ΕΝΟΤΗΤΑ 17
Η διακυβέρνηση
του ελληνικού κράτους
από τον Ιωάννη
Καποδίστρια (1828-1831)
Η άφιξη του
Καποδίστρια στην Ελλάδα
Ο Ι. Καποδίστριας εκλέχτηκε
Κυβερνήτης της Ελλάδας από την Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας και ήρθε στο Ναύπλιο
τον Ιανουάριο του 1828. Η κατάσταση στην
οποία βρισκόταν η χώρα ήταν τραγική:
· Η χώρα ήταν ερειπωμένη και ο λαός
εξαθλιωμένος.
· Ληστές και πειρατές έλεγχαν μεγάλες περιοχές
της χώρας.
· Ο αιγυπτιακός στρατός κατείχε εδάφη της ΝΔ
Πελοποννήσου και ο τουρκικός στρατός κατείχε εδάφη της Στερεάς Ελλάδας.
Οι ενέργειες του
Καποδίστρια ως Κυβερνήτη της Ελλάδας:
Πολίτευμα και διοίκηση:
· Συγκέντρωσε όλες σχεδόν τις εξουσίες στο
πρόσωπό του.
· Ανέστειλε την ισχύ του συντάγματος της
Τροιζήνας.
· Διόριζε ο ίδιος τους υπουργούς και τα μέλη
του Πανελληνίου.
Ένοπλες δυνάμεις:
· Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την οργάνωση τακτικού
στρατού με διπλό σκοπό:
-
την
εκκαθάριση της Στερεάς Ελλάδας από τον τουρκικό στρατό,
-
την
αντιμετώπιση της ληστείας και της πειρατείας.
· Στον τακτικό στρατό αξιοποιήθηκαν και
ορισμένοι από τους αγωνιστές.
· Δημιουργήθηκε ο Λόχος των Ευελπίδων, ένα
είδος στρατιωτικής σχολής.
· Έγιναν τα πρώτα βήματα για την οργάνωση
τακτικού πολεμικού ναυτικού.
· Καταπολεμήθηκε η πειρατεία, χάρη στη δράση
του Μιαούλη.
Οικονομία:
· Σχημάτισε ένα πρώτο κρατικό ταμείο.
· Ίδρυσε Τράπεζα με τη βοήθεια του Εϋνάρδου και
έκοψε νόμισμα, το Φοίνικα.
· Εφάρμοσε αυστηρή λιτότητα στις κρατικές
δαπάνες.
· Επιχείρησε να εκσυγχρονίσει τη γεωργία με
νέες καλλιέργειες και μεθόδους.
Εκπαίδευση:
· Το Ορφανοτροφείο της Αίγινας, στο
οποίο λειτουργούσαν:
-
τρία
αλληλοδιδακτικά σχολεία με τέσσερα χρόνια φοίτησης (δημοτικά),
-
τρία
ελληνικά με τριετή φοίτηση (γυμνάσια),
-
αρκετά
χειροτεχνία (επαγγελματικές σχολές),
-
το Πρότυπον
Σχολείον (για τους δασκάλους των αλληλοδιδακτικών).
· Το Κεντρικόν Σχολείον (για σπουδές σε
πανεπιστήμια του εξωτερικού).
· Το Πρότυπον Αγροκήπιον, γεωργική σχολή
στην Τίρυνθα.
Ο Καποδίστριας δεν προχώρησε άμεσα στην ίδρυση
πανεπιστήμιου.
Η ολοκλήρωση της
επανάστασης (1829):
· Εκκρεμούσαν δύο σοβαρά ζητήματα:
-
ο βαθμός
ανεξαρτησίας της χώρας,
-
ο
καθορισμός των συνόρων της.
· Η Ελλάδα αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητο κράτος
με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου στις 3 Φεβρουαρίου 1830.
· Τα βόρεια σύνορα του κράτους ήταν η γραμμή
Αμβρακικού – Παγασητικού.
Η αντιπολίτευση κατά του
Καποδίστρια
· Η πολιτική του Κυβερνήτη αποσκοπούσε στην
συγκρότηση ενός ισχυρού συγκεντρωτικού κράτους κατά τα δυτικά πρότυπα. Αυτή η
πολιτική, όμως, προκάλεσε πολλές αντιδράσεις σε:
-
πρόκριτους,
πλοιοκτήτες και Φαναριώτες,
-
φιλελεύθερους
διανοούμενους, όπως ο Κοραής,
-
Αγγλία
και Γαλλία που υποκινούσαν αντικαποδιστριακές κινήσεις.
· Στις αρχές του 1831 σημειώθηκαν εξεγέρσεις,
με αποκορύφωμα την ανατίναξη στον Πόρο από τον Α. Μιαούλη των δύο μεγαλύτερων
πολεμικών πλοίων.
· Κέντρο της αντιπολίτευσης στάθηκε η Ύδρα,
όπου η εφημερίδα Απόλλων προπαγάνδιζε τη δολοφονία του Κυβερνήτη.
· Η ένταση κορυφώθηκε, όταν ο Καποδίστριας
φυλάκισε τον πρόκριτο της Μάνης Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, θεωρώντας τον υπεύθυνο
για αντικυβερνητικές ενέργειες.
· Στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 ο αδελφός και ο γιος
του Πετρόμπεη Μαυριμιχάλη δολοφόνησαν τον Καποδίστρια.