Διαδραστικό μάθημα 7ης ενότητας
Ανάλυση 7ης ενότητας
Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο θέλησε να δει το αξιοθέατο της πόλης... Ήταν ένας δεσμός, ένας κόμπος στο ζυγό μιας άμαξας του οποίου δε φαινόταν ούτε η αρχή ούτε το τέλος.
Όποιος θα έλυνε το δεσμό, έλεγε ο χρησμός, θα κυριαρχούσε σ' όλη την Ασία.
Ο Αλέξανδρος έψαξε να βρει τη λύση, παιδεύτηκε για κάποια ώρα, δεν κατάφερε όμως τίποτα· ώσπου...
Το κείμενο και η μετάφρασή του
Ὡς δὲ Άλέξανδρος παρῆλθεν ἐς Γόρδιον,
|
Όταν ο Αλέξανδρος έφτασε στο Γόρδιο,
|
πόθος λαμβάνει αὐτὸν ἰδεῖν τὴν ἅμαξαν τὴν Γορδίου
|
τον κατέλαβε πόθος να δει την άμαξα του Γορδίου
|
καὶ τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης.
|
και το δεσμό του ζυγού της άμαξας.
|
Πρὸς δὲ δὴ ἄλλοις καὶ τόδε ἐμυθεύετο περὶ τῆς ἁμάξης,
|
Και μεταξύ άλλων, βέβαια, και αυτό λεγόταν για την άμαξα,
|
ὅστις λύσειε τὸν δεσμόν τοῦ ζυγοῦ τῆς ἁμάξης,
|
ότι δηλαδή, όποιος λύσει το δεσμό του ζυγού της άμαξας,
|
τοῦτον χρῆναι ἄρξαι τῆς Ἀσίας.
|
αυτός ήταν ορισμένο από τη μοίρα να εξουσιάσει την Ασία.
|
Ἦν δὲ ὁ δεσμὸς ἐκ φλοιοῦ κρανίας
|
Ο δεσμός ήταν από φλούδα κρανιάς
|
καὶ τούτου οὔτε τέλος οὔτε ἀρχὴ ἐφαίνετο.
|
και αυτού δε φαινόταν ούτε τέλος ούτε αρχή.
|
Ἀλέξανδρος δὲ, ὡς ἀπόρως μὲν εἶχεν ἐξευρεῖν λύσιν τοῦ δεσμοῦ,
|
Ο Αλέξανδρος, επειδή αδυνατούσε να βρει τη λύση του δεσμού,
|
οὐκ ἤθελε δὲ περιιδεῖν ἄλυτον,
|
αλλά και δεν ήθελε να τον αφήσει άλυτο,
|
(φοβούμενος) μὴ καὶ τοῦτο ἐργάσηται κίνησίν τινα ἐς τοὺς πολλούς,
|
γιατί φοβόταν μήπως αυτό προκαλέσει κάποια αναταραχή στο πλήθος,
|
παίσας τὸν δεσμόν τῷ ξίφει διέκοψεν
|
αφού χτύπησε το δεσμό με το ξίφος του, τον έκοψε
|
καὶ ἔφη λελύσθαι.
|
και είπε ότι λύθηκε.
|
Ἀπηλλάγη δ’ οὖν ἀπό τῆς ἁμάξης αὐτός τε καὶ οἱ ἀμφ’ αὐτόν
|
Απομακρύνθηκε, λοιπόν, από την άμαξα ο ίδιος και οι σύντροφοί του
|
ὡς ξυμβεβηκότος τοῦ λογίου
|
με την ιδέα ότι είχε εκπληρωθεί ο χρησμός
|
τοῦ ἐπὶ τῇ λύσει τοῦ δεσμοῦ.
|
για τη λύση του δεσμού.
|
Καὶ γὰρ καὶ τῆς νυκτός ἐκείνης βρονταί τε
|
Και πράγματι τη νύχτα εκείνη βροντές
|
καὶ σέλας ἐξ οὐρανοῦ ἐπεσήμηναν·
|
και λάμψη από τον ουρανό έδωσαν σημείο επιδοκιμασίας·
|
καὶ ἐπὶ τούτοις Ἀλέξανδρος τῇ ὑστεραίᾳ
|
γι’ αυτό το λόγο ο Αλέξανδρος την επόμενη μέρα
|
ἔθυε τοῖς φήνασι θεοῖς τὰ τε σημεῖα
|
πρόσφερε θυσία στους θεούς που του φανέρωσαν τα σημάδια
|
καὶ τὴν λύσιν τοῦ δεσμοῦ.
|
και τον τρόπο λύσης του δεσμού.
|
2η δραστηριότητα: Προσπαθώ να αποδώσω στη ν.ε. το αρχαίο κείμενο.
Επεξεργασία κειμένου
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Για τη λέξη ζευγνύω (και ζεύγνυμι) [= δένω μαζί με κάτι άλλο, ζευγαρώνω, ζεύω)
Για να βρεις τη σημασία των λέξεων του Λεξιλογικού Πίνακα πήγαινε στα λεξικά της Πύλης για την ελληνική γλώσσα ή χρησιμοποίησε τους παρακάτω δεσμούς:
Αρχαία Ελληνική / Νέα Ελληνική
|
Νέα Ελληνική
|
ἡ ζεῦξις (-η) = (α.ε.) 1. η σύνδεση, 2. το ζέψιμο αλόγων
τὸ ζεῦγμα = (α.ε.) το μέσο που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση
ὁ ζευγίτης (ν.ε.= ζευγάς, ζευγολάτης)
ζευκτήριος = (α.ε.) ο κατάλληλος για ζεύξη
ζευκτός
ζυγόω, ζυγῶ = (α.ε.) ενώνω κάτω από τον ίδιο ζυγό,ζυγώνω = πλησιάζω
|
ζεύω = τοποθετώ ζώα στον ζυγό, για να σύρουν φορτίο
ζέψιμο
|
ζευγηλάτης = (α.ε.) ο οδηγός ζεύγους βοδιών, ο ζευγίτης, (ν.ε.) ο ζευγολάτης
ὁ συζυγής = αυτός που είναι συνδεδεμένος με άλλον σε ενιαίο σύνολο
|
σύζευγμα = το αποτέλεσμα της σύζευξης
|
Ασκήσεις
|
---|
Κατέβασε τις πρόσθετες ασκήσεις σε αρχείο pdf
Σχολικού βιβλίου
2. Να αντιστοιχίσετε τις λέξεις της αριστερής στήλης με τις κατάλληλες από τη δεξιά στήλη (2η άσκηση)
|
Γραμματική
Παρατατικός ενεργητικής φωνής
Να δούμε πρώτα τι γίνεται με τα νέα ελληνικά.
Έστω ότι έχουμε στον ενεστώτα το ρήμα λύνω. Στον παρατατικό λέμε έλυνα.
Για να σχηματίσουμε τον παρατατικό προσθέσαμε στην αρχή του θέματος ένα -ε- .
Αυτό γίνεται σχεδόν σ' όλα τα ρήματα που αρχίζουν από σύμφωνο, π.χ. γράφω > έγραφα, δένω > έδενα, τρέχω > έτρεχα κ.τ.λ..
Το ίδιο γίνεται και στα αρχαία. Ας το μελετήσουμε όμως αναλυτικά:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Αόριστος ενεργητικής φωνής
|
Για να σχηματίσουμε τον αόριστο χρησιμοποιούμε το θέμα έτσι όπως διαμορφώθηκε στο μέλλοντα, (δηλαδή με το χρονικό χαρακτήρα -σ- ή -ψ- ή -ξ- ανάμεσα στο θέμα και στην κατάληξη) και προσθέτουμε τις καταλήξεις του αόριστου. Οι καταλήξεις μοιάζουν με εκείνες της νέας ελληνικής.
Προσοχή όμως στην κατάληξη του β' ενικού! (δες που !)
Έχει αύξηση ο αόριστος;
Ο αόριστος έχει αύξηση όπως ο παρατατικός. Όσες αλλαγές έγιναν στον παρατατικό οι ίδιες ισχύουν και για τον αόριστο. Θα έχουμε συνεπώς και συλλαβική καιχρονική αύξηση.
Επειδή σε βλέπω να σκέφτεσαι ότι είναι δύσκολα, μήπως σε βοηθήσουν οι ασκησούλες που ακολουθούν! Λέω εγώ τώρα...
| ||||||||
Ασκήσεις
| |||||||||
Ασκήσεις
|
---|
ασκήσεις σχολικού βιβλίου
|
Παράλληλα κείμενα
Μετὰ ταῦτα Πισιδῶν τε τοὺς ἀντιστάντας ᾕρει καὶ Φρυγίαν ἐχειροῦτο· καὶ Γόρδιον πόλιν, ἑστίαν Μίδου τοῦ παλαιοῦ γενέσθαι λεγομένην, παραλαβών, τὴν θρυλουμένην ἅμαξαν εἶδε, φλοιῷ κρανείας ἐνδεδεμένην, καὶ λόγον ἐπ’ αὐτῇ πιστευόμενον ὑπὸ τῶν βαρβάρων ἤκουσεν, ὡς τῷ λύσαντι τὸν δεσμὸν εἵμαρται βασιλεῖ γενέσθαι τῆς οἰκουμένης. οἱ μὲν οὖν πολλοί φασι, τῶν δεσμῶν τυφλὰς ἐχόντων τὰς ἀρχὰς καὶ δι’ ἀλλήλων πολλάκις σκολιοῖς ἑλιγμοῖς ὑποφερομένων, τὸν Ἀλέξανδρον ἀμηχανοῦντα λῦσαι, διατεμεῖν τῇ μαχαίρᾳ τὸ σύναμμα, καὶ πολλὰς ἐξ αὐτοῦ κοπέντος ἀρχὰς φανῆναι. Ἀριστόβουλος δὲ καὶ πάνυ λέγει ῥᾳδίαν αὐτῷ γενέσθαι τὴν λύσιν, ἐξελόντι τοῦ ῥυμοῦ τὸν ἕστορα καλούμενον, ᾧ συνείχετο τὸ ζυγόδεσμον, εἶθ’ οὕτως ὑφελκύσαντι τὸν ζυγόν.
Πλούταρχος, Αλέξανδρος 18.1-4
με δυσκολεψε
ΑπάντησηΔιαγραφή