Αρκετά παιδιά, από μικρά υιοθετούν κάποιες «κακές» συνήθειες, όπως το να τρώνε τα νύχια τους, να «παίζουν» με τα μαλλιά τους ή να πιπιλάνε το δάχτυλό τους- τις περισσότερες φορές δεν πρόκειται για κάτι το ανησυχητικό. Αν όμως το παιδί αρχίσει ξαφνικά να ανοιγοκλείνει τα μάτια του, να «τινάζει» τους ώμους του ή να κάνει γκριμάτσες χωρίς να το καταλαβαίνει, τότε είναι κάτι που δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο από τους γονείς. Εκτός απ' αυτά τα κλασικά τικ, το παιδί μπορεί να υποφέρει από συχνά κοιλιακά άλγη, έντονους πόνους στα άκρα και το κεφάλι ή ακόμα και από παλινδρόμηση. Σε αυτήν την περίπτωση, οι γονείς θα πρέπει να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για ν' αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
1) Ψάξτε την αιτία
Συνήθως τα τικ είναι μία μορφή εκδήλωσης της συναισθηματικής σύγχυσης που νιώθει το παιδί. Σύμφωνα με την παιδίατρο Συμεώνογλου Ζέτα, σ' ένα μεγάλο ποσοστό τα αίτια εκδήλωσης των τικ οφείλονται σε στρεσογόνους παράγοντες. Γι' αυτό, το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να μιλήσετε μαζί με το παιδί και να το ρωτήσετε αν υπάρχει κάτι που το προβληματίζει και το αγχώνει. Η δύσκολη προσαρμογή στο σχολείο, ένα ενδεχόμενο διαζύγιο των γονιών ή ακόμα και το άγχος της μητέρας να τα προλάβει όλα μπορεί να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία του παιδιού. Συζητήστε μαζί του όσο χρειαστεί, χωρίς όμως να το πιέσετε -κάτι τέτοιο μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
Εφόσον το κρίνετε απαραίτητο ή καταλάβετε ότι η αιτία του προβλήματος βρίσκεται στο σχολείο, μιλήστε με τον δάσκαλο/ δασκάλα για να δείτε αν μπορείτε ν' ακολουθήσετε μία κοινή τακτική.
2) Μην του κάνετε καμία παρατήρηση σχετικά
Όσο αυτό είναι εφικτό, αγνοήστε τα τικ. Αν προσπαθήσετε να τα σταματήσετε, το φαινόμενο μπορεί να γίνει πιο έντονο γιατί το παιδί θ' αγχωθεί περισσότερο. Ακόμα, σε περίπτωση που υποπτευθείτε ότι οι συμμαθητές ή οι φίλοι του το κοροϊδεύουν για τις νευρικές κινήσεις που κάνει, διαβεβαιώστε το ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να ντρέπεται και ότι φυσικά δεν κάνει κάτι κακό!
Φροντίστε να του δείξετε ότι το υποστηρίζετε και ότι είστε δίπλα του, ό,τι και αν χρειαστεί. Έτσι το παιδί θα μπορέσει να αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια.
3) Βρείτε ένα υποκατάστατο
Είναι πολύ σημαντικό να βρείτε έναν τρόπο να αποσπάσετε ανώδυνα την προσοχή του. Μπορείτε, για παράδειγμα, να του δείξετε πώς να παίρνει βαθιές αναπνοές, μόλις αρχίζει ν' αγχώνεται, ή να του δώσετε το αγαπημένο του αρκουδάκι για να παίξει. Εναλλακτικά, αν έχει κάποιο τικ με τα δάχτυλά του, μπορείτε ν' αρχίσετε να παίζετε μαζί παντομίμα, που θα το βοηθήσει να ξεχαστεί κρατώντας τα χέρια του απασχολημένα.
3) Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα
Προσπαθήστε να κάνετε τις μεταβατικές περιόδους στη ζωή του παιδιού- όπως όταν πηγαίνει για πρώτη φορά στον παιδικό σταθμό- όσο πιο ομαλές και ανώδυνες γίνεται. Ένας τρόπος να το πετύχετε αυτό είναι να τηρείτε ένα καθημερινό πρόγραμμα. Για παράδειγμα, βοηθήστε το να ξυπνάει, να ντύνεται και να τρώει το πρωινό του την ίδια ώρα κάθε μέρα. Έχοντας μία συγκεκριμένη ρουτίνα, το παιδί θα μάθει τι ακριβώς πρέπει να κάνει με το που ξυπνάει, με αποτέλεσμα το άγχος του να μειωθεί αισθητά και να αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια.
4) Βοηθήστε το να κάνει παρέα με συνομιλήκους του.
Αν βλέπετε ότι το παιδί δυσκολεύεται να κάνει καινούριες φιλίες και ότι είναι απομονωμένο στον παιδικό σταθμό ή το σχολείο, ίσως βρήκατε την αιτία του άγχους του. Γι' αυτό, προσπαθήστε να το βοηθήσετε να διατηρήσει τις υπάρχουσες φιλίες του ή να κάνει καινούριες. Μία λύση είναι να καλείτε συχνά σπίτι κάποιους συμμαθητές του για να παίξουν ή εάν οι γείτονες έχουν επίσης παιδιά, να κανονίζετε να πηγαίνετε στην παιδική χαρά όλοι μαζί.
5) Απευθυνθείτε στους ειδικούς
Όπως συνιστά η γιατρός, σε περίπτωση που το πρόβλημα επιμείνει για πάνω από δύο με τρεις εβδομάδες, θα πρέπει ν' απευθυνθείτε στον παιδίατρό σας, τον οποίο θα ενημερώσετε αναλυτικά για όσα έχετε παρατηρήσει. Έπειτα, ακολουθήστε τις οδηγίες του και φροντίστε να τις τηρείτε από κοινού και οι δύο γονείς, έτσι ώστε το παιδί να μην βρεθεί σε περαιτέρω σύγχυση.
Αν το πρόβλημα δεν αντιμετωπιστεί από τον παιδίατρο, ίσως χρειαστεί κάποια ψυχολογική υποστήριξη, στην οποία θα χρειαστεί να συμμετέχουν και οι γονείς.
Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει ν' αγνοήσετε τα συμπτώματα- όσο πιο γρήγορα τ' αναγνωρίσετε, τόσο πιο εύκολα θα βρεθεί η λύση και θ' αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.