Βρόμα ή βρώμα;

Η λέξη (η) βρόμα που έχει να κάνει με την έλλειψη καθαριότητας προέρχεται από το ρήμα βρομώ, το οποίο παράγεται από το  βρόμος, που παράγεται με τη σειρά του από το αρχαίο ρήμα βρέμω. Και τα τρία (βρέμω-βρόμος-βρομώ) δήλωναν κρότο, θόρυβο και είναι ομόρριζα του βροντή-βροντώ. Το γεγονός ότι ορισμένοι κρότοι ακολουθούνται από δυσοσμία ενέτεινε κάπως την έννοια της λέξεως βρόμα, ώστε να σημαίνει δυσοσμία και στην συνέχεια ακαθαρσία όπως σήμερα.
Όπως φαίνεται από την ετυμολογική προέλευση των λέξεων (βρέμω-βρόμος-βρομώ), η σωστή γραφή της λέξης βρόμα όταν εννοούμε την έλλειψη καθαριότητας είναι η γραφή είναι με -ο- (βρόμα, βρομώ). 

Το -ω- εμφανίστηκε πρώτα στο ουσιαστικό βρώμα από παρετυμολογική σύγχυση της λέξης βρόμα με το ουσιαστικό (το) βρώμα που σημαίνει "φάγωμα, η βρώση", το οποίο προέρχεται από το ρήμα  βιβρώσκω. Η σύγχυση αυτή προέκυψε από την εκκλησιαστική φράση "σκωλήκων βρώμα και δυσωδία" (νεκρώσιμη ακολουθία).

Στην πραγματικότητα η λέξη βρώμα δεν έχει καμία σημασιολογική σχέση με τη λέξη βρόμα, είναι απλώς παρώνυμα. Η βρόμα σημαίνει έλλειψη καθαριότητας, το βρώμα σημαίνει φάγωμα.


(η) βρόμα < μσν. βρόμα < άρχ. βρομῶ < ἀρχ. βρόμος <ἀρχ. βρέμω

(το) βρώμα < βρῶμα < βιβρώσκω

Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
Φιλολογος