Προτεινόμενες λεξιλογικές ασκήσεις στα Αρχαία Γυμνασίου

Προτεινόμενες λεξιλογικές ασκήσεις

ἀγορά

1.      Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της Α στήλης με τις συνώνυμές τους της Β στήλης:

Α		Β
κατηγορώ κατηγορία πανηγύρι συναγερμός αγύρτης ομήγυρη		επιφυλακή κατακρίνω απατεώνας μομφή συνάθροιση γλέντι

2.      Να συμπληρώσετε τα κενά σύμφωνα με το παράδειγμα που δίνεται:

παρηγορώ κατηγορώ συνηγορώ

παρηγορία ………………………. ……………………….

παρήγορος ………………………. ……………………….

παρηγορητικός ………………………. ……………………….

3.      Να συμπληρωθούν τα κενά των ακόλουθων φράσεων με τις λέξεις από την πλαϊνή στήλη:

α) Πήγε στην κεντρική αγορά για να ……………………….. φρέσκα ψάρια. β) Τον ……………………….. λόγο εκφώνησε ο διευθυντής του σχολείου. γ) Σήμανε ……………………….. για αεροπορική επίθεση. δ) Έστησαν τρελό ……………………….. μετά τη νίκη της ομάδας τους. ε) Θα ήθελα να εκφράσω και εγώ την άποψή μου ενώπιον της εκλεκτής ……………………….. στ) Στα ερωτήματά μας έδωσε ………………………..απαντήσεις.

συναγερμός κατηγορηματικές αγοράσει πανηγύρι ομήγυρης πανηγυρικό

4.      Να συμπληρώσετε τα κενά των ακόλουθων φράσεων με τη σωστή λέξη:

α) Οι σπουδές στο εξωτερικό είναι …………………………… για τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

        α. αγοραστικός, β. πανηγυρικός, γ. κατηγορηματικός, δ. απαγορευτικός

β) Για δύο ώρες ……………………….. από το βήμα της Βουλής.

        α. προσαγορεύω, β. απαγορεύω, γ. αγορεύω, δ. κατηγορώ

γ) Αναζητώ ………………………… για το σπίτι στη Γλυφάδα.

        α. αγορητής, β. αγοραστής, γ. πανηγυριστής, δ. κατήγορος

δ) Το δικαστήριο επέτρεψε την ……………………… μέρους της ποινής.

        α. εξαγορά, β. κατηγορία, γ. αγυρτεία, δ. συνηγορία

5.      Να γράψετε μια σύντομη παράγραφο χρησιμοποιώντας τις λέξεις: αγορά, αγοραστής, αγοραφοβία, απαγόρευση, λαχαναγορά:

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

ἄγω

1.      Να γράψετε μια σύντομη παράγραφο χρησιμοποιώντας παράγωγες και σύνθετες λέξεις από το ρήμα ἄγω:

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

……………………………………………………………………………………………………………………………………..

αἱρῶ

1.      Να τοποθετήσεις την κατάλληλη λέξη δίπλα στον ορισμό της:

α) ……………………….. αυτός σχετίζεται με αίρεση β) ……………………….. αναδεικνύεται με ψηφοφορία γ) ……………………….. αυτός δεν είναι υποχρεωτικός δ) ……………………….. οικειοποιούμαι ξένο πράγμα ε) ……………………….. κατεβάζω κάποιον από το αξίωμά του στ) ……………………….. χωρίζω σε μέρη

υπεξαιρώ αιρετικός καθαιρώ αιρετός διαιρώ προαιρετικός

2.      Τι σημαίνουν οι φράσεις:

Διαίρει και βασίλευε ……………………………………………………………………………………………………

Αναλώσιμα υλικά ………………………………………………………………………………………………………..

Καταναλωτική κοινωνία ………………………………………………………………………………………………

Γίνομαι παρανάλωμα του πυρός …………………………………………………………………………………

Καθαίρεση των τειχών …………………………………………………………………………………………………

3.      Να σχηματίσετε σύνθετα σε –αίρεση από τη σύνθεση των παρακάτω μερών. Στη συνέχεια, χρησιμοποιώντας πέντε από αυτές τις σύνθετες λέξεις να σχηματίσετε πέντε αντίστοιχα φράσεις:

δια + αιρώ à ………………………………

υπό + δια + αιρώ à ………………………………

ανά + αιρώ à ………………………………

συν + αιρώ à ………………………………

εκ + αιρώ à ………………………………

προ + αιρώ à ………………………………

από + αιρώ à ………………………………

υπό + αιρώ à ………………………………

1. …………………………………………………………………………………………………………………………………..

2. …………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. …………………………………………………………………………………………………………………………………..

4. …………………………………………………………………………………………………………………………………..

5. …………………………………………………………………………………………………………………………………..

αἰσθάνομαι

1.      Να σχηματίσετε ονοματικά σύνολα με τα ζεύγη των λέξεων, αντιστοιχίζοντας τις λέξεις, όπως στο παράδειγμα. Στη συνέχεια, από τα ονοματικά σύνολα που θα προκύψουν να επιλέξετε πέντε και να σχηματίσετε αντίστοιχες φράσεις:

αίσθηση αίσθημα αναισθησία ευαισθησία διαίσθηση συναίσθηση παραίσθηση

υπερβολικός αλάνθαστος απόλυτος ακουστικός ζωηρός δυσάρεστος τοπικός

à υπερβολική ευαισθησία à …………………………………………………… à …………………………………………………… à …………………………………………………… à …………………………………………………… à …………………………………………………… à ……………………………………………………

1. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

2. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

3. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

4. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

5. …………………………………………………………………………………………………………………………………….

βαίνω

1.      Ποια από τις τρεις λέξεις που δίνονται είναι συνώνυμη προς την υπογραμμισμένη λέξη:

1. βωμός 2. βάδην 3. υποβάθμιση 4. αναβάθμιση 5. βαθμίδα 6. βάθρο 7. απαράβατος 8. παράβαση 9. μετάβαση 10. πρόσβαση

α. προσευχητάρι α. αθόρυβα α. υποτίμηση α. καλυτέρευση α. ανεμόσκαλα α. ποδαρικό α. επίορκος α. κακοπιστία α. πηγεμός α. ξέκομμα

β. εξωκκλήσι β. περπατητά β. αξιολόγηση β. ανηφοριά β. σκαλί β. κιονόκρανο β. συνεπής β. αθέτηση β. ανεβοκατέβασμα β. προσέλευση

γ. θυσιαστήριο γ. τσαλαβουτώντας γ. κατάταξη γ. αναδρομή γ. κεφαλόσκαλο γ. υποστήριγμα γ. απαραβίαστος γ. σεβασμός γ. τρεχάματα γ. πλησίασμα

γίγνομαι

1.      Ποια η σημασία της λέξης γεννώ στις παρακάτω προτάσεις;

α) Γέννησε ένα χαριτωμένο κοριτσάκι ……………………………………………………………………….

β) Η στάση του μου γεννά υποψίες ……………………………………………………………………………

γ) Σε δύσκολες στιγμές το μυαλό του γεννά μια καταπληκτική λύση ………………………….

δ) Από τη στάση τους γεννιούνται εύλογα ερωτηματικά ……………………………………………

ε) Ο καλός ηθοποιός γεννιέται, δεν φτιάχνεται …………………………………………………………

ἔχω

1.      Να σχηματίσετε τέσσερις φράσεις, η καθεμία από τις οποίες να περιέχει ένα από τα παρακάτω ζεύγη αντωνύμων:

α) σχεδόν – ακριβώς ………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

β) καχεξία – ευεξία  ………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

γ) άσχετος – σχετικός  ……………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

δ) προσεκτικός – απρόσεκτος  ………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………….

2.      Να συνδυάσετε τις φράσεις της Α και Β στήλης, ώστε να προκύψει ολοκληρωμένο νόημα:

Α		Β
1. Το παραλληλόγραμμο δεν έχει αναγκαστικά 2. Σχημάτισε με τα δάχτυλά του 3. Αυτός δεν έχει σχέση 4. Αν δεν έχουμε συνοχή, 5. Σταμάτα να ενοχλείς 6. Του ασκούνται συνεχείς πιέσεις 7. Δεν είχα προσέξει 8. Υπερέχει όλων των άλλων 9. Ο καθηγητής είναι υπέροχος 10. Με την πλεονεξία του		α. δεν θα πετύχουμε τους στόχους μας. β. ότι ήταν κάποιος εκεί. γ. σχήμα τετραγώνου. δ. στην εξυπνάδα και την εργατικότητα. ε. το σχήμα της νίκης. στ. στη διδασκαλία του. ζ. με το ατύχημα. η. δεν χαίρεται τις χαρές της ζωής. θ. συνέχεια τους συμμαθητές σου. ι. να υπογράψει τη σύμβαση.

λαμβάνω

1.      Να γράψετε μια σύντομη παράγραφο χρησιμοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερα παράγωγα και σύνθετα (ρήματα, ουσιαστικά, επίθετα) του ρήματος λαμβάνω, η οποία θα ξεκινάει με τη φράση:

Η επανάληψη είναι μητέρα της μάθησης. ……………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

13. λέγω

1.      Να συμπληρώσετε τις παρακάτω προτάσεις με τη σωστή λέξη από τα ζεύγη λέξεων που βρίσκονται στην παρένθεση:

α) Μας πρόσφεραν στο γεύμα ………………………….. φρούτα (διαλεχτά, συλλογικά).

β) Η ………………………….. προσπάθεια έφερε αποτέλεσμα (επίλεκτη, συλλογική).

γ) ………………………….. στρατιωτικές μονάδες κατέλαβαν το ύψωμα (επίλεκτες, εκλογικές).

δ) Είναι άνθρωπος ………………………….. και όχι συνετός (υπέρλογος, λογικός).

ε) ………………………….. για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (λογίζεται, διαλογίζεται).

στ) Όσο περνούν τα χρόνια ο άνθρωπος ………………………….. (λογικεύεται, συλλογίζεται).

ζ) Με μεγάλη περίσκεψη ………………………….. γραμματόσημα (καταλέγει, συλλέγει).

η) Είναι εριστικός και ………………………….. σε ό,τι αναφέρει κάποιος (αντιλέγει, προλέγει).

πέμπω

1.      Να συμπληρώσετε με Χ το τετράγωνο που αντιστοιχεί στη σωστή ή λανθασμένη απάντηση:

	ΣΩΣΤΟ	ΛΑΘΟΣ
α) Έγινε παραπομπή της υπόθεσης στο Εφετείο. β) Η συσκευή αποπέμπει ηλεκτρικά κύματα. γ) Ο κήπος αναπέμπει αρώματα. δ) Στην 37 σελίδα του βιβλίου υπάρχει σχετική αναπομπή. ε) Οι υπόνομοι εκπέμπουν αναθυμιάσεις. στ) Εξέπεμψαν τον απείθαρχο υπάλληλο από την επιχείρηση.

φαίνομαι

1.      Να διαγράψετε το λάθος της Β στήλης:

Α		Β
καταχρηστικός άχρηστος εύχρηστος δύσχρηστος χρηστότητα χρηματαγορά χρησιμοθηρία χρεωκοπία χρηματιστής		υπερβολικός, γραφικός απίθανος, ανίκανος χρηστικός, χωριστικός κατάδηλος, ακατάλληλος ηθικότητα, χρησιμότητα πωλητήριο, χρηματιστήριο ωφελιμισμός, κερδοσκοπία αχρήστευση, πτώχευση χρηματομεσίτης, εμπορομεσίτης

Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Γυμνάσιο εδώ.