Στο πλαίσιο της Πανελλήνιας Ημέρας Σχολικού Αθλητισμού με θεματικό άξονα "Ρατσισμός και διαφορετικότητα, όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι", προσπαθούμε να κάνουμε μια πρώτη γνωριμία με τον αθλητισμό.
Ο αθλητισμός
Ο αθλητισμός γεννήθηκε από την ίδια την ανθρώπινη φύση. Η κίνηση είναι η αδιάψευστη μαρτυρία για την ζωή κάθε έμβιου όντος, είναι ένα στοιχείο που δηλώνει την ύπαρξη κάθε οντότητας. Οι λέξεις αθλητισμός και αθλητής παράγονται από το «άθλος», που σημαίνει κοπιαστικό έργο, εντατική προσπάθεια. Στα πλαίσια των συγχρόνων κοινωνιών, οι αθλητικές εκδηλώσεις περιέχουν ένα νόημα βαθύτατα κοινωνικό. Οι αθλητές ως άτομα ή οι αθλητικές ομάδες αντιπροσωπεύουν μία περιοχή, μία κοινωνία, μία χώρα. Ο αθλητισμός -κυρίως ως θέαμα και όχι τόσο ως πρακτική- επηρεάζει βαθύτατα πολυπληθή σύνολα ανθρώπων.
Οι επιδράσεις του αθλητισμού στον άνθρωπο:
1. Κατά την ανάπτυξη αυτής της ενότητας θα δοθεί έμφαση στην επίδραση που δέχεται από τον αθλητισμό η ανθρώπινη οντότητα. Η προσωπικότητα αποτελείται από βασικές ομάδες ιδιοτήτων (νοητικές, σωματικές, ηθικές, ψυχικές-συναισθηματικές) που συνδέονται και συνθέτουν ένα οργανικό σύνολο, την ανθρώπινη υπόσταση.
2. Η ανάπτυξη όλων των στοιχείων που αποτελούν την προσωπικότητα, πρέπει να είναι -και δια μέσου του αθλητισμού- όσο το δυνατό ισόρροπη.
α) Ως προς την ανάπτυξη του σώματος, η συνεισφορά του κρίνεται ως θετική. Οι σωματικές ιδιότητες αναπτύσσονται και η υγεία διασφαλίζεται ως ένα μεγάλο βαθμό.
β) Τα ηθικά στοιχεία, δηλαδή ιδιότητες όπως η άμιλλα, η αλληλοβοήθεια, η φιλία, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για ανάπτυξη του αθλητή, που έχει ενστερνιστεί τις αρχές του «ευ αγωνίζεσθαι». Οι αθλητικές εκδηλώσεις, γενικά μπορούν να προωθήσουν την ιδέα της συνεργασίας.
γ) Ο άνθρωπος λειτουργεί συναισθηματικά και βιώνει -συχνά με υπέρμετρη ένταση- τις ψυχικές του ιδιότητες. Η χαρά, η λύπη, ο φόβος, η αγωνία «καθαίρουν» συναισθηματικά τα σύγχρονο άτομο, που κατατρύχεται από έναν τρόπο ζωής, ο οποίος επιβάλλει τη «στυγνή λογική» ως βάση της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
δ) Κάθε άθλημα παρουσιάζει δυσκολίες και απρόοπτα, που είναι αδύνατο να αντιμετωπιστούν χωρίς πνευματική εγρήγορση. Το «πνεύμα» του αθλητή πρέπει να είναι ενεργό, διαφορετικά δυσκολεύει υπέρμετρα η προσπάθειά του προς τη επιτυχία.
3. Η άθληση χρειάζεται να θεωρηθεί απαραίτητο όπλο του ανθρώπου, στην προσπάθειά του για ολοκλήρωση. Αυτή ακριβώς ήταν η οπτική των Αρχαίων Ελλήνων. Ίσχυε το «νους υγιής εν σώματι υγιεί».
Με ποιο τρόπο επηρεάζει ο αθλητισμός τη ζωή και την εξέλιξη της σύγχρονης κοινωνίας:
1. Κάθε αθλητής ή σωματείο εκπροσωπεί μία πόλη, μία γεωγραφική περιοχή, μία χώρα ή και μία πολιτική ή θρησκευτική ιδεολογία, όπως συμβαίνει με κάποια σωματεία σε χώρες του εξωτερικού. Είναι επόμενο, κατά τη διαδικασία του αθλητικού αγώνα, να έρχονται σε «σύγκρουση» και οι «χώροι» που εκπροσωπούν οι διαγωνιζόμενοι αθλητές
2. Όταν είναι αναπτυγμένη η «φίλαθλη συνείδηση», οι αθλητικές εκδηλώσεις δεν αποτελούν αφορμή για ξεσπάσματα «τυφλής βίας».
3. Πολύ ισχυρή η επίδρασή του στο οικονομικό επίπεδο της σύγχρονης κοινωνίας. Οι περισσότεροι τομείς του αθλητισμού χαρακτηρίζονται από επαγγελματισμό. Τα χρηματικά έσοδα, που προσπορίζονται από αθλητικές εκδηλώσεις οι διοργανωτές τους, είναι πολύ μεγάλα (τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά δικαιώματα μετάδοσης, διαφημίσεις, προγνωστικά αγώνων, εμπορική και οικονομική κίνηση στους τόπους διεξαγωγής αθλητικών συναντήσεων).
4. Εκτός από τους επαγγελματίες αθλητές, υπάρχει πλήθος ανθρώπων που ασκούν επαγγέλματα, τα οποία άμεσα συνδέονται με τον αθλητισμό (προπονητές, ειδικευμένοι δημοσιογράφοι, φροντιστές, προσωπικό σταδίων).