Ο διεθνούς φήμης γλωσσολόγος, ιδρυτής σχολείων, προσωπικός δάσκαλος αρκετών μελών της αυτοκρατορικής οικογένειας της Ιαπωνίας και βραβευμένος συγγραφέας του βιβλίου «When Cultures Collide» Richard Lewis, ο οποίος κάνει διαλέξεις σε όλον τον κόσμο, αναλύει πώς οι διαφορετικοί πολιτισμοί αντιλαμβάνονται την έννοια του χρόνου.
Στο δυτικό ημισφαίριο, οι ΗΠΑ και το Μεξικό χρησιμοποιούν την έννοια του χρόνου με διαμετρικά αντίθετο τρόπο, πράγμα που προκαλεί έντονες τριβές μεταξύ των δύο λαών. Στη δυτική Ευρώπη, οι Ελβετοί έχουν πολύ διαφορετική αντίληψη για το χρόνο, σε σχέση με τους γείτονές τους Ιταλούς, ενώ οι πολίτες της Ταϊλάνδης δεν αξιολογούν το πέρασμα του χρόνου με τον ίδιο τρόπο όπως οι Ιάπωνες.
Γραμμικός χρόνος
Για τους Αμερικανούς ο χρόνος είναι… χρήμα. Σε μια κοινωνία προσανατολισμένη στο κέρδος, ο χρόνος είναι εκτός από πολύτιμος, τις περισσότερες φορές… ελάχιστος έως και ανύπαρκτος.
Περνάει τόσο γρήγορα, όσο κυλά το ρεύμα ενός ποταμού, αναφέρει ο αρθρογράφος, κι αν θέλει κανείς να επωφεληθεί από το πέρασμά του, πρέπει κι αυτός να κινηθεί γρήγορα μαζί του.
Για τους Αμερικανούς, το παρελθόν… ανήκει στο παρελθόν. Το παρόν είναι αυτό που μπορεί να εκμεταλλευτεί κανείς για να έχει κάποιο αποτέλεσμα στο άμεσο μέλλον.
Την ίδια γραμμική αντίληψη για το χρόνο έχουν ακόμη οι Αγγλοσαξωνικές χώρες, η Ελβετία, η Γερμανία, η Ολλανδία, η Αυστρία και οι χώρες της Σκανδιναβίας.
Επιπλέον, αυτές οι ομάδες είναι μονοχρονικές. Αυτό σημαίνει ότι προτιμούν να κάνουν μόνο ένα πράγμα τη φορά, να επικεντρώνονται σε αυτό και να το εκτελούν μέσα σε καθορισμένο πρόγραμμα. Πιστεύουν ότι με αυτόν τον τρόπο είναι πιο αποτελεσματικοί.
Ο «πολυεπίπεδος» χρόνος
Οι νοτιοευρωπαίοι είναι πολύ δραστήριοι και ενεργητικοί. Η γραμμική έννοια του χρόνου δεν ανταποκρίνεται σε αυτούς. Όσο πιο πολλά πράγματα κάνουν ταυτόχρονα, τόσο πιο ευτυχισμένοι και «γεμάτοι» νιώθουν.
Οι υπερ-δραστήριοι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για προγράμματα και για ακρίβεια/τυπικότητα, σε αντίθεση με τους Αμερικανούς, τους Γερμανούς και τους Ελβετούς.
Παριστάνουν ότι τα παρακολουθούν, ειδικά αν ένας «γραμμικός» συνεργάτης τους επιμένει, αλλά θεωρούν ότι η σημερινή πραγματικότητα να είναι πιο σημαντική από ό,τι τα συγκεκριμένα ραντεβού.
Στη δική τους αντίληψη των πραγμάτων, δίνεται προτεραιότητα στη σχετική συγκίνηση ή σημασία της κάθε συνεδρίασης.
Ο κυκλικός χρόνος
Ορισμένοι πολιτισμοί της Ανατολής βλέπουν την έννοια του χρόνου ως κάτι κυκλικό. Κάθε μέρα ο ήλιος ανατέλλει και δύει. Οι εποχές διαδέχονται η μία την άλλη, οι άνθρωποι γεννιούνται, μεγαλώνουν και πεθαίνουν.
Το μοντέλο αυτό του χρόνου ισχύει εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Ο κυκλικός χρόνος δεν είναι ένα σπάνιο αγαθό. Φαίνεται ότι υπάρχει πάντοτε σε απεριόριστη προσφορά… στην επόμενη στροφή.
Στην Ανατολή συνηθίζουν άλλωστε να λένε ότι «όταν ο Θεός έφτιαξε το χρόνο, έφτιαξε μπόλικο από αυτόν».
Οι Ασιάτες πιστεύουν ότι οι ίδιες ευκαιρίες, κίνδυνοι και τα ρίσκο θα επανεμφανιστούν καθώς οι άνθρωποι γίνονται κατά ημέρες, εβδομάδες ή μήνες σοφότεροι.
Κινέζοι
Στο τέλος μιας σύσκεψης στην Κίνα συνηθίζεται οι συμμετέχοντες να ευχαριστούν ο ένας τον άλλο για τον πολύτιμο χρόνο που αφιέρωσε, ενώ η ακρίβεια και η συνέπεια θεωρούνται πολύ σημαντικές αρετές.
Ιάπωνες
Ιάπωνες
Οι Ιάπωνες δεν ασχολούνται τόσο με το πόσο καιρό χρειάζεται κάτι για να συμβεί, αλλά με το πώς ο χρόνος χωρίζεται ανάμεσα στην ορθότητα, την ευγένεια, την παράδοση και την ομορφιά του οποιουδήποτε «τελετουργικού» -είτε κοινωνικού, είτε επαγγελματικού.
_____________