Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή ήταν μια νέα γυναίκα και μαζί με άλλες ακολουθούσαν τον Ιησού και τους αποστόλους και βοηθούσαν στο έργο τους με κάθε δυνατό τρόπο. Η καταγωγή της ήταν από τα Μάγδαλα, μια μικρή πόλη στα δυτικά της λίμνης Γεννησαρέτ και νότια της πεδιάδας της Γαλιλαίας.
Αναγνωρίζεται ως Αγία από την Ορθόδοξη, την Καθολική, την Λουθηρανική, την Αγγλικανική και μερικές ακόμα Προτεσταντικές εκκλησίες.
Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή και η εσφαλμένη ταύτιση της με την πόρνη του Λκ. 7:37-38
Καταρχάς θα πρέπει να διαχωριστούν μερικές αναφορές των ευαγγελίων :
- Οι τρεις διηγήσεις από αυτές (Μκ. 14:3-9, Μτ. 26:6-13 και Ιω. 12:1-11) αναφέρονται στο ίδιο γεγονός, με τη διαφορά ότι το εκθέτουν με περισσότερες ή λιγότερες λεπτομέρειες. Πρόκειται για την άλειψη Του Ιησού με μύρο από κάποια γυναίκα στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού στη Βηθανία. Το γεγονός αυτό, ο Ιωάννης το τοποθετεί "προ εξ ημερών του Πάσχα", και προσδιορίζει τη γυναίκα: είναι η Αγία Μαρία (η αδελφή του Αγίου Λαζάρου) τον οποίο ανέστησε Ο Ιησούς. Φυσικά σε καμμιά περίπτωση η Μαρία αυτή δεν είναι η Μαγδαληνή.
- Αντιθέτως, η διήγηση του Λουκά στην περικοπή 7:36-50 είναι αναφορά που έλαβε χώρα στο σπίτι του Σίμωνα του Φαρισαίου και αναφέρει μία μετανοημένη ιερόδουλη που μύρωσε το κεφάλι και τα πόδια Του Ιησού. Τα Ευαγγέλια δεν μας παραδίδουν το όνομα αυτής της γυναίκας, ούτε σε κανένα άλλο σημείο τους, διασώζεται κάποια νύξη για το όνομα της άγνωστης αυτής γυναίκας. Πρόκειται προφανώς για διαφορετικό γεγονός, με διαφορετικό πρωταγωνιστικό πρόσωπο, που συνέβει πολύ πριν από το πάθος Του Ιησού.
- Γιά την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή αναφέρεται ότι (α) από την τελευταία έβγαλε Ο Χριστός «επτά δαιμόνια» (και εσφαλμένα θεωρήθηκε ότι προέρχονταν από πορνεία, ενώ η Αγία Γραφή και οι Πατέρες της Εκκλησίας εννοούν έτσι τα πάθη της ψυχής που αντιτίθενται στο Πνεύμα Του Θεού), (β) μύρωσε με τις άλλες μυροφόρες το άπνουν σώμα Του Ιησού (και εσφαλμένα ταυτίστηκε με την ανώνυμη ιερόδουλη που μύρωσε το κεφάλι και τα πόδια Του Ιησού στο σπίτι του Σίμωνα), (γ) πέφτει και η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή ως Μυροφόρος στα πόδια Του Ιησού, αμέσως μετά την Ανάστασή Του (και εσφαλμένα ταυτίστηκε με την ανώνυμη πόρνη που μύρωσε τα πόδια Του Ιησού στο σπίτι του Σίμωνα).
Είναι κατασυκοφάντηση και βλάσφημος λόγος εναντίον της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής η ταύτισή της με την αμαρτωλή γυναίκα του Ευαγγελίου. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ερμηνεύοντας τα άγια Ευαγγέλια, ερευνά και διευκρινίζει ποιες και πόσες ήταν οι γυναίκες που άλειψαν με μύρα την κεφαλήν και τα πόδια Του Κυρίου και ουδεμία σχέση έχουν με την Αγία Μαρία την Μαγδαληνή. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος έχει γράψει και λόγους με θέμα την πόρνη γυναίκα που μετανόησε και η οποία είναι ένα πρόσωπο άγνωστο και ανώνυμο.
Πώς δημιουργήθηκε αυτή η πλάνη και αυτή η σύγχυση γύρω από το ιερό πρόσωπο της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής; Η σύγχυση αυτή προήλθε από την Δύση και είναι αυτή άλλη μία παπική πλάνη. «Συγχέεται συνήθως, μάλιστα δε εις την Δύσιν, και κακώς ταυτίζεται η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή μετά της αμαρτωλού γυναικός, η οποία στην οικία του Φαρισαίου Σίμωνος άλειψε τα πόδια Του Ιησού με μύρα». Η αναφερόμενη από διαφόρους συγγραφείς, παράδοση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, ότι η μετανοημένη ιερόδουλη που μύρωσε Τον Ιησού, ταυτίζεται με τη Μαγδαληνή, δεν μαρτυρείται από τις ιερές πηγές.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει αντίθετη θέση για την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή. Η ίδια υπήρξε δια βίου παρθένος. Και η καθαρότητα της ψυχής της φαινόταν όπως μέσα από καθαρό κρύσταλλο (Μοδέστου, αρχιεπισκ. Ιεροσολύμων «Εις τας Μυροφόρους» εκ της Βιβλιοθήκης Φωτίου, αρχιεπισκόπου Κων/πόλεως και Ρ.G. 104, 244). Οι Πατέρες της Εκκλησίας, αρχής γενομένης από τον Ιωάννη το Χρυσόστομο, την εκτιμούν βαθύτατα. (δείτε: http://www.oodegr.com/oode/grafi/kd/maria_magdalini_1.htm).
Υπάρχει και εσφαλμένη ταύτιση της Αγίας Μαρίας (της αδελφής του Αγίου Λαζάρου): (α) ο κοινός για πρώτη φορά εορτασμός από τη Δυτική Εκκλησία, στις 4 Μαϊου, της ανακομιδής των αγίων λειψάνων του Αγίου Λαζάρου από την Κύπρο και της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής από την Έφεσο, είχε ως αποτέλεσμα στη Δύση να θεωρηθεί η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή το ίδιο πρόσωπο με την αδελφή του Αγίου Λαζάρου, την Αγία Μαρία. (β) Επίσης επειδή η Αγία Μαρία (η αδελφή του Αγίου Λαζάρου) μύρωσε Τον Ιησού στο σπίτι κάποιου Σίμωνα, οδήγησε στην εσφαλμένη ταύτιση της με την ανώνυμη μετανοημένη.
Οι αναφορές των ευαγγελίων στην Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή
Σύμφωνα με τα ευαγγέλια, η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή ήταν μία από τις πολλές ακολούθους που ευεργετήθηκαν από Τον Ιησού και ίσως, όπως οι μαθητές, έτσι κι εκείνες, κατά καιρούς εγκατέλειπαν τα σπίτια και τους συγγενείς τους για να υπηρετήσουν το ιεραποστολικό έργο Του Ιησού (ο Ματθαίος μάλιστα, εισάγει το όνομά της για πρώτη φορά στο χωρίο 27:56 σαν να ήταν κάποιο γνωστό πρόσωπο παρόλο που δεν την είχε μνημονεύσει πάλι μέχρι τότε).
Βλέπουμε, συγκεκριμένα, μερικές από τις γυναίκες που κατάγονταν από τα μέρη της Γαλιλαίας, να βρίσκονται στα νότια της Ιουδαίας και στην πόλη των Ιεροσολύμων ακόμη, και να βοηθούν το έργο Του Ιησού (Λκ. 23:56). Ο ευαγγελιστής Λουκάς υπογραμμίζει μερικές φορές, ότι ολόκληρο σχεδόν το ιεραποστολικό έργο το συντηρούσαν οικονομικά πολλές από τις "μαθήτριες" αυτές, διαθέτοντας προφανώς τα οικονομικά μέσα "εκ των υπαρχόντων αυταίς", για τη συντήρηση, μετακίνηση και διαμονή της συνοδείας Του Ιησού (Λκ. 8:3).
- Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή είναι εκείνη από την οποία Ο Ιησούς διώχνει επτά δαιμόνια (Μκ 16:9), δηλ. "πολλά" καθώς αυτή ήταν η συνήθης χρήση του αριθμού επτά από τους εβραίους.
- Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή μαζί με την Μαρία Ιωσή παρακολούθησαν την ταφή Του Ιησού από τον Ιωσήφ Αριμαθαίας (Μκ. 15:47).
- Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή μαζί με άλλες ακολούθους Του Ιησού, βρίσκεται στο Γολγοθά την ώρα της σταύρωσης (Μτ. 27:56).
- Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή ήταν από τους πρώτους που είδαν ότι η πέτρα του τάφου Του Ιησού είχε μετακινηθεί (Μτ 28:1-2).
- Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή έτρεξε με τις υπόλοιπες γυναίκες να πει στους μαθητές ότι το σώμα Του Ιησού έλειπε αλλά εκείνοι δεν το πίστεψαν (Λκ. 24:10).
- Ο αναστημένος Ιησούς (Μκ. 16:9) εμφανίστηκε πρώτα Στην Υπεραγία Θεοτόκο και στην Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή.
Διαβάζοντας τα εκτεθέντα κομμάτια της Αγίας Γραφής, τα οποία σημειωτέον δεν είναι και λίγα, πουθενά μα πουθενά δεν φαίνεται έστω και η παραμικρή νύξη για κάτι το ανάρμοστο ή ανήθικο για το πρόσωπο της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής. Μεγάλη τιμή για την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή να αξιωθεί να δει Τον Κύριο, πρώτη μετά Την Υπεραγία Θεοτόκο. Μεγάλη τιμή να μιλήσει μαζί Του, μετά Την Υπεραγία Θεοτόκο και να την στείλει στους Αποστόλους, να μάθουν και αυτοί την χαρμόσυνη είδηση. Έγινε έτσι η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή Απόστολος των Αποστόλων, κήρυκας των Μαθητών, Ευαγγελίστρια των Ευαγγελιστών. Ο Χριστός την διάλεξε γι' αυτήν την υψηλή διακονία και αποστολή. Η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή έχει μία ξεχωριστή θέση μέσα στις Μυροφόρες και Μαθήτριες. Βλέπουμε ότι και οι τέσσερις Ευαγγελιστές την αναφέρουν πρώτη από όλες τις άλλες Μυροφόρες.
Η Μαγδαληνή της απόκρυφης παράδοσης
Σύντομες αναφορές στο πρόσωπο της Μαρίας Μαγδαληνής που δεν ξεφεύγουν όμως από το περιεχόμενο των "κανονικών" ευαγγελίων συναντάμε στα:
- Απόκρυφη "Επιστολή Τιβερίου προς Πιλάτο" κείμενο στα ελληνικά του 11ου μ.Χ. αιώνα, δυτικής προέλευσης.
- Απόκρυφο "Ευαγγέλιο Πέτρου" που η συγγραφή του χρονολογείται στα τέλη του 2ου αιώνα.
Εκεί που οι διηγήσεις φεύγουν μακριά από τα δεδομένα των κανονικών ευαγγελίων είναι στο λεγόμενο Ευαγγέλιο του Φιλίππου, ένα Γνωστικό κείμενο της συλλογής του Ναγκ Χαμαντί, που αποδίδεται στο μαθητή του Ιησού Φίλιππο. Εκεί αναφέρεται για τον Ιησού:
- "[...] Μαρία λεγόταν η αδελφή του και η μητέρα του και η σύζυγος του",
- "Η σύζυγος του ήταν η Μαρία η Μαγδαληνή. Ο Ιησούς την αγάπησε πολύ [...]", και
- "Την αγαπούσε περισσότερο από όλους τους άλλους μαθητές και την φιλούσε συχνά στο στόμα"
Επίσης, και το Ευαγγέλιο της Μαρίας που βρέθηκε στο Γνωστικό Κώδικα του Βερολίνου που έχει χρονολογηθεί στις αρχές του 5ου αιώνα μ.Χ. (αλλά μάλλον η συγγραφή του τοποθετείται πιο πριν) αναφέρει:
- "Ο Πέτρος είπε στη Μαρία, "Αδελφή, ξέρουμε ότι ο Σωτήρας σε αγαπούσε περισσότερο από τις υπόλοιπες γυναίκες"
Όπως ισχυρίζεται η Elaine Pagels, καθηγήτρια θρησκειολογίας στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, «Η νύξη περί ερωτικής σχέσης μεταξύ του Ιησού και της Μαρίας της Μαγδαληνής μπορεί να υπονοεί μια μυστικιστική επαφή· η ιστορία μας αποκαλύπτει πως οι μυστικοί πολλών παραδόσεων επέλεξαν σεξουαλικές μεταφορές για να περιγράψουν εμπειρίες τους».
Με αφορμή τα Απόκρυφα αυτά ευαγγέλια, πολλοί σύγχρονοι συγγραφείς, αναφέρθηκαν στον "νεανικό έρωτα" του Ιησού με τη Μαρία Μαγδαληνή. Ανάμεσα σε συγγραφείς με αναφορές σε διάφορες συζύγους ή απλά συντρόφους του Ιησού που ταυτίζονται είτε με τη Μαγδαληνή είτε με άλλες γυναίκες βρίσκουμε τον Νίκο Καζαντζάκη ("Τελευταίος Πειρασμός"), ο οποίος καταράστηκε και αφορίστηκε από την Ιερά Σύνοδο της Ελλάδας, αλλά δεν αφορίστηκε από τον Πατριάρχη Αθηναγόρα). Άλλα ονόματα συγγραφέων με αυτές τις αναφορές είναι ο Νίκο Κόκκινο ("Το αίνιγμα του Ιησού της Γαλιλαίας"), Έρνεστ Χέμινγουεϊ ("Σήμερα Παρασκευή"), Ρόμπερτ Γκρέιβς ("Βασιλιάς Ιησούς"), Άντονι Μπέρτζες ("Ο άνθρωπος από τη Ναζαρέτ") κ.ά.
Η Ορθόδοξη παράδοση για την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή
Σύμφωνα με την θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μετά την Ανάληψη Του Χριστού και την ίδρυση της πρώτης Χριστιανικής Εκκλησίας στα Ιεροσόλυμα, η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή εξακολούθησε να υπηρετεί το ευαγγελικό κήρυγμα. Όταν μετά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου ο Ευαγγελιστής Ιωάννης εγκαταστάθηκε στην Έφεσο, τον ακολούθησε και η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή εκεί, όπου και πέθανε. Η εκκλησία μας την τιμά ως ισαπόστολο και Μυροφόρο και γιορτάζει τη μνήμη της στις 22 Ιουλίου και στις 4 Μαΐου ημέρα ανακομιδής (δηλ. μεταφοράς) των λειψάνων της. Επίσης την συνεορτάζει μαζί με τις άλλες Άγιες Μυροφόρες Γυναίκες, την τρίτη Κυριακή μετά το Πάσχα (την Κυριακή των Μυροφόρων).
| Ευαγγελικές περικοπές με αναφορές στην Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή: |
|
Περισσότερα θέματα για τη θρησκεία εδώ.