α) Μονολεκτικό τύπο παραθετικών μπορούν να σχηματίσουν τα επίθετα που λήγουν σε -ος, -η, -ο (εκτός από τα επίθετα που προέρχονται από τις παθητικές τετελεσμένες μετοχές), -ος, -α, -ο, -ύς, -ιά, -ύ και τα δικατάληκτα σε -ης, -ες και σε -ων/-ονας, -ον.
Τα επίθετα που λήγουν σε -ος, -η, -ο, σε -ος, -α, -ο, σε -ος, -ια, -ο, σε -ύς, -ιά, -ύ, σε -ύς, -εία, -ύ και σε -ης, -ες σχηματίζουν το συγκριτικό με την προσθήκη του επιθήματος -τερος, -η, -ο στην ονομαστική ενικού του ουδετέρου του θετικού επιθέτου (ομορφότερος, -η, -ο / σπουδαιότερος, -η, -ο / φρεσκότερος, -η, -ο / βαρύτερος, -η, -ο / ταχύτερος, -η, -ο / ακριβέστερος, -η, -ο).
Τα δικατάληκτα επίθετα που λήγουν σε -ων/-ονας, -ον σχηματίζουν μονολεκτικά το συγκριτικό με την προσθήκη του επιθήματος -ονέστερος, -η, -ο (ευγνωμονέστερος, -η, -ο).
Δε σχηματίζουν μονολεκτικό συγκριτικό τα επίθετα που λήγουν σε -ής, -ιά, -ί, σε -ης, -α, -ικο, σε -άς/-ής, -ού, -άδικο/-ούδικο/-ήδικο, σε -ων, -ουσα, -ον, οι παθητικές μετοχές ενεστώτα σε -όμενος, -ώμενος, -ούμενος, οι παθητικές τετελεσμένες μετοχές σε -μένος και τα άκλιτα επίθετα.
β) Ο σχετικός υπερθετικός σχηματίζεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με το συγκριτικό, με τη διαφορά ότι παίρνει μπροστά το οριστικό άρθρο (οομορφότερος, η ομορφότερη, το ομορφότερο / ο σπουδαιότερος, η σπουδαιότερη, το σπουδαιότερο / ο φρεσκότερος, η φρεσκότερη, τοφρεσκότερο / ο βαρύτερος, η βαρύτερη, το βαρύτερο / ο ταχύτερος, η ταχύτερη, το ταχύτερο / ο ακριβέστερος, η ακριβέστερη, το ακριβέστερο/ ο ευγνωμονέστερος, η ευγνωμονέστερη, το ευγνωμονέστερο).
γ) Ο απόλυτος υπερθετικός είναι λόγιος τύπος και χρησιμοποιείται λιγότερο από το σχετικό υπερθετικό. Ο απόλυτος υπερθετικός σχηματίζεται με την προσθήκη του επιθήματος -τατος στην ονομαστική ενικού του ουδετέρου του θετικού επιθέτου (ομορφότατος, -η, -ο / σπουδαιότατος, -η, -ο/ φρεσκότατος, -η, -ο / βαρύτατος, -η, -ο / ταχύτατος, -η, -ο / ακριβέστατος, -η, -ο). Τα δικατάληκτα επίθετα σε -ων/-ονας, -ον σχηματίζουν τον απόλυτο υπερθετικό με την προσθήκη του επιθήματος -ονέστατος (μετριοφρονέστατος, -η, -ο).
Τα μονολεκτικά παραθετικά κλίνονται όπως τα επίθετα που λήγουν σε -ος, -η, -ο.
Δε σχηματίζουν μονολεκτικά παραθετικά τα επίθετα που φανερώνουν ύλη ή χρόνο: ασημένιος, γυάλινος, μαρμάρινος, ξύλινος, αποψινός,αυριανός, περσινός, χτεσινός κτλ.
Ανώμαλοι τύποι συγκριτικού και υπερθετικού
| Θετικός | Συγκριτικός | Σχετικός υπερθετικός | Απόλυτος υπερθετικός |
| απλός | απλούστερος | ο απλούστερος | απλούστατος |
| γέρος | γεροντότερος | ο γεροντότερος | -------------------- |
| κακός | χειρότερος | ο χειρότερος | κάκιστος / χείριστος |
| καλός | καλύτερος | ο καλύτερος | κάλλιστος / άριστος |
| κοντός | κοντότερος / κοντύτερος | ο κοντότερος / κοντύτερος | κοντότατος / κοντύτατος |
| λίγος | λιγότερος | ο λιγότερος | ελάχιστος |
| μεγάλος | μεγαλύτερος | ο μεγαλύτερος | μέγιστος |
| μικρός | μικρότερος | ο μικρότερος | ελάχιστος |
| πολύς | περισσότερος | ο περισσότερος | (πλείστος) |
| πρώτος | πρωτύτερος | ο πρωτύτερος | πρώτιστος |
Περισσότερα θέματα για τη γλώσσα εδώ.