Σοφή, παντοδύναμη και τίμια
Κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου γιορτάζουν οι ανθοπώλες. Γιορτάζουν και οι μητέρες λίγο. Εκείνες που θα πάρουν ανορθόγραφες ευχές και αφοπλιστική χαρτοκοπτική του νηπιαγωγείου γεμάτη ήλιους, λουλούδια και αγάπη. Ως κόρη ξεχνούσα αυτή τη γιορτή. Βολευόμουν να τη θεωρώ εμπορικό τέχνασμα. Ως μητέρα την προσδοκώ. Τι ακριβώς προσδοκάς, θα με ρωτήσετε. Ο μητρικός ρόλος έχει σχέση με συναισθήματα και όχι με ονοματοθεσία. Ωστόσο, μια πολύ ανακουφιστική βεβαιότητα φωλιάζει στο βάθος αυτής της γιορτής: ότι ένας τουλάχιστον άνθρωπος στον κόσμο σε δέχεται όπως είσαι, ακριβώς όπως είσαι, κάτι που δεν είναι δεδομένο σε άλλες προσωπικές ή επαγγελματικές σχέσεις.
Υπάρχει επίσης μια ξεχασμένη εθιμική γιορτή, κάτω από την προσδοκία της άδολης αγάπης. Δεν έχει να κάνει με συναισθήματα, αλλά με μια τελετουργική εκπαίδευση που εκλείπει. Θυμάμαι, για παράδειγμα, τη μητέρα μου που σιδέρωνε μπροστά μου πριν ακόμα αποκτήσουμε όλοι μας οικιακές βοηθούς, καλές νεράιδες για τις βρώμικες δουλειές και για την πλήρη ενσωμάτωση μας στην πολυάσχολη αστική τάξη. Η μητέρα μου σιδέρωνε όπως ακριβώς η αφηγήτρια της Νάνσυ Χιούστον στο βιβλίο της Εργαλεία του σκότους: «Το έβρισκα περίεργο να ραντίζω με νερό τα ρούχα που μόλις είχαν στεγνώσει, αλλά έτσι ήταν, ένα μυστήριο. Κανείς δεν αμφισβητούσε αυτές τις μεγάλες αλήθειες. Αφού λοιπόν ραντίζαμε τα ρούχα, τα τυλίγαμε και τα στοιβάζαμε προσεκτικά κοντά στη σιδερώστρα. Η μητέρα ξεκίνησε την εκπαίδευση μου στο σιδέρωμα αρχικά με βαμβακερά μαντήλια για να σκαρφαλώσω αργότερα, προοδευτικά, σε πιο ψηλά σκαλοπάτια: ποτηρόπανα, μαξιλαροθήκες, μακό, πουκάμισα, μπλούζες, φούστες». Σκέφτομαι μοιραία ότι αυτές οι σκηνές θα διπλωθούν τακτικά μέσα στα μυθιστορήματα των περασμένων δεκαετιών - το πώς ισιώνεις το γιακά προσέχοντας να μην τσαλακώσεις το σιδερωμένο μανίκι. Αν χρειαστεί ποτέ να σιδερώσω εγώ ένα μπλουζάκι κάνω τις κινήσεις μηχανικά, αλλά ξέρω πως η εκπαιδευτική δυνατότητα αυτής της κίνησης θα χαθεί για πάντα, επειδή μάλλον εγώ δεν θα διδάξω στην κόρη μου τη μεγάλη αλήθεια του σιδερώματος.
Τα επόμενα χρόνια, αν η Ιστορία δεν κάνει κάποια από τις θεαματικές στροφές της, θα συνεχίζουν να σιδερώνουν τα ρούχα μας γυναίκες που έρχονται στη χώρα μας από την άλλη άκρη του κόσμου και κάνουν τις δουλειές του σπιτιού την ώρα που εμείς γράφουμε άρθρα για τη σημασία της πολύτιμης γυναικείας γνώσης που χάθηκε ανεπιστρεπτί. Η ανθρωπολόγος Μπρίτζετ Αντερσον αναφέρει σε μια μελέτη της ότι σε μερικά μέρη της Ευρώπης, όταν τα παιδιά παίζουν την οικογένεια μοιράζουν μεταξύ τους το ρόλο του μπαμπά, της μαμάς και της Φιλιππινέζας. Ίσως τα παιδιά της πραγματικής Φιλιππινέζας, εκεί, στην άλλη άκρη του κόσμου, σιδερώνουν ακόμη προπονούνται μάλλον για την επόμενη γενιά πληρωμένης εργασίας. Κανείς ασφαλώς δεν θέλει να γυρίσει πίσω. Η Μάργκαρετ Ατγουντ, στις ευχαριστίες των βιβλίων της, περιλαμβάνει και τις οικιακές βοηθούς που της εξασφαλίζουν ένα καθαρό περιβάλλον για να συγγράφει και ένα πιάτο σπιτικό φαγητό για την κόρη της. Το να δουλεύουμε για να πληρώσουμε αυτούς που δουλεύουν για μας ώστε να κάνουμε ανενόχλητοι τη δουλειά μας λέγεται subcontracting στη γλώσσα της παγκοσμιοποίησης και είναι μια πολιτισμική αρρώστια που θα μπορούσε εναλλακτικά να ονομάζεται και «φτώχεια χρόνου». Αν μια μητέρα δεν έχει χρόνο να ακούσει τις αισθηματικές διαψεύσεις της έφηβης κόρης της, προφανώς αυτή θα αναζητήσει συμβουλές στα γυναικεία περιοδικά που αναδομούν τα αισθήματα και τις φιλοδοξίες και κάνουν φύλλο και φτερό τα καταστήματα καλλυντικών. Είναι φυσικό: ποιος φτιάχνει πλέον μια μάσκα ομορφιάς στο σπίτι; Οπότε η γιορτή της μητέρας είναι ίσως και μια νοσταλγία για την ανεκπλήρωτη μορφή της σούπερ ηρωίδας (στα δικά μας μάτια) που ευτυχώς ζει ακόμα, σοφή, παντοδύναμη και τίμια στα όνειρα των παιδιών.
(Κείμενο της Αμάντας Μιχαλοπούλου στη στήλη
Αντηχήσεις της εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 9.5.2004).
ερωτησεισ:
1. Ελέγξτε αν το συγκεκριμένο κείμενο διαθέτει κάποια από τα στοιχεία του ημερολογίου ή και το ύφος της συνομιλίας.
2. ανακουφιστική, ενσωμάτωση, θεαματικές, γνώσης, προπονούνται. Να γράψετε τα συνώνυμα των λέξεων.
3. Παραγωγή κειμένου
Τα τελευταία χρόνια πολλά νέα ζευγάρια εμπιστεύονται τη φύλαξη και την ανάπτυξη των παιδιών τους είτε σε πρόσωπα του στενού οικογενειακού τους περιβάλλοντος, συνήθως στους γονείς τους, είτε σε ξένα πρόσωπα επί πληρωμή. Σε ένα δικό σας κείμενο να εξετάσετε τις επιπτώσεις που είναι δυνατόν να προκαλέσει αυτή η πρακτική στην ολόπλευρη ανάπτυξη των παιδιών. Ποια είναι, κατά την γνώμη σας, η συμβολή μιας ολοκληρωμένης οικογένειας στην αγωγή των νεαρών μελών της; (500-600 λέξεις).
απαντησεισ:
1. Η συγγραφέας Α. Μιχαλοπούλου ενσωματώνει στο κείμενο της στοιχεία που παραπέμπουν στο ημερολόγιο και στη συνομιλία. Με εξομολογητική διάθεση ανακαλεί βιώματα της παιδικής ηλικίας αλλά και της ενήλικης ζωής της. Γράφει και σε α' πρόσωπο, ενώ το ύφος της είναι κουβεντιαστό, σα να θέλει να συνομιλήσει μαζί μας.
2. Ανακουφιστική = καταπραϋντική Ενσωμάτωση = ένταξη Θεαματικές = φαντασμαγορικές Γνώσης = μάθησης Προοικονομούνται = προεικονίζονται
3. παραγωγη λογου
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΥΠΌΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΑΠΟ
ΣΥΓΓΕΝΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ Ή ΑΜΕΙΒΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ:
► Αγωγή χωρίς ενσυνείδητο σχέδιο και προσανατολισμό. Τυχαία, συγκυριακή, παρορμητική, αντιφατική
► Σύγχυση στην αγωγή και στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, καθώς αυτά δέχονται ερεθίσματα και μηνύματα αντικρουόμενα. Για παράδειγμα παρατηρούνται επιπτώσεις στη διατροφή και τη γλωσσική αγωγή.
► 0ι γονείς αδυνατούν να μεταδώσουν μηνύματα και αξίες που έχουν ιεραρχήσει ως πιο σημαντικές. Έλλειμμα στη διαπαιδαγώγηση.
► 0ι γονείς αδυνατούν να μεταδώσουν στοιχεία της δικής τους κουλτούρας, της εθνικής ταυτότητας, της θρησκείας και της γλώσσας.
► Υποκατάσταση γονεϊκού προτύπου και γονεϊκού ρόλου. Απουσία των βασικών προτύπων. Πιθανή αναζήτηση προτύπων σε άλλες πηγές (τηλεόραση, περιοδικά, κτλ)
► Γονείς και παιδιά δε μοιράζονται κοινά βιώματα. Έλλειψη συντροφικότητας.
► Τα παιδιά δεν κατανοούν τα όρια και δεν αντιλαμβάνονται τους κανόνες ούτε τη σημασία της πειθαρχίας.
► Εκνευρισμός, Ανασφάλεια άγχος ,επιθετικότητα.
► Το παιδί αισθάνεται ανασφάλεια καθώς δεν αντιλαμβάνεται άμεσα την προστασία του γονέα του.
► Αναπτύσσεται πρόβλημα επικοινωνίας.
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΩΜΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ nbsp;
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΥΡΥΘΜΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ:
► Η οικογένεια αναλαμβάνει τη φροντίδα των βιολογικών αναγκών του παιδιού, ενώ ταυτόχρονα ευθύνεται για την ηθικοπνευματική του ανάπτυξη.
Αναλυτικότερα:
► Η οικογένεια φροντίζει για την ικανοποίηση των υλικών αναγκών καθώς και την σωματική ακεραιότητα και υγεία του παιδιού.
► Διαμορφώνει και επηρεάζει την προσωπικότητα του.
► Στα πλαίσια της οικογένειας το παιδί αναπτύσσει τους πρώτους συναισθηματικούς δεσμούς του. Με την ψυχολογική στήριξη που του παρέχεται ανακαλύπτει τον εαυτό του (αυτογνωσία), ενώ πλάθει σιγά-σιγά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του.
► Η οικογένεια εξάλλου αποσκοπεί στην ανάπτυξη των γνωστικών ικανοτήτων.
► Εξασφαλίζει περιβάλλον πλούσιο σε μορφωτικά ερεθίσματα και διαμορφώνει συνθήκες για την ενεργοποίηση των νοητικών ικανοτήτων του νεαρού μέλους.
► Διδάσκει ακόμα η οικογένεια το σεβασμό, την αλληλεγγύη, ενώ καλλιεργεί την υπευθυνότητα.
► Είναι φορέας προτύπων, αξιών και αρχών του κοινωνικού συνόλου.
► Στο οικογενειακό περιβάλλον το άτομο αναπτύσσει την κριτική του ικανότητα, μαθαίνοντας να συγκρίνει, να αξιολογεί, να επιλέγει. Έτσι φτάνει το ίδιο να δημιουργεί νέα πρότυπα, πρωτότυπες συλλήψεις, δικές του πεποιθήσεις.