Τρένο ή τραίνο;

Το τρένο σίγουρα δεν είναι ελληνικό επίτευγμα και δεν έχει τις ρίζες του σε καμιά αρχαία, ελληνική λέξη. Αποτελεί δάνειο από το ιταλικό treno, το οποίο αποτελεί δάνειο από το αγγλικό και γαλλικό train. Αφού προέρχεται από ξένη γλώσσα, σύμφωνα με τον κανόνα της νεοελληνικής γραμματικής, απλοποιείται και γράφεται με τον απλούστερο τρόπο, δηλαδή όπως προφέρεται. Συνεπώς απλογραφείται, άρα γράφεται με ε και όχι με αι. Κλίνεται ως ουδέτερο ουσιαστικό σε -ο.

Στην οικογένεια του τρένου ανήκουν: τρενάρω (= καθυστερώ, αργώ να κάνω κάτι), τρενάρισμα. Χρησιμοποιείται μεταφορικά σε εκφράσεις του καθημερινού λόγου: μυστήριο τρένο αυτός ο τύπος, χάσαμε το τρένο (= την ευκαιρία), τρένο (= ασταμάτητη) η Μπαρτσελόνα στο γήπεδο.

Ελληνικές λέξεις για το τρένο είναι ο σιδηρόδρομος, που έχει επικρατήσει σε φράσεις όπως ηλεκτρικός σιδηρόδρομος και οδοντωτός σιδηρόδρομος και η αμαξοστοιχία, που έχει επικρατήσει στη φράση ταχεία αμαξοστοιχία. Στην οικογένεια του σιδηρόδρομου: σιδηροδρομικός.