

2. Ποια είναι η βασική διαφορά ανάμεσα στις ελεύθερες και τις οικονομικές ανάγκες;

⚠️ Πιθανό τυπογραφικό λάθος στο βιβλίο: το σωστό είναι ανάμεσα στα ελεύθερα και τα οικονομικά αγαθά, γιατί οι ανάγκες δεν χωρίζονται έτσι.

Απάντηση (διορθωμένη):
Η βασική διαφορά ανάμεσα στα ελεύθερα και τα οικονομικά αγαθά είναι ότι:

Ελεύθερα αγαθά παρέχονται απευθείας από τη φύση, χωρίς κόστος και χωρίς προσπάθεια (π.χ. καθαρός αέρας, ηλιακό φως).
Οικονομικά αγαθά απαιτούν παραγωγική διαδικασία, κόστος, και περιορισμένους πόρους για να αποκτηθούν (π.χ. τρόφιμα, ρούχα, υπηρεσίες).

3. Ορισμός της έννοιας "ανάγκη"

Απάντηση: Ανάγκη είναι η αίσθηση έλλειψης κάποιου αγαθού ή υπηρεσίας που επιδιώκουμε να ικανοποιήσουμε.

4. Φ / Κ για τις ανάγκες

Ανάγκη	Φυσική (Φ) / Κοινωνική (Κ)
Τηλεόραση	Κ
Βιβλίο	Κ
Φόρεμα	Κ
Ψωμί	Φ
Γάλα	Φ
Τηλέφωνο	Κ
Πολυθρόνα	Κ
Αυτοκίνητο	Κ
Σπίτι	Φ
Ρολόι	Κ

5. Διαφορές φυσικών και κοινωνικών αναγκών

α) Οι φυσικές ανάγκες είναι απαραίτητες για την επιβίωση (π.χ. τροφή), ενώ οι κοινωνικές δημιουργούνται από το κοινωνικό περιβάλλον (π.χ. κινητό).
β) Οι φυσικές είναι κοινές σε όλους τους ανθρώπους, ενώ οι κοινωνικές διαφέρουν ανάλογα με την κοινωνία και τον πολιτισμό.

6. Ορισμοί αγαθών

α) Ελεύθερα αγαθά: παρέχονται δωρεάν από τη φύση (π.χ. αέρας).
Οικονομικά αγαθά: απαιτούν παραγωγική διαδικασία, κόπο και κόστος (π.χ. ρούχα).

β) Υλικά αγαθά: έχουν υλική υπόσταση (π.χ. τραπέζι).
Άυλα αγαθά: είναι υπηρεσίες (π.χ. εκπαίδευση).

γ) Καταναλωτικά αγαθά: χρησιμοποιούνται για την κάλυψη άμεσων αναγκών.
Παραγωγικά αγαθά: χρησιμοποιούνται για την παραγωγή άλλων αγαθών.

7. Αντίθετα αγαθών

α) Υλικά αγαθά → Άυλα αγαθά
β) Καταναλωτικά αγαθά → Παραγωγικά αγαθά
γ) Ελεύθερα αγαθά → Οικονομικά αγαθά

8. Παραδείγματα αγαθών

Υλικά: καρέκλα, βιβλίο
Άυλα: εκπαίδευση, ασφάλιση
Καταναλωτικά: τρόφιμα, παπούτσια
Παραγωγικά: μηχάνημα, σφυρί
Ελεύθερα: αέρας, φως ήλιου

9. Το ίδιο αγαθό ως ελεύθερο και ως οικονομικό

α) Νερό: στο βουνό (ελεύθερο) – εμφιαλωμένο (οικονομικό)
β) Θερμότητα: ήλιος (ελεύθερη) – θέρμανση με πετρέλαιο (οικονομική)

🔸 Σελ. 21

10. Κατηγοριοποίηση αγαθών (με √)

Αγαθό	Ελεύθερο	Οικονομικό	Υλικό	Καταναλωτικό	Παραγωγικό
Λεωφορείο		✅	✅		✅
Νερό πηγής για εμφιάλωση		✅	✅		✅
Ψυγείο εστιατορίου		✅	✅		✅
Θερμότητα του ήλιου	✅			✅

11. Σωστό / Λάθος

α) ΛΑΘΟΣ
β) ΣΩΣΤΟ ✅
γ) ΣΩΣΤΟ ✅
δ) ΛΑΘΟΣ

12. Σωστό / Λάθος

α) ΛΑΘΟΣ (είναι οικονομικό)
β) ΛΑΘΟΣ
γ) ΣΩΣΤΟ ✅

🔸 Σελ. 22–24

20. Λανθασμένη πρόταση:

γ) Το μεγαλύτερο αποτέλεσμα με οποιαδήποτε θυσία ✅

21. Δύο επιχειρήματα – εισηγήσεις

Βέλτιστη κατανομή πόρων θα απέτρεπε τη σπατάλη σε στρατιωτικές δαπάνες και θα αύξανε τις κοινωνικές παροχές.
Ενίσχυση της εκπαίδευσης και της καινοτομίας θα οδηγούσε σε βιώσιμη ανάπτυξη και ευημερία για περισσότερους ανθρώπους.

22. Όνομα διαγράμματος:

Οικονομικό Κύκλωμα ✅

23. Περιγραφή και σχεδίαση Οικονομικού Κυκλώματος

Περιγραφή:

Οι επιχειρήσεις παρέχουν αγαθά & υπηρεσίες στα νοικοκυριά.
Τα νοικοκυριά δίνουν χρήματα στις επιχειρήσεις (δαπάνη) και συντελεστές παραγωγής (εργασία, γη κ.λπ.).
Οι επιχειρήσεις αποδίδουν εισόδημα στους παραγωγούς.

24. Σύνδεση επιχειρήσεων – νοικοκυριών

Οι επιχειρήσεις χρειάζονται συντελεστές παραγωγής (τους οποίους προσφέρουν τα νοικοκυριά) και ανταμείβουν τους ιδιοκτήτες με μισθούς, ενοίκια, τόκους. Τα νοικοκυριά χρησιμοποιούν το εισόδημα για κατανάλωση των προϊόντων των επιχειρήσεων. Έτσι δημιουργείται κυκλική σχέση.

25. α) Οι δύο ροές στο οικονομικό κύκλωμα:

Πραγματική ροή
Χρηματική ροή

β) Πορεία τους:

Πραγματική: οι νοικοκυριά προσφέρουν εργασία και γη → επιχειρήσεις → αγαθά & υπηρεσίες προς τα νοικοκυριά.
Χρηματική: επιχειρήσεις πληρώνουν μισθούς → νοικοκυριά κάνουν αγορές → χρήματα πίσω στις επιχειρήσεις.