Το «Πορτρέτο των Αρνολφίνι», που φιλοτεχνήθηκε από τον Γιαν βαν Άικ το 1434, παραμένει ένα από τα πιο αινιγματικά έργα στην ιστορία της τέχνης. Με την πρώτη ματιά, ο πίνακας μοιάζει να απεικονίζει μια απλή σκηνή σε ένα δωμάτιο στη Μπρυζ του 15ου αιώνα, όμως οι κρυμμένες λεπτομέρειες και ο συμβολισμός του έχουν προκαλέσει ατελείωτες συζητήσεις μεταξύ των ιστορικών τέχνης. Για αιώνες, η κυρίαρχη άποψη ήταν ότι ο πίνακας απαθανατίζει έναν γάμο ή έναν αρραβώνα, λειτουργώντας μάλιστα ως νομικό έγγραφο. Η θεωρία αυτή ενισχύεται από την τολμηρή υπογραφή του καλλιτέχνη στον τοίχο, η οποία δηλώνει στα λατινικά ότι «ο Γιαν βαν Άικ ήταν εδώ», υποδηλώνοντας την παρουσία του ως μάρτυρα στο γεγονός.
Ο πλούτος και η κοινωνική θέση του ζευγαριού είναι εμφανή από την ενδυμασία τους. Η γυναίκα φορά ένα εντυπωσιακό πράσινο φόρεμα επενδυμένο με γούνα σκίουρου, ενώ ο άνδρας είναι ντυμένος με βελούδο και γούνα κουνάβου. Ωστόσο, η προσοχή των ειδικών στρέφεται συχνά στον κυρτό καθρέφτη στο βάθος του δωματίου. Ο καθρέφτης αυτός, πλαισιωμένος από μικροσκοπικά μετάλλια που απεικονίζουν τα Πάθη του Χριστού, αντανακλά τις πλάτες του ζευγαριού αλλά και δύο μυστηριώδεις φιγούρες στην πόρτα, μία εκ των οποίων πιστεύεται ότι είναι ο ίδιος ο καλλιτέχνης. Η λεπτομέρεια αυτή προσδίδει στο έργο μια σχεδόν φωτογραφική ακρίβεια και ένα βάθος που ήταν πρωτοποριακό για την εποχή του.
Παρά την παραδοσιακή ερμηνεία του γάμου, νεότερες έρευνες έχουν προτείνει μια πιο μελαγχολική θεωρία: ότι ο πίνακας αποτελεί ένα μνημόσυνο για μια σύζυγο που έφυγε νωρίς από τη ζωή. Η λεπτομέρεια του πολυελαίου παίζει καθοριστικό ρόλο σε αυτή την εικασία. Ενώ είναι ημέρα, μόνο ένα κερί είναι αναμμένο πάνω από το κεφάλι του άνδρα, ενώ πάνω από τη γυναίκα το κερί έχει σβήσει και καεί τελείως. Επιπλέον, ιστορικά αρχεία δείχνουν ότι η πρώτη σύζυγος του Τζιοβάνι ντι Νικόλαο Αρνολφίνι πέθανε το 1433, έναν χρόνο πριν από την ημερομηνία του πίνακα, πιθανώς κατά τη διάρκεια του τοκετού. Αυτό εξηγεί ίσως και την παρουσία του αγάλματος της Αγίας Μαργαρίτας, προστάτιδας των εγκύων, στο κρεβάτι.
Το μυστήριο γύρω από το αν η γυναίκα είναι έγκυος ή αν ο όγκος του φορέματός της αποτελεί απλώς μόδα της εποχής συνεχίζει να διχάζει. Ο μικρός σκύλος στα πόδια τους, παραδοσιακό σύμβολο πίστης, θα μπορούσε επίσης να θεωρηθεί ως φύλακας που συνοδεύει τον νεκρό στη μεταθανάτια ζωή. Είτε πρόκειται για γαμήλιο πορτρέτο είτε για φόρο τιμής σε μια χαμένη αγαπημένη, η δεξιοτεχνία του βαν Άικ και η ικανότητά του να πλέκει βαθιά σύμβολα σε μια φαινομενικά φυσική σκηνή καθιστούν το έργο αυτό αξεπέραστο. Έξι αιώνες μετά, το «Πορτρέτο των Αρνολφίνι» συνεχίζει να μας καλεί να ανακαλύψουμε τα μυστικά που κρύβονται πίσω από τις στρώσεις της ελαιογραφίας του.