Ψιλή ή ψηλή;

Η ψιλή ( ᾿ ) είναι το ένα από τα δύο πνεύματα της ελληνικής γλώσσας. Το άλλο είναι η δασεία. Αντίθετα από τη δασεία, η ψιλή χρησιμοποιείται για να δηλώσει την απουσία του δασέος ήχου στις λέξεις που ξεκινούν από φωνήεν. Σημειώνεται πάνω από το αρχικό φωνήεν (ή το δεύτερο αν έχουμε δίφθογγο) όλων των λέξεων που δεν δασύνονται.

Η ψιλή προέρχεται από απλοποίηση του ┤, του δεξιού κομματιού του Η, το οποίο σε κάποιες περιοχές της αρχαίας Ελλάδας χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει την δάσυνση.

Επίσης ψιλή σημαίνει και πολύ λεπτή (ψιλή βροχή, ψιλή φωνή, ψιλή άμμος, κτλ.), αλλά και η μηχανή για κούρεμα που κόβει τα μαλλιά σύρριζα, γουλί.

Εκφράσεις που χρησιμοποιούμε το επίθετο ψιλός: 
κούρεμα με την ψιλή: το πολύ κοντό και βαθύ κούρεμα των μαλλιών, συνώνυμο: "κούρεμα γουλί".
σε δουλεύει ψιλό γαζί: σε κοροϊδεύει επιδέξια και δεν το καταλαβαίνεις.
ψιλά γράμματα: οι λεπτομέρειες που δεν ενδιαφέρουν πολύ κόσμο και είναι συνήθως τυπωμένες με μικρά τυπογραφικά στοιχεία.
ψιλή κουβέντα: συνομιλία για καθημερινά πράγματα χωρίς ιδιαίτερη σημασία.

ψιλός < αρχαία ελληνική ψιλός < ψάω και ψίω (ψαύω, τρίβω)

Από την άλλη η ψηλή είναι το επίθετο που χρησιμοποιούμε για να δηλώσουμε πως κάποιος έχει μεγάλο ανάστημα ή κάτι έχει μεγάλο ύψος.

ψηλός < μεσαιωνική ελληνική ψηλός < αρχαία ελληνική ὑψηλός < ὕψος < ὕψος

Για το e-didaskalia.blogspot.gr
Αποστόλης Ζυμβραγάκης
Φιλόλογος

Δείτε περισσότερες συγχεόμενες λέξεις της νεοελληνικής εδώ.