Η σχολική ζωή, κάποιες φορές έχει αρκετές δυσκολίες, κυρίως για τα πρωτάκια που υποχρεώνονται να βρεθούν σε ένα νέο περιβάλλον, να κοινωνικοποιηθούν και να αποκτήσουν φίλους. Τι γίνεται όμως όταν δυσκολεύονται με τις φιλίες τους, και πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε;
Οι φιλίες είναι σχέσεις και το πώς χτίζεται μια σχέση είναι κάτι το οποίο το παιδί βιώνει ήδη από τη βρεφική του ηλικία. Γενικά, τα παιδιά που μεγαλώνουν με ανθρώπους στοργικούς, υπομονετικούς, στους οποίους μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη κάνουν ευκολότερα επαφές και φιλίες στον παιδικό σταθμό, γιατί μαθαίνουν από νωρίς να εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Στην ηλικία που το παιδί αρχίζει να αυτονομείται χρειάζεται ευκαιρίες να συναντήσει άλλα παιδιά. Μόλις αρχίσει να πηγαίνει στον παιδικό σταθμό θα έχει πολλές ευκαιρίες να μοιράζεται το χρόνο και τα παιχνίδια του με νέους φίλους που θα κάνει εκεί. Και τότε είναι που το παιδί αρχίζει να καταλαβαίνει και να αποφασίζει πλέον μόνο του ποιος του κάνει για παρέα και ποιος όχι.
Είναι σημαντικό για το παιδί να έχει φίλους;
Από την νηπιακή ηλικία μας, το παιδί μας κάνει τις πρώτες του φιλίες με παιδιά του οικογενειακού μας περιβάλλοντος ή του συμμαθητές του από τον παιδικό σταθμό. Μεγαλώνοντας όμως και πηγαίνοντας στο σχολείο, η αποστολή «απόκτηση φίλων» γίνεται λίγο πιο περίπλοκη για ορισμένα παιδιά. Είναι ωστόσο σημαντικό για το παιδί να αισθανθεί πιο κοντά με παιδιά της ηλικίας του, ειδικά στο ξεκίνημα του δημοτικού, το οποίο σηματοδοτεί μια καινούργια αναπτυξιακή και γνωστική αφετηρία στη ζωή του. Εκεί, μέσα από την καθημερινή επαφή και τη φιλία με συνομηλίκους του, το παιδί εξασκεί τις επικοινωνιακές του δυνατότητες, μαθαίνει να συνεργάζεται, να αναγνωρίζει και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του αλλά και να αντιμετωπίζει και να διαχειρίζεται τις διαφωνίες και τους καυγάδες που μπορεί να προκύψουν.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το παιδί μας να αποκτήσει φίλους;
Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαστε όλοι οι ενήλικες ίδιοι, ούτε όλα τα παιδιά. Έτσι για ορισμένα παιδιά είναι παιχνιδάκι να αποκτήσουν παρέες και φίλους όπου βρεθούν, ενώ για άλλα είναι πιο περίπλοκη διαδικασία. Ωστόσο πάντα υπάρχουν τρόποι για να βοηθήσουμε ένα πιο κλειστό παιδί να κάνει φιλίες. Πώς
Γράφουμε το παιδί στις δραστηριότητες που διοργανώνει το σχολείο, όπως χοροί, σκάκι, ζωγραφική. Μέσα απ’ αυτές τις εξωσχολικές δραστηριότητες, το παιδί θα έχει την ευκαιρία να γνωρίσει ακόμη περισσότερα παιδιά.
Πηγαίνουμε τακτικά βόλτα σε χώρους όπως στην παιδική χαρά ή στο πάρκο της γειτονιάς, που προσφέρουν μια καλή ευκαιρία στο παιδί μας να συναντήσει συμμαθητές από το σχολείο του και να παίξουν μαζί.
Αν υπάρχει αθλητικός ή άλλου είδους σύλλογος, π.χ. καλλιτεχνικές δραστηριότητες, στη γειτονιά μας ενθαρρύνουμε το παιδί να γραφτεί. Εκεί θα μπορεί να συναντά παιδιά της ηλικίας του, με τα οποία θα έχει κοινά ενδιαφέροντα και θα είναι ευκολότερο να αναπτύξει μια φιλική σχέση.
Το παιδί μου είναι κλειστό. Πρέπει να μιλήσω στη δασκάλα;
Το θέμα δεν είναι απλά να μιλήσουμε στη δασκάλα μόνο για να διαπιστώσουμε αν το παιδί μας έχει παρέες και φίλους στο σχολείο, αλλά για να ζητήσουμε τη βοήθειά της να ενταχθεί στην ομάδα της τάξης του. Καλό θα ήταν επίσης να μιλήσουμε με τη δασκάλα αν το παιδί μάς διαμαρτύρεται πως υπάρχουν συμμαθητές που του φέρονται άσχημα ή που το απομονώνουν από την ομάδα. Σε αυτή την περίπτωση, η ματιά της δασκάλας είναι σημαντική για να καταλάβουμε τι ακριβώς συμβαίνει αλλά και για να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε το παιδί, εμείς από το σπίτι και η δασκάλα στην τάξη, να ενσωματωθεί στις σχολικές παρέες.
Μαμά, γιατί «όλα» τα παιδιά της τάξης δε με παίζουν;
Ας έχουμε ρεαλιστικές προσδοκίες: ούτε όλα τα παιδιά είναι σούπερ κοινωνικά ούτε είναι όλοι οι συμμαθητές φίλοι τους. Κι αυτόν ακριβώς το ρεαλισμό μπορούμε να περάσουμε και στο παιδί μας που διαμαρτύρεται πως δεν το παίζουν τα άλλα παιδιά. Μπορούμε μάλιστα να αντιστρέψουμε την ερώτηση και να το ρωτήσουμε αν το ίδιο θέλει όλα τα παιδιά της τάξης για φίλους του. Το πιθανότερο είναι πως θα απαντήσει όχι, αφού είναι δύσκολο να τα βρίσκει και να ταιριάζει με όλα. Το παιδί μας πιθανότατα θα έχει προτίμηση σε ένα, δύο, τρία, τέσσερα παιδιά από την τάξη του. Αν με αυτά τα παιδιά έχει ήδη μια καλή σχέση, έστω κι αν δεν έχουν γίνει «οι καλύτεροι φίλοι», τότε θα πρέπει να το ενθαρρύνουμε να νιώσει καλά που έχει κάνει ήδη τόσους φίλους στην αρχή της χρονιάς!
Μαμά γιατί τα άλλα παιδιά με κοροϊδεύουν;
Μέσα στα σχολικά χρόνια, και ειδικά στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, είναι πιθανό να έρθει μια μέρα το παιδί μας στο σπίτι και να διαμαρτυρηθεί ότι κάποιο παιδί το κορόιδεψε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε αρχικά είναι να χρησιμοποιήσουμε την τεχνική της «αντίστροφης ψυχολογίας» για να βοηθήσουμε το παιδί να αισθανθεί καλύτερα, εξηγώντας του ότι ασχολούνται μαζί του γιατί δεν περνά απαρατήρητο και γι’ αυτό τραβά την προσοχή των άλλων. Ωστόσο δεν γνωρίζουν όλα τα παιδιά πως να ασχολούνται με τους άλλους θετικά και συχνά μόνος τρόπος που έχουν είναι τα πειράγματα.
Αν, ωστόσο, το περιστατικό δεν είναι μεμονωμένο, αν συνεχιστεί και το παιδί βιώνει συχνά πειράγματα από τους συμμαθητές του, θα είναι καλό να ενημερώσουμε τη δασκάλα και να το συζητήσουμε μαζί της.
Περισσότερες συμβουλές εδώ.