ΕΙΔΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ
Τεκμήρια ονομάζονται τα πρόσθετα αποδεικτικά στοιχεία που επικαλούμαστε, για να ενισχύσουμε την αποδεικτική αξία του λόγου μας. Τα τεκμήρια διακρίνονται στις εξής κατηγορίες:
1. Γενικές αλήθειες
2. Παραδείγματα
3. Γεγονότα
4. Πορίσματα ερευνών
5. Στατιστικά στοιχεία
6. Γνώμες ειδικών (αυθεντίες)
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΕΚΜΗΡΙΩΝ
Στην αξιολόγηση των τεκμηρίων κοιτάμε:
1. Αν τα τεκμήρια σχετίζονται με το θέμα (να υπάρχει συνάφεια)
2. Αν υπάρχει επάρκεια τεκμηρίων, ώστε να μπορεί να προκύψει ένα βέβαιο συμπέρασμα.
3. Αν υπάρχει εγκυρότητα στο συμπέρασμα, δηλαδή με βάση τα συγκεκριμένα τεκμήρια να προκύπτει λογικά το συμπέρασμα.
4. Αν τα τεκμήρια είναι αξιόπιστα και εξακριβωμένα. Πιο συγκεκριμένα:
Αξιόπιστα και εξακριβωμένα θεωρούνται τα τεκμήρια τα οποία στηρίζονται σε:
Συγκεκριμένα στοιχεία
Συγκεκριμένα και εύστοχα παραδείγματα
Εξακριβωμένες και αναμφισβήτητες αλήθειες
Αριθμητικά δεδομένα
Στατιστικά στοιχεία
Πραγματικά γεγονότα
Ιστορικά δεδομένα
Έγκυρες παραπομπές σε ειδικούς (αυθεντίες)
Πειραματικά δεδομένα
Αποτελέσματα ερευνών
Συστηματική παρατήρηση ως επιστημονική μέθοδο
Αναξιόπιστα και μη εξακριβωμένα θεωρούνται τα τεκμήρια τα οποία στηρίζονται σε:
Γενικές και αόριστες κρίσεις
Αυθαίρετες προσωπικές κρίσεις
Επισφαλείς και βεβιασμένες γενικεύσεις
Στερεότυπα και προκαταλήψεις
Υπεραπλουστεύσεις
Υποκειμενικούς αξιολογικούς χαρακτηρισμούς
Παραπομπές σε μη ειδικούς
Προσωπική εμπειρία ή παρατήρηση, η οποία δεν πληροί τους επιστημονικούς όρους για συναγωγή έγκυρων συμπερασμάτων
Κάτι που προβάλλεται ως αυταπόδεικτο
Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης, φιλόλογος.
Περισσότερο εκπαιδευτικό υλικό για το Λύκειο εδώ.