Γλώσσα Δ' Δημοτικού - Γενικές ασκήσεις για εξάσκηση

Εξάσκηση στη Γλώσσα (1)          Δ΄ ΤΑΞΗ

1. Να βάλεις το τελικό ν εκεί που πρέπει:

α) Όταν ο δάσκαλος είδε το__ μαθητή να αντιγράφει απ΄ το__ διπλανό του, του είπε: Να μη __ ξαναέρθεις αδιάβαστος. Ο μαθητής δε __ μπόρεσε να συγκρατηθεί και ξέσπασε σε κλάματα και κατηγόρησε το __ πατέρα του που το __ πήρε στη __ δουλειά χτες το απόγευμα.

2. Να συμπληρώσεις τις προτάσεις με το επίθετο πολύς - πολλή - πολύ και το επίρρημα πολύ.

α) Στον δρόμο ήταν μαζεμένοι ___________ άνθρωποι και παρακολουθούσαν με ____________ προσοχή τους αγώνες. 

β) Εμείς οι μαθητές προσέχουμε _____________ τα λόγια του δασκάλου.

γ) Στη γιορτή του Γιάννη ήρθαν _______________ φίλοι του κι έμειναν όλοι ______________ ευχαριστημένοι.

δ) Η γυναίκα του είναι ______________ όμορφη.

ε) Ο καφές έχει _____________ ζάχαρη και είναι _____________ γλυκός.

3. Συμπλήρωσε τις μετοχές των παρακάτω ρημάτων:

Ρήμα                       Ενεργητική μετοχή                  Παθητική μετοχή

διορθώνω                ________________                ______________

μετρώ                      ________________                ______________

υποχρεώνω             ________________                ______________

γράφω                     ________________                ______________

κόβω                       ________________                ______________

αλλάζω                   ________________                ______________

4. Συμπληρώνω το κείμενο με τις αόριστες αντωνυμίες: (κάτι, καθένας, κανένας, κάποιος, μερικοί, κάποιοι).

______________ παπαγάλος δεν είναι σαν τον δικό μου. _____________ άλλος δε μιλάει τόσο καθαρά. Και _____________ δεν έχει τόσο φανταχτερά χρώματα. _____________ περαστικοί ζήτησαν να τον αγοράσουν. _____________ μάλιστα τον πλήρωναν με μαύρο χαβιάρι. ____________, που ______________ ήξερε από παπαγάλους, μού πρόσφερε ένα αρκετά μεγάλο ποσό. Στον ______________ ο παπαγάλος μού έδινε την ίδια απάντηση: Εγώ δεν πουλιέμαι!

5. Συμπληρώνω τις παροιμίες με τις προσωπικές αντωνυμίες: (εγώ, εσένα, εσύ, σου).

_________ το λέω του σκύλου μου κι ο σκύλος της ουράς του. Σε _________ το λέω πεθερά, για να τ΄ ακούσει η νύφη. Έλα παππού να ______ δείξω τ΄ αμπελοχώραφά σου. Ο κόσμος το ΄χει τούμπανο κι __________ κρυφό καμάρι.




Εξάσκηση στη Γλώσσα (2)

ΟΝΟΜΑ: ____________________________________


1) Ξαναγράφω τις προτάσεις, βάζοντας στη θέση του οριστικού άρθρου, το αόριστο άρθρο.

Ο μαθητής διαβάζει.   _____________________________________
Το αυτοκίνητο τρέχει. _____________________________________
Η λάμπα έσβησε. ________________________________________

2) Βάζω ο ή ω και τονίζω:

προστατευ__μενος, υμν__ντας, λυτρ__μενος, παγ__μενος, ειπ__μενος, ερχ__μενος, διαδιδ__ντας. 

3) Συμπλήρωσε όπως στο παράδειγμα:

Αρσενικό                                   Θηλυκό                                     Ουδέτερο
ο δήμαρχος                              η δημαρχία                               το δημαρχείο
ο πρόεδρος                         ______________                      _______________
ο υπουργός                         ______________                      _______________
ο υφαντουργός                   ______________                      _______________
ο χαλυβουργός                   ______________                      _______________

4) Συμπληρώνω τα κενά και τονίζω:

Δεν έχει γιατρ__ά.
Καλή σοδ__ά!
Η ευφορ__α της γης. 
Η Οικονομική Εφορ__α εισπράττει φόρους από εταιρ__ες.
Η Σχολική Εφορ__α φροντίζει για την καλή λειτουργία του Σχολείου.
Η απληστ__α, η αλαζον__α και η ζ__λεια είναι ελαττώματα.
Σ΄ όλη τη διάρκεια της προεδρ__ας του έδειξε συμπάθ__α για όσους μάστιζε η φτώχ__α, η αρρώστ__α, η ορφάν__α και η δυστυχ__α.  

5) Συμπληρώνω τα κενά και τονίζω:

ο επαρχι__της                           ο ελαι__νας                        ο Αλιακμ__νας
ο τοξ__της                                ο καυσ__νας                       ο καν__νας
ο δεσπ__της                              ο αχυρ__νας                       ο κηδεμ__νας
ο προδ__της                              ο στρατ__νας                     ο πνευμ__νας
ο πατρι__της                             ο Στρυμ__νας                     ο Μαραθ__νας
ο Μακεδ__νας                          ο Σολ__νας                         ο Ιαπ__νας
ο ιδρ__της                                 ο μην__της                         ο δεσμ__της    

              
6) Συμπληρώνω τα κενά και τονίζω:

εργασ__α                            ακτοπλο__α                                απν__α
υπηρεσ__α                          οδοιπορ__α                                γειτον__α
αεροπορ__α                        ωφελ__α                                     ηγεμον__α
βοηθ__α                              ενεργ__α                                    προεδρ__α
πορ__α                                δυσπν__α                                   αμελ__α

συμπαθ__α                          διαρκ__α                                    ενεργ__α

                                       Εξάσκηση στη Γλώσσα (3)     Δ΄ ΤΑΞΗ

1. Σχηματίζω τις μετοχές των ρημάτων:

δένομαι -  ________________           μαγεύομαι -  _______________                           

στήνομαι -  _______________           μουσκεύομαι - _____________

λύνομαι -  ________________           απλώνομαι - _______________

αγαπιέμαι -  _______________          γελιέμαι - _________________

2. Συμπληρώνω τις ή της:

Είναι ένα ενθύμιο ____ σχολικής ζωής.

Όλα τα παιδιά έκαναν το εμβόλιο _____ ιλαράς.

Πιάνουν δουλειά _____ πρωινές ώρες.

Τα ψάρια αυτά τα έφεραν από _____ ζεστές χώρες _____ Αφρικής, _____ Αμερικής και _____ Ασίας. 

Το Υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι θα κρατήσει _____ τιμές των κρεάτων σταθερές για _____ γιορτές των Χριστουγέννων και _____ Πρωτοχρονιάς.

3. Συμπληρώνω τον ή των:

Φώναξε ____ αντιπρόσωπο _____ εργαζομένων να μιλήσουμε.

_____ διόρισαν φύλακα _____ αρχαιολογικών μνημείων.

Ζήτησε _____ υπεύθυνο _____ περιοδικών.

Τα χελιδόνια θα ξανάρθουν _____ επόμενο χρόνο.

Ο έλεγχος _____ διαβατηρίων έγινε με εντολή του διευθυντή.

Έχω την έγκριση _____ γονέων σας.

4. Συμπληρώνω ψηλός ή ψιλός:

Αλάτι __________, αλάτι χονδρό, έχασα τη μάνα μου και πάω να τη βρω.

Αυτό το βελόνι θέλει ____________ κλωστή.

Στην αυλή μας έχουμε ένα ______________ έλατο.

Τα γράμματά σου είναι τόσο ___________ που δε φαίνονται.

5. Συμπληρώνω τα κενά και τονίζω, όπου χρειάζεται:

το ενοίκ__ο                     το καρ__δι                     το γέλ__ο      

το κυδ__νι                       το στρ__δι                     το σχόλ__ο

το κριτ__ριο                    το μαντ__λι                   το σωμάτ__ο

το οξ__                            το καντ__λι                   το σωματ__ο

το βράδ__                        το άθρ__σμα                 το σφάγ__ο

το φυλάκ__ο                    το ξ__δι                         το σφαγ__ο

το φορ__ο                        το ταξ__δι                     το κτ__ριο

το φορτ__ο                      το δίχτ__                       το διδακτ__ριο

το Μετσόβ__ο                 το Παγκρήτ__ο             το μαύρ__σμα

Εξάσκηση στη Γλώσσα (4)

1. Βάζω σε αλφαβητική σειρά τις παρακάτω λέξεις: (διαβάτης, όρθιος, οδοντογιατρός, μητέρα, μοναδικός, γδέρνω, ποτάμι, ποιητής, καράβι).

__________________________________________________________________________________________________________________________

2. Να συλλαβίσεις τις λέξεις:

οδοντογιατρός - _______________________________

επισκέπτονται - _______________________________

φτιαγμένα - __________________________________

χοντρός - ____________________________________

κουτσός - ____________________________________

αυγό - _______________________________________

ιατρείο - _____________________________________

3. Φτιάχνω σύνθετες λέξεις με πρώτο συνθετικό την πρόθεση αντι- (μπροστά από το ο, ε, η, ω, α, ι, υ μερικές φορές γίνεται ανθ-).

γράφω - _____________________________

δίκη - _______________________________

ποινή - ______________________________

μιλώ - _______________________________

λαϊκός - _____________________________

υγιεινός - ____________________________

υπασπιστής - _________________________

επίθεση - ____________________________

4. Γράφω σύνθετες λέξεις με το στερητικό α-.

Δεν έχει δύναμη. - ___________________________

Δεν είναι κακός. - ___________________________

Δε γράφτηκε. - ______________________________

Δεν υπολογίζεται. - __________________________

Δεν ξέρει γράμματα. - ________________________ 

5. Γράφω τα ουσιαστικά στις παρακάτω πτώσεις:

                        Γενική ενικού    Γενική πληθυντικού Αιτιατική πληθυντικού

ο δάσκαλος     ______________ _______________ ___________________

ο έμπορος       ______________ _______________ ___________________

ο γάιδαρος      ______________ _______________ ___________________

ο αντίλαλος    ______________ _______________ ___________________

ο ανθόκηπος   ______________ _______________ ___________________

ο υπάλληλος   ______________ _______________ ___________________

Εξάσκηση στη Γλώσσα (5)

1. Μεταφέρω τις φράσεις στον πληθυντικό:

Ο καπετάνιος του πλοίου - _____________________________________

Ο πρόεδρος της κοινότητας - ___________________________________

Το καφενείο του χωριού - ______________________________________

Ο ανθόκηπος της αυλής - ______________________________________

2. Βάζω ενωτικό εκεί που πρέπει:

Το λεωφορείο εκτελεί το δρομολόγιο Αθήνας Τρικάλων.

Ονομάζεται Μαρία Καραπάνου Μουτάφη.

Είναι Μαιευτήρας Γυναικολόγος και δέχεται 7 8 μ.μ.

Γεννήθηκε Δευτέρα 20 2 1989.

Ο Γιάννης ασχολείται με εισαγωγές εξαγωγές.

Η σιδηροδρομική γραμμή Βόλου Καλαμπάκας επισκευάζεται.

Κράτη μέλη της Ε.Ε.

3. Σημειώνω Ε για την έκθλιψη, Α για την αφαίρεση και γράφω δίπλα ολόκληρες τις λέξεις:

(____)   τ΄άλογο     ____________________

(____)   το 'φερε     ____________________ 

(____)   θ΄αργήσω  ____________________

(____)   μου 'κανε   ____________________ 

4. Κάνω έκθλιψη, αφαίρεση ή αποκοπή όπου μπορούν να γίνουν, ξαναγράφοντας τις προτάσεις:

Το άφησε πριν να αρχίσει. - ____________________________________

Στις φωλιές ήταν κι από ένα πουλί. - _______________________________

Μη με αφήσετε μόνη μου. - ____________________________________

Τραγουδούν τα αηδόνια. - _____________________________________

Από εδώ κι από εκεί. - ________________________________________

5. Διορθώνω τις λέξεις και τις ξαναγράφω με κεφαλαίο το πρώτο γράμμα όταν πρέπει:

(ηλίας, παπαδόπουλος, συγγραφέας, κυριακή, γενάρης, αιολική γη, τραπεζικός, θησείο, οδύσσεια).

________________________________________________________

________________________________________________________

6. Τις παραπάνω λέξεις τις βάζω σε αλφαβητική σειρά:

_________________   __________________   ___________________

_________________   __________________   ___________________

_________________   __________________   ___________________

Εξάσκηση στη Γλώσσα  Δ΄ ΤΑΞΗ  (6)

ΟΝΟΜΑ: ______________________________

1. Συμπληρώνω τα κενά με αόριστες αντωνυμίες:

- __________ γυναίκα να μην έρθει με παντελόνι στην εκκλησία.

- __________ θέλω να σου πω, γι΄ αυτό να μην έρθουν κι άλλοι μαζί σου.

- Πέρασε ___________ καιρός από τότε που δε θυμάμαι πια ________ άλλο να συμπληρώσω για το ατύχημα.

2. Γράφω τα ουσιαστικά στη γενική ενικού, γενική πληθυντικού και αιτιατική πληθυντικού.

                              Γεν. ενικού                       Γεν. πληθ.                        Αιτ. πληθ.

ο άνθρωπος   ___________________ ___________________ ____________________

ο πόλεμος      ___________________ ___________________ ____________________

ο άγγελος       ___________________ ___________________ ____________________

ο ανθόκηπος  ___________________ ___________________ ____________________

ο καλόγερος   ___________________ ___________________ ____________________

3. Διαγράφω το τελικό (ν), όπου δε χρειάζεται:

τον δήμαρχο                τον Θεόδωρο                   τον σαλίγκαρο

την υπάλληλο              την ζέστη                         την τσέπη

την μητέρα                  τον τζίτζικα                      την φασολάδα

4. Συμπλήρωσε τα κενά και τόνισε χρησιμοποιώντας τα εξής: αι, ε, ι, ει, η, οι. 

περικεφαλ__α                παντρ__α                   βαρυτ__τα

ν__α                               ηγεμον__α                  ξενιτ__α

λυκ__να                         τυρανν__α                  διχον__α

ελ__α                             ερμην__α                    ομον__α

γειτον__α                       θητ__α                        ενν__α

βραδ__α                         δασ__α                       αγν__α

συγγεν__α                      αδ__α                         Σαμιωτ__σσα

5. Βρες τα παράγωγα ουσιαστικά που προέρχονται από τα παρακάτω ρήματα:

νηστεύω -  __________________   προφητεύω - __________________

ληστεύω -  __________________   συνοδεύω   - __________________

θεραπεύω - __________________  κηδεύω       - __________________

λατρεύω -  __________________    μεσιτεύω   - __________________

κολακεύω - __________________   πορεύομαι - __________________

Ασκήσεις Γλώσσας  Δ΄ ΤΑΞΗ  (7)

1) Συμπλήρωσε με ό,τι λείπει και τόνισε όπου χρειάζεται:

η τάξ__, οι τάξ__ς, η πρόσθεσ__, οι προσθέσ__ς, η αφ__ρ__σ__, η δι__ρ__σ__,

η άσκ__σ__, η ερ__τ__σ__, η τ__λ__όρασ__, την πόλ__, τις πόλ__ς, τις κωμοπόλ__ς, της δύναμ__ς, τις δυνάμ__ς.

2) Συμπλήρωσε και τόνισε:

η απορ__α                        η πολιτ__α                       η ησυχ__α

η πορ__α                          η φιλ__α                          η αφθον__α

η λατρ__α                         η γοητ__α                        η μαγ__α

η φαντασ__α                     η ειρων__α                      η ησυχ__α

3) Τεχνητός = όχι φυσικά κατασκευασμένος / τεχνικός-ή-ό = τεχνίτης, κατέχει τέχνη 

Η __________ βροχή, το __________νεφρό, ο __________ θόρυβος.

Η ____________ υπηρεσία της Νομαρχίας, ο _____________ υπάλληλος του ΟΤΕ, το ____________ λύκειο, οι _______________ της ΔΕΗ. Η __________

λίμνη, το ____________ φράγμα. Στο ΚΤΕΟ γίνεται ____________ έλεγχος των αυτοκινήτων.

Φυσικός-ή-ό = σχετικός με τη φύση  /  φυτικός-ή-ό = σχετικός με τα φυτά

Οι ακρίδες απειλούν το _____________ βασίλειο. Η βροχή είναι _____________

φαινόμενο. Πολλοί προτιμούν τη ____________ ζωή. ___________ χυμός. Τα σπορέλαια είναι _____________ προΐόντα.

Ο στύλος = κολόνα  /  η στήλη = μακριά, όρθια πλάκα, συνήθως μαρμάρινη, με κάποια επιγραφή.

Υπάρχει ένα ωραίο κολυμβητήριο κοντά στις __________ του Ολυμπίου Διός.

Στο ηρώον της πόλης υπάρχει ___________ όπου είναι γραμμένα τα ονόματα εκείνων που σκοτώθηκαν. Οι _________ του Παρθενώνα είναι δωρικού ρυθμού.

Η ΔΕΗ αντικατέστησε τους _____________ με τους οποίους κάνει διανομή του ρεύματος.

4) Τα ουδέτερα ουσιαστικά σε –μα γράφονται με ένα μ (μι). Εξαιρούνται και γράφονται με δύο μμ, όσα παράγονται από ρήματα που έχουν χαρακτήρα (π,β,φ,πτ).

γράφω  ____________    βλέπω  _____________   καλύπτω  ______________

κόβω  _____________    βάφω  ______________  σκάβω  ________________

αλείφω  ____________   λείπω  ______________  στρέφω  _______________   

Εκπαιδευτικός: Ιωαννίδης Νικόλαος

Περισσότερο πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό για το Δημοτικό εδώ.