Οι σπουδές του
Γεννήθηκε στο χωριό Βασσαράς της Λακωνίας, στις 28.2.1900. Έλαβε την εγκύκλια μόρφωσή του στη Σπάρτη. Στη συνέχεια φοίτησε στη Ριζάρειο Εκκλησιαστική Σχολή ως υπότροφος του κράτους από το 1915-1920, στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης (1920-1922), όπου σπούδασε ανατομία, φυσιολογία, φιλολογία και φιλοσοφία, η οποία και τον κέρδισε, με αποτέλεσμα, αμέσως μετά, να συνεχίσει τις σπουδές του στο κέντρο του φιλοσοφικού στοχασμού της εποχής εκείνης, τη Χαϊδελβέργη, όπου παρέμεινε από το 1922 ως το 1925, παρακολουθώντας τα μαθήματα των K. Jaspers, A. Weber, E. Hoffmann, E. Curtius, F. Gundolf και ιδίως αυτά του καθηγητού H. Rickert, για τις φιλοσοφικές απόψεις του οποίου αργότερα συνέγραψε και εξέδωσε ιδιαίτερο βιβλίο. Το 1925 αναγορεύεται διδάκτορας της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης, με θέμα της διατριβής του τη “Διαλεκτική του Είναι στον Πλάτωνα”, που εξεδόθη δύο χρόνια αργότερα. Το 1928 εκδίδει και μονογραφία για τη “Μεταφυσική του Είναι στον Πλωτίνο” και την ίδια χρονιά επιστρέφει στην Ελλάδα.Από το 1929 μέχρι το 1940 εξέδωσε, με τη συνεργασία των Κωνσταντίνου Τσάτσου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου, τους οποίους είχε γνωρίσει και με τους οποίους είχε σχετισθεί ήδη από την παραμονή του στη Χαϊδελβέργη, το “Αρχείο της Φιλοσοφίας και Θεωρίας των Επιστημών”, του οποίου ήταν και διευθυντής και όπου είχε δημοσιεύσει και δικά του άρθρα, όπως π.χ. “Η έννοια της φιλοσοφίας και η έννοιας της ιστορίας της φιλοσοφίας”, “Φιλοσοφία και Ψυχολογία” κ.ά.
Πανεπιστημιακός και Ακαδημαϊκός
Το 1928, αμέσως μετά την επιστροφή του από τη Γερμανία, οι καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών Θ.Βορέας και Κ.Λογοθέτης δεν εγκρίνουν την υφηγεσία του, αλλά μόλις δύο χρόνια αργότερα, το 1930, ο Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος εξελέγη υφηγητής και το 1933 τακτικός καθηγητής της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το 1939 καθηγητής της Συστηματικής Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1950 καθηγητής της φιλοσοφίας της Παντείου Σχολής. Στο Πανεπιστήμιο παρέμεινε μέχρι το 1967, οπότε και, λόγω της γνωστής Συντακτικής Πράξης της Δικτατορίας αναγκάστηκε να αποχωρήσει, την ημέρα που θα αναλάμβανε πρυτανικά καθήκοντα.Εξελέγη Ακαδημαϊκός το 1960, στην έδρα της Φιλοσοφίας. Το 1963 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας και από το 1966 ως το 1981 Γενικός Γραμματέας της. Το 1966 ιδρύει το “Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Φιλοσοφίας” της Ακαδημίας, που αρχίζει να λειτουργεί από το 1970 και από το 1971 εκδίδει την Επετηρίδα του με τίτλο “Φιλοσοφία”.
Πέραν τούτου ήταν Αντεπιστέλλον Μέλος των Ακαδημιών της Χαϊδελβέργης και του Παλέρμο, Επισκέπτης Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, Επίτιμος Διδάκτορας της φιλοσοφίας του δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, τακτικό μέλος του “Διεθνούς Ινστιτούτου Φιλοσοφίας”, της “Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας” και της “Αμερικανικής Εταιρείας Μεταφυσικής”, μέλος της διοικήσεως της “Διεθνούς Εταιρείας Μεσαιωνικής Φιλοσοφίας” (SIEPM), Αντιπρόεδρος της “Ομοσπονδίας Φιλοσοφικών Εταιρειών” (FISP) και μέλος της “Διεθνούς Εταιρείας Πλατωνικών Μελετών”.
Διάφορα άλλα στοιχεία για τη ζωή του
Διετέλεσε Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων στην Κυβέρνηση του Παναγιώτη Κανελλόπουλου το 1945 και, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, το 1966.Υπήρξε συνεργάτης της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας (Πυρσού).
Το 1957 τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορηματικής Βιογραφίας για το έργο του «Ο Φάουστ του Γκαίτε» του 1956.
Από το 1975 μέχρι το 1979 διετέλεσε πρόεδρος της δραστήριας Εταιρείας Λακωνικών Σπουδών.
Το 1975 ίδρυσε στο χωριό Μαγούλα της Σπάρτης, κοντά στον Μυστρά, την «Ελεύθερη Σχολή Φιλοσοφίας “Ο Πλήθων”», στην οποία ειδικοί παρέδιδαν μαθήματα φιλοσοφίας στο ευρύ κοινό. Στη Σχολή αυτή, εκτός από τις οκτώ περιόδους των μαθημάτων αυτών, οργανώθηκαν και πολλά εξειδικευμένα συνέδρια.
Έλαβε μέρος σε πάμπολλα φιλοσοφικά συνέδρια, έδωσε πολλές διαλέξεις, για φιλοσοφικά θέματα, στο εξωτερικό και τιμήθηκε από πολλά Πανεπιστήμια και πνευματικά ιδρύματα του εξωτερικού, αλλά και του εσωτερικού.
Αν και θεωρείται από τους μεγαλύτερους μελετητές, διεθνώς, του Πλάτωνα και του Πλωτίνου, το 1978 ήταν Πρόεδρος του Παγκοσμίου Συνεδρίου της Θεσσαλονίκης για τον Αριστοτέλη και, την ίδια χρονιά, ένας από τους επτά φιλοσόφους ομιλητές του Διεθνούς Συμποσίου για τον Αριστοτέλη, που διοργάνωσε στο Παρίσι η UNESCO.
Απεβίωσε στην Αθήνα στις 20.2.1981.
Ήδη η Ακαδημία Αθηνών έχει προκηρύξει «Bραβείο Παναγιώτου Γ. Oικονόμου», με χρηματικό έπαθλο 6.000 ευρώ, για τη συγγραφή ανέκδοτης μελέτης, υποβλητέας μέχρι τις 30 Απριλίου 2010, με θέμα: "H ιδέα της ελληνικότητος στο έργο του Iωάννη Θεοδωρακόπουλου"
Το έργο του
Το συγγραφικό έργο του είναι τεράστιο και εκτός από μεμονωμένα βιβλία περιλαμβάνει πλήθος άρθρων σε περιοδικά.Πλήρη εργοβιογραφία του έχει συντάξει ο Λίνος Μπενάκης
Εργογραφία
- Platons Dialektik des Seins (:Η διαλεκτική του Είναι στον Πλάτωνα) (Tubingen, 1927)
- Θεωρία του λόγου ή Γνωσεολογία (Αθήναι, 1928)
- Αι θεμελιώδεις έννοιαι της φιλοσοφίας του Πλωτίνου (Κοραής, Αθήναι, 1928)
- Plotins Meteaphysic des Seins (:Η μεταφυσική του Είναι στον Πλωτίνο) (Buhl/Baden, 1928)
- Αι αρχαί της φιλοσοφίας της Ιστορίας (Κοραής, Αθήναι, 1928)
- Η Γνωσεολογία του H.Rickert ως εισαγωγή εις τον Νεοκαντιασμόν (Αθήναι, 1929)
- Η φιλοσοφία της τέχνης (Ελευθερουδάκης, Αθήναι, 1929)
- Σχολαστικισμός και φιλοσοφική κριτική (Ακαδημαϊκόν, Αθήναι, 1930)
- Φιλοσοφία της Παιδείας (Σακελλάριος, Αθήναι, 1930)
- Το πνεύμα και η ζωή του (Αθήναι, 1932)
- Ο γερμανικός ιδεαλισμός και η σημερινή γερμανική φιλοσοφία (1934)
- Ο πνευματικός άνθρωπος (Θεσσαλονίκη, 1935)
- Εισαγωγή στον Πλάτωνα (α’ έκδ.1940, στ’ έκδ. Εστία, Αθήνα 2000)
- Η Ελλάς ως ιδέα. Ο πόλεμος και οι ιδεολογίες (Αθήναι, 1945)
- Το πνεύμα του νεοελληνισμού και η τροπή των καιρών (Αθήναι, 1945)
- Ποίον το σύστημα φιλοσοφικής ηθικής (εκδ. Πυρσού, Αθήναι, 1948, δ’ έκδ. 1965)
- Πλάτωνος Φαίδρος (Αθήναι, 1948, δ’ έκδ. Εστία, Αθήνα 2000)
- Χριστιανικά και φιλοσοφικά μελετήματα (Αθήναι, 1949, β’ έκδ. 1973)
- Γενική Ψυχολογία (Αθήναι, 1952)
- Μαθήματα ιστορίας της φιλοσοφίας των Ελλήνων (Αθήναι, 1955)
- Ο Φάουστ του Γκαίτε (Αθήναι, 1956, γ’ έκδ. Εστία 2000), βραβεύθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Μυθιστορηματικής Βιογραφίας
- Το νόημα της ελληνικής ελευθερίας (Αθήναι, 1957)
- Πλάτων – Πλωτίνος – Ωριγένης (Αθήναι, 1959)
- Μαθήματα εισαγωγής εις την φιλοσοφίαν Α’ – Β’ (Αθήναι, 1960 & 1962)
- Philosophie und Religion (:Φιλοσοφία και Θρησκεία) (Munchen, 1960)
- Η φιλοσοφική θεώρησις της εποχής μας (Αθήναι, 1961)
- Ελλάς και Ευρώπη (Κλεισιούνη, Αθήναι, 1963)
- Σύστημα φιλοσοφικής ηθικής (Αθήναι, 1965)
- Μαθήματα φιλοσοφίας της ιστορίας και του πολιτισμού (Αθήναι, 1965)
- Τα σύγχρονα φιλοσοφικά ρεύματα (Αθήναι, 1966)
- Μαθήματα Λογικής (Αθήναι, 1967)
- Φιλοσοφία και Ζωή (Αθήναι, 1967)
- Ευρώπη και Σοσιαλισμός (Εκδόσεις των Φίλων, Αθήναι, 1971, β’ έκδ. Εστία, Αθήνα 1982)
- Το Εικοσιένα και ο σύγχρονος Ελληνισμός (Εκδόσεις των Φίλων, Αθήναι, 1972)
- Die Hauptprobleme der platonischen Philosophie (:Τα βασικά προβλήματα της πλατωνικής φιλοσοφίας) (1972)
- Εισαγωγή στη Φιλοσοφία τ.Α’ – Δ’ (Αθήναι, 1974-1975, β’ έκδ. 2006)
- Ελευθέρα Σχολή Φιλοσοφίας ο Πλήθων – Τα εγκαίνια και τα μαθήματα της Α’ περιόδου (Αθήναι, 1975)
- Μελέτη θανάτου (Αθήναι, 1977)
- Μαθήματα φιλοσοφίας της τέχνης (Αθήναι, 1977)
- Τα πρώτα μου φιλοσοφήματα 1927-1930 (Εστία, Αθήνα, 1978)
- Τα μαθήματα της Β’ και Γ’ περιόδου (Εστία, Αθήνα, 1979)
- Τα μαθήματα της ΣΤ’ περιόδου -Η Παιδεία των Ελλήνων (Εστία, Αθήνα, 1979)
- Πανελλήνιον Συμπόσιον: Τα βασικά προβλήματα του σύγχρονου Ελληνισμού (Αθήναι, 1980)
- Πλάτωνος Θεαίτητος (Ακαδημία Αθηνών, Αθήνα, 1980)
- Αγαπημένη μου Χαϊδελβέργη (Εστία, Αθήνα, 1980)
- Τα μαθήματα της Ζ’ περιόδου (Εστία, Αθήνα, 1981)